Categories
crypto technologie

De beste tech-investeringen van de laatste vijf jaar waren niet Apple of Bitcoin, maar Tesla en Ethereum

Bij de vijfentwintigste editie van deze nieuwsbrief wil ik over deze saaie nieuwsweek heenkijken naar wat de laatste vijf jaar de best renderende investering op tech-gebied is geweest. Tot mijn verbazing was dat niet Apple, Bitcoin of Nvidia, maar Tesla. In de cryptowereld bleek Ethereum liefst twee keer zoveel te zijn gestegen als Bitcoin. Ok, één nieuwsfeitje viel wel op deze week: Tinder introduceert een abonnement van $500 per maand, voor de echte liefhebbers.

Als Tesla en Ethereum samen een auto zouden maken, zou die er volgens Midjourney zo uitzien.

Tesla en Ethereum de grote winnaars

Tesla steeg de laatste vijf jaar liefst 1287% en Ethereum 611%, tegen Nvidia 492%, Bitcoin 305% en Apple 210%. Intussen deed de S&P 500, de klassieke benchmark, 48%. Oorlog en inflatie ten spijt, is sparen nog steeds veel duurder gebleken dan index-beleggen.

Tesla en Elon Musk laat ik aan Walter Isaacson, wiens boek over Musk een enorme hit is. Liever kijk ik naar Ethereum, juist omdat de traditionele media zelden of nooit een fatsoenlijke analyse over dit onderschatte platform publiceren.

Maar voor we de cijfers en koersen induiken, is het belangrijk om te bekijken wat Ethereum doet en kan en wat het verschil is met die blockhainbroer van een andere moeder, Bitcoin. Voor deze beschrijving heb ik gebruik gemaakt van ChatGPT en het standaardwerk van Gert-Jan Lasterie.

Ethereum is een openbare werkplaats

Stel je voor dat het internet een grote stad is. In die stad heb je een markt voor handel, een bibliotheek voor informatie, een bank voor geldzaken, enzovoort. Bitcoin is zoiets als een speciaal soort goud; waardevol en je kunt het bewaren, maar verder kun je er niet zoveel mee. De koers varieert sterk en dus je zal het niet snel gebruiken om iets mee te betalen.

Ethereum is iets heel anders, waarbij er een groepje mensen bij elkaar kwam op initiatief van Vitalik Buterin en zei: “zullen we in plaats van alleen een nieuw soort geld of een ander soort goud te maken, een soort openbare werkplaats in de stad neerzetten waar mensen van alles kunnen bouwen?”

Met Ethereum kun je ‘slimme contracten’ maken, wat een beetje klinkt als magische contracten, die zichzelf automatisch uitvoeren zodra aan bepaalde voorwaarden is voldaan. Dus stel, je wilt een huis huren. Normaal gesproken zou je naar een makelaar of woningbouwvereniging gaan, je identiteitsbewijs laten zien, betalen en papierwerk ondertekenen.

Verhuurder en huurder kunnen op basis van Ethereum een slim contract gebruiken dat zegt: “Wie het digitale sleutelgeld betaalt, krijgt automatisch de digitale sleutel van het huis.” Die transactie vindt plaats op internet, er is geen tussenpersoon nodig, alles gebeurt automatisch op basis van het slimme contract.

Maar daar houdt het niet op. Ethereum wordt gebruikt om zogenaamde ‘gedecentraliseerde applicaties’ te bouwen, dApps genoemd. Dit zijn programma’s die niet op één centrale computer draaien maar verspreid zijn over vele computers wereldwijd. Hierdoor zijn ze vaak veiliger en minder vatbaar voor fraude of censuur.

Het toverwoord is decentraal

Ook is er ‘DeFi’ (‘DieFai’), wat staat voor ‘Decentrale Financiën’. Dit zijn financiële diensten zoals leningen of verzekeringen die via slimme contracten op Ethereum werken, zonder tussenkomst van banken of andere financiële instellingen. Ook de NFT-hausse van 2021 werd gebaseerd op het Ethereum-platform.

In tegenstelling tot Bitcoin en Ripple is Ethereum technisch gezien geen valuta, maar een open-source softwareplatform voor blockchain-applicaties – waarbij Ether (ETH) de cryptocurrency is die binnen het Ethereum-netwerk wordt gebruikt.

Kortom, Ethereum is bijzonder omdat het veel meer is dan alleen een digitale munt. Het is een complete digitale wereld waar je allerlei soorten transacties en overeenkomsten kunt aangaan zonder dat je daarvoor iemand anders nodig hebt.

Het is als een nieuwe, slimmere laag van het internet. Om mee te doen heb je alleen ETH nodig als betaalmiddel, vergelijkbaar met een festivalmuntje kopen als je naar festivals gaat omdat dat muntje als enig betaalmiddel wordt geaccepteerd.

Waarom is Ethereum riskant uit beleggingsoogpunt?

Tot zover de utopische visie: een wereldcomputer met slimme contracten. Daar is niets mis mee en als ondernemer ben ik groot fan van de toegang tot een ontwikkelplatform als Ethereum. Ik sluit zelfs niet uit dat de bedenkers van Ethereum ooit een Nobelprijs voor economie krijgen.

Maar laten we vanuit beleggingsoogpunt een fundamenteel economisch principe bekijken: schaarste – of in het geval van Ethereum, het gebrek daaraan. Elk weldenkend mens steunt de uitgebreide visie van Ethereum. Het wil de olie zijn die de tandwielen van Web3 aandrijft. Maar de olievoorraad is eindig; Ethereum is dat niet.

Bitcoin heeft zijn eigen tegenverhaal. Het is beperkt tot eenentwintig miljoen Bitcoins en dat betekent ingebouwde schaarste. Je hoeft geen econoom te zijn om te begrijpen dat schaarste de vraag stimuleert, wat op zijn beurt de prijs opdrijft.

Maar Ethereum is als een nooit eindigende digitale oliebron. Geweldig om het netwerk van stroom te voorzien en ervoor te zorgen dat er altijd genoeg is, maar niet zo geweldig voor het fundamentele principe van vraag en aanbod. Als ETH te overvloedig wordt, kan de waarde ervan afnemen, waardoor de prijs per munt daalt. Het oneindige aanbod betekent dat ETH net zo gewoon wordt als kraanwater in ontwikkelde landen: natuurlijk heb je het nodig, maar je gaat er geen premie voor betalen.

Het ontbreken van een aanbodlimiet voor Ethereum kan dus de achilleshiel zijn voor een stabiel ontwikkelende koers. Houd het daarom scherp in de gaten als je overweegt na de volgende paragrafen om in Ethereum te investeren, want het ontbreken van een aanbodlimiet is geen kers op de taart; het kan de hele taart zijn, of zelfs de hele banketbakkerij – in een land vol diabetici.

Spotlight 9: TSLA fenomenaal, ETH twee keer zo snel gestegen als Bitcoin

Met 1287% stijging in vijf jaar verdient Tesla een plaatsje in de Spotlight 9.

Het idee achter de Spotlight 9, een door ChatGPT bedachte naam voor deze rubriek, was om wekelijks kort bij te houden hoe de belangrijkste tech-beleggingen het deden vergeleken met de benchmark, de S&P 500. Het blijft simpel: als een belegging het op lange termijn niet beter doet dan de S&P 500, waarom zou je daar dan in investeren en niet in de S&P? Amazon is zo’n tegenvaller, met slechts 29% stijging in de laatste vijf jaar tegen +48% voor de S&P 500.

Het beurssentiment is belangrijk omdat als het daar regent, het in de hele technologiewereld tot aan de jongste startups, doordruppelt. Als er geen exits, geen beursgangen zijn, betekent dat minder investeringen in grotere techbedrijven die nog niet beursgenoteerd zijn en heeft het zijn weerslag op de hele techsector. Uiteindelijk worden nieuwe innovaties daardoor beperkt.

Meta eruit, Tesla erin

Tesla zat niet in mijn Spotlight 9 lijstje omdat ik wekelijks de vijf grootste techbedrijven volg, gerangschikt naar marktwaarde. Dat zijn Apple, Microsoft, Alphabet (Google), Microsoft en Meta (Facebook). Tesla valt daar net buiten, maar het wordt interessant: Meta is op dit moment $769 miljard waard en Tesla… $767 miljard.

Op basis van de prestaties over de laatste vijf jaar heb ik Meta uit de Spotlight 9 gegooid en Tesla zit er vanaf vandaag in. Zuckerberg is er vast kapot van en in huize Musk lopen Elon en de kleine x-jes op zeker een algoritmisch berekende polonaise. Laten we hopen dat Musk met Tesla niet teleurstelt, anders moet ik weer een nieuw plaatje maken.

Geen meestervoorspellers

Behalve de vijf grootste techbedrijven naar marktwaarde volg ik tevens de twee grootste cryptomunten, Bitcoin en Ethereum. Er is zo weinig aandacht voor crypto in de traditionele media en ik heb zelf zo weinig interesse in de dagkoersen, dat ik compleet had gemist dat na alle sterk belichte koersdalingen van de laatste twee jaar Ethereum en Bitcoin nog altijd hele goede beleggingen zijn gebleken voor mensen die iets verder kijken dan een week, een maand of een jaar.

Het is in de cryptowereld haat en nijd tussen Bitcoin-maximalisten en altcoin-lovers. Dat is zoiets als een metalhead die aan een rapper uitlegt waarom zijn muziek beter is. Het zijn onvergelijkbare grootheden, waarbij Bitcoin zoals gezegd enigszins kan worden vergeleken met een populaire, digitale variant van goud, terwijl Ethereum een veelgebruikte bouwsteen is van Web3.

Allebei hebben een bepaald nut, maar hoe dat zich zal weerspiegelen in de koers is een totale gok. Zover ik weet was er in september 2018 in elk geval niemand die voorspelde dat Ethereum (+611%) twee keer zoveel in waarde zou stijgen als Bitcoin (+305%).

Tinder’s abonnement van $500 per maand

‘Hate the game, don’t hate the players’ dacht Tinder en introduceerde een abonnement van $500. Per maand.

Ik las dit artikel en ik heb het niet kunnen lezen zonder bij elke vijf zinnen een vertaling uit Amsterdam-West in mijn hoofd te horen spoken. Ik vertaal die hieronder weer naar taalgebruik waardoor deze mail niet in je spamfilter beland.

Laten we beginnen met deze passage: “We weten dat er een subgroep van zeer betrokken en actieve gebruikers is die prioriteit geven aan effectievere en efficiëntere manieren om verbindingen te vinden”, aldus Tinder Chief Product Officer Mark Van Ryswyk, “en daarom hebben we de afgelopen tijd uitgebreide tests met dit publiek uitgevoerd.”

Vertaling: “We weten dat er een horde hitsige hijgers ongelimiteerd geld aan ons wil betalen, als ze maar nieuwe slachtoffers liefdes kunnen vinden.”

We gaan door: “Het nieuwe plan dat vrijdag werd aangekondigd, genaamd Tinder Select, werd slechts aangeboden aan minder dan 1% van de Tinder-gebruikers die tot de meest actieve van de app behoren, aldus het bedrijf. Voor bijna $6.000 per jaar zullen gebruikers toegang krijgen tot nieuwe functies, zoals ‘VIP’ zoeken, matchen en conversatie, die momenteel niet beschikbaar zijn bij de bestaande betaalde abonnementen.”

Vertaling: “We weten nog niet precies hoe we het legaal moeten doen, maar we gaan deze groep verslaafden de kans geven om sneller hun slachtoffers doelgroep te bereiken, ten koste van dan die klantjes van ons die maar een paar tientjes betalen.”

Een ander pareltje uit het artikel: “Tinder-moederbedrijf Match Group Inc. heeft ervaring met dure abonnementen. In 2022 kocht het The League, een dating-app die alleen op uitnodiging toegankelijk is en zich richt op ‘ambitieuze, carrièregerichte singles’. De League heeft een VIP-abonnement dat $1.000 per week kost. Het bedrijf zei eerder dat het succes van het dure abonnement van The League ervoor zorgde dat Match Group heroverwoog hoe het ‘gebruikers met een hoge intentie’ kon aanspreken op zijn andere apps zoals Tinder.”

Conclusie: het is hartstikke leuk dat mensen tegenwoordig de kans hebben om meer potentiële partners c.q. speelmakkertjes te vinden dan vroeger op de bushalte naar kantoor of in het biljartcafé. Maarreh… ‘Gebruikers met een hoge intentie?’ Vroeger hadden we voor dat soort laagdrempelige jongens en meisjes hele andere benamingen.

Tot slot

YouTuber en postdoctoraal onderzoeker Rob ter Horst van het CeMM onderzoekscentrum voor Moleculaire Geneeskunde in Wenen testte de nieuwe Apple watches en maakte er deze leuke en informatieve video over, op wetenschappelijke basis. Volgens zijn cv is Ter Horst ‘ontwerper en onderzoeksonderwerp tegelijk van een uitgebreide N=1 studie op het gebied van computationele scheikunde en bio-informatica.’

Misschien leuk als Ter Horst zijn wetenschappelijke expertise en N=1 aanpak loslaat op dat abonnement van $500, een maandje los gaat op Tinder en alle bevindingen van zijn wetenschappelijk onderzoek op YouTube publiceert?

Categories
technologie

Singapore F1 weekend is hèt netwerkevent van Azië

Deze week een thematische editie van mijn nieuwsbrief, vanuit wat deze week meer dan ooit het sportief en zakelijk epicentrum van Azië is: Singapore.

Een Ferrari Formule 1 auto voor een achtergrond van traditionele Singaporese ‘shophouses’. Beeld gemaakt met Midjourney.

F1 als zakelijke magneet

In de meeste landen is de Formule 1 vooral een grandioos sportevenement, maar in Singapore transformeert de Grand Prix in iets veel groters dan een raceweekend; de stad wordt een zevendaags spektakel van netwerkevents en zakelijke presentaties.  

Omdat het circuit midden in het centrum ligt, bruist de stadstaat deze week van hoogwaardige seminars, exclusieve diners en investeerdersbijeenkomsten, tegen een achtergrond van F1 bolides die langs Marina Bay razen. Hier is de Formule 1 niet alleen een sport, maar een motor voor economische groei en innovatie.

Singapore heeft aanzienlijke bedragen geïnvesteerd om de Formule 1 naar de stadstaat te halen. De eerste race werd gehouden in 2008 en de organisatie ervan kostte naar schatting $150 miljoen USD per jaar.

Ongeveer 60% van deze kosten werd gedragen door de overheid van Singapore, terwijl de overige 40% werd gefinancierd door de organisator van het evenement, die zich gelukkig mag prijzen met Singapore Airlines als titelsponsor – niet geheel toevallig een bedrijf dat grotendeels in handen is van staatsfonds Temasek.

Noorwegen boort olie, Nederland spaart, Singapore belegt

Temasek is een investeringsmaatschappij, vernoemd naar de naam van het eiland voordat de Britten onuitgenodigd twee eeuwen kwamen buurten, die volledig eigendom is van de Singaporese overheid. Opgericht in 1974 heeft Temasek een gediversifieerde investeringsportefeuille die zich uitstrekt over verschillende sectoren zoals financiële diensten, telecom, gezondheidszorg, infrastructuur, vastgoed en technologie.

Opvallend: Temasek opereert onafhankelijk van de Singaporese overheid wat betreft haar investeringsbeslissingen, ondanks dat het een staatsbedrijf is. Singapore heeft nog een tweede staatsfonds genaamd GIC, dat meer risicomijdend optreedt en vooral actief is als passief belegger met een langere investeringshorizon, plus nog een centraal pensioenfonds (CPF). In totaal heeft de Singaporese overheid daarmee ruim 1.6 biljoen USD (1600 miljard) aan belegd vermogen.

Om in perspectief te plaatsen: het befaamde Noorse pensioenfonds (bekend als het Oil Fund) heeft ‘slechts’ 1.4 biljoen USD in beheer terwijl Singapore de Nederlandse pensioenfondsen nadert, die gezamenlijk ruim 1.6 biljoen USD belegd vermogen vertegenwoordigen. Alleen moesten de Noren voor hun volle spaarvarken liefst 2% van de wereldvoorraad aan dinosaurusbloed uit de aarde oppompen en heeft Nederland de laatste zestig jaar ruim vierhonderd miljard verdiend aan aardgasbaten, waardoor Groningers nog regelmatig uit hun bed trillen.

Nederland heeft met achttien miljoen mensen ruim drie keer zoveel inwoners als Singapore, dat geen natuurlijke grondstoffen heeft tenzij je gek bent op moeras en mangroves, en pas onafhankelijk is sinds 1965.

Singapore voorbij Israel naar quantum computing

Daarmee lijkt Singapore vooral op Israel, zoals het BNP van beide landen ook vergelijkbaar is (rond de 500 miljard USD), alleen het BNP per hoofd van de bevolking ligt in Singapore veel hoger. Singapore keek goed af van Israel hoe je van een klein land zonder natuurlijke grondstoffen een economisch ontwikkeld land kunt maken, met een sterke focus op goed onderwijs.

Wat ik probeer te duiden met dit intermezzo aan sociaal-economische geschiedenisles, is de gestructureerde manier waarop Singapore de samenleving heeft georganiseerd en gereed gemaakt voor de digitale wereld.

In de eerste periode na de onafhankelijkheid in 1965 werd gefocust op handel en distributie. Nog altijd is de haven van Singapore na Shanghai de grootste containerhaven ter wereld en het vliegveld Changi is al twaalf keer verkozen tot beste luchthaven ter wereld. Van het vliegtuig uit tot de taxi in, lukt me meestal binnen 15 minuten. Zou Schiphol weleens naar Changi hebben gekeken?

In de tweede fase ontwikkelde Singapore zich als financieel centrum van Zuid-Oost Azië, met ruim 200 banken voor consumenten en ondernemingen uit de Asean-regio die bijna 700 miljoen inwoners telt; ter vergelijking, de Europese Unie telt 450 miljoen inwoners en de Verenigde Staten ruim 330 miljoen inwoners. Met dat achterland was de aandacht voor logistiek, handel en financiële dienstverlening in Singapore logisch.

In wat ik zie als de derde fase richtte Singapore zich op het opbouwen van belangen in het buitenland en investeerde het in de wereldwijd leidende financiële spelers. Zo kocht Temasek belangen in BlackRock, Visa en Mastercard.

In de vierde fase reageerde Temasek snel op de enorme groei in marktwaarde van de grootste technologiebedrijven ter wereld en kocht het aanzienlijke belangen in Airbnb, Amazon, Zoom, Tencent, Palantir, Alibaba, Stripe en Nvidia, om er slechts een paar te noemen.

Inmiddels zijn we beland in de vijfde fase waarin Singapore zelf wereldspelers wil ontwikkelen. Met een breed gesteund industriebeleid, wat altijd een risico is omdat iedereen, ook wetenschappers en overheden, er naast kan zitten bij het aanwijzen van kansrijk geachte sectoren, wordt getracht gericht te investeren in kansrijke startups.

Zoals een medewerker van SGInnovate, het overheidsfonds dat investeert in deep tech bedrijven, het aan me uitlegde: ‘We vonden quantum computing belangrijk en er zjin acht serieuze bedrijven op dat gebied in Singapore. Wij hebben geïnvesteerd in alle acht.

Hoe krijg je de juiste mensen?

Of die aanpak werkt is puur afhankelijk van de kwaliteit van de fondsbeheerders. Het is onmogelijk voor andere landen om de industriepolitiek van Singapore klakkeloos te imiteren en soortgelijk succes te verwachten. Want lukt het die landen om de juiste mensen aan het stuur te zetten? En hoe krijg je de juiste mensen goed opgeleid en gemotiveerd?

Onderwijs en gezondheidszorg behoren tot de wereldtop en al jaren wordt Singapore verkozen tot de beste plek om te ondernemen. Maar bovenal is Singapore pragmatisch. Het meest opvallende voorbeeld hiervan vind ik de subsidies die kunnen oplopen tot tienduizenden dollars voor mensen die een woning kopen binnen een straal van vier kilometer van hun ouders, of hun getrouwde kinderen. Hierdoor zorgen mensen sneller voor hun ouders, cruciaal met een vergrijzende bevolking, en tegelijkertijd kunnen de grootouders makkelijker op hun kleinkinderen passen. Dit verlaagt de druk op zorginstellingen, maar vereist uiteraard een goede relatie met je (schoon)ouders.

De Chinese, Maleisische en Indiase bevolking leeft relatief harmonieus samen omdat de omgang met raciale verschillen, een groot probleem in veel westerse landen, op geheel eigen wijze werd aangepakt: zowel bij de samenstelling van politieke partijen als bij woningbouw wordt pragmatisch maar streng bepaald dat alle etnische groepen zijn vertegenwoordigd.

Zo worden quotas bepaald per etnische groepering per woonwijk en dus leren bijvoorbeeld Chinese kinderen al jong om te gaan met Maleisische en Indiase buurkinderen. Het is moeilijk om iemand te haten waar je vroeger een balletje mee hebt getrapt of tikkertje mee hebt gespeeld. Quotering naar ras en cultuur is een simpele maar effectief gebleken aanpak waar veel westerse landen van zouden kunnen leren. En zou Israel weleens naar Singapore hebben gekeken?

Dan de beloningen. In Singapore wordt de kwaliteit van de prestatie beloond en behoren overheidsfunctionarissen, vooral degenen in hoge posities zoals ministers, tot de best betaalde ter wereld. Het idee is om toptalent aan te trekken en de corruptie te minimaliseren door concurrerende salarissen aan te bieden die kunnen wedijveren met die in de private sector. Een minister in Singapore kan jaarlijks ruim SGD 1 miljoen (733.000 USD) verdienen.

Hoewel niet wordt gepubliceerd wat de salarissen en bonussen zijn van de directies van GIC en Temasek, is bekend dat de beloning marktconform is inclusief prestatiebonussen voor lange termijn resultaat; geen bonussen voor een goed kwartaal.

Het succes is meetbaar

Hoe goed doen deze goed betaalde (semi)ambtenaren het? Het antwoord luidt: erg goed. Het reële jaarlijkse rendement van het zo risicoloos mogelijk opererende GIC over 20 jaar bedraagt 4,6%, terwijl de risicovollere investeringen van Temasek sinds de start liefst 14% per jaar opleverden. Dat is aanzienlijk beter dan de graadmeter, de S&P 500, die de laatste 20 jaar gemiddeld minder dan 10% per jaar steeg.

Op de netto portfolio waarde van Temasek van 287 miljard USD staat die 4% performance verschil gelijk aan een slordige 12 miljard USD per jaar. Er zijn landen waar voor minder complete parlementaire enquetes worden gestart, alleen dan uitgevoerd door minder competente politici en ambtenaren dan in Singapore.

Het is uiteraard niet altijd alleen maar feest, want Temasek verloor vorig jaar 5% aan waarde, inclusief de beruchte 275 miljoen USD afboeking op het belang in FTX die leidde tot salarisverlaging voor de betrokken investment managers, maar dat was nog steeds minder dan de 20% daling van de S&P 500.

Block 71 en Carousell

Temasek investeert wereldwijd, maar 54% van de portefeuille bestaat nog steeds uit bedrijven met het hoofdkantoor in Singapore. Het is een overheidsstreven om meer hoogwaardige startups te ontwikkelen, want geld wat wordt geinvesteerd in eigen land levert onderaan de streep meer op. Daarbij wordt behalve naar alleen het geld ook gekeken naar mogelijkheden om de kwaliteit van de ondernemers te verhogen.

De entree bij Carousell in Block 71. Voor meer beelden van mijn bezoek aan Carousell en andere events rond F1 weekend, klik hier.

Afgelopen donderdag was ik op bezoek bij Siu Rui Quek, de even energieke als sympathieke oprichter en CEO van Carousell, een online marktplaats uit Singapore die actief is in negen landen.

Quek vertelde hoe effectief de Singaporese overheid te werk ging toen ruim 10 jaar geleden werd besloten om meer ondernemers te ‘kweken’. Allereerst werd Quek als student aan de National University (NUS) met belangstelling om een startup te beginnen, via een door de overheid gefinancierd programma een jaar uitgezonden naar Silicon Valley.

Daar werkten hij en andere deelnemers bij succesvolle techbedrijven zoals Facebook, Google en Microsoft, op voorwaarde dat ze zouden terugkeren naar Singapore om daar hun studie te voltooien. Tegelijkertijd werd een afgetrapt industrieterrein vlakbij de universiteit omgetoverd in Block 71, een mooie broedplaats voor startups.

Quek begon er met twee studievrienden hun marktplaats voor tweedehands producten, die inmiddels is uitgegroeid tot een unicorn, een bedrijf met een marktwaarde van meer dan een miljard dollar. Hij is ervan overtuigd dat hij zonder de hulp van de overheid nooit zover had kunnen komen.

Er werden via Carousell ruim een miljard aan luxury items verkocht per jaar, waarop Quek besloot om zelf in het luxe marktsegment te stappen. Alle items in deze categorie worden gekeurd voordat ze op de site worden aangeboden.

Eén van de investeerders in Carousell was EDBI, een onderdeel van het ministerie van Economische Zaken. Hun participatie hielp om andere, vooral buitenlandse investeerders, over te halen om in Carousell te investeren.

F1 week telt honderden grote en kleine events

Vrijwel alle startups lieten zich deze week zien toen de wereld naar Singapore kwam voor de Formule 1 race. Siu Rui Quek vertelde dat hij zelfs geen tijd had om naar het circuit te komen, omdat hij teveel afspraken en events had gepland gedurende het weekend.

Maar ook de traditionele partijen waren erg actief. De week begon met de Forbes Global CEO Conference, gevolgd door het grote crypto-event Token 2049 en the Milken Institute Asia Summit. De stad bruisde van mensen in (mantel)pak en zwarte t-shirts, de mengeling van de traditionele financiële wereld en de startup scene was bijna zichtbaar.

In de prestigieuze Mandala Club organiseerde investeerder Hustle Fund op zaterdagmiddag samen met overheidsinstantie Singapore Global Network (SGN) een event, gesponsord door fintech startup Aspire, waarbij ondernemers en investeerders elkaar ontmoetten. Om me heen kijkend in alle drukte vroeg ik me af hoeveel mensen zouden komen opdagen als zoiets tijdens het F1 weekend in Engeland, Frankrijk of de VS zou worden georganiseerd om 14 uur op een zaterdag.

Max Verstappen moest op vaak spectaculaire wijze races winnen en een enorme schare fans aan zich binden, voordat in zijn thuisland Nederland na 35 jaar weer een Formule 1 race werd georganiseerd. In Singapore rijden de duurste Ferrari’s meestal langzamer dan in Nederland moeders op een bakfiets, maar er was geen Singaporese autocoureur nodig om de Formule 1 naar Singapore te halen. Het was onderdeel van gericht beleid.

Met Formule 1 als achtergrond laat Singapore zien dat het meer is dan een hub voor handel en financiën. Het is een proeftuin voor innovatie en een smeltkroes van culturen. Het maakt dit F1-weekend tot veel meer dan een race; het is een momentopname van een natie die zich constant vernieuwt en opnieuw uitvindt. Er zijn decennia lang zoveel bewegende onderdelen nodig om dit beleid te laten slagen, dat ik niet verwacht dat andere landen het met succes zullen kunnen imiteren. Het vereist durf, toewijding en uithoudingsvermogen, geen kwaliteiten waar de gemiddelde politicus in de meeste andere landen in uitblinkt.

Ik wens je veel plezier met de race vandaag! Groeten uit Singapore en tot volgende week.

Categories
AI technologie

Apple verliest $200 miljard in twee dagen na Chinees ingrijpen

Zelfs Lionel Messi kon Apple niet helpen scoren deze week. Beeld gemaakt met Midjourney.

Zelfs Lionel Messi kon Apple deze week niet helpen. De week begon vrolijk toen bekend werd dat de komst van de Argentijnse baltovenaar naar de MLS heeft geresulteerd in honderdtienduizend nieuwe abonnees voor Apple TV+, maar dat nieuws werd snel vergeten toen de Chinese overheid ambtenaren verbood om iPhones te gebruiken. Apple verloor prompt $200 miljard aan beurswaarde en hoewel het Amerikaanse appels met Chinese perenthee vergelijken is; dat getal is vergelijkbaar met het bruto nationaal product van een middelgroot land. Wat is er aan de hand?

Apple tegen Huawei is FC USA tegen China United

Om de Chinese ingreep in telefoongebruik van ambtenaren beter te begrijpen moeten we iets verder kijken dan een iPhone lang is. Op de Asean-top waarschuwde China deze week voor het ontstaan van een nieuwe koude oorlog, hetgeen door de aanwezige delegaties van ondermeer Japan, Zuid-Korea en de Philippijnen werd ontvangen alsof iemand op een verjaardag binnenloopt, de kachel op de hoogste stand zet en dan verzucht: ‘warm hè jongens, dat hebben wij weer.

De Chinese regering is al langer ontstemd over de maatregelen van vooral de VS maar ook Nederland om China de toegang te ontzeggen tot de nieuwste technologie om chips te maken. Onlangs werd bekend dat de Chinese markt voor Apple inmiddels de grootste markt ter wereld is; 24% van alle iPhones, dus 1 op de 4 iPhones, wordt verkocht in China.

Deze week was daarom het perfecte moment voor de Chinese overheid om terug te slaan: Huawei lanceerde de nieuwe Mate 60 Pro, de beoogde iPhone killer van Chinese makelij, niet geheel toevallig vlak voordat Apple over een paar dagen op het olijk getitelde Wonderlust-event de nieuwe iPhone 15 introduceert. Wat is er voor de Chinese overheid leuker dan dat Amerikaanse feestje te verstoren met een verbod op iPhone-gebruik door Chinese ambtenaren?

Apple loopt tegen de Grote Chinese Muur aan. Beeld gemaakt met Midjourney.

Apple verloor 6% van zijn beurswaarde, een slordige $200 miljard. De boodschap die China hiermee afgeeft is helder; blokkeer onze toegang tot de westerse markten en wij blokkeren de Chinese markt voor jullie producten. Als China het meest gewilde product ter wereld, van het grootste bedrijf ter wereld, uit het machtigste land ter wereld, zo makkelijk uit een deel van de markt kan vegen, dan geldt dat uiteraard voor elk product van elk bedrijf uit elk land. Daarom daalden de meeste tech-aandelen deze week, maar daarover later meer.

China glorieert in… Beieren?

Traditioneel is Zuid-Duitsland het kloppend technologisch hart van de Duitse automobielindustrie. Stuttgart is gekroond met de Mercedes-ster en Audi en BMW zijn even Beiers als pullen bier en dronken kerels op het Oktoberfest. Maar september werd in autoland de maand van de Chinese auto: liefst 50 Chinese automerken presenteerden zich op de toonaangevende IAA Mobility in München.

In augustus waren liefst 37% van alle verkochte auto’s in China elektrisch en die enorme volumes en goedkope productie-capaciteit bieden Chinese automakers een niet te kloppen concurrentievoordeel. Volgens een schatting van UBS verdubbelen Chinese autofabrikanten in 2030 hun aandeel op de wereldmarkt van 17% naar 33%, waarbij Europese bedrijven het grootste verlies aan marktaandeel lijden.

Het zijn dit soort getallen waar de Chinese regering van droomt in andere geavanceerde markten, zoals die van smartphones.

Midjourney weigert investeerders, Imbue haalt $200 miljoen op

In het grote geopolitieke gevecht is het aardig om in Midjourney een bedrijf tegen te komen dat op geheel organische wijze zijn eigen weg probeert te vinden. Prachtige voorbeelden van wat experts met de fotocreatie-tool van Midjourney kunnen maken zijn de Instagram-accounts van Chaos Dreamland en David Szauder.

Critici vinden hun werk geen kunst, maar ik vind het vergelijkbaar met hoe tijdens de opkomst van hip hop gebruik werd gemaakt van samples om nieuw werk te creëren. Venture capitalist Ben Evans schreef een uitmuntende analyse over intellectueel eigendom en AI.

Midjourney weigert nog steeds om geld van investeerders aan te nemen, hoewel die de deur platlopen. Imbue, voorheen bekend als Generally Intelligent (maar die naam was blijkbaar te algemeen en niet slim genoeg), haalde daarentegen $200 miljoen op van ondermeer Nvidia en de CEO’s van Cruise en Notion.

Zoals alle AI-bedrijven heeft ook Imbue een prachtige missie: ‘Bij Imbue ontwikkelen we AI-systemen die kunnen redeneren en coderen, waardoor computers intelligentie en menselijke waarden krijgen, zodat ze ons kunnen helpen grotere doelen in de wereld te bereiken.’ De geschiedenis leert ons dat je mensen die roepen grotere doelen in de wereld te willen bereiken, kritisch moet volgen.

Claude tegen Chat

De bekendere AI-bedrijven OpenAI en Anthropic zijn inmiddels beland in een directe concurrentiestrijd. OpenAI haalt $80 miljoen omzet per maand met ChatGPT Plus, al hapert de groei in bereik al enkele maanden. Anthropic kan niet achterblijven en lanceerde Claude Pro, voor $20 per maand. Ik heb Claude nog niet kunnen testen omdat de dienst alleen beschikbaar is voor gebruikers uit de VS, het VK, Gibraltar en, serieus, St. Helena en de Falkland-eilanden (door wereldkampioenen ook de Malvinas genoemd). Claude bewijst hiermee dat intelligentie en slimheid twee verschillende dingen zijn. Waarom Guernsey niet? En hoe zit het met Claude op de Lofoten?

Laatste bericht deze week over funding en AI-bedrijven: de bekendste bedrijvenincubator ter wereld, Y Combinator, hield afgelopen week de befaamde Demo Days (waar ooit Airbnb, Dropbox en Coinbase debuteerden) en ruim 65% van de uitverkoren startups hield zich bezig met AI. De meerderheid van het zomercohort van Y Combinator, in totaal 134 startups, bouwt tools rond AI, waardoor automatisering van claims in de gezondheidszorg, automatisering van klantenservice, verkoopactiviteiten, codering en game-ontwerp mogelijk wordt gemaakt.

Bij elke andere incubator zou je kunnen denken dat het blind meelift op de hype, maar het track record van Y Combinator is daarvoor te indrukwekkend: bijna 5% van hun bedrijven behaalt de befaamde unicorn-status (bedrijfswaarde van meer dan $1 miljard) en de totale omzet van de Y Combinator bedrijven in 2022 bedroeg ruim $50 miljard.  

Spotlight 9: Apple’s Chinese probleem drukt de tech-sector

Apple kreeg een tik, maar ook Nvidia verloor na de extreme stijging van dit jaar.

Het was interessant om te zien hoe verschillende Wall Street-analisten oordeelden over de problemen van Apple in China. De heersende opinie was dat de Chinese maatregelen aantonen dat zelfs een bedrijf met een goede relatie met de Chinese overheid, zoals Apple, en een grote aanwezigheid in de op één na grootste economie ter wereld niet immuun is voor de toenemende spanningen tussen de twee landen. En dat drukte de koersen van de leidende techbedrijven.

Er is echter ook een stroming die vindt dat de koersdaling van Apple een overtrokken reactie was van de markten. “Wij geloven dat Apple’s tweedaagse -6% aandelenkoers erop wijst dat de markt denkt dat de recente Chinese krantenkoppen zullen evolueren naar iets breders”, schreef aldus een analist van Morgen Stanley op vrijdag. “Wij denken dat dit onwaarschijnlijk is… De aandelenbeweging is overdreven.” De hele techwereld hoopt dat hij gelijk heeft.

Tot slot

Aan het eind één link naar een onderwerp dat niets met technologie te maken heeft, maar toch voor elke lezer relevant is: ‘Mijn 95-jarige Japanse grootvader is een voormalige cardioloog – zijn 8 ‘non-negotiables’ voor een lang, gelukkig leven.’ Hij blogt, gebruikt social media om contact te houden met zijn familie en doet dutjes, wat een rolmodel!

Fijne zondag, tot volgende week.

Categories
AI technologie

Tech-elite vast in de woestijn op verregend Burning Man

Burning Man 2023 werd geen feestje. Beeld gemaakt met Midjourney.

Ik had een hele andere opening van mijn nieuwsbrief in gedachten, maar dat de tech elite met hun private jets in de woestijnmodder vastzit op Burning Man is vanmorgen het opvallende nieuws. Zoals een Burner het samenvat in deze droevige video: Burning Man 2023 is screwed. In ander nieuws: OpenAI, maker van ChatGPT, is op weg naar $1 miljard omzet.

Je leest de webversie van mijn gratis wekelijkse nieuwsbrief over de technologische, economische en sociale gebeurtenissen die ons leven definiëren. Je kunt je hier gratis abonneren om de nieuwsbrief elke zondag in je mailbox te ontvangen.

Burning Man is het Coachella voor de techindustrie

Toen ik diep in de vorige eeuw studeerde aan San Francisco State University reed ik op mijn scootertje regelmatig van de campus terug naar huis langs Baker Beach en China Beach. Vaak werden daar kampvuren aangestoken door daklozen, hippies of groepjes hipsters. Het was de eerste keer dat ik me realiseerde dat hun kleding zo op elkaar leek, dat ik zelfs van dichtbij weinig verschil kon zien tussen ‘hipsters of homeless’.

Eén van die strandfeestjes liep zo uit de hand dat het begin jaren negentig werd verboden en verhuisde naar de woestijn van Nevada. Hier werd het concept van de “Tijdelijke Autonome Zone” gerealiseerd – een stad die vanaf de grond werd opgebouwd, waar de gebruikelijke maatschappelijke normen en commerciële transacties werden opgeschort ten gunste van een “gifteconomie”. Klinkt prachtig.

Burning Man is in de loop der jaren flink gegroeid en trok de afgelopen edities meer dan 70.000 deelnemers van over de hele wereld. De laatste jaren is het gebied uitgegroeid tot een heus Black Rock City, een tijdelijke stad die voor het evenement wordt gebouwd, ontworpen als een reeks concentrische cirkels met als middelpunt “The Man”, een grote houten beeltenis die aan het einde van het festival wordt verbrand. De stad heeft ook themakampen, kunstinstallaties, workshops en een reeks optredens.

Wat Coachella is voor de entertainment-industrie uit Los Angeles, werd Burning Man voor de techindustrie uit Silicon Valley: een paar uur rijden naar een lang weekend escapisme in de woestijn. Zo zag het eruit vanuit de lucht eerder deze week.

Ik ben er nooit geweest want ik houd niet van de combinatie van fijn zand, kort douchen en grote groepen veelal gedrogeerde mensen die graag huggen. Maar iedereen die ik ken die er is geweest had een fantastische tijd en dus ben ik net zo’n fan van Burning Man als van maanlandingen: ik snap het niet helemaal en doe er graag niet aan mee, maar vanaf afstand vind ik het leuk om te zien dat zoveel mensen er plezier aan beleven.

Alternatief protest tegen voorheen alternatief festival

De snelle groei heeft geleid tot kritiek op de impact op het milieu. Een tijdelijke stad van 80.000 mensen bouwen in de woestijn is eigenlijk slecht voor de planeet, meldde Vox woensdag toen klimaatactivisten de weg afsloten richting Burning Man:

‘Alles bij elkaar genereert elke Burning Man ongeveer 100.000 ton kooldioxide. Dat is meer dan ongeveer 22.000 auto’s op gas produceren in een jaar. Wat begon als een bijeenkomst op een strand in San Francisco is uitgegroeid tot een bestemming voor beroemdheden en de ultrarijken, vooral tech miljardairs. Daarom zijn privéjets een probleem geworden. Er zijn nu chique kampen, maaltijden bereid door privékoks en VIP-feesten. Bedenk wel dat dit alles alleen wordt gebouwd voor het festival van een week aan het eind van de zomer en dat alles daarna weer moet worden afgebroken en weggehaald. Een van de basisprincipes van Burning Man is “laat geen sporen achter”, maar zelfs de organisatoren van het evenement waren verbijsterd over hoeveel afval er vorig jaar in de woestijn werd achtergelaten.’

Vox

Afgelopen maandag parkeerde een kleine groep klimaatdemonstranten een trailer van 2,5 meter dwars over de weg, wat kilometers aan opstoppingen veroorzaakte voor deelnemers op weg naar Burning Man. De demonstranten eisten een verbod op het gebruik van privévliegtuigen, plastic voor eenmalig gebruik, onnodige verbranding van propaan en onbeperkt generatorgebruik.

Het protest eindigde toen een ranger met zijn pickup truck door de blokkade ramde en met getrokken wapen een vrouw tegen de grond werkte. Kijkend naar deze beelden dwaalden mijn gedachten af naar die fikkie stokende hippies op Baker Beach in San Francisco; hoe kon zoiets gemoedelijks zo gigantisch uit de klauw lopen? Wat ooit begon als tegencultuur is mainstream geworden, waarna een nieuwe tegencultuur ontstaat die daartegen protesteert. Het is vermoeiend door de voorspelbaarheid.

Chris Rock verlaat Burning Man liftend in een pickup truck. Beeld; @erichamiilton

Chris Rock en Diplo zijn eruit

Het sfeertje zat er dus al niet lekker in, maar de situatie verergerde toen gisteren het festivalterrein wegens hevige regenval werd afgesloten door de organisatie, die opriep tot het zuinig omspringen met water, voedsel en brandstof. Deelnemers zitten misschien nog dagen vast omdat voertuigen vaststaan in de tot modderpoel vergane woestijn.

Een aantal deelnemers besloot daarop het terrein, waarop inmiddels een dode werd aangetroffen, te voet te verlaten. De bekende angel investor Gil Penchina liep bijna 13 kilometer door de modder tot hij een lift kon scoren. Dj Diplo wilde absoluut geen verstek laten gaan op een optreden gisteravond en ging ook aan de wandel, alleen had hij het geluk dat te doen in het gezelschap van Chris Rock, die bekende ook ooit te zijn begonnen als dj.

Rock verzuchtte tegen Diplo, liftend in een open pick up truck: ‘If I would have known dj’s would ever make money, I would have never told a joke.’ De Braziliaanse dj Lukas Ruiz, beter bekend als Vintage Culture, zit nog steeds vast in de woestijn en zegde via Instagram meerdere optredens af. De organisatie heeft inmiddels een ‘Wet Playa Survival Guide’ gelanceerd. De mix van celebrities, hevige regenval en een fotogenieke woestijn is onweerstaanbaar voor de media, dus de komende 48 uur zal Burning Man het nieuws domineren.

Kort ander nieuws:

OpenAI op weg naar $1 miljard omzet

The Information berichtte deze week dat OpenAI, maker van ChatGPT, hard op weg is om een miljard dollar jaaromzet te behalen. Die omzet wordt vooral behaald op bedrijven die ChatGPT inzetten en daarvoor een licentie-fee betalen aan OpenAI. Door de lancering van ChatGPT Enterprise zal OpenAI de omzet heel snel fors kunnen verhogen, want ondanks alle recente kritiek op OpenAI lijkt er geen concurrerend product op de markt te zijn dat zo eenvoudig door bedrijven kan worden geïntegreerd.

Durfkapitalist Reid Hoffman verkleint rol bij Greylock

De medeoprichter van LinkedIn is een van Silicon Valley’s meest invloedrijke AI-enthousiastelingen. Hoewel niet bekend is wat Hoffman gaat doen, is de verwachting dat hij zich nog verder op AI zal storten. Dit recente interview met Hoffman over AI is een aanrader. Hij noemt AI ‘Amplification Intelligence’, versterkte intelligentie.

Duizenden deelnemers onderzochten zwakke plekken in AI

Gedurende tweeënhalve dag in Las Vegas gingen duizenden deelnemers – waaronder 220 community college-studenten en anderen uit organisaties die traditioneel buiten de vroege stadia van technologische verandering worden gehouden uit 18 Amerikaanse staten – aan de slag met toonaangevende AI-modellen. Deelnemers wisselden 164.208 berichten uit in 17.469 conversaties terwijl ze op zoek gingen naar vooroordelen, mogelijke schade en zwakke plekken in de beveiliging in 21 uitdagingen die waren ontworpen om de mogelijke gaten in het vertrouwen en de veiligheid van de AI-modellen bloot te leggen. Dit was de challenge.

Hoe praat je met een AI?

Praktische gids hoe je als doorsnee mens buitengewone resultaten kunt behalen met een chatbot zoals ChatGPT. Mooi voorbeeld: ‘ Vraag chatbots om dingen uit te leggen aan de hand van voorbeelden uit je favoriete romans. Je zou hetzelfde kunnen doen met bijvoorbeeld Harry Potter of “Keeping Up With the Kardashians”.

De CEO van Bumble zegt dat AI je zal helpen om meer dates te krijgen.

Laat weten of het werkt, dan deel ik de tips en ervaringen in deze nieuwsbrief, indien gewenst met je foto en contactgegevens want ik breng mijn community graag bij elkaar.

AI-koorts maakt van Anguilla’s “.ai” domein een digitale goudmijn

Het kleine eiland kan dit jaar 10% van zijn BBP binnenharken aan domeinverkopen. Het succes van Anguilla met de verkoop van de AI-domeinnamen wordt vast met grote afgunst bekeken door het buureiland met een minder commercieel aantrekkelijke naam om af te korten, Sint Maarten.

Naar kantoor of ontslag?

Amazon CEO Andy Jassy vertelt werknemers dat het ‘verleden tijd’ is om zich te committeren aan het ‘terug naar de zaak-mandaat’ van het bedrijf en dat hun banen op het spel staan. Ik prefereer werk op afstand, maar is het zo vreemd dat een bedrijf werknemers vraagt minimaal drie dagen per week naar kantoor te komen?

Een venture capital bedrijf heeft een AI-gestuurde pitch deck-generator gebouwd voor startup-oprichters – en geeft het gratis weg

Ik heb hem nog niet kunnen testen want sta nog op de wachlijst, daarvoor kun je je hier aanmelden.

Spotlight 9: techaandelen zijn de klappers van de week

Het is onmogelijk met een leuke grafiek van aandelen te komen na een foto van Chris Rock achterin een pickup truck in de woestijn.

Hedgefondsen hebben een recordblootstelling aan de zeven grootste techaandelen naar marktkapitalisatie, volgens gegevens die vrijdag zijn vrijgegeven door Goldman Sachs, in een week nadat het aandeel Nvidia een recordhoogte bereikte vanwege de spectaculaire omzet- en winstcijfers.

“Hedgefondsen blijven mega cap tech en het thema kunstmatige intelligentie omarmen”, aldus Goldman Sachs’ brokerage in een notitie die naar een beperkte groep klanten is gestuurd en in handen is gekomen van Reuters.

Het is opvallend hoe de afgelopen week Bitcoin en Ethereum, de voornaamste crypto-assets, daalden terwijl de rest van de markt steeg. Juist omdat ze de rest van het jaar leken mee te bewegen met de reguliere markt, met name die van de techaandelen.

Categories
AI technologie

Nvidia is de maker van gouden scheppen en houwelen

Nvidia domineerde afgelopen week het nieuws in de technologiewereld op een manier die deed denken aan de beursgang van Netscape in 1995. Die legendarische IPO luidde de start in van het internet-tijdperk, zoals de lancering van de iPhone in 2007 de doorbraak van de smartphone markeerde. Op dezelfde manier zal worden teruggekeken op de verbluffende kwartaalcijfers van Nvidia, waarmee de wereld het AI-tijdperk heeft betreden. Dit was de big bang van kunstmatige intelligentie.

Vergeleken met het tweede kwartaal van vorig jaar verdubbelde de omzet van $6.7 miljard naar $13.5 miljard, terwijl de winst 843% steeg (geen tikfout), van $656 miljoen naar bijna $6.2 miljard. De vooruitzichten voor komend jaar zijn nog rooskleuriger. Wat gaat er schuil achter deze verbluffende getallen en waarom verdient de ‘schep- en houwelenmaker’ Nvidia meer dan de digitale goudzoekers, de AI-applicatiemakers?

Hij was in 1993 de oprichter en is in 2023 nog altijd CEO: Jensen Huang van Nvidia. Beeld gemaakt met Midjourney.

“Een nieuw computertijdperk is begonnen. Wereldwijd stappen bedrijven over van general-purpose naar accelerated computing en generative AI”

Jensen Huang, CEO Nvidia

“Een nieuw computertijdperk is begonnen. Wereldwijd stappen bedrijven over van general-purpose naar accelerated computing en generative AI”, zei Jensen Huang, oprichter en CEO van NVIDIA bij de publicatie van zijn cijfers. Meestal geloven CEO’s teveel in zichzelf en de maakbaarheid van hun succes, maar Huang heeft volledig gelijk.

Daarom besteed ik in de nieuwsbrief van deze week geen aandacht aan andere nieuwswaardige gebeurtenissen, zoals de aankondiging van de beursgang van chipmaker Arm die een voorloper kan zijn van een definitieve opleving in de technologiesector na een jaar van massaontslagen, maar probeer ik de ontwikkeling van Nvidia te duiden in de opeens snel veranderende technologiewereld.

Ghost valley

“Iedereen leek nogal somber, keek elkaar aan en vroeg zich af waarom er niets spannends meer leek te gebeuren in de Valley.” Het zou een citaat kunnen zijn van het sentiment in de technologiesector voordat Open AI eind vorig jaar Chat GPT lanceerde, maar het is een uitspraak van Netscape-oprichter Marc Andreessen over de sfeer die hij aantrof in Silicon Valley in 1994.

De personal computer was wereldwijd doorgebroken in de jaren tachtig, Microsoft domineerde die markt op softwaregebied en er waren een paar grote spelers in de traditionele wereld van mainframe computers en netwerken. Maar niemands hart ging sneller kloppen van bedrijven als HP, Novell of mijn favoriete bedrijfsnaam, Digital. (Wat zal het een fijne brainstormsessie zijn geweest waarbij ze op die naam uitkwamen.)  

Het succes van de gratis Netscape browser en de daaropvolgende beursgang veranderden dat sentiment compleet. Opeens ontwikkelden grote bedrijven toepassingen voor internet en werden startups op internetgebied serieus gefinancierd. eBay werd nog geen maand na de Netscape IPO opgericht, Amazon ging twee jaar later naar de beurs en dat was nog geen jaar voor de start van Google, om een paar voorbeelden te noemen.

Het recente succes van Nvidia lijkt een echo van de Netscape IPO. Waar bij Nvidia de omzet en winst tot enthousiasme bij beleggers leiden, ontstond in 1995 bij Netscape de jubelstemming rondom de koers van het aandeel. De verwachte introductieprijs was $14 maar de vraag was zo groot dat op het laatste moment werd besloten de introductieprijs te verdubbelen naar $28, iets wat zelden of nooit gebeurt omdat de introductieprijs wordt bepaald na maandenlang aftasten bij beleggers wereldwijd.

Netscape sloot de eerste handelsdag af op een koers van $75, wat betekende dat het bedrijf miljarden op tafel had laten liggen met de toch nog te lage introductieprijs en snelle kopers al de eerste dag een recordwinst konden boeken. Van Wall Street tot Main Street, zoals het zo mooi wordt genoemd, iedereen las de volgende dag in de krant over dat wonderbaarlijke onzichtbare fenomeen dat internet heette. (Helaas heb ik geen tijd om aan de lezers onder de 35 uit te leggen wat een krant is, maar zie het als een stapel uitgeprinte homepages met hele grote banners die je gratis leest bij de kapper, excuus, haarstylist.)

Cisco geen disco, wel even de grootste

Het rumoer rond het aandeel Netscape verstomde snel wegens de relatief bescheiden omzet- en winstgroei, vooral door felle concurrentie van Microsoft die uitmondde in een beruchte rechtzaak (waarin overigens tot mijn verbazing een aanbod dat Microsoft mij had gedaan bij mijn eerste bedrijf Planet Internet om van browser te wisselen, als bewijsstuk werd ingebracht door Netscape).

Intussen groeide vrijwel onopgemerkt een ander veel minder sexy bedrijf uit tot de meest waardevolle onderneming ter wereld: Cisco. Producten van deze maker van telecommunicatie-apparatuur en software werden gebruikt door vrijwel elk telecombedrijf ter wereld, die zich haastten om internet als nieuwe dienst aan te bieden naast telefonie, maar ook in bedrijfsnetwerken die massaal op internet werden aangesloten.

In maart 2000 was Cisco het meest waardevolle bedrijf ter wereld met een marktwaarde van meer dan $500 miljard. De koers-winstverhouding bedroeg een duizelingwekkende 196, wat betekent dat een belegger bereid was $196 te betalen voor $1 van de winst van het bedrijf tegen die aandelenkoers. Het feest duurde niet lang en twee decennia later is Cisco een prima bedrijf, maar het is slechts de helft waard van die torenhoge waardering van begin 2000. Ter vergelijking: wie toen voor duizend dollar aandelen Apple had gekocht, zou nu ruim 20.000% rendement hebben gemaakt en ruim $200.000 mogen bijschrijven.

Is Nvidia de Netscape, Cisco of Apple van 2023?

De Netscape browser ontsloot informatie en commercie voor een wereldwijd publiek. De grootste waarde bleek echter niet te liggen in de makers van de infrastructuur (Cisco) of de makers van de applicatielaag (Netscape), maar in de ontwikkelaars van applicaties op die faciliterende technologie: eerst Yahoo en eBay, daarna Amazon en Google.

Op dezelfde wijze profiteerden Facebook, Whatsapp, Instagram en later Tiktok van de doorbraak van de smartphone, vooral na 2010 toen de iPhone 3 verscheen en Android goede licentieversies mogelijk maakte voor Samsung en de Chinese smartphonemakers zoals Huawei. Die technologie, in combinatie met wereldwijd goedkopere abonnementen en bundels voor dataverkeer, leidden tot exploderend social media gebruik.

Uit de marktwaarde van Meta (eigenaar van Facebook, Instagram en Whatsapp) van ruim $700 miljard, maar ook aan de ruim $200 miljard marktwaarde van ByteDance (eigenaar van TikTok en Lemon8) denk je te kunnen afleiden dat de grootste waarde opnieuw in de applicaties ligt. Ware het niet dat Nvidia al liefst $1.1 biljoen waard is, $1100 miljard.

De koersen sinds 1 januari 2023. Het aandeel Nvidia steeg liefst 221%! Dat is niet alleen extreem veel vergeleken met de S&P 500 die tot dusver op zich een uitstekende 15% steeg, maar ook in vergelijking met alle andere dominante technologie-bedrijven.

Analist Stephen Guilfoyle zegt over Nvidia:

“De business is niet zo goed als goud, maar veel beter. De kasstromen groeien in een verbazingwekkend tempo. Kosten en uitgaven zijn onder controle. De balans is prachtig. Terwijl de groei in de datacenter business verder gaat dan ik nog niet zo lang geleden voor mogelijk had gehouden, lijkt ook gaming weer op de rails te staan.”

Diverse analisten en beleggers hebben hun verwachting voor het aandeel Nvidia inmiddels opgeschroefd naar boven de $550 en zelfs $600, wat zou betekenen dat Nvidia meer waard wordt dan Amazon.

Er zijn er maar vijf

Als we de Saudische staatsoliehut Aramco buiten beschouwing laten, is Nvidia op dit moment al één van de slechts vijf bedrijven ter wereld die de mijlpaal van $1 biljoen (duizend miljard) marktwaarde heeft bereikt – samen met Apple, Amazon, Microsoft en Google’s eigenaar Alphabet – en de enige die geen bekende naam is.

Opgericht in 1993 werd Nvidia vooral bekend als maker van grafische kaarten voor high end gamecomputers; iedereen heeft wel zo’n neefje in de familie die als je op bezoek kwam even een zweterig handje kwam geven, voor hij weer snel naar zolder hobbelde om verder te gamen op zijn pc met een grafische GeForce kaart van Nvidia. Dat was ook het beeld dat beleggers jarenlang hadden van het bedrijf.

In alle stilte ontwikkelde Nvidia zich onder leiding van Huang door tot een geduchte concurrent van giganten als Intel. “We zagen al vroeg, ongeveer tien jaar geleden, dat deze manier van software maken alles kon veranderen. En we veranderden het bedrijf van onder naar boven en zijwaarts. Elke chip die we maakten was gericht op kunstmatige intelligentie,” vertelde Huang bij CNBC.

Wie oppervlakkig naar Nvidia kijkt, maakt snel de fout te concluderen dat het bedrijf alleen chips maakt en zeer gevoelig is voor concurrerende chips zoals al aangekondigd door Nvidia’s eigen klanten, waaronder Google, Microsoft en Amazon. Alleen blijkt de voorsprong die Nvidia heeft opgebouwd veel minder eenvoudig in te lopen dan alom werd gedacht. Zoals de New York Times concludeerde: Nvidia heeft een slotgracht ontwikkeld rondom AI chips.

Keith Strier, Nvidia VP Worldwide AI, legde op LinkedIn goed uit dat Nvidia de hele infrastructuur maakt, niet alleen de chips, en dat die componenten zeer schaars zijn.

Daarom wordt er door diverse bedrijven en zelfs door landen voor jaren vooruit besteld; eerder schreef ik al over orders van de Chinese internetgiganten en vanuit de Arabische wereld. Het gerucht is hardnekkig dat er voor miljarden aan orders wordt gedaan voor chips die Nvidia nog niet heeft aangekondigd, laat staan in productie heeft.

In de schaarste aan componenten en productiecapaciteit schuilt wel een achilleshiel voor Nvidia. De productie wordt immers geheel uitbesteed aan TSMC, maar niet geheel toevallig maakt TSMC ook alle chips van Apple dat een voorkeurspositie lijkt te hebben.

Conclusie: Nvidia is voorbeeld van compleet nieuwe bedrijfsvorm

Het is te beargumenteren dat Nvidia een betere concurrentiepositie heeft opgebouwd dan Cisco ooit had en de marges zijn aantoonbaar veel hoger. Nvidia is wel een faciliterende technologie maar veel minder eenvoudig te vervangen dan bijvoorbeeld ooit Netscape. Maar het is ook geen extreem schaalbaar bedrijf zoals Google of zelfs Meta omdat het afhankelijk is van de productie van hardware.

Om Nvidia en de AI-gekte te begrijpen is het interessant om te kijken hoe bijvoorbeeld ChatGPT gebruik maakt van Nvidia. Het bedrijf OpenAI, met als aandeelhouder ondermeer Microsoft, heeft ChatGPT ontwikkeld en samen met de clouddienst van Microsoft, Azure, en Nvidia het cluster gebouwd waarop ChatGPT draait. Grof samengevat: Microsoft’s clouddienst Azure gebruikt de befaamde H100 chips van Nvidia voor deze specifieke toepassing in een datacenter en de applicatie ChatGPT maakt gebruik van de dienst.

OpenAI heeft een licentie voor gebruik van ChatGPT verstrekt aan Microsoft, dat de technologie ondermeer gebruikt in de zoekmachine Bing. Maar Microsoft maakt ook zelf AI chips die op termijn zullen concurreren met Nvidia.

Het is alsof je er langzaam achter komt dat je oom van je vaders kant getrouwd is met de zus van je moeder, alleen wel op huwelijkse voorwaarden en niet in gemeenschap van goederen.

Het is cruciaal om te begrijpen dat de AI-toepassingen die we op dit moment zien, vrijwel allemaal gebaseerd zijn op Large Language Models (LLM’s), een type modellen van kunstmatige intelligentie die zijn ontworpen om mensachtige tekst te begrijpen en te genereren op basis van grote hoeveelheden gegevens waarop het is getraind.

De PT in ChatGPT staan voor Pre-Trained: ChatGPTmaakt gebruik van deep learning om tekst te verwerken en te produceren op een coherente en contextueel relevante manier. Door zijn omvang, die miljarden parameters omvat, kan het verschillende taken aan, van het beantwoorden van vragen en het schrijven van essays tot het genereren van creatieve inhoud. Alleen, en nu komt het, vereist die pre-training, het voeden van het systeem met data, een dermate extreem grote rekenkracht die op dit moment alleen door Nvidia kan worden geleverd.

30.000 GPU’s voor ChatGPT

Dus als Hubspot, de tool waarmee ik deze nieuwsbrief maak, bijvoorbeeld een AI-module aankondigt met als claim ‘Powered by OpenAI’, verdient behalve Hubspot ook OpenAI daaraan, uiteraard Microsoft (doordat OpenAI gebruik maakt van Azure) en bovenal Nvidia. Dit soort waardeketens zullen gemeengoed worden in AI: specifieke toepassingen die worden ontwikkeld op horizontale AI-platformen zoals OpenAI, waaraan uiteindelijk Nvidia altijd verdient.

Om het voorbeeld van OpenAI met ChatGPT af te maken: alleen betrokkenen weten exact hoe het systeem in elkaar zit, maar de claim dat om ChatGPT te maken liefst tienduizend GPU’s van Nvidia zijn gebruikt en er nog twintigduizend nodig zijn om lekker te laten draaien, klinkt niet onaannemelijk. Met een inkoopprijs van $30.000 is dat een order voor een vrolijke $900 miljoen voor Nvidia.

Het unieke aan de AI-technologiestack van Nvidia is dat het geen moederbordjes meer zijn of grafische kaarten die mijn neefje zo uit zijn pc kan trekken, maar dat de softwaretoepassingen specifiek zijn ontwikkeld voor de capaciteiten van bijvoorbeeld het vlaggenschip van Nvidia, de H100. Omdat de afschrijvingen op dit soort systemen over vele jaren worden uitgesmeerd, zal het nog jaren duren voor Nvidia wordt vervangen – als er al nieuwe, betere technologie op de markt komt dan Nvidia aanbiedt, hetgeen op dit moment niet waarschijnlijk lijkt.

Toen Jensen Huang voor het eerst ChatGPT gebruikte, vroeg hij om een gedicht over Nvidia. Ik vroeg daarom om een gedicht over Nvidia, de H100 en het omzetpotentieel. Dit is het resultaat.

In the realm of tech, where ambitions reside,
The H100 emerges, with potential untried.
Nvidia’s beacon, shining so bright,
Promises profits, reaching a new height.
Markets await, their hopes taking flight,
For with this chip, the future’s so right.
Nvidia stands poised, ready to soar,
With the H100, revenue’s lore is in store.

Gedicht van ChatGPT over Nvidia en de H100

Volgende week weer een gewone aflevering van mijn nieuwsbrief. Fijne zondag!

Categories
AI crypto NFT's technologie

Ex-Google CEO Eric Schmidt is de man achter de grootste AI-bedrijven

Het leek een rustige week op technologiegebied, tot er de laatste paar dagen van alles gebeurde. Voormalig Google CEO Eric Schmidt kondigde een nieuwe non-profit organisatie aan die de grootste wetenschappelijke problemen met AI hoopt op te lossen, de koers van Europa’s fintech lieveling Adyen stortte in elkaar, ook crypto kreeg klappen met een forse daling van Bitcoin en XRP, er werd een rechtzaak gestart van teleurgestelde Bored Ape NFT kopers tegen veilinghuis Sotheby’s en het fonds met Arabische oliemiljardairs maakt $8 miljard winst op… computerchips. Op de valreep verbrak een auto uit Kroatië de records van Tesla.

De prijzen van Bored Apes zijn gedaald naar $50.000, maar lezers van mijn nieuwsbrief mogen deze met Midjourney gemaakte droevige aap gratis hebben.

Met AI de wereld redden?

Voormalig Google CEO Eric Schmidt bouwt aan een ambitieuze nieuwe non-profit organisatie om grote wetenschappelijke uitdagingen aan te gaan met behulp van kunstmatige intelligentie. Schmidt wil dat de nieuwe organisatie wetenschappelijk toptalent op AI-gebied aantrekt om doorbraken te creëren op zoveel mogelijk complexe terreinen, van het ontdekken van medicijnen tot materiaalwetenschappen.

Schmidt ontvouwde zijn visie vorige maand in een artikel in MIT Technology Review getiteld This is how AI will transform the way science gets done.

“Met de komst van AI staat de wetenschap op het punt veel spannender te worden – en in sommige opzichten onherkenbaar. De weerklank van deze verschuiving zal ver buiten het lab worden gevoeld; het zal ons allemaal beïnvloeden,” schreef Schmidt.

Eerder investeerde Schmidt in DeepMind (gekocht door Google), OpenAI, CloudMinds, Vicarious, Cogitai en Elemental Cognition. Tenminste, dat zegt de chatbot Pi van Inflection.ai, een ander AI bedrijf waar Schmidt in investeerde. Inflection AI is een startup uit San Francisco die conversationele AI-chatbots ontwikkelt. Twee maanden geleden haalde het bedrijf liefst $1,3 miljard op in een financieringsronde onder leiding van Schmidt, Bill Gates en Nvidia.

Waslijst AI-investeringen van Schmidt

Pi vergat nog Anthropic, SandboxAQ, Upstart, Rebellion Defense, Urban Engines en Mistral te noemen, waarover ik eerder schreef, dus het ouderwetse overzicht op Crunchbase lijkt completer. De verschillende AI-technologieën die deze bedrijven ontwikkelen omvatten chatbots, kwantumcomputing, cloudgebaseerde systemen en AI die leert zoals mensen leren. De toepassingen van deze technologieën zijn divers en verstrekkend. Ze variëren van het ontdekken van medicijnen en robotica tot vertalingen en persoonlijke assistenten.

Schmidt is wereldwijd de belangrijkste investeerder in AI geworden, die er niet voor schroomt om in bedrijven te investeren die elkaars directe concurrenten zijn. Dit kan nog weleens tot problematische situaties leiden in de toekomst, maar voorlopig lijkt geen bedrijf erom te malen en is zijn geld, kennis en netwerk overal welkom.

Niemand heeft alleen maar geluk en ook Schmidt had deze week te kampen met persoonlijke tegenslag in de buitencategorie ‘first world problems’, toen bleek dat het superjacht Alfa Nero dat hij in juni op de kop dacht te hebben getikt, nog steeds aan de ketting ligt. Gelukkig dat Schmidt nog een bootje heeft om de zomer op door te komen, de bijna een halve eeuw oude omgebouwde ijsbreker Legend. Ik ken Schmidt niet persoonlijk, maar heb een zwak voor iemand die een ijsbreker uit 1954 ombouwt.

Spotlight 9: Adyen, Bitcoin en XRP onderuit, Nvidia stijgt opnieuw

Meestal sluit ik mijn nieuwsbrief af met een snelle blik op de belangrijkste publieke tech-investeringen die naar mijn mening de techwereld het sterkst beïnvloeden, in een rubriek waarvoor ChatGPT de naam Spotlight 9 bedacht. De koersval die Adyen en de cryptowereld de laatste dagen beleefden verdient deze keer meer aandacht. Nvidia, maker van de chips die nodig zijn om AI-toepassingen optimaal te laten draaien, beleeft daarentegen hoogtijdagen met weer een nieuwe miljardenorder, dit keer uit de Arabische wereld.

Het aandeel Nvidia lijkt meestal precies de andere kant op te bewegen dan de meeste tech-aandelen, die leden onder een algehele marktcorrectie.

Adyen keldert door afnemende omzetgroei

Wat is er gebeurd? De aandelenprijs van Adyen heeft deze week een enorme dreun gekregen, met een daling van ongeveer 39%. Het Amsterdamse bedrijf presenteerde kwartaalcijfers met een onverwachte vertraging van de omzetgroei en een daling van de winst,  die leidden tot een verkoopgolf van het aandeel door beleggers.

Adyen-aandelen noteerden vrijdag een daling voor de zesde opeenvolgende sessie, wat de langste neerwaartse trend betekende sinds 1 september 2022, aldus Dow Jones Market Data. In deze zes dagen is de koers met meer dan 45% gekelderd, de grootste zesdaagse daling ooit van het aandeel Adyen.

Adyen verdient alle lof dat het niet meedeed aan alle ontslagrondes in de techwereld en zelfs ruim 500 nieuwe werknemers aantrok, die het waarschijnlijk normaliter minder makkelijk aan boord had kunnen halen in een competitievere arbeidsmarkt. Het management verkoos de lange termijn boven de korte termijn en dat is te prijzen.

Maar met name de afname van de groei in de grootste markt ter wereld, de Verenigde Staten, is een slecht teken. De concurrentie in de VS (waaronder Stripe, Braintree, Fiserv en PayPal) biedt volgens Adyen CEO Pieter van der Does een vergelijkbare dienst tegen een lagere prijs, hetgeen impliceert dat Adyen structureel ofwel marktaandeel ofwel een deel van de winstmarge zal inleveren.

Adyen is genoemd naar het Surinaamse woord voor ‘opnieuw’, nadat de oprichters eerder succesvol waren met het payment bedrijf Bibit. Hopelijk slaagt het management erin om opnieuw, feitelijk voor een derde keer, een payment bedrijf nieuw leven in te blazen. Adyen, adyen!

Nvidia scoort na China ook in de Arabische wereld

Vorige week schreef ik nog over de miljardenorder die de Chinese internetgiganten plaatsten bij Nvidia, deze week meldde de Financial Times dat de Saoedische regering, via de zeer gerespecteerde King Abdullah University of Science and Technology (Kaust), minstens 3000 Nvidia H100-chips heeft aangeschaft, die volgens de Financial Times elk ongeveer $40.000 waard zijn. Kortom, een order van $1.2 miljard.

De ordergrootte van de bestelling van de Verenigde Arabische Emiraten is niet exact bekend, wel dat het gaat om ‘duizenden’ Nvidia GPU’s voor het eigen open-source large language model, Falcon, dat is ontwikkeld in het staatsinstituut voor technologische innovatie in Masdar City in Abu Dhabi. Samen betekenen deze orders weer enkele miljarden omzet voor Nvidia.

De vraag blijft welke marge Nvidia maakt op de peperdure H100-chips en juist daarover verscheen vrijdag een fascinerend bericht, waaruit blijkt dat Nvidia bijna 1000% bruto marge maakt op de H100. Het is opvallend dat in dit artikel wordt gesproken over een verkoopprijs per H100 van $25.000 tot $30.000 terwijl het FT rekent met de in de markt gangbare $40.000.

In elk geval lijkt deze conclusie over Nvidia gerechtvaardigd: ‘with expectations of the AI accelerator market being worth around $150 billion by 2027, there’s seemingly nothing else in the future but green.’ Het is simpel, elke AI-speler kan niet zonder de chips van Nvidia.

Bitcoin gevoelig voor iets ouderwets: stijgende rente

De Bitcoin-prijzen daalden donderdag laat plotseling na berichten over honderden miljoenen aan verkopen, wat een bloedbad teweegbracht op de futures- en spotmarkten.

Bitcoin daalde 11%, maar blijft ongeveer 60% boven waar het dit jaar begon en verslaat andere goed presterende activa zoals technologieaandelen. Maar een groot aantal tegenwinden – van stijgende obligatierendementen tot druk van de regelgeving en economische zwakte in China – ondermijnen de aantrekkingskracht van cryptocurrencies.

Zo daalde XRP vrijdag voor de vijfde dag, met 12%, omdat de Securities and Exchange Commission in de VS aan een federale rechter toestemming vroeg om in beroep te gaan tegen de uitspraak dat de XRP token van Ripple Labs niet onder de effectenwetgeving valt als het wordt verkocht aan het grote publiek. Ondanks de daling van liefst 20% deze week noteert XRP dit kalenderjaar nog steeds bijna 53% winst.

Opvallende links

Ik sluit deze week af met links naar een aantal zaken die me opvielen, in willekeurige volgorde.

Sotheby’s aangeklaagd door apenkopers

Dat is een kop die niemand pakweg drie jaar geleden had kunnen bedenken. Kopers van Bored Ape NFT’s klagen Sotheby’s aan want, zo luidt de redenering, Sotheby’s verkoop voor $24 miljoen van Bored Apes aan FTX gaf Bored Ape NFT’s “een air van legitimiteit“.

Sotheby’s zou hebben gezegd dat de koper een traditionele verzamelaar was in plaats van een naar later bleek malafide cryptobeurs, waardoor andere kopers een te rooskleurig beeld kregen van de vraag naar Bored Apes. Toch lijken kopers van Bored Apes die nu klagen over de waarde, op mensen die een kaartje voor de film Titanic kochten en zich achteraf beklaagden dat ze het eind al kenden.

#PrayforJustin

Het is niet te verwachten dat Justin Bieber zich schaart onder de klagers, maar erg veel plezier heeft de zanger nog niet gehad aan zijn Bored Ape #3001. Bieber betaalde naar verluidt $1.3 miljoen in ETH, maar de aap is op dit moment nog slechts $39.000 waard. De apen van Madonna en Steph Curry doen het niet veel beter. Gelukkig kunnen ze het lijden.

Arm leidt de weg naar de beurs voor Instacart en anderen

De Financial Times meldt dat een aantal van Silicon Valley’s grootste private techbedrijven lang uitgestelde plannen afstoft om hun aandelen naar de beurs te brengen, waarbij de aanstaande beursgang van chipontwerper Arm een nieuwe graadmeter voor het marktsentiment zal zijn. De verwachting is dat Arm morgen, maandag 21 augustus, de beursgang aankondigt.

Instacart, softwarebedrijf Databricks en Socure, een start-up op het gebied van identiteitsverificatie, behoren volgens FT tot de andere bedrijven die worden beschouwd als kandidaten voor een beursgang. De verwachting is dat de waardering van Instacart nog maar een kwart zal bedragen van de waardering in de laatste private financiering in 2021, die rond de $40 miljard lag.

Gisteren werd bekend dat Softbank 25% van de aandelen Arm heeft gekocht van Vision Fund 1 op een waardering van $64 miljard, ongeveer in de verwachte price range van de IPO. Het is apart dat er vlak voor de beursgang zo’n grote verkoop plaatsvindt, maar Reuters meldt de reden: de deal elimineert een mogelijke dump van aandelen Arm na de beursgang, omdat Vision Fund van plan was om zijn belang snel na de beursgang te gelde te maken, terwijl SoftBank heeft aangegeven een strategische investeerder voor de lange termijn te blijven.

$8 miljard winst

Softbank koopt de aandelen eigenlijk terug, want het verkocht in 2017 deze 25% aandelen Arm voor $8 miljard aan Vision Fund, wiens grootaandeelhouders, de staatsfondsen van Saudi-Arabië en Abu Dhabi, bij een waardering van $64 miljard dus een winst van liefst 100% boeken: 25% van de aandelen voor $16 miljard minus de aanschafprijs van $8 miljard is nog altijd een prettige $8 miljard winst. De verkopende partijen zijn dezelfde landen die net de miljardenorder bij Nvidia hebben geplaatst, ongetwijfeld geruggesteund door hun recente succes met technologie-investeringen.

Niemand verwacht echter dat deze IPO’s zullen leiden tot een hernieuwde bullmarkt, maar het geeft wel aan dat het beursklimaat in elk geval niet verder verslechtert. Tot nu toe is er dit jaar slechts $ 14 miljard opgehaald in IPO’s op Amerikaanse beurzen, vergeleken met $ 241 miljard op dit moment in het recordjaar 2021 voor IPO’s, volgens gegevens verzameld door Bloomberg.

Voedselbank werd toeristische trekpleister

Wanneer een voedselbank als derde toeristische trekpleister van een stad wordt aangeprezen, wordt AI snel aangewezen als de schuldige. Maar juist het ‘menselijk toezicht’ dat algoritmische inhoud op MSN samenstelt, had op de een of andere manier een lijst met toeristische hotspots over het hoofd gezien waarin de voedselbank op nummer drie stond. Het is onduidelijk hoeveel toeristen zich daadwerkelijk bij de voedselbank hebben gemeld voor een rondleiding.

You Should Kill Your Startup

De podcast “More or Less” van de echtparen Morin en Lessin bespreekt het grootste taboe in de startupwereld: wanneer je het moet opgeven en het bedrijf sluiten. Het is een onpopulair onderwerp en verdient daarom applaus. Het is geen podcast die ze opnamen met de gedachte ‘deze gaat lekker scoren.’

Kun je de dialogen op Netflix niet verstaan? Je bent niet de enige.

Veel mensen streamen programma’s en films met de ondertitels altijd aan – en niet omdat het cool is, meldt de New York Times. ‘In grote filmproducties kalibreren professionele geluidsmixers de geluidsniveaus voor traditionele theaters met luidsprekersystemen die een breed geluidsbereik kunnen leveren, van gesproken woorden tot luide geweerschoten. Maar wanneer je die inhoud streamt via een app op een tv, smartphone of tablet, is de audio “downgemixt” of gecomprimeerd om het geluid door kleine, relatief zwakke luidsprekers te sturen.’

De oplossing: externe speakers kopen. Voor kijkers op laptops of tablets is dit nog steeds de beste test van verschillende koptelefoons waaruit blijkt dat de duurste modellen niet altijd het beste geluid bieden.

De Rimac Nevera kan binnen 24 seconden van 0 naar 400 kilometer per uur en terug naar stilstand. Waarom weet niemand, maar het is wel leuk.

Marques Brownlee reed de snelste elektrische auto ter wereld

De snelste elektrische auto ter wereld komt uit Zagreb, Kroatië en heet de Rimac Nevera. De Nevera verbrak een bijzonder wereldrecord, namelijk het wereldrecord voor het breken van wereldrecords op één dag (23). YouTuber Marques Brownlee reed de Nevera en dit gebeurde er toen hij vanuit stilstand vol gas gaf.

Eergisteren werd bekend dat de Rimac Nevera het ronderecord  voor elektrische auto’s van de Tesla Model S Plaid Track Pack op de legendarische Nürburgring met liefst 20 seconden heeft verbroken. De prestaties van de Nevera zijn ronduit absurd. De motoren genereren 1,4 megawatt vermogen, oftewel 1914 paardenkrachten en liefst 2360 Newtonmeter koppel. De Nederlander in mij denkt nu: wat zou daar een grote caravan achter kunnen! De Nevera accelereert van 0 naar 100 kilometer per uur in slechts 1,74 seconden en heeft een topsnelheid van 412 km/u. Kan niet sneller, zou je denken…

Auto op dinosaurusbloed toch sneller

Hoe kan een ‘gewone’ hybride auto met bijna 900 PK minder, die behalve een elektromotor ook een ouderwetse verbrandingsmotor herbergt die draait op dinosaurusbloed, de Mercedes-AMG ONE, toch nog 25 seconden sneller zijn dan de Rimac Nevera? Het antwoord is simpel: bochten.

Elke bezitter van een elektrische auto doet wat Brownlee deed in de video, dat is het gaspedaal intrappen op een rechte weg. Maar de Nordschleife telt 73 bochten en de Nevera weegt 2150 kilo, terwijl de Mercedes-AMG ONE ‘slechts’ 1695 kilo weegt. Gecombineerd met de bijzonder efficiënte downforce (neerwaartse aerodynamische druk) van de AMG ONE, ironisch genoeg een kwaliteit die de Formule 1 wagen van Mercedes al twee jaar ontbeert, is de Nevera simpelweg te traag in de bochten. Hoewel traag een relatief begrip is in dit segment.

Als expert op dit gebied, want ik ben immers voormalig leerling-redacteur bij het autoprogramma De Heilige Koe en maker van de tv-reportage over het Open Nederlands Kampioenschap autowassen 1987, raad ik aan eerst te kijken naar de video van de Rimac Nevera op de Nordschleife en daarna te zien hoe de Mercedes-AMG ONE het ronderecord neerzette.

Categories
AI crypto technologie

Apple scoort met Messi

Deze week was er geen nieuws dat overal bovenuit sprong, dus heb ik een top 10 gemaakt van zaken die me opvielen. De grote kleine tovenaar uit Argentinië staat uiteraard op nummer 1.

Als Lionel Messi vanuit huis zou werken.
Beeld: Midjourney

1. Apple scoort met Messi

Het zal niemand zijn ontgaan dat Lionel Messi sinds een paar weken speelt voor Inter Miami, de club van de man van Posh Spice. Maar er is nog een andere eigenaar, Jorge Mas, en die werd deze week geretweet (of gerex-ed, hoe heet dat eigenlijk sinds Twitter is omgedoopt in X?) door Apple CEO Tim Cook. Aanleiding was de verdubbeling van het aantal abonnees op MLS League Pass, het betaalabonnement dat Apple wereldwijd aanbiedt aan mensen die de Amerikaanse voetbalcompetitie willen zien.

Apple noch de MLS maken bekend hoeveel abonnees de dienst heeft, hoewel nog vorige maand werd gesuggereerd dat het aantal bijna 1 miljoen bedroeg, voor de komst van Messi. In ieder geval is Apple duidelijk blij met de impact van Messi op MLS Season Pass, want zo vaak retweet/rex-ed Tim Cook geen berichten van mensen buiten Apple.

Je hoeft alleen Messi te kopen om te worden geretweet door Tim Cook

CNET analyseerde de strategie van Apple op het gebied van streaming sport en is één van de eerste media die schijnt te begrijpen dat het abonnement op de MLS een extra upsell is; de wedstrijden van de MLS en dus van Messi zijn niet gratis voor abonnees van Apple TV+. Een maandabonnement op de MLS kost $12,99 of $49 voor de rest van het seizoen. Het is bijzonder om nu terug te lezen dat er nog in april lacherig werd gedaan over de deal van Apple en de MLS.

Uiteraard is het apart dat Messi als enige speler in een teamsport profiteert van de groei van abonnees op het MLS-abonnement van Apple TV+. De vraag is of dit in andere sporten navolging zal vinden. Een andere vraag is uiteraard hoeveel Messi verdient aan elke MLS-abonnee en voor hoe lang; is het een deel van de lifetime value van een abonnee of een vast bedrag per aanmelding?

Er wordt volop gespeculeerd of de Saudische league, die momenteel elke speler aantrekt die houdt van geld, zand en winkelcentra, dezelfde strategie zal volgen als de MLS. Dat is uiteraard onzinnig: de MLS en haar franchisenemers hebben geld nodig. De Saudi’s willen respect, uitstraling en bereik kopen en zullen nog eerder betalen voor wereldwijde uitzending van hun wedstrijden, dan er geld voor vragen.

Je leest mijn gratis wekelijkse nieuwsbrief over de technologische, economische en sociale gebeurtenissen die ons leven veranderen. Abonneer je hier gratis en ontvang het volledige verhaal elke zondag in je mailbox.

2. In Silicon Valley werd iedereen heel even Merlijn de tovenaar

Vergeet AI. Even was Silicon Valley geobsedeerd door zwevende stenen.‘ Dat kopte de Washington Post in een prima artikel over de gekte die de laatste weken ontstond rondom LK-99, het materiaal waarvan werd gehoopt dat de halfgeleider bij kamertemperatuur zou zijn die de hele wereld zou veranderen.

Het artikel stelt terecht dat de technologiewereld naarstig op zoek is naar fundamentele doorbraken, zoals AI, nadat er een decennium weinig spectaculaire nieuwe toepassingen zichtbaar werden. Hopelijk blijven de investeringen in bedrijven die werken aan CO2 reductie en decarbonisering toenemen.

Helaas slaat de journalist halverwege even op hol: ‘Cryptocurrencies en blockchaintechnologie hebben al meerdere hypecycli achter de rug, maar hebben nog geen enkele sector fundamenteel veranderd, behalve misdaad en het witwassen van geld. Technologie die is bedoeld om klimaatverandering tegen te gaan, zoals het afvangen en opslaan van koolstof, heeft al jaren geen grote vooruitgang geboekt.’

Er is geen enkel bewijs dat de misdaad en geld witwassen zijn veranderd door blockchaintechnologie en cryptocurrencies. Nul. Integendeel: elke transactie is weliswaar anoniem maar altijd zichtbaar op de blockchain, dus het hele spoor van transacties vanuit een wallet is voor altijd traceerbaar voor iedereen op internet. Probeer dat maar eens met de ouderwetse bankrekeningen via belastingparadijzen (Panama-papers, weet u nog wel) of met de stapels contant geld van Pablo Escobar en consorten.

3. Californië is paradijs en proeftuin voor zelfrijdende auto’s

Na een uitspraak van de regelgevende instantie van de staat zal San Francisco 24/7 robotauto’s op zijn straten hebben. Een goede analyse die toelicht dat dit een cruciaal moment is voor de auto-industrie. Opnieuw van de Washington Post, dat uitstekende berichtgeving heeft over technologie terwijl je eerder verwacht dat die krant focust op politiek.

Ook in dit artikel slaat er weer iemand volledig de plank mis, dit keer een burgemeester. “Wat gebeurt er met onze beroepsbevolking als AI en bestuurderloze voertuigen allebei tegelijk online komen?”, zegt ze. Een groter probleem is uiteraard dat er vrijwel geen weldenkend mens meer in de politiek wil in 2023, zodat we zitten opgescheept met burgemeesters die praten over zelfrijdende auto’s zoals zwakbegaafden over postkoetsen in 1910.

De nepvraag van een populistische politicus is al honderden jaren hetzelfde als ze worden geconfronteerd met innovaties: ‘Maar wat gebeurt er dan met de werkgelegenheid van de (kies zelf naar voorkeur een beroep dat niet meer bestaat) schoorsteenveger/mijnwerker/videotheek-medewerker?’

Het antwoord is simpel en al eeuwenlang hetzelfde: er ontstaan nieuwe beroepen maar hopelijk wordt door voortschrijdende mechanisering zwaar fysiek werk overbodig en kan de arbeidsweek worden verder verkort naar meer tijd voor leuke dingen of zelfontplooiing. Er zijn mensen die zo tijd kregen om een nieuwsbrief te schrijven. Niemand is gebaat bij verdere verspreiding van de Chinese 9-9-6 cultuur: van 9 tot 9, 6 dagen per week.

De hoop bij zelfrijdende auto’s is uiteraard niet dat iedereen een eigen zelfrijdende auto heeft, maar dat er transport op afroep gaat plaatsvinden; het is waanzin dat de gemiddelde auto 95% van de tijd stilstaat. Minder auto’s betekent minder CO2 uitstoot voor autoproductie en oh mijn hemel, dit betekent werkloosheid voor alle vaklui in fabrieken die nu nog de antennes in het dak van auto’s schroeven om FM radio te ontvangen.

4. Miljardairs verwikkeld in een wedloop voor en tegen AI

Terwijl technologie-experts de noodklok luiden over het tempo waarin kunstmatige intelligentie zich ontwikkelt, hebben filantropen – waaronder gevestigde stichtingen en technologiemiljardairs – gereageerd met een toename in donaties.

In het kamp van de gelovigen ondermeer voormalig Google topman Eric Schmidt en oprichter van LinkedIn Reid Hoffman. In de andere hoek van de ring zit bijvoorbeeld Pierre Omidyar, oprichter van eBay, samen met de Ford, MacArthur en Rockefeller Foundations. Voor wie twijfelt over dit onderwerp – en die twijfel is zeer begrijpelijk en ook terecht – raad ik opnieuw dit stuk aan van Marc Andreessen. Maar AI en crypto zijn niet eng, net zoals het niet eng was dat mensen leerden lezen

In de de eerste helft van deze uitstekende podcast van collega’s van bovengenoemde Marc Andreessen gaat het over hoe AI zou kunnen profiteren van crypto, en de tweede helft over hoe crypto zou kunnen profiteren van AI – maar de rode draad is de spanning tussen centralisatie versus decentralisatie.

Dit raakt ook weer het punt over of cash of crypto erger erger is voor de criminaliteit: de argumenten die tegenstanders gebruiken eindigen altijd bij een gecentraliseerd systeem, zonder daadwerkelijk het probleem te analyseren.

De podcast bespreekt ook waar het kruispunt van crypto en AI dingen teweeg kan brengen die niet mogelijk zijn door een van beide alleen. Samen hebben de gebieden van AI en crypto grote implicaties voor hoe we ons leven elke dag leiden; dus deze aflevering is voor iedereen die nieuwsgierig is, of al aan het bouwen in deze sector.

5. PayPal met eigen stablecoin

PayPal kwam met een eigen cryptomunt die qua waarde is gekoppeld aan de dollar. Vanuit financieel oogpunt is het gebruik van stablecoins niet veel anders dan het gebruik van een cadeaubon: je kunt je dollars gebruiken om stablecoins te kopen en vervolgens die stablecoins gebruiken om verschillende cryptocurrencies te kopen of andere online aankopen te doen.

Ronduit grappig was om de reacties te zien. De een vindt de PayPal stablecoin belangrijker dan een Bitcoin ETF met als argument dat PayPal zich in een unieke positie bevindt om de enorme kans op fiat onboarding op te lossen – ze hebben de bankrelaties, het regelgevende kader en de infrastructuur om miljoenen dollars aan te melden bij miljoenen portemonnees. Thestreet.com roept PayPal zelfs uit tot leider op cryptogebied voor het komend decennium omdat het 400 miljoen klanten koppelt aan crypto. De vraag is uiteraard hoeveel van die 400 miljoen ooit crypto gebruiken. Die 400 miljoen klanten hebben ook toegang tot postzegels en hoevaak bevochtigt iemand nog de achterkant van zo’n plakplaatje?

De stablecoin van PayPal is totaal onbelangrijk, zegt Bank of America maar die heeft alleen qua naam al niet het aura van totale neutraliteit op dit onderwerp. Hij wordt vaker geciteerd in deze nieuwsbrief en ook deze keer heeft Michael Casey van Coindesk de meest doorwrochte analyse: waarom de timing juist voelt.

Ik verwacht dat er vanuit Washington grote weerstand zal ontstaan tegen de PayPal stablecoin, want alles wat is gekoppeld aan de dollar is in de ogen van de gemiddelde bureaucraat geen eigendom van de burger, maar van de staat.

6. Worldcoin onder steeds grotere druk

Over eigendom van de burger gesproken, van wie is identiteit? Ik schreef al vaker over Worldcoin omdat ik het idee van een geanonimiseerde bevestiging van een menselijke identiteit belangrijk vind en volledig onderschrijf. Er is zoveel onnodige fraude en bedrog op internet, dat een geanonimiseerde digitale identiteit en reputatie cruciaal kan zijn. Stel je koopt op eBay iets van iemand die daar weinig transacties heeft gedaan maar bijvoorbeeld op Etsy, Uber of op Airbnb wel een smetteloze reputatie heeft; dan zou de bevestiging van zo’n goede ‘portable’ reputatie bijzonder waardevol zijn voor koper en verkoper.

Wat Worldcoin nu doet, is het koppelen van een menselijke identiteit aan een iris-scan in ruil voor het verkrijgen van gratis Worldcoin muntjes. Er is geen enkele sprake van een nuttige toepassing zoals ik hierboven beschrijf. Het leidt tot schrijnende taferelen wereldwijd, zoals in Kenia: ‘Sommige mensen in de rij vertelden lokale media dat ze kilometers hadden gereisd nadat vrienden hadden gezegd dat er “gratis geld” werd uitgedeeld. Ze gaven toe dat ze niet wisten waarom ze hun irissen moesten scannen en waar die informatie naartoe zou gaan, maar ze wilden gewoon het geld.’

Iemand met de intelligentie van Sam Altman, de voormalig topman van bedrijvenfabriek Y Combinator en oprichter van Open AI, moet die intelligentie toch kunnen paren met het gezonde verstand om dit niet te willen doen met Worldcoin?

7. Nvidia krijgt $5 miljard aan orders uit China

In juni schreef ik dat Nvidia’s Keith Strier tijdens de ATX Summit in Singapore vertelde dat Nvidia meer bestellingen heeft dan het kan leveren en dat bedrijven en zelfs landen al jaren vooruit bestellingen plaatsen, om zeker te zijn van leveringen op langere termijn. Strier schreef er zelf over:

‘Dit gaat over compute, niet alleen over chips. AI vereist een zeer gespecialiseerde rekeninfrastructuur, een combinatie van hardware en software. Het belangrijkste is dat het aanbod eindig is. […] NVIDIA GPU’s (de chips, MF) zijn meer dan goud, het zijn de “zeldzame aarde-elementen” van AI. Daarom trekken ‘s werelds meest geavanceerde AI-ondernemingen kapitaal aan om de levering van versneld computergebruik veilig te stellen. Of het nu gaat om een onderneming of zelfs een land, het is belangrijk om te plannen en te budgetteren voor de rekencapaciteit die nodig zal zijn om leiderschap op het gebied van AI te bereiken en te behouden.’

Strier doelde ondermeer op deze order, want Baidu, Tencent, Alibaba en ByteDance (eigenaar van TikTok en Lemon8) bestelden voor $5 miljard, waarvan $1 miljard dit jaar en $4 miljard in 2024. Er zijn landen en bedrijven die al proberen om bij Nvidia bestellingen te plaatsen voor 2025 tot en met 2028.

De Chinese bedrijven zijn bezig met een inhaalslag en zetten alles op alles om hun ‘ouderwetse’ groei door te zetten. ByteDance probeert TikTok te koppelen aan Lemon8 in een poging het gebruik van die app op te krikken en Alibaba, dat samen met Tencent Holdings en Baidu verantwoordelijk is voor het ontstaan van de Chinese internetindustrie, probeert beleggers over te halen het beleid te steunen om het bedrijf in liefst zes delen op te splitsen.

8. WeWork werkt niet, Zoom juist wel

De interesse in WeWork is altijd volledig aan me voorbij gegaan, het leek me altijd overprijsde kantoorruimte met matig comfortabele meubels. De absurde waardering om een vastgoedtent te waarderen als een technologiebedrijf kwam met een klap tot stilstand rond de mislukte beursgang en nu meldt het bestuur, mede door de verhoogde rente, dat een faillissement van WeWork niet wordt uitgesloten.

Intusssen vraagt Zoom het personeel dat binnen 80 kilometer van kantoor woont om minimaal twee dagen per week naar naar kantoor te komen. Een beargumenteerd verzoek, dat door de media wordt geinterpreteerd als het einde van thuis werken. Het lijkt wel alsof sommige journalisten geen mensen spreken; ik ken vrijwel niemand die in een organisatie werkt waar thuiswerken mogelijk is, waar de pre-pandemie werkcultuur is hersteld. Het zal niet alle dagen zijn, maar thuiswerk is onderdeel geworden van werken.

9. De belegger is op vakantie

De belegger zit op het strand.

Ondanks de miljardenorder uit China was Nvidia de daler van de week, maar dat is ook niet zo gek na alle stijging van dit jaar tot nu toe. Voor de rest was het kommer en kwel voor de techbedrijven, dus leek het me aardig te kijken naar wat er gebeurt bij bedrijven in de fase voor de beursgang. Dit artikel over crowdfunding in Europa illustreert de toegenomen interesse in climate tech, in technologie die klimaatverandering tegengaat.

Nu het beursklimaat ook de komende maanden weinig grote beursintroducties zal toelaten, is het extra interessant om te volgen welke bedrijven worden overgenomen in plaats van naar de beurs te gaan. Bij elk bedrijf waarbij wordt aangeklopt door een koper ontstaat lichte paniek. Daarom is dit een uitstekend artikel, dat uitlegt welke stappen je moet doorlopen op het moment dat een koper zich meldt.

10. Een Steph Curry zomer

Over vakantie gesproken; de zomerhit van 2023 is uiteraard Roxy met ‘Anne-Fleur Vakantie’, maar degene met de meest bijzondere zomer is ontegenzeggelijk de basketballer Steph Curry. Eerst sloeg hij tijdens een liefdadigheidstoernooi een hole in one en afgelopen week stond hij op het podium van zijn eigen Chase Center in San Francisco met de band Paramore. En de conclusie was: wat kan die man basketballen.

Ik wens alle lezers nog een Steph Curry zomer, tot volgende week!

Categories
crypto technologie

De nieuwe internethype is… LK-99, een supergeleidend materiaal?

Als de vijf van de zes grootste bedrijven ter wereld hun kwartaalcijfers publiceren is dat een belangrijke economische indicator en zou het nieuws kunnen zijn. Helaas publiceerden zelfs de Financial Times en de Washington Post in plaats van gedegen analyses, liever ongeïnspireerde opiniestukken over hoe saai de CEO’s zijn van Google, Microsoft en Apple en hoe olijk en mal het is dat Apple CEO Tim Cook op foto’s altijd het v-teken maakt. Wat maakt het uit, zolang hij maar niet op elke foto met gestrekte rechterarm staat?

Daarom was het nieuws van deze week de mogelijke doorbraak van een supergeleidend materiaal, LK-99. Op Twitter, sorry, op X, zijn de mensen die eerder dit jaar nog experts waren op het gebied van AI en mini-onderzeëers sinds deze week ware alchemisten. Elke kneus was opeens Merlijn de tovenaar.

LK-99 was afgelopen week het onderwerp van gesprek in de technologiewereld  
Beeld gemaakt met Midjourney

Wat is er precies gebeurd? Drie Koreanen publiceerden op 22 juli een artikel onder de titel ‘De eerste supergeleider bij kamertemperatuur en omgevingsdruk’. Als hun onderzoeksresultaten worden bevestigd, zou dit minimaal een revolutie teweeg brengen in het ontwerp van computers en consumentenelektronica, denk aan iPhones met de rekenkracht van een quantumcomputer, maar ook ruimtevaart-technologie, medische technologie en de manier waarop fabrieken worden ontworpen in de industrie zouden voorgoed veranderen.

Na een jaar waarin Meta, met $40 miljard op de bank en 80.000 medewerkers, met de lancering van de app Threads, een slap aftreksel van Twitter, het ideeënvacuüm van de technologiewereld onderstreepte, sloegen veel gelovigen in de cult van technologie volledig op hol over LK-99. Zoals Wired het omschreef:

‘Een terugkeer naar een tijd van baanbrekende ontdekkingen – de gloeilamp, het Manhattan Project, het internet – waar de impact van wetenschappelijke ontdekkingen tastbaar is binnen de tijdspanne van de aardse aanwezigheid van een mens. “We’re back,” zoals een X-gebruiker het uitdrukte.’

-Wired

Die supergeleider bij kamertemperatuur zou in theorie mogelijk moeten zijn, er wordt al decennia over gedebatteerd en geschreven, maar de wereld heeft het nooit zien gebeuren. Kortom, het zou een ontdekking zijn op het niveau van tijdreizen, interplanetair leven en een film waarin Tom Cruise ouder oogt dan 35.

De UFO’s van de wetenschap?

Helaas komen valse beweringen in dit onderzoeksgebied zo vaak voor, dat natuurkundigen grappen maken over USO’s-“unidentified superconducting objects” – een woordspeling op UFO’s. Nature kwam met een koude douche:

‘Vooruitgang op het gebied van supergeleiding wordt vaak aangeprezen vanwege de mogelijke praktische gevolgen voor technologieën zoals computerchips en magneettreinen, maar Inna Vishik van de Universiteit van Californië in Davis wijst erop dat deze opwinding misplaatst zou kunnen zijn. ‘Historisch gezien heeft de vooruitgang in supergeleiding enorme voordelen gehad voor de basiswetenschap, maar weinig voor alledaagse toepassingen. Er is geen garantie dat een materiaal dat bij kamertemperatuur supergeleidend is, praktisch bruikbaar is, zegt Vishik.

Op dit moment lijkt LK-99 een fata morgana. Toch kan ook ik het niet laten om naar dit soort filmpjes te kijken waarin wordt gevolgd hoe afgelopen week wetenschappers wereldwijd proberen het Koreaanse experiment te repliceren, al snap ik even weinig van het produceren van LK-99 als van het maken van de cruffin, de wonderbaarlijke combinatie van een croissant en een muffin.

Cleantech is hot

Indien blijkt dat de heren achter LK-99 daadwerkelijk een wetenschappelijke doorbraak hebben geboekt, dan ligt er (behalve een Nobelprijs) in elk geval voldoende geld van investeerders klaar:

bron: Crunchbase

Veel van de drukste investeerders in cleantech zijn ook actiever geworden in 2023, aldus Crunchbase. Dat is opvallend, aangezien de totale durfkapitaalfinanciering is gedaald, wat erop wijst dat deze op de sector gerichte investeerders veel kansen zien, met name in ‘climate tech’, technologie waarmee klimaatverandering wordt tegengegaan.

KPMG komt met gedurfd rapport over Bitcoin en ESG

KPMG en gedurfd, tot dusver kon je die twee woorden alleen tegenkomen in artikelen over hun doorgeslagen skireisjes. Toch verdient KPMG complimenten met het publiceren van onderzoek naar de ESG-aspecten van Bitcoin, omdat het eigenlijk alleen maar kritiek kan krijgen. Enerzijds van de crypto fans die zullen verzuchten dat KPMG modern wil doen en meeliften op de cryptohype; anderzijds van veel traditionele KPMG klanten die zich afvragen  ‘wat is er met KPMG aan de hand, waarom schrijven die over Bitcoin?’

De meest opvallende passage betreft het deel over het ecologisch aspect: ‘ Bitcoin-miners kunnen een nuttige bondgenoot zijn in de overgang naar meer hernieuwbare energiebronnen en de uitstoot verminderen, ondanks het aanzienlijke energieverbruik.’ Dat hoor je toch zelden, vond ook Decrypt. Het wachten is op ‘gecertificeerde groen geminede’ Bitcoins. Een aanrader: het rapport is slechts elf pagina’s, biedt een uitstekend overzicht van de stand van zaken op het gebied van Bitcoin en ESG en is hier te downloaden.

Spotlight 9: Apple, Amazon, Meta en Alphabet worden allemaal anders beoordeeld

Winnaar van de week was het bedrijf met de botste bijl: Amazon

Ik wilde een lange verhandeling houden over het verschil in hoe analisten en beleggers bedrijven beoordelen, versus de realiteit van marktpositie, concurrentievoordeel en structureel winstpotentieel. Mijn betoog komt er samengevat op neer dat er zoveel pure speculanten zijn op de beurs die de markt beïnvloeden, dat de koers op korte termijn nauwelijks nog in relatie staat tot de lange termijn bedrijfswaarde. Het werkt beter als ik een paar concrete voorbeelden neem. Allereerst Uber: het bedrijf maakte voor het eerst in het bestaan winst, maar de koers daalde omdat de omzet lager dan verwacht uitviel. Misschien is het gewoon een kleiner, maar winstgevender, bedrijf dan analisten verwachtten. Een paar andere voorbeelden na de publicatie van de kwartaalcijfers van afgelopen week.

Meta is niet mega

Neem Meta, de maker achter Whatsapp, Instagram en Facebook. Stortte vorig jaar compleet in toen de omzet voor beleggers blijkbaar onverwacht daalde. Dit leidde tot doemdenken dat het bedrijf zijn top had bereikt en op lange termijn zou dalen, voldoende om de extreme korting van het aandeel ten opzichte van de rest van markt te rechtvaardigen. We zijn acht maanden verder en beleggers lijken in de tegenovergestelde richting te overreageren en het aandeel op te drijven in reactie op de winstverbetering van vorige maand, waarbij de inkomsten stegen en de bedrijfskosten daalden door het streven van het bedrijf naar efficiëntie (lees: massaontslagen), wat leidde tot een stijging van de winst. Is dat nou visie?

Amazon scoort in elk geval op korte termijn

Een ander goed voorbeeld is Amazon: CEO Andy Jassy krijgt complimenten voor het terugdringen van de kosten terwijl de omzet steeg. Onder zijn bewind werden liefst 27.000 arbeidsplaatsen geschrapt en weinig maakt belegggers zo blij, als andere mensen die hun baan verliezen. De resultaten zorgden ervoor dat het aandeel vrijdag aan het eind van de dag met 8,3% steeg tot $139,57, de beste prestatie op één dag sinds november en de hoogste prijs voor het aandeel Amazon in bijna een jaar.

In een tussenzin wordt vermeld: ‘Amazon’s cloud business, die normaal gesproken het grootste deel van de operationele winst van het bedrijf levert, overtrof de verwachtingen en vertoonde tekenen van stabilisatie.’ En hierin ligt mijn bezwaar tegen dit soort korte termijn jubelberichten. Want ik kan me nog de jaren herinneren dat analisten hun beklag deden over alle investeringen die oprichter en voormalig CEO Jeff Bezos deed in alle cloud-diensten van Amazon. ‘Geen core business voor een e-commerce bedrijf’, roepen de analisten in koor.

De realiteit is dat AWS niet alleen de grootste winstmaker is van Amazon, maar ook zorgt voor een onoverbrugbaar concurrentievoordeel van de e-commercetak, tegenover alle andere partijen zonder een dergelijk cloud-platform voor afhandeling van alle transacties. Daarover lees je niets, het gaat vooral over de $12 miljard die Jeff Bezos rijker is geworden op vrijdag. Er is vrijwel geen aandacht voor de wijze waarop Bezos juist succesvol werd: door consequent het belang op lange termijn te laten prevaleren boven winst op korte termijn. (Voor de liefhebbers van serieuze analyses van clouddiensten, dit is een uitmuntend artikel van meerdere pagina’s waarin de clouddiensten van Amazon, Microsoft en Alphabet worden vergeleken.)

Telt bij Apple winst ook boven groei?

Het is altijd aardig om te kijken wat Warren Buffett, het orakel uit Omaha, als strategie hanteert. Buffett heeft liefst $151 miljard geinvesteerd in Apple, hetgeen nog altijd minder dan 6% van het bedrijf is overigens. Hij kijkt over jaren in plaats van maanden en weken en dat lijkt toch aardig te hebben gewerkt voor de man. Apple publiceerde voor het derde kwartaal op rij dalende omzetten maar een hogere winst, hetgeen resulteerde in 2% koersdaling.

Ik doe nooit voorspellingen, maar bij deze maak ik een uitzondering, puur kijkend naar de producten van Apple: vergeet de Apple Vision Pro, dat is een product met een hele lange horizon, maar kijk naar de Mac-bezitters die overstappen naar laptops met de nieuwe Apple chips, de verwachtingen over de nieuwe iPhone 15, de services (iCloud, Apple TV etc) en de wearables, met name de Apple watches, en ik denk dat Apple in eht eerste en tweede kwartaal in elk geval significant hogere winsten gaat boeken, plus dat de omzet weer gaat stijgen. Ik noteer het alvast in de agenda voor de kwartaalcijfers van Apple in 2024. Benieuwd hoe ver ik ernaast zit.

Categories
AI crypto technologie

Worldcoin bewijst: mensen geven hun oogbol weg voor een paar muntjes

De technologiebranche gaat steeds meer gebukt onder overdreven veel aandacht voor de oprichters. Elon Musk blijft de schijnwerpers domineren, of hij nu Twitter nieuw leven inblaast of juist afbreekt, afhankelijk van aan wie je het vraagt. Toch was het meest significante nieuws van de afgelopen week de onthulling van Worldcoin. Dit project trekt de aandacht door de glanzende bol, de ‘orb’, die de iris van nieuwe gebruikers scant, en door de betrokkenheid van mede-oprichter Sam Altman, tevens de CEO van OpenAI.

Het was de week van Barbie en Oppenheimer, ofwel Barbenheimer, en de Orb van Worldcoin. Foto: gemaakt met Midjourney

Twee maanden geleden schreef ik over Worldcoin en het bedrijf erachter genaamd Tools for Humanity, dat zich toen op de website van 1 pagina presenteerde met de slogan ‘een technologiebedrijf dat zich inzet voor een rechtvaardiger economisch systeem’ en liefst $115 miljoen ophaalde voor het Worldcoin-project.

Het doel, zeggen de oprichters, is om een wereldwijd identificatiesysteem te creëren dat zal helpen om op betrouwbare wijze onderscheid te maken tussen mensen en AI, ter voorbereiding op het moment dat intelligentie niet langer een betrouwbare indicator is van mens-zijn. Bij Worldcoin wordt de verificatie van het menszijn verzekerd door het gebruik van een Orb, een bol: een biometrische irisscanner.

‘Geef mij nu je oog, ik geef je de morgen terug.’ Vrij naar André Hazes. Foto: Worldcoin

Maar volgens Alex Blania, CEO en medeoprichter van Tools for Humanity en Worldcoin-projectleider, is er een groter doel dan alleen identificatie als mens:

‘Wij streven naar universele toegang tot de wereldeconomie, ongeacht land of achtergrond, en versnellen de overgang naar een economische toekomst waarin iedereen op aarde welkom is en profiteert’

De definitie van een pyramidespel?

Wie is niet tot tranen geroerd door dit nobele streven? Wie is er tegen welkom zijn op aarde? Coindesk was op bezoek bij het hoofdkantoor van Worldcoin in Berlijn en uit dit schitterende artikel ‘Inside the Orb’ ontstaat de indruk dat de heren Altman en Blania beschikken over een unieke combinatie van talent, wereldvreemdheid en opportunisme.

Zo spreken ze over Worldcoin als een cruciale stap op weg naar een Universeel Basis Inkomen (UBI) voor de gehele wereldbevolking, want deze mannen denken groot. Dat is nog eens een ander ambitieniveau dan flitsbezorgers die als missie hebben om binnen vijf minuten een Bounty en een Cola in de Randstad af te leveren op een rare kleur fiets.

Maar ze zijn bijzonder vaag als de vraag wordt gesteld wie dat universeel basisinkomen voor onze planeet dan moet bekostigen. Altman zegt daarover:

“De hoop is dat wanneer mensen deze token willen kopen, omdat ze geloven dat dit de toekomst is en er een instroom zal zijn in deze economie. Nieuwe token-kopers is hoe het wordt betaald, uiteindelijk.”

Sam Altman, mede-oprichter Worldcoin

Aha, dus de instroom van nieuwe kopers financiert het systeem. Dat deed een belletje rinkelen en ik vroeg aan ChatGPT, het eerste product van het andere bedrijf van Sam Altman, OpenAI, wat de definitie is van een pyramidespel. Komt ie:

‘Een piramidesysteem is een bedrijfsmodel waarbij leden worden gerekruteerd via een belofte van betalingen of diensten voor het inschrijven van anderen in het systeem, in plaats van het leveren van investeringen of de verkoop van producten. Als het werven zich vermenigvuldigt, wordt het werven al snel onmogelijk en kunnen de meeste leden niet profiteren; piramidesystemen zijn daarom onhoudbaar en vaak illegaal.’

Ik zeg niet dat Worldcoin een pyramidespel is. Alleen ChatGPT zegt dat het er verdomd veel op lijkt.

Gratis muntjes voor je iris

Rond Sam Altman ontstaat een persoonlijkheidscultus die doet denken aan de gouden jaren van Steve Jobs en Elon Musk. Er worden hele onderzoeken gedaan naar de 400(!) bedrijven waarin Altman heeft geinvesteerd.

Mede daarom stonden mensen op meerdere plaatsen in de wereld afgelopen week in de rij om hun ogen te laten scannen door de orb van Worldcoin. De media hielp vrolijk mee om de hype zo groot mogelijk te maken, met service-journalistiek zoals dit artikel in India: ‘Sam Altman’s Worldcoin is hier: hoe je je gratis muntje kunt krijgen.

Zelfs de tweet waarin Altman jubelt dat elke acht seconden iemand zijn iris laat scannen door Worldcoin, werd in het artikel opgenomen, inclusief video van een rij vrolijke wachtenden.

Want het systeem werkt verbluffend simpel: download de gratis Worldcoin app, scan je ogen bij een orb, krijg een World ID en je Worldcoin app ontvangt direct 25 gratis Worldcoins; behalve in Amerika, zoals Gizmodo ervaarde. Maar het is customer onboarding met een simplisme en efficiëntie waar een drugsdealer op een schoolplein jaloers op is.

Critici hebben een punt

Twitter zou Twitter niet zijn (oh nee, het is ook geen Twitter meer maar heet nu X, maar daarover later meer), als zich niet een aantal scherpzinnige critici meldden die Worldcoin goed hebben geanalyseerd, zoals hier en hier.

Ethereum-oprichter en alom geroemd ethicus binnen de blockchain-industrie Vitalik Buterin waarschuwde direct voor de mogelijke, onbedoelde, kwalijke gevolgen van de aanpak van Worldcoin:

‘Risico’s zijn onder andere onvermijdelijke privacylekken, verdere erosie van het vermogen van mensen om anoniem over het internet te surfen, dwang door autoritaire regeringen en de potentiële onmogelijkheid om tegelijkertijd veilig en gedecentraliseerd te zijn.’

Vitalik Buterin, mede-oprichter Ethereum

Voorop gesteld: laten we vooralsnog de belofte van Blania en Altman geloven dat de iris-data direct wordt verwijderd uit de orb en niet wordt opgeslagen. Maar hoeveel nep-orbs zullen door criminelen worden gebruikt om consumenten hun iris-scan afhandig te maken?  

De vraag is sowieso gerechtvaardigd of een centraal geleide onderneming dit soort initiatieven moet ontplooien. Het World ID is feitelijk een universeel paspoort, waarom moet dit worden ontwikkeld door een commercieel bedrijf?

Onthoud dat alle mooie beloftes en doelstellingen ten spijt, dit een commerciele organisatie is en de oprichters en financiers 25% van alle Worldcoin in handen hebben. Dat is een hoger belastingtarief dan btw. Nog vreemder: vanuit Azië kan ik de pagina’s in het whitepaper die gaan over deze tokenomics helemaal niet zien, omdat die zijn afgeschermd. Een probleem waar meer mensen mee werden geconfronteerd. Waarom schermen ze informatie af voor dezelfde mensen die wel hun ogen mogen laten scannen?

Decrypt vatte de bezwaren van Buterin goed samen, al is het schematische bezwaar dat Buterin in zijn blogpost deelde ook verhelderend:

Vitalik Buterin’s schematische weergave van de problematiek

‘Proof of Personhood’ is relevant, maar niet op deze manier

Cybercriminaliteit zal alleen maar toenemen in het tijdperk van AI, dus er is behoefte aan bewijs dat je met een mens te maken hebt en niet met een computerprogramma. Alleen niet op de manier waarop Worldcoin het probleem aanpakt. Michael Casey van Coindesk bewandelt de gulden middenweg:

‘Het risico ligt niet bij de technologie op zich – we weten al jaren dat AI in staat is om ons te vernietigen. Het is dat als we de controle over deze technologieën concentreren bij een handvol te machtige bedrijven die gemotiveerd zijn om ze te gebruiken als propriëtaire “black box” systemen om winst te maken, ze zich snel op gevaarlijk, mensheidsschadelijk terrein zullen begeven, net zoals de Web2 platformen dat deden.

Toch is er ten minste één positief aspect dat uit het Worldcoin-project kan voortkomen. Het vestigt de aandacht op de behoefte aan een soort bewijs van menselijkheid, wat een impuls kan geven aan de vele interessante projecten die mensen meer controle willen geven over hun identiteit in het Web3/AI tijdperk.

Het antwoord op het bewijzen en verheffen van authentieke menselijkheid zou kunnen liggen in het vastleggen van de “sociale grafiek” van onze online connecties, relaties, interacties en geautoriseerde referenties via gedecentraliseerde identiteitsmodellen (DID) of initiatieven zoals het gedecentraliseerde sociale netwerkprotocol (DSNP) dat deel uitmaakt van Project Liberty.

Of het zou nog kunnen liggen in een biometrische oplossing zoals waar Worldcoin aan werkt, maar hopelijk met een meer gedecentraliseerde, minder corporatieve structuur. Wat duidelijk is, is dat we iets moeten doen.’

Draagbare identiteit en reputatie

Casey’s denkrichting leidt tot een systeem van identificatie en reputatie, waarbij je anoniem van diensten gebruik kunt maken, maar wel je identiteit en reputatie kunt delen indien je dat zelf wenst. Bij Uber heb ik bijvoorbeeld een score van 4.96, maar als ik via Airbnb een kamer wil boeken ben ik voor de verhuurder even onbekend en dus onbemind, als een buitenaards wezen.

Daarom vraagt een verhuurder als eerste naar een paspoortkopie, terwijl het ook voor Airbnb en de verhuurder waardevol zou zijn om te weten dat ik in elk geval als passagier in een Uber de taxi niet heb gesloopt of ondergekotst. Een dergelijk systeem waarbij je als gebruiker je online reputatie met je mee draagt en zelf beslist om te delen op een moment dat je dat wenselijk acht, zou bijzonder nuttig zijn in de digitale economie.

Het universele basisinkomen voor de wereldbevolking is dermate ingrijpend dat het via de normale democratische processen zou moeten worden geïntroduceerd. Laten we dat soort grote maatschappelijke vraagstukken maar niet overlaten aan een paar mannen uit Berlijn, dat is historisch gezien geen gelukkige combinatie gebleken.

Twitter wordt X

Het kan niemand zijn ontgaan, Elon Musk is Twitter aan het ombouwen tot X. Wat is het een romanticus hè, om zijn bedrijf naar zijn jongste zoon te noemen? Hij legt zelf uit dat de komende maanden ‘je hele financiële wereld kan worden georkestreerd’ vanuit X. Want Musk wil van Twitter een ‘super-app’ maken, een allesomvattende app waarin informatie, communicatie en transacties worden samengevoegd. Vergelijkbaar met het zeer succesvolle Chinese WeChat. Musk wil zo snel mogelijk van het gehate advertentie-model af.

Musk zal verlekkerd kijken naar het Zuid-Aziatische Grab en GoJek, waarmee gebruikers niet alleen taxi’s (op auto’s of scooters) kunnen bestellen, maar ook hun rekeningen kunnen betalen en zelfs personal shoppers inhuren die naar de winkel van jouw keuze gaat om je boodschappen te doen. Uiteraard met een marge voor Grab en GoJek op elke transactie.

Elke seconde die Musk besteedt aan het overschatte Twitter blijft tijdverlies en verspilling van zijn talent. Ik hoop nog steeds dat Musk zich eens boos maakt over Alzheimer, kanker en de geestelijke gezondheid van de mensheid en zijn onmiskenbare talenten aanwendt om die problemen op te lossen, bijvoorbeeld met een biotech-bedrijf. Musk beheerst ontwikkeling van software, hardware en mechanische innovaties, hoe moeilijk zou biotech voor hem zijn? 

In de informatieve podcast More or Less, van de echtparen Morin en Lessin, werden de plannen van Musk met Twitter deze week uitgebreid besproken. Het is de enige podcast die ik overigens ken waarin twee echtparen een specifieke branche bespreken, waarbij het belangrijk is om te weten dat ex-Wall Street Journal verslaggever Jessica Lessin de scherpzinnige oprichter is van het online vaktijdschrift The Information en Dave Morin een investeerder is die eerder Path begon, de mooiste app van een mislukt sociaal netwerk die ik ooit heb gebruikt.

Opvallende links deze week

Bill Gates heeft een podcast

Over opvallende podcasts gesproken: Bill Gates is een podcast begonnen onder de naam Unconfuse Me en in de eerste editie waren acteur Seth Rogen en zijn echtgenote Lauren te gast. Blijkbaar is dat een trend, om als echtpaar op te treden in een podcast. Ik hoor het u denken: ‘Bill Gates heeft een podcast met Seth Rogen, klinkt dat niet als Kermit de Kikker met als gast Scooby Doo?’ Dat klinkt het zeker, maar het werd een onverwacht openhartig gesprek over ondermeer Alzheimer, thuiszorg en recreatief drugsgebruik. Afspelen op dubbele snelheid wordt afgeraden.

Barbenheimer doet bijna $1.2 miljard in een week, Oppenheimer breekt IMAX projectors

Het kassucces van Barbie en Oppenheimer is onverwacht groot: Barbie zal naar verwachting het weekend afsluiten met een omzet van $750 miljoen en Oppenheimer nadert de $400 miljoen. Nog opvallender vond ik dat de 70 millimeter versie van Oppenheimer in de IMAX zo complex is dat de film soms niet synchroon loopt met het geluid en zelfs letterlijk breekt. Tot zover alle doemscenario’s dat de ‘ouderwetse’ bioscopen het zouden afleggen in het streaming tijdperk. Goede speelfilms trekken meer publiek naar de bioscoop dan ooit.

Barbenheimer, maar dan gemaakt door AI

Als Barbie en Oppenheimer in één film werd geperst, dan was dit de trailer. Ik zeg het te vaak over AI-toepassingen, maar het is ongelooflijk dat dit helemaal is gemaakt door AI: beeld, geluid, video. Vooral de snelheid waarmee dit soort toepassingen zich ontwikkeld is ongeëvenaard. De laatste keer dat ik zo verbijsterd was door een technologie op internet, was ruim 25 jaar geleden bij de presentatie van video in een web-browser door George Michael.

Spotlight 9: Feestkwartaal bij Google en Facebook

Ja, ik weet dat ze tegenwoordig eigenlijk Alphabet en Meta heten, maar zeg eerlijk, wie leest nog verder als die namen in de kop staan? Het was de week waarin de kwartaalcijfers van het tweede kwartaal bekend werden dus er was een hoop beweging op de beurzen. Deze webpagina bevat een kort, handig overzicht van de resultaten van de belangrijkste tech-bedrijven.

Meta en Alphabet stijgen, Microsoft daalt. Beleggen op de beurs lijkt zo een sprint, geen marathon.

De kortzichtigheid op de beurzen werd deze week voor de zoveelste keer aangetoond. Alphabet en Meta maakten forse koerssprongen, door hoger dan verwachte omzetten terwijl die mede door valutaverschillen werden veroorzaakt. Toegegeven, Alphabet maakte 28% meer omzet op de cloud-diensten en dat zal alleen maar toenemen in het AI-tijdperk.

Meta verloor echter liefst $21 miljard in 18 maanden op de investeringen in Reality Labs, het bedrijfsonderdeel van Meta dat iets gaat doen met alle buzzwords van de laatste twee jaar, waaronder Web3, Metaverse, AR, VR en alles met moeilijke brillen. Gevolg: 10% koerswinst. Hoe kan het?

Microsoft, dat op het gebied van AI een enorm sterke positie heeft ingenomen door OpenAI in te passen in de Bing-zoekmachine *en* liefst $10 miljard investeerde in OpenAI, een gegarandeerde hit, werd juist niet begrepen door beleggers omdat de investeringen in AI ‘niet gelijk tot hogere omzetten leiden.’ Gevolg: 2% daling.

De roze wolk is een schematische weergave van mijn hersens als ik naar de beurs kijk en Meta zie stijgen, terwijl Microsoft daalt. Foto: gemaakt met Midjourney

CNBC snapt het ook niet en legt het nog even uit:

‘De groei in AI heeft het potentieel om Microsofts twee grootste activiteiten te stimuleren: de publieke cloud Azure en de meer traditionele en marktleidende productiviteitssoftware Office.’

CNBC

Zo is het precies, maar de beleggers hadden deze week blijkbaar een horizon die eindigde bij de vrijmibo.

Tot volgende week, fijne zondag!

Categories
AI crypto technologie

De journalist die als investeerder miljardair werd, stopt ermee

Deze week sprongen een paar human interest verhalen in het oog. De rijkste Welshman, Sir Michael Moritz, die als journalist bij Time ooit door Steve Jobs op een zwarte lijst werd gezet, vertrok na bijna 40 jaar bij Sequoia Capital. En terwijl CEO Sam Altman de aarde rondreisde om wereldleiders te ontmoeten, bleek OpenAI geleid te worden door Mira Murati, een vrijwel onbekende 35-jarige Albanese vrouw.

Beeld: Midjourney. Prompt: man met grijs haar loopt weg, skyline van San Francisco op de achtergrond.

Het kleine koninkrijk

De eerste keer dat ik de naam Michael Moritz tegenkwam, was in 1992 toen Frans Straver, met wie ik later Planet Internet zou oprichten, en ik samen aan de UvA afstudeerden op het sexy onderwerp ‘succes- en faalfactoren van interactieve media op de consumentenmarkt.’ In die tijd beschikten uitsluitend besnorde boekhouders over een computer en alleen de grotere drugsdealers gebruikten een mobiele telefoon.

Wie een serieus boek zocht over de computerindustrie, kon nergens anders terecht dan bij de American Book Center in Amsterdam. Daar vonden we het fantastische boek dat toen al bijna een decennium oud was, van de hand van Moritz, getiteld ‘Het Kleine Koninkrijk’, over hoe Steve Jobs begin jaren tachtig bij Apple de Mac ontwikkelde.

“Zoveel van wat er is gebeurd, is verbonden met Apple en het verhaal van dit buitengewone bedrijf, dat ik merk dat de broodkruimels van Apple over mijn levenspad zijn uitgestrooid”, aldus Moritz, die het spijt dat hij zijn ruzie met Jobs nooit heeft bijgelegd voor diens overlijden. Het boek plantte bij Frans en mij het zaadje dat het mogelijk was voor twee jonge gasten om een succesvol bedrijf op te zetten in de technologiewereld, iets waar we tot het lezen van Moritz’ boek nog nooit over hadden nagedacht.

Toen ik eind jaren negentig voor mijn volgende startup na Planet Internet naar Amerika verhuisde, was Moritz uiteraard de eerste investeerder waar ik bij aanklopte. Probeerde aan te kloppen eigenlijk, want ik kwam nooit verder dan de inbox van een junior medewerker van Sequoia die me vriendelijk afwees. Later begreep ik dat Sequoia, en Moritz in het bijzonder, tijdens die dotcom-boom duizenden ondernemingsplannen per jaar ontvingen maar slechts enkele tientallen investeringen deden.

Van Airbnb tot Zoom

Michael Moritz werd geboren in Wales als kind van joodse ouders, die de opkomst van de nazi’s in Duitsland waren ontvlucht. Hij was jarenlang als journalist van Time gestationeerd in San Francisco en schreef veel over de technologiewereld. Don Valentine, de oprichter van Sequoia en de man die investeerde in ondermeer Apple, Atari, Cisco, Oracle en Electronic Arts, zag iets in de Britse journalist en bood hem de kans aan de slag te gaan als investeerder.

In de daaropvolgende 38 jaar dat Moritz actief was voor Sequoia reeg de investeringsmaatschappij de successen aaneen. Onder zijn bewind investeerde Sequoia in vrijwel alle bedrijven waarvan we vandaag apps op onze telefoons of computer hebben, of die we voor werk direct of indirect gebruiken, waaronder Google, Dropbox, Linkedin, Yahoo, Airbnb, PayPal, Instagram, YouTube, Whatsapp, Nvidia, Zoom en OpenAI.

In één van zijn zeldzame interviews zei Moritz:

“Een van de dingen die in onze industrie ondergewaardeerd wordt, is hoeveel je kunt leren van iemand die tientallen jaren jonger is dan jij. Dat zijn de mensen die misschien wel ongewone dingen gaan doen; ze begrijpen iets heel goed, zijn onafhankelijke denkers en duidelijk slim en begaafd.”

Begin deze eeuw initieerde Moritz ook Sequoia’s bijzonder lucratieve uitbreiding naar China. Uiteindelijk was Moritz voorzitter van Sequoia van midden jaren negentig tot 2012, toen hij de dagelijkse leiding over het bedrijf opgaf vanwege “een zeldzame medische aandoening die kan worden behandeld maar ongeneeslijk is”. Toch bleef hij partner van Sequoia tot zijn aangekondigde vertrek deze week.

De laatste jaren richtte Moritz zich klaarblijkelijk meer op e-commerce en leidde Sequoia’s investeringen in Stripe (geschatte waardering $50 miljard), Klarna ($6.7 miljard), Instacart ($12 miljard) en Getir ($6.5 miljard). De posities in de Raad van Commissarissen van die bedrijven zal hij geleidelijk overdragen.

Een flinke krukstart

Forbes schat Moritz’ vermogen op $5,2 miljard, voornamelijk dankzij zijn belangen in internetbedrijven. Moritz en zijn vrouw doneren het grootste deel daarvan aan goede doelen, vooral via hun eigen stichting Crankstart (krukstart). Ze maken daar best haast mee, getuige het verslag op de website:

“In 2022 hebben we $200 miljoen aan subsidies verstrekt, waarvan 60 procent aan non-profitorganisaties in de San Francisco Bay Area. De subsidies varieerden in grootte van $1.000 tot $18.500.000 en gingen naar 363 organisaties.”

Andere in het oog springende donaties waren $20 miljoen aan de Amerikaanse burgerrechtenbeweging ACLU,  $50 miljoen aan zijn alma mater de universiteit van Oxford, en liefst £75 miljoen aan dezelfde universiteit om te besteden aan studiebeurzen voor kinderen uit gezinnen met een laag inkomen. Moritz was niet uit het oog verloren dat hij ooit zelf een studiebeurs had genoten.

Wat ik zelf opvallend vond, was dat Moritz via Crankstart de fameuze literaire Booker Prize voor minstens vijf jaar financiert, nadat de vorige sponsor zich had terug getrokken. Maar in tegenstelling tot die sponsor wilde Moritz geen enkele naamsvermelding koppelen aan zijn gift omdat hij en zijn echtgenote vinden dat de Booker Prize een prestigieuze prijs is die geassocieerd moet worden met de naam van de prijs, niet met de naam van de sponsor.

De overeenkomst tussen Steve Jobs en Sir Alex Ferguson

In 2009 bracht Moritz een herziene versie uit van zijn boek over Apple, getiteld ‘De Terugkeer naar het Kleine Koninkrijk: Steve Jobs, de Creatie van Apple en Hoe het de Wereld Veranderde.’ Het boek blijft een absolute aanrader voor iedereen die in innovatie en creativiteit is geïnteresseerd.

Tot mijn verrassing schreef Moritz, ondanks zijn al bijna een halve eeuw durend verblijf in San Francisco nog altijd een verstokt fan van Manchester United, in 2015 samen met de legendarische coach Sir Alex Ferguson een boek over leiderschap.

In een interview over dat boek deelde Moritz een aantal observaties over de overeenkomsten tussen Steve Jobs en Sir Alex:

“Als het op leiderschap aankomt, denk ik dat er overeenkomsten zijn. Op hun eigen manier zijn het allebei perfectionisten. Met Sir Alex was ik op zoek naar een manier om uit te leggen wat volgens mij de basisprincipes zijn van goed leiderschap. Ik denk niet dat ze erg verschillen tussen Silicon Valley en het voetbalveld, en ze zijn universeel toepasbaar. Het probleem met de principes van leiderschap is dat ze vrij gemakkelijk zijn op te noemen, maar heel moeilijk toe te passen.

Sir Alex, Steve, ze hadden allebei de energie om anderen consequent naar een doel te duwen, aan te sporen, over te halen dat ze zelf voor ogen hadden. Ik denk dat het grote verschil tussen management en leiderschap is dat de leider mensen kan overtuigen om het onmogelijke te doen.”

Tijd voor een nieuw boek?

Het wordt nog interessanter wanneer Moritz zijn eigen investeringscriteria deelt. “Als ik wil investeren begin ik met een marktopportuniteit, want als een bedrijf start in een markt die er onveranderlijk uitziet en waarvan het er niet op lijkt dat hij gaat groeien, dan zal het geen groot bedrijf worden. Verder zijn we op zoek naar mensen die volledig geobsedeerd zijn. Mensen die niets liever doen dan werken aan het product of de dienst die ze hebben bedacht.”

In Nederland hanteren veel investeerders het archaïsche cliché ‘het gaat om de vent, niet om de tent’; maar Moritz noemt als eerste criterium juist een grote markt, die vatbaar is voor verandering. Dat is een interessante invalshoek. Een topondernemer in een kleine markt is in deze zienswijze niet zo interessant.

En dat roept de vraag op of Moritz, als zijn tijd en gezondheid het toelaten, voor het eerst een boek zou willen schrijven waarin hij zijn eigen visie deelt op ondernemerschap, innovatie en leiderschap, in plaats van te schrijven over mensen als Jobs en Ferguson.

Mijn favoriete boek voor tech-ondernemers is ‘Het moeilijke van moeilijke dingen: Een bedrijf opbouwen als er geen gemakkelijke antwoorden zijn’ van voormalig ondernemer Ben Horowitz, inmiddels vooral bekend als mede-oprichter van venture capital-bedrijf Andreessen Horowitz.

Horowitz is een uitzondering, want net zoals veel voormalig topsporters slechte trainers blijken te zijn, lukt het ook maar weinig succesvolle ondernemers om zich te ontwikkelen tot goede investeerders. Laat ik het bij mezelf houden: als mensen advies vragen over investeringen, antwoord ik altijd dat ik weliswaar jarenlang werkzaam ben geweest als investeerder, maar ik nooit heb gezegd dat ik er goed in was. Daarom ben ik ook weer ondernemer geworden.

Moritz, inmiddels geridderd tot Sir Michael, heeft geen enkele ondernemerservaring. Blijkbaar was dat geen enkele belemmering bij het behalen van extreem veel succes als investeerder. Het is hoog tijd dat iemand met zijn geweldige track record, enorme netwerk en scherpe pen, zijn kennis en ervaring deelt in de vorm van een nieuw boek.

De drijvende kracht achter OpenAI is een 35-jarige Albanese vrouw

Oprichter en CEO van OpenAI Sam Altman bezocht de voorbije weken liefst 22 landen waaronder Israël, Jordanië, Qatar, de Verenigde Arabische Emiraten, India, Zuid-Korea, Japan, Singapore, Indonesië en Australië. Altman ontmoette studenten, durfkapitalisten en leiders waaronder de Indiase premier Modi, de Zuid-Koreaanse president Yoon Suk Yeol en de Israëlische president Herzog. Eerder op zijn reis ontmoette Altman de Britse premier Sunak, de Duitse bondskanselier Scholz en de Franse president Macron. (Weet u het nog, met donkerbruine schoenen?)

Onderwerp van alle gesprekken was de vraag: is AI te vertrouwen, of zijn overheidsmaatregelen nodig? Dus het was direct nieuws toen Reuters vrijdag zag op de LinkedIn-pagina van OpenAI’s ‘Trust & Safety Leader’ Dave Willner dat hij na anderhalf jaar met stille trom was vertrokken. Willner had het over familieredenen, wat uiteraard mogelijk is.

Maar ik constateer ook dat Willner volgens zijn LinkedIn-profiel met 18 maanden dienstverband al een flink spaarpotje aan opties in OpenAI heeft zeker gesteld, die bij de geschatte bedrijfswaardering van $27 tot $29 miljard voor OpenAI dermate veel waard zijn dat het leven van de familie Willner niet significant veel beter wordt als hij er nog een jaar of wat aan vast zou plakken. Immers, het verschil in levenskwaliteit tussen 10.000 Euro of 20.000 Euro verdienen is veel groter, dan het verschil tussen 10 miljoen of 20 miljoen op de bank.

Tot er een opvolger is gevonden wordt het team van Willner (blijkbaar is er een Trust & Safety team bij OpenAI) bekleed door de CTO, Mira Murati. Wie is deze vrouw, die op ChatGPT zelf nog volledig onbekend is?

Mira Murati? Zegt me niets, aldus ChatGPT over de eigen baas.

CEO Magazine kwam vorige week met een portret van Mira Murati. Hoewel, portret; uit het ontbreken van een geposeerde foto en de afwezigheid van letterlijke citaten van Murati, mag worden geconcludeerd dat ze niet mee had gewerkt aan het artikel.

Hoewel Murati onbekend is op haar eigen ChatGPT, heeft de concurrent, Google Bard, wel de nodige informatie over haar:

“Mira Murati is de Chief Technology Officer van OpenAI. Ze is een briljant ingenieur die aan verschillende AI-projecten heeft gewerkt, waaronder ChatGPT, Dall-E en Codex. Ze is ook een voorstander van de regulering van AI, omdat ze gelooft dat het belangrijk is om voorzorgsmaatregelen te nemen om misbruik van AI te voorkomen.

Murati is geboren in Albanië en studeerde werktuigbouwkunde aan het Dartmouth College. Daarna werkte ze als stagiaire bij Goldman Sachs en Zodiac Aerospace voordat ze bij Tesla ging werken als Senior Product Manager van het Model X. In 2016 trad ze in dienst bij Leap Motion. In 2018 kwam ze bij OpenAI en in 2021 werd ze gepromoveerd tot CTO.”

Daar zijn verschillende zaken opmerkelijk aan. Allereerst is de omschrijving van Murati op Bard bijna letterlijk identiek aan die in het artikel van CEO Magazine. Dat roept de vraag op welke bron de originele informatie had en welke bron klakkeloos kopieerde? Het is voer voor advocaten in de AI-wereld, waarin echt en nep of origineel en kopie compleet inwisselbaar lijken.

Ten tweede moet Murati een soort wonderkind zijn, want het is zeldzaam dat iemand met de studie werktuigbouwkunde zo pijlsnel carriere maakt in de software. De ene studie gaat over de wijze waarop bijvoorbeeld de Tesla X in elkaar wordt gezet, de andere over de software waarmee de auto zelfrijdend wordt gemaakt.

Ten derde blijkt Murati op 16-jarige leeftijd vanuit Albanië naar Canada te zijn verhuisd. Ik vroeg aan Bard of Murati alleen verhuisde, of met haar ouders. Bard antwoordde dat Murati en haar man Sokol in 1993 met hun twee kinderen vluchtten naar Canada. Maar in 1993 was Mira Murati vijf jaar oud en dat is ook in Albanië aan de vroege kant om al een gezin gesticht te hebben. Kortom; er is nog een hoop te verbeteren aan de AI-activiteiten van Google.

Murati en Moritz: America first

Er zit er een opvallende parallel in de levensloop van Mira Murati en Michael Moritz. Beiden kwamen uit een klein Europees land naar Amerika, waar ze de kans kregen hun kennis te vergroten op uitstekende universiteiten om vervolgens hun potentieel te benutten in topondernemingen.

Ik zeg niet dat elke Ethiopiër een potentiële topondernemer is of dat in elke vluchteling uit Aleppo een hersenchirurg schuilt, maar in de maand dat in Nederland een kabinet valt over een paar duizend extra immigranten per jaar, pleit ik wel voor een rationeel immigratiebeleid. Europa is oud, Azië ook; meerdere werelddelen vergrijzen in hoog tempo. Tegelijkertijd zijn er op voorheen onverwachte plekken mensen die veel kunnen bijdragen aan de wereld, als ze maar de kans krijgen.

Uiteraard kijk ik door een gekleurde bril, want ook ik kwam ooit door een uitwisseling en een studiebeurs vanuit Amsterdam terecht op een universiteit in San Francisco, waar ik internet voor het eerst zag. Moritz en Murati kwamen uit Wales en Albanië naar de San Francisco Bay Area. Maar waar in Europa of Azië zouden ze zo welkom zijn geweest als daar? En waar zou hun afkomst zo’n geringe rol spelen? Welke Europese of Aziatische venture capitalist zou een journalist een kans geven als investeerder, of een jonge Albanese vrouw de technische leiding over een miljardenbedrijf als OpenAI? Dat zou ondernemers, stemmers en beleidsmakers te denken moeten geven.

Spotlight 9: Ripple blijft verbazen, maar hoe lang nog?

De grafiek is niet ondersteboven; er waren op Ripple na alleen dalers onder de toonaangevende beleggingen in de tech-sector.

Het was een week vol treurnis en mineur in het tech-hoekje van de beurzen. Maar waar ik een correctie had verwacht op de enorme koerssprong van Ripple na de gerechterlijke uitspraak van vorige week, bleef XRP redelijk stabiel terwijl de andere grote crypto’s, Bitcoin en Ethereum, allebei daalden.

Daarom downloadde ik van Coinmarketcap de koersdata van XRP van de laatste dertig dagen en vroeg Code Interpreter van OpenAI om de koers af te zetten tegen het handelsvolume. Daaruit rolde deze interessante grafiek:

De rode lijn geeft het handelsvolume aan, de blauwe lijn de koers.

Het handelsvolume in XRP is de laatste week enorm afgenomen, na een enorme piek in de dagen direct na de uitspraak van de rechter. De dalende blauwe lijn die de koers weergeeft, loopt nu parallel met de rode lijn van het dalende handelsvolume.

Dat betekent dat de koers niet langer kan worden gestuwd door een toenemende vraag. De beleggers die geloven in XRP houden vast. Maar er komen op de huidige koers niet genoeg nieuwe kopers bij in de markt, om het aantal verkooporders te compenseren. Een verdere correctie van XRP lijkt onvermijdelijk.

En slecht nieuws voor de crypto-enthousiastelingen: wie een jaar geleden XRP kocht, zou zeker blij moeten zijn met een stijging van 105%. Maar dat is nog altijd een stuk minder dan de koerssprong van 160% die Nvidia het laatste jaar maakte, gedreven door de AI-hype die sterke processoren vereist.

Opvallende links deze week

Het Witte Huis heeft vrijdag vertegenwoordigers van zeven leidende bedrijven op AI-gebied uitgenodigd en samen met hen een soort convenant aangekondigd, waarin de bedrijven ondermeer toezeggen om digitale watermerken toe te voegen aan hun systemen. (Dus als het goed is weten we snel wie nu de tekst van wie had gekopieerd over Mira Murati: Bard of CEO Magazine?)

De deelnemende bedrijven zijn de laatste weken regelmatig onderwerp geweest op deze plek, te weten Microsoft (met Bing), Google (Bard), OpenAI (ChatGPT), Anthropic (Claude), Inflection (Pi), Amazon en Meta (LLaMA).

Feitelijk erkent Meta hiermee de voorsprong van OpenAI en hoopt het door zijn technologie open source te maken zoveel ontwikkelaars van buiten het bedrijf aan te trekken, dat het met LLaMA 2 alsnog de achterstand kan inlopen. Een slimme strategie van Meta, die onderscheidend is ten opzichte van de gesloten AI-platformen van OpenAI en Google.

Het blijft verbazingwekkend hoe snel de AI-toepassingen verbeteren. Na tekst en foto’s zijn nu video’s aan de beurt en Twitteraar Nathan Lands deelde een mooi overzicht.

Twee weken geleden beschreef ik mijn twijfel over de jubelverhalen van Mark Zuckerberg over zijn nieuwe app Threads, de AliExpress-versie van Twitter. Toegegeven, door de installed base van Instagram zullen er honderden miljoenen mensen Threads uitproberen. Maar de app is te slordig, saai en voorspelbaar om veel herhaald gebruik te genereren, tenzij er snel verbeteringen in de app worden aangebracht.

Deze journalist legt haarfijn uit wat er allemaal schort aan Threads. Een goed punt: waarom is er alleen een app voor de mobiele telefoon en kan Threads niet op een computer worden gebruikt, als het platform gaat over tekstberichten? Ik ben benieuwd hoe lang het duurt voor de eerste significante updates worden uitgebracht door Meta, want het zou goed zijn als er een serieuze concurrent ontstaat voor Twitter.

Christopher Nolan en Hoyte van Hoytema maken letterlijk en figuurlijk grote films

In al het digitale geweld is filmschrijver en regisseur Christopher Nolan een zegen. Hij filmde het meesterwerk Oppenheimer op 70 millimeter IMAX film en gebruikt geen computertrucen (Computer Generated Images, CGI) in zijn films. Deze video toont hoe de film letterlijk aan elkaar wordt geplakt uit drieënvijftig rollen film van drie minuten en vierentwintig seconden elk. In totaal is de film, die drie minuten en negen seconden lang duurt, 17.7 kilometer lang en weegt 272 kilo. Dat is nog eens wat anders dan Love Island op je iPhone kijken.

Nolan vindt CGI ‘te veilig, het beeld lijkt niet de dreiging te bevatten van bijvoorbeeld een echte explosie, hoe klein ook’. Hij schiet op film omdat dit het meest lijkt op het beeld dat het menselijk oog waarneemt. Dat en meer is te zien in deze video waarin Robert Downey Jr en Christopher Nolan de meest gestelde vragen op het web over hen beantwoorden.

Ik schrijf dit allemaal in de aanloop naar Zomergasten, volgende week zondag te zien op uw ouderwetse flat screen televisie met als gast de fenomenale director of photography Hoyte van Hoytema. Hij filmde met Nolan onder andere Dunkirk, Tenet, Interstellar en Oppenheimer. En wie komende week Oppenheimer gaat bekijken in de bioscoop; ga naar de IMAX en ik hoor graag hoe het beviel.

Fijne zondag!