Categories
AI crypto technologie

$115 miljoen voor een website met 1 pagina

Het nieuws in de techwereld wordt volledig gedomineerd door AI, op een manier die doet terugdenken aan de doorbraak van het world wide web in 1993 na de lancering van de Mosaic-browser en de periode vijftien jaar geleden nadat de eerste iPhones en Android-telefoons werden geïntroduceerd. De laatste twee (smartphones en internet) vormen de drager voor de huidige technologische revolutie, want zo moeten we AI inmiddels wel noemen. En toch vond ik iets anders afgelopen week opvallender: dat de oprichter van OpenAI, Sam Altman, met zijn andere bedrijf Tools for Humanity liefst $115 miljoen ophaalde voor het Worldcoin-project. Want als tech-ondernemer tel je sinds Steve Jobs en Elon Musk niet meer mee met één miljardenbedrijf; je moet er minimaal twee hebben. En je spreekt af met wereldleiders, blijkbaar in bruine schoenen.

Heerlijk casual: jasje uit voor president Macron en Sam Altman met bruine schoenen onder een donker pak. bron: Twitter Macron

Het is op zijn zachtst gezegd opmerkelijk dat Tools for Humanity, dat zich op de website van 1 pagina presenteert met de slogan ‘een technologiebedrijf dat zich inzet voor een rechtvaardiger economisch systeem’, liefst $115 miljoen ophaalt voor het Worldcoin-project. Want Worldcoin is een open-source protocol, oftewel een platform waarvan gebruik voor iedereen open staat, terwijl het verder krabbelen is bij de financiering van startups in de cryptowereld. Wat doet Worldcoin?

‘Wij streven naar universele toegang tot de wereldeconomie, ongeacht land of achtergrond, en versnellen de overgang naar een economische toekomst waarin iedereen op aarde welkom is en profiteert,’ aldus de slogan op de website van Worldcoin.

Dat is nog best vaag, maar Alex Blania, CEO en medeoprichter van Tools for Humanity en Worldcoin-projectleider, verduidelijkht het enigszins in het persbericht: “Nu we het tijdperk van AI ingaan, is het noodzakelijk dat individuen hun persoonlijke privacy kunnen behouden en tegelijkertijd hun menselijkheid kunnen bewijzen. Op die manier kunnen we ervoor zorgen dat iedereen de financiële voordelen van AI kan realiseren”.

Dus toch weer AI… er is geen ontkomen aan. Maar Blania heeft absoluut een belangrijk punt: het is belangrijk dat mensen kunnen aantonen mens te zijn in allerlei transacties, zonder persoonlijk identificeerbare gegevens te hoeven delen. Bij Worldcoin wordt de verificatie van het menszijn verzekerd door het gebruik van een Orb, een bol: een biometrische irisscanner. 

$115 miljoen, maar dan heb je ook wat.

Bij de start van Worldcoin was het niet de bedoeling van Worldcoin om eigen hardware te maken,  maar eerder dit jaar werd al uitgelegd dat er geen andere mogelijkheid was om te bewijzen dat je te maken had met een levend mens, dan door het gebruik van biometrische meetapparatuur. Wie meer wil weten over de reden van de grote investering in Worldcoin, kan dat horen in deze podcast met Spencer Bogart van Blockchain Capital. Wie de Worldcoin app wil downloaden, klikke hier.

Sam Altman op tournee

Sam Altman is niet alleen mede-oprichter en voorzitter van de Raad van Commissarissen van Tools for Humanity, het bedrijf achter Worldcoin, maar bovenal oprichter en CEO van OpenAI, maker van het razend populaire ChatGPT en het bedrijf dat $300 miljoen ophaalde voor… 1 procent van de onderneming. In die rol reisde Altman afgelopen week door Europa, waarbij president Macron, die nog nooit een spiegel heeft gezien die hem niet beviel, er als de kippen bij was om Altman uit te nodigen op het Elysee.

Ooit bezwoer Macron dat Frankrijk en Europa niet opnieuw achteraan zouden lopen bij nieuwe technologie, maar intussen speelt Europa nauwelijks een rol in het AI-slagveld. Europa is leuk als afzetmarkt en Altman was zo snugger om te melden dat OpenAI zich braaf aan alle Europese regels zal houden. Intussen vraag ik me af waarom het Engelse establishment nog altijd zo fanatiek tegen bruine schoenen onder donkere pakken is, dat de Guardian er een artikel aan wijdde.

Alles is AI op dit moment

Goed, ik heb het dus geprobeerd deze week; om niet alleen over AI te schrijven. Maar het valt niet mee. Niet alleen blijkt Worldcoin vooral opgericht om menszijn te bewijzen in het tijdperk van AI, maar grote cryptofondsen halen het woord crypto weg van hun website en richten zich ook opeens op AI. Dit zegt bijvoorbeeld Paradigm sinds begin deze maand: ‘Paradigm is a research-driven technology investment firm.’ Niets mis mee. Maar dit zeiden ze voorheen: ‘Paradigm backs disruptive crypto/Web3 companies‘. Dat is vergelijkbaar met de neef die zich vorig jaar op je tante’s verjaardag nog voorstelde als crypto-expert en lifecoach, maar laatst op moederdag verscheen in een t-shirt met ChatGPT erop en rondbazuinde dat hij al jaren vuistdik in de AI zit.

Terwijl investeringen in de technologiewereld wereldwijd blijven dalen, is de AI-sector een magneet (of een bodemloze put?) voor het grote geld. Crunchbase telde liefst $20 miljard aan AI-investeringen. Begin afgelopen week staken investeerders $700 miljoen in twee AI-startups – Builder.ai ($250 miljoen) en Anthropic (liefst $450 miljoen) – en halverwege de week nog eens 105 miljoen dollar in AI-marketingplatform Insider. Waarbij me opviel dat QIA, het staatsfond van Qatar, zowel in Builder (uit London) als Insider (uit Istanbul) investeerde. Dat zal Macron niet lekker zitten.

Tussen alle ronkende persberichten over de miljoenen die in AI worden geinvesteerd, is het belangrijk om te blijven kijken naar toepassingen van AI. Michiel Schoonhoven van NXTLI wees me op deze fascinerende presentatie van Sal Khan op TED, over hoe AI het onderwijs niet te gronde zal richten, maar juist zal redden. En Microsoft kondigde aan dat Windows 11 boordevol AI zal zitten omdat de Bing Chat zal worden geintegreerd. Ik kreeg flashbacks aan Clippy, die pratende gele paperclip.

Opvallende links:

  • JP Morgan introduceert, naar eigen zeggen, een ChatGPT-achtige service met beleggingstips, wellicht IndexGPT genaamd. Deze service zou de persoonlijke beleggingsadviseur overbodig kunnen maken, maar het is onvoorstelbaar lastig om de juiste informatie in het systeem te krijgen dus geautomatiseerd goed aan- en verkoopadvies genereren wordt een uitdaging voor JP Morgan. Dit wordt boeiend.
  • Volgens GeekWire zijn venture capital investeringen rondom Seattle, de thuishaven van onder meer Microsoft en Amazon, met liefst 79% gedaald. In Nederland zou de daling slechts een derde bedragen en het vermoeden is dat deze neerwaartse trend scherp zal doorzetten.
  • De Economist bericht over de massa-ontslagen in de techsector, waarbij naar schatting, 120.000 mensen hun baan verloren.
  • The Information kwam met een kaart van cafes waar investeerders vaak zitten zodat je ze tijdens hun amandelmelkcappu kunt belagen met een slecht verhaal. Vervang het woord ‘investeers’ in die zin eens door ‘jonge vrouwen’ en dan wordt duidelijk hoe griezelig dit soort artikelen zijn.
  • Amazon heeft een belangrijk deel van zijn klimaatbelofte opgegeven en de blogpost verwijderd waarin het “Shipment Zero”-initiatief werd aangekondigd. Bedrijven willen graag scoren met persberichten, maar in de praktijk wordt korte termijn winst vaak verkozen boven een leefbare planeet voor een volgende generatie.

Spotlight 9: de GPU-makers zijn de winnaars van de week, misschien van het jaar?

De belangrijkste afkorting in de tech- en zakenwereld is momenteel AI, maar een andere afkorting- GPU – blijft niet ver achter. GPU staat voor Graphics Processing Units, het type chips dat nodig is voor AI-toepassingen. GPU’s zijn geoptimaliseerd voor het trainen van modellen voor kunstmatige intelligentie en deep learning, omdat zij meerdere berekeningen tegelijk kunnen uitvoeren. De winstverwachting van chipontwerper Nvidia, die GPU’s maakt voor ChatGPT en dergelijke, laat volgens de Wall Street Journal zien wat de stijgende vraag naar dit soort chips waard is.

‘Nvidia zei dat het verwacht ongeveer $ 11 miljard aan inkomsten te genereren in het huidige fiscale kwartaal, dat eindigt in juli, een stijging van 64% ten opzichte van dezelfde periode vorig jaar. Dat cijfer, dat volgens CEO Jensen Huang zal worden gestimuleerd door de vraag naar software voor kunstmatige intelligentie, zou $2,5 miljard hoger zijn dan Nvidia’s vorige record voor kwartaalinkomsten. Dan is er nog de verwachte winststijging: Nvidia zei dat de brutomarges in het juli-kwartaal met bijna 4 procentpunten zullen stijgen. Analisten verwachten dat de winst per aandeel van het bedrijf de komende 12 maanden met 30% zal stijgen, vergeleken met 6% voor een mandje van 11 andere chipbedrijven.’

En de kleinere concurrent van Nvidia, Marvell, profiteerde eveneens van de poging van investeerders om hun grijpgrage handjes te leggen op een deel van het AI-fortuin. De CEO van Marvell kwam met een opvallende voorspelling:

‘Gezien de snelheid waarmee de AI-infrastructuur zich ontwikkelt, wordt de technologie binnen 18 tot 24 maanden vernieuwd, vergeleken met meer dan vier jaar bij standaardinfrastructuur.’

Oftewel: wij gaan ons gek verdienen aan deze technologie want het wordt veel sneller afgeschreven door de klant.

7.6% koerswinst voor Bitcoin is een lachertje vergeleken met de 45% van Marvell en de 26% stijging van Nvidia. Het blijft beleggen voor mensen met een sterke maag.

Het aandeel Marvell steeg de afgelopen week liefst 45%, nog meer dan Nvidia dat 26% klom. Sinds 1 januari steeg het aandeel Nvidia liefst 176%, tegen 25% voor de Nasdaq. De resultaten van de GPU-makers zijn vooral extreem in vergelijking met mijn ‘traditionele’ Spotlight 9, waarin de grootste techbedrijven, de twee dominante crypto’s en de Dow Jones en S&P 500 zijn opgenomen als vertegenwoordiger van de grootste ondernemingen. Zelfs Bitcoin steeg deze week ‘slechts’ 7.6%. Genoeg Bitcoin-fanaten zullen zich verbijten dat hun favoriete munt geen BitcAIn heet.

Categories
AI NFT's technologie

De Apple Headset gaat mislukken en dat is prima

Tussen al het nieuws op het gebied van AI, zou je bijna vergeten dat de verwachting is dat Apple over twee weken het eerste nieuwe apparaat aankondigt sinds de Apple Watch in 2015. Het wordt een mixed reality bril die wel $3000 (drieduuzend!) kan gaan kosten. Alle voortekens zijn dat de Apple Headset een flop wordt – een flop voor Apple begrippen dan. Maar dat is helemaal niet erg. Apple probeert tenminste weer wat nieuws te ontwikkelen en dat is beter dan fantasieloos voor honderden miljarden eigen aandelen terugkopen, zoals de laatste jaren. Alvast excuses voor dit lange betoog hieronder, maar ik had er zin in.

Prachtige render van de Apple headset van Marcus Kane, maker van mooie renders en heldere analyses. Een andere schitterende render werd gemaakt door Denis Lukianenko.

Wat kan die skibril van Apple?

De verwachting is dat de bril, die waarschijnlijk Apple Reality gaat heten, zal beschikken over een intern scherm voor virtual reality, terwijl naar buiten gerichte camera’s gebruikers in staat stellen om de echte wereld binnen de headset te bekijken met augmented reality overlays. Deze combinatie staat bekend als mixed reality, ofwel gemengde realiteit.

Boze tongen beweren dat de eerste bril die Apple naar verwachting eind dit jaar op de markt brengt een slecht compromis is tussen deze twee visies, waarbij externe videocamera’s dus de omgeving vastleggen en deze weergeven op het scherm voor de ogen wanneer gebruikers de headset van VR-modus naar AR-modus overschakelen. In vaktermen: video pass-through.

Wat betekent dit in normaal Nederlands? Bassie (van Adriaan) zou zeggen dat de bril je in staat stelt om de binnenkant van je ogen te bekijken. Want de eerste functie is die van een ‘gewone’ virtual reality bril, waarmee je de ervaring krijgt dat je op het podium staat naast Beyonce of op de top van de Mount Everest. Maar de tweede functie biedt de gebruiker de kans om gewoon door de bril te kijken naar de echte wereld, waarin moeders vraagt of je de vuilnisbak al buiten hebt gezet. Eventueel aangevuld met over die droevige realiteit geprojecteerde informatie (augmented reality), waaruit bijvoorbeeld blijkt dat de vuilniswagen pas overmorgen komt en je rustig verder kunt gamen.

Maar voor hoeveel mensen zijn de mogelijke toepassingen eigenlijk relevant, informatief of leuk? De Wall Street Journal kopte logischerwijs: Can it be more than a nerd helmet? De verwachte primaire toepassingen van de Apple headset zijn FaceTime, Apple Fitness+ en gaming. Dat zijn toepassingen die al goed werken op computers, iPhones, spelcomputers en smart watches, zoals de onderschatte Apple Watch.  

Wordt de Apple headset serieuze business?

Ik genoot tussen alle geruchten over de Apple headset van de gortdroge opsomming van alle door Apple ingekochte materialen, de zogeheten Bill of Materials. Als die klopt is Apple al $1500 kwijt aan de inkoop van componenten. Hier meer details.

Deze dure onderdelen zijn een reden dat de veel gemaakte vergelijking tussen de Apple Headset en de Apple iPod volledig mank gaat. Optimisten wijzen erop dat toen de iPod in 2003 werd geintroduceerd, er slechts 3 miljoen MP3 spelers wereldwijd waren verkocht, tegen nu al ruim 8 miljoen VR headsets. Ofwel: Apple betreedt nu een veel grotere, rijpere markt dan toen met de iPod.

Daarbij wordt voorbij gegaan aan het feit dat de eerste iPods in 2001 respectievelijk $399 en $499 kostten, wat voor een apparaat dat je dagelijks gebruikt duur was, maar niet onoverkomelijk. Vergelijk dat met de gefluisterde introductieprijs voor de Apple Headset van $3000 voor een apparaat dat je juist niet dagelijks gebruikt. Een markt voor dat soort apparaten in die prijsklasse bestaat niet en gaat er ook niet komen.

Apple hoopt dat mensen net zoals eerder de iPod en iPhone ook de Headset urenlang, zo niet continu, gaan gebruiken. Maar de toepassingen daartoe ontbreken. Dan houd je nerds en gamers over en dat lijkt een grote markt. Maar niet voor deze prijzen en al helemaal niet als er weinig spectaculaire nieuwe content beschikbaar is. Voor MP3-spelers was er muziek. Sterker nog: meer muziek dan ooit tevoren. Het apparaat teerde op het enorme aanbod aan illegale muziek dat via Napster, Limewire en Kazaa het internet overspoelde.

Want wat vaak wordt vergeten is dat MP3-spelers, inclusief de iPod, profiteerden van de mogelijkheid om muziek te beluisteren van artiesten waarvan je anders nooit de hele cd had gekocht. Ik ben man genoeg om te bekennen dat How Do I Live van LeAnn Rimes jarenlang hoog stond in mijn iPod playlist, maar ik had nooit een hele cd van haar gekocht.

Contentontwikkeling voor de hele VR/AR/XR-markt is daarentegen complex, duur en tijdrovend. De Apple Headset zal moeten draaien op legale content (lees: geen porno) en die kost geld. Dus waar de iPod relatief goedkoop was en gratis content afspeelde, wordt de Apple Headset een duur apparaat met dure content. En dat deed me opeens denken aan mijn afstudeerscriptie en de enorme mislukking van de Apple Newton.

Op Zoek Naar de Heilige Graal

De Apple Newton deed het prima. Als boekensteun en halter. Bron: Ars Technica

Precies dertig jaar geleden, in 1993, lanceerde Apple met veel bombarie de Apple Newton, een handheld computer met als voornaamste troef de mogelijkheid tot handschriftherkenning, waardoor een toetsenbord overbodig zou zijn. In datzelfde jaar studeerden Frans Straver en ik samen af op een onderzoek naar succes- en faalfactoren van interactieve media op de consumentenmarkt, getiteld Op Zoek naar de Heilige Graal. De conclusie na een jaar lang analyseren van ruim 600 wetenschappelijke artikelen en stukken uit de internationale vakpers, was niet schokkend: interactieve media die succesvol willen zijn op de consumentenmarkt moeten goedkoop zijn, eenvoudig te bedienen en liefst voorzien in een forse hoeveelheid erotische gezelligheid.

In 1993 vroegen universitair docenten hoe we deze foto op de omslag van onze scriptie hadden kregen. Videocamera gezet op een oude, geschilderde bloempot. Idee van de briljante fotograaf Morad Bouchakour.

Philips las onze conclusie niet goed en was zo vriendelijk ons de resultaten te laten presenteren op een congres in Ahoy. Nadat ik het plaatje toonde waaruit bleek dat de interactieve compact disc speler van Philips, de cd-i, genadeloos zou worden vermalen tussen de pc aan de bovenkant van de markt en de spelcomputer aan de onderkant, werden Frans en ik nog voor de lunch buiten gezet.

Wat wij zelf en de breinen bij Philips op dat moment over het hoofd zagen, was dat de Apple Newton leed aan precies hetzelfde euvel als de cd-i: hoge prijs, geen noodzakelijke nieuwe toepassingen en geen aanbod aan roze content, zoals dat toen zo mooi heette.

Wired publiceerde 10 jaar geleden een prachtig artikel over de mislukking van de Newton. CNET lijkt hierdoor geinspireerd en kwam recent met deze video waarin het duurt tot 8 minuten en 30 seconden voordat de parallel wordt getrokken tussen de Apple Newton en de Apple Headset.

De beste analyse die ik tot dusver tegenkwam over de kansen voor de Apple Headset is deze video van de Wall Street Journal. Binnen Apple lijkt er ook verdeeldheid te heersen over het potentieel van de bril en bewaren bestuurders inmiddels gepaste afstand tot het project. Hopelijk zijn de tech-goden genadig voor degene die op 5 juni de Apple Headset presenteert. Ik gok dat het niet CEO Tim Cook is.  

De Apple Headset wordt een flop – voor Apple begrippen

De berichten zijn dat Apple hoopt in het eerste jaar een half miljoen tot een miljoen Headsets te verkopen. Zelfs als die markt de komende jaren elk jaar verdubbelt, hetgeen niet het geval zal zijn, is dat nog wisselgeld voor Apple. Want dat is het nadeel van een bedrijf dat afstevent op een jaaromzet van $500 miljard: het is op die schaal onvoorstelbaar moeilijk om iets nieuws op de markt te brengen dat meer impact op de omzet heeft dan, pakweg, een marketingcampagne voor een nieuw type Airpods.

Maar ik zie liever een relatieve mislukking van een fundamenteel nieuw product, dan meer van die hopeloze terugkoopacties van eigen aandelen waarin Apple de laatste jaren grossiert. Is er niets beters te verzinnen, te bouwen of te kopen dan $90 miljard uitgeven aan inkoop van eigen aandelen? Die Headset gaat het niet worden, maar er zullen binnen Apple toch vast producten in ontwikkeling zijn die het succes kunnen evenaren van de… Apple Watch!

Want let op:

  • Apple had in 2022 wereldwijd een marktaandeel van ruim 30% in smart watches
  • die 30% marktaandeel leidde tot liefst 60% omzet voor Apple van elke cent die in de markt voor smart watches omging (30% market share vs 60% dollar share)
  • Apple zal dit jaar ruim 50 miljoen Apple Watches verkopen
  • de jaarlijkse groei van de smart watches markt is bijna 20%
  • Apple heeft een hogere omzet uit horloges dan de gehele Zwitserse horloge-industrie
  • Swatch Group, LVMH en Richemont halen samen een lagere omzet uit horloges dan Apple
  • de jaaromzet van Rolex bedraagt rond de $10 miljard
  • Apple publiceert geen specifieke cijfers over de omzet uit Apple Watches, maar met 50 miljoen verkochte Apple Watches is Apple minimaal twee keer zo groot als Rolex

Gecombineerd met het succes van de Airpods, die met de Apple Watches onder de divisie Wearables vallen, leidt dit met de opkomst van de Services-divisie tot een spectaculaire verandering in de opbouw van de omzet voor Apple. Zie deze uitstekende grafieken over de omzet van Apple per productlijn en per regio door de jaren heen. De omzet uit Wearables is inmiddels groter dan die van de iPad en de Mac. Apple is een computerbedrijf waarbij de omzet uit traditionele desktop en laptop computers nog maar 8% bedraagt.

Het zou logisch zijn als Apple de omzetspreiding anders organiseert, bijvoorbeeld:

  1. computer hardware (Mac, iPad, Apple TV)
  2. services (Music, Movies, TV Shows, Apps, Books)
  3. wearables (Airpods, Watches, Headset)
  4. iPhone (jeweettoch)

Ik sluit af over de Apple headset met dezelfde overweging als toen 10 jaar geleden de Google Glass uitkwam: ruim de helft van de mensen op aarde zijn vrouwen. Kent u er eentje die de hele dag met een apparaat op haar hoofd gaat lopen, waardoor haar kapsel in de war raakt?

Nieuws over AI

Opvallende links

Nederlandse fotografie-marktplaats Unveil onthult Early Access Card

  • Kopers van de Early Access Card (prijs onder de $100) krijgen 24 uur eerder toegang om exclusieve kunstwerken te kopen via het Unveil-platform.

Worldcoin haalt $100 miljoen op via verkoop van tokens

  • De andere startup van Sam Altman van OpenAI geeft gratis tokens aan mensen die hun iris laten scannen met een nieuw apparaat.

Een miljoen wallets houden minimaal 1 Bitcoin

  • Het kan één persoon zijn met een miljoen wallets, maar dat lijkt me niet.

ASML heeft een week geen vacatures wegens onderhoud aan de servers

  • Neerlands favoriete techbedrijf heeft blijkbaar servers van papier mâché.

Spotlight 9: Google opnieuw winnaar van de week

Het aandeel Alphabet was weer de stijger van de week en ik heb geen idee waarom. Google gooit generative AI naar elk product op dit moment en volgens experts is dit een hele risicovolle strategie voor het bedrijf.

Ik kan onmogelijk de bizarre markt van dit moment beter typeren dan dit artikel op Crunchbase:

“Stel dat je $100 zou hebben geïnvesteerd in een Nasdaq Composite Indexfonds op het hoogtepunt van de boom. Dat zou zijn geweest op 19 november 2021, toen de rentetarieven laag waren en technologieaandelen erg populair waren.

Vandaag de dag zou die investering ongeveer $76 waard zijn. Het is een teleurstellend rendement dat weerspiegelt hoe de technologiebeoordelingen de afgelopen kwartalen gestaag zijn gedaald. Maar het had nog slechter kunnen zijn.

Stel je nu eens voor dat je in plaats van het indexfonds een mandje met veelbelovende, venture capital gesteunde startups had gekozen die in de afgelopen 15 jaar zijn opgericht. Je weet wel, bedrijven zoals Airbnb, Coinbase, Rivian en Uber.

Laten we zeggen dat je op het markthoogtepunt in november 2021 had geïnvesteerd. En laten we zeggen dat je een aandeel kocht van de startups die de 19 grootste IPO’s van de afgelopen 10 jaar hebben gelanceerd. Als je tot nu toe had vastgehouden, zou elke $100 die je had geïnvesteerd ongeveer $32 waard zijn. Dat is een veel sterkere daling dan de daling van de technologiegerichte Nasdaq Composite Index en wijst op de diepere teleurstelling van het publiek in voornamelijk onrendabele nieuwkomers op de markt.”

Twee conclusies: winst wordt op dit moment belangrijker geacht dan groei. En investeren in tech-aandelen is en blijft hoogst risicovol. Want zelfs Apple scoort niet bij elke poging.

Dit soort opinies wekelijks in je mailbox? Meld je aan voor de gratis nieuwsbrief en ontvang elke week mijn visie op de laatste ontwikkelingen op het gebied van technologie, ondernemerschap en innovatie.

Categories
AI technologie

Google onverwacht beloond, Twitter’s fluwelen hamer en vc’s stappen in climate tech

Allereerst, fijne Moederdag! Alle liefde gewenst voor alle moeders. Het was een vreemde week in tech. Samengevat: de mediawereld die vooral afhankelijk is van reclame-inkomsten gaat hard richting afgrond, Twitter heeft een fluwelen hamer, venture capital financiering van startups verandert en Google wordt onverwacht beloond.

Google is qua succes met AI voorbij gestreefd door OpenAI en diens licentiehouder en aandeelhouder Microsoft, maar Alphabet CEO Sundar Pichai dacht dit te kunnen maskeren door tijdens het met weinig enthousiasme ontvangen Google IO evenement tientallen keren het woord AI in de mond te nemen. Het leidde tot deze hilarische video.

AI geeft ons deze King Chuck, zonder misso, met stogie

Ontkroning in de mediawereld

In de traditionele media voerde de kroning van Charles de boventoon, door de populaire Australische YouTube-komiek Ozzyman in perspectief geplaatst die tijdens zijn commentaar repte over ‘Chuck and the misso in the king mobile.’

In de internet-wereld dook de voormalige koningin van online reclame na drie jaar afwezigheid opeens op: Marissa Mayer, voormalig eindbaas van Google Search en ex-CEO van Yahoo, kreeg alle ruimte om haar nieuwe startup Sunshine te promoten. Sunshine heeft dezelfde claim als de (hoe is het mogelijk?) nog saaier genaamde concurrent Contacts+: het verbeteren van je adresboek en contactbeheer. Beide bedrijven roemen hun ‘smart contacts’ maar Mayer is zo slim om haar Sunshine Smart Contacts aan te prijzen met… AI. Komt ie: ‘Sunshine Smart Contacts uses AI and other sophisticated technology.’ Voor het geval wij dachten dat ze de app maakten met ganzenveer, flessenpost en wasco-krijt.

Het is geen toeval dat Mayer ervoor heeft gekozen om reclame als als omzetbron bij Sunshine over te slaan, terwijl dat toch het merendeel van de omzet vormde in haar tijd bij Google en Yahoo. Vorige week werd eens te meer duidelijk dat te sterke afhankelijkheid van reclame-inkomsten de doodsteek is voor elk mediabedrijf dat geen Google of Meta heet, toen het naderende faillissement van voormalig mediakroonprins Vice naar buiten kwam.

De hipsterhut waar je zonder gezichtstatoeage en cokeverslaving niet aan de slag kon als stagiair, is te koop voor $400 miljoen terwijl het ooit werd gewaardeerd op bijna $6 miljard. Toch is het aardig om te lezen hoe iemand die er bijna een decennium werkte, met plezier terugkijkt op zijn tijd bij Vice.

David Pakman legde bij de uitmuntende podcaster Lex Fridman simpel uit waarom de McDonald’s van de nieuwsmedia, Fox News, veel minder afhankelijk is van reclame-inkomsten: elke kabelmaatschappij betaalt een bedrag per aansluiting voor de doorgifte van het rioolkanaal.

Dat is de droom voor Twitter van Elon Musk, die hoge verwachtingen had van het omzetpotentieel uit gebruikersinkomsten maar vastloopt in het fiasco van het blauwe vinkje. Gezien de matige omzetresultaten uit online reclame en Twitter in het bijzonder, was het verbazingwekkend dat hij in de reclamewereld de nieuwe CEO van Twitter vond. ‘Elon & en het probleem voor de fluwelen hamer’ klinkt als een Suske & Wiske titel, maar ‘the velvet hammer’ is de bijnaam van Linda Yaccarino. Er kan al gewed worden hoeveel dagen het duurt voor de fluwelen hamer het begeeft onder de harde klappen van Musk.

Musk probeert het voorbeeld te volgen van Facebook, waar de gouden regel jarenlang was dat Zuck het product bouwde en Sheryl Sandberg voor de omzet zorgde. Wie bij Facebook werkte zat uiteindelijk in één van beide teams. Dat werkte prima tot vorig jaar, toen de resultaten tegenvielen en het aandeel Meta compleet instortte. Sandberg was vlak daarvoor overgestapt naar de RvC.

Nederlandse VC’s investeerden in 2022 vrolijk verder

NFX partner James Currier vatte voor Techcrunch kort samen welke drie vormen van verdedigbare elementen succesvolle startups gemeen hebben:

  1. Netwerkeffecten: je product wordt waardevoller naarmate meer mensen het gebruiken.
  2. Inbedding: Integreer je diensten zo diep dat klanten “ze er niet uit kunnen rukken.”
  3. Datalussen: Verzamel, verwerk en handel op real-time gegevens.

Stel dat Currier gelijk heeft, dan is het interessant om te bekijken welke Nederlandse startups aan deze criteria voldoen. Volgens De Nederlandse Vereniging van Participatiemaatschappijen (NVP) werd vorig jaar rond de 1 miljard euro geinvesteerd in 411 Nederlandse startups. Alleen in 2021 lag dit bedrag hoger, met 1,8 miljard Euro. Maar dat was een uitzonderlijk jaar waarin onder meer Mollie, MessageBird en Bunq honderden miljoen ophaalden. De stijgende trend van de afgelopen jaren, vooral in het aantal investeringen, zette zich voort in 2022. Van wat ik hoor in de wandelgangen dalen de investeringen van Nederlandse vc’s dit jaar sterk, maar er is geen onderzoek beschikbaar waaruit dat blijkt.

Het zou boeiend zijn als wordt onderzocht of alle incubators van de laatste jaren in Nederland hebben geleid tot meer succesvolle startups. Het steunplatform Techleap is te kort bezig en heeft te vage doelstellingen om meetbaar te zijn, maar ik hoor er veel positieve geluiden over van tech-ondernemers. Ik dacht aan de rol van incubators toen bekend werd dat het Nederlandse bedrijf Instruqt liefst $15 miljoen ophaalde in de eerste investeringsronde, nadat het 5 jaar op eigen kracht heeft geopereerd. Instruqt komt niet voort uit een incubator en deze hele ronde werd gedaan door Blossom, een buitenlandse vc. Hulde en Godspeed voor Instruqt!

De grootste beursintroducties van de afgelopen 10 jaar allen onder eerste dagprijs

bron: Crunchbase

Intussen is de markt zo slecht dat de grootste IPO’s van de laatste 10 jaar allen onder de koers na hun eerste handelslag zitten. Topinvesteerder Elad Gil zegt dat het nog veel erger gaat worden. Misschien is het daarom geen wonder, maar een natuurlijke ontwikkeling, dat een op ChatGPT gebaseerd fictief investeringsfonds het beter doet dan de populairste beleggingsfondsen van Engeland. Misschien is beleggen geen mensenwerk?

Om het fonds te creëren, werd ChatGPT gevraagd om een portefeuille van aandelen samen te stellen die een reeks beleggingsprincipes volgde die afkomstig waren van toonaangevende fondsen. Ondanks twee waarschuwingen dat het “geen specifiek beleggingsadvies kan geven”, werd dit snel omzeild door te zeggen dat dit slechts een theoretische oefening was. ChatGPT koos uiteindelijk 38 aandelen, met als toppers in het fonds tot nu toe Meta, bijna 30% hoger, Microsoft, 20% hoger, en Intel, bijna 18% hoger. Maar zoals ik vorige maand al schreef: het aandeel Meta scoort dit jaar relatief zo hoog, omdat het vorig jaar een historische koersval beleefde. 

Een sector waar de vc’s wel warm voor lopen is ‘climate prediction tech’. Het is niet zo dat het KNMI de volgende unicorn wordt, want het gaat om bedrijven die technologie ontwikkelen waarmee betere klimaatvoorspellingen kunnen worden gedaan.

Het KNMI, de nieuwe unicorn?

Helaas blijkt juist de technologie die de wereld het hardst nodig heeft, carbon capture, buitengewoon complex en zal daarom niet snel genoeg voldoende investeerders aantrekken. Dat is droevig omdat duidelijk is dat overheden er niet in zullen slagen om zinvolle maatregelen te nemen die klimaatopwarming op tijd zullen beperken. Met carbon capture-technologie wordt CO2 uit de atmosfeer gehaald.

Opvallende links:

  • Bijna een kwart miljoen Apple – Goldman Sachs spaarrekeningen geopend in de eerste week, in dit tempo is Apple binnen een jaar de grootste spaarbank van Amerika.
  • Ratten bewogen in een experiment VR-objecten alleen met hun gedachten. 
  • De bijzonder informatieve nieuwsbrief van de boardroom consultants van McKinsey is nu online en gratis beschikbaar.

Spotlight 9: de winnaar van de week is… Google?

De CEO heel vaak AI laten roepen heeft blijkbaar effect op beleggers

Ik pretendeer nooit iets van beleggen te snappen en kijk naar de techkoersen zoals naar de Eredivisie: het niveau blijft matig, maar er zitten soms uitschieters tussen en je volgt toch trouw je eigen kluppie. Zo lijkt Apple deze week niet te bestaan, want het aandeel bewoog 0.048%. Niet dus. Google staat onder grote druk op elke omzetbron, vooral de zoekmachine kan binnen een jaar totaal door ChatGPT worden overvleugeld, zoals Google zelf ooit Altavista en Excite over de kling joeg. En… het aandeel Alphabet wordt beloond met een stijging van 11.7%. Het is net zo vreemd als Feyenoord dat kampioen wordt. Geintje, gefeliciteerd 010! Zeer verdiend. 

Fijne Moederdag!

Categories
AI crypto technologie

Web Summit in Rio en bejaarden over Bitcoin, AI en ESG-doelen

Het was een week die werd gedomineerd door bejaarde heren: de god van het beleggen Warren Buffett (92) en zijn apostel Charlie Munger (99), president Joe Biden (80) en het jonkie Geoffrey Hinton (75, nu ex-Google). Ze waren allemaal relevant, in goede of slechte zin, op gebieden waar ik met interesse naar kijk: AI, crypto en ESG-doelen. En lezer Maurits Stuyver was op de Web Summit in Rio de Janeiro, met een heel ander publiek.

Gemaakt met DALL-E: vier bejaarde mannen met wit haar wandelen langs brandende kerncentrales, als olieverfschilderij

Bitcoin-belasting is onzinnig

Deze week maakte president Biden bekend dat zijn regering overweegt een belasting in te voeren voor Bitcoin-miners, ter hoogte van 30% van hun energiekosten. Zelf heb ik vanwege het energiegebruik geen Bitcoin, maar dit is een voorbeeld van het soort ondoordachte wetgeving waardoor maatregelen tegen klimaatwetgeving onnodige weerstand opwekken. Er moet een algemene herziening komen van het belastingstelsel, waardoor bedrijven en burgers niet alleen belasting betalen op basis van omzet, winst, vermogen en inkomen, maar ook op basis van vervuiling en verbruik van grondstoffen.

Mijn voormalig aandeelhouder en mentor Eckart Wintzen pleitte al in de jaren negentig voor een belasting op ‘onttrokken waarde van de planeet.’ Dat zou veel meer nut hebben dan alleen een belasting op Bitcoin-mining, diesel-auto’s of stikstofuitstoot. Er wordt te klein en te geïsoleerd gedacht, maar dat las ik vrijwel nergens terug in de reacties op dit populistische voorstel van Biden.

Toen ik in maart vorig jaar weer wilde gaan schrijven over technologie en innovatie, zoals ik 20 jaar geleden ook deed op mijn weblog, liep ik tegen het probleem aan, reden waardoor ook traditionele media zelden zinnig berichten over crypto, dat er wereldwijd onvoldoende onafhankelijke journalistiek is over crypto. Dus tenzij je zelf ergens diep induikt en bronnen onderzoekt, kun je vrijwel geen andere media aanhalen.

Een populaire cryptonieuws-site is Cointelegraph, dat doodleuk een licentie verkocht voor het Midden-Oosten aan PR-bedrijf Luna, dat vooral crypto-projecten als klant heeft. De beste bron in crypto is Coindesk, maar nu FTX probeert bijna $4 miljard terug te krijgen van het inmiddels failliete Genesis Global, is het pijnlijk dat Coindesk continu moet benadrukken dat het een zusterbedrijf is van Genesis. Stel je voor dat de NRC zou berichten over het faillissement van Imtech en in een tussenzin meldt: ‘NRC is een zusterbedrijf van Imtech, beide bedrijven zijn eigendom van ZBM, Zielloos Belgisch Mediabedrijf’.

Zelfs Coinmarketcap, de meest gebruikte bron van cryptokoersen, is eigendom van cryptobeurs Binance, hoewel er acht alinea’s nodig zijn om uit te leggen dat Coinmarketcap onafhankelijk opereert. De lijst van dit soort vreemde verhoudingen is eindeloos in crypto.

Ik kom hierop omdat ik nog steeds een analyse wil geven over de nieuwe Europese cryptowetgeving en de aanstaande crypto-regelgeving in de VS. En wat is het gemis dan groot aan serieuze, professionele analyses waarbij de beoogde wetgeving wordt getoetst aan de realiteit.

Cryptowetgeving kan eenvoudig zijn

Eigenlijk is het eenvoudig: als een partij geld beheert van klanten, crypto of niet, moet deze aan dezelfde strenge eisen voldoen als de reguliere banken. Dus een site waar je crypto kunt kopen en die deze tokens vervolgens voor je in beheer houdt, of het Bitcoin is of een stable token, moet ervoor zorgen dat er niet met je tegoeden wordt gerommeld. De custodian functie moet heilig zijn. Hetzelfde geldt voor security tokens, muntjes die feitelijk een crypto-versie zijn van een type bezit (bijvoorbeeld aandelen, vastgoed, obligaties etc) en die zouden moeten worden behandeld als andere beleggingsproducten.

Maar alle andere soort tokens, van utility tokens (muntjes waarmee je één soort dienst of product kunt kopen, vergelijkbaar met een digitale boekenbon) tot payment tokens (zoals Ripple), vormen een hele nieuwe klasse en kunnen niet over één kam worden geschoren met andere tokens, alleen omdat het allemaal crypto-tokens zijn. Ontwikkelaars van DeFi platformen, waarbij gebruikers zelf via een smart contract protocol in een pool zorgen voor de markt en daarin zelfstandig aan- en verkopen, kunnen nooit bijhouden wie wat koopt en verkoopt; omdat ze slechts de schrijvers zijn van een smart contract dat de handel mogelijk maakt, meer niet.

In de kern vrees ik dat de wetgevers de fout maken te kijken naar de verschijningsvorm en vervolgens alle crypto gelijk behandelen. Dat zou net zo dom zijn als het wettelijk gelijk behandelen van een liefdesbrief en een valse bommelding, als ze allebei per e-mail worden verzonden.  

De eerste Web Summit in Rio de Janeiro trok ruim vijftienduizend bezoekers, grotendeels uit Sao Paolo

Web Summit in Rio groot succes, voor Warren Buffett is het afwachten

Lezer van deze nieuwsbrief Maurits Stuyver was afgelopen week één van de weinige Nederlanders tussen de vijftienduizend deelnemers aan de eerste Web Summit in Rio de Janeiro. Stuyver, die serieus business development doet voor interessante bedrijven, schreef een lezenswaardig verslag van zijn bevindingen in deze markt, die in Europa vaak over het hoofd wordt gezien. Een opvallende conclusie vond ik de nieuwe toevlucht naar crypto die Stuyver ontwaarde, aangewakkerd door de nieuwe bankencrisis in Amerika waarover ik vorige maand schreef. Voor mij was het ook nieuws dat Brazilie een grote focus heeft op fintech-bedrijven.

Maurits Stuyver slaat zich ook in Rio door het leven heen

Naar schatting dertigduizend bezoekers zijn dit weekend neergestreken in de tegenpool van Rio de Janeiro, want Warren Buffett houdt de jaarlijkse aandeelhoudersbijeenkomst van zijn Berkshire Hathaway weer in Omaha, Nebraska. Vrij naar Susan Sarandon in Thelma & Louise: ‘it may not be the middle of nowhere, but you can see it from here.’

Doorgaans zijn de aandeelhouders net zo kritisch op Buffett als het publiek in de Arena op de Toppers, maar dit keer broeit er iets. Grote aandeelhouders als Blackrock willen dat Berkshire Hathaway een grotere bijdrage gaat leveren aan het behalen van ESG-doelen. Ik betwijfel of Buffett en zijn compagnon Charlie Munger (99) zich hier druk over maken. Samen zijn ze 193 jaar oud, het lijkt me dat je dan blij bent als je ‘s ochtends de wekker nog hoort afgaan. In de coulissen staat het piepkuiken Greg Abel (60) klaar om het over te nemen van de senioren.

Mooie quote van Warren Buffett gisteren over Apple, waarvan Berkshire Hathaway 6% van de aandelen bezit:

“Apple has a position with consumers where they’re paying 1,500 bucks or whatever it may be for a phone. And the same people pay $35,000 for having a second car, and [if] they had to give up a second car or give up their iPhone, they give up their second car. I mean, it’s an extraordinary product. We don’t have anything like that that we owned 100% of, but we’re very, very happy to have 5.6 or whatever-it-may-be percent, and we’re delighted every 10th of a percent that goes up.”

Warren Buffet op 6 mei 2023, op de jaarlijkse bijeenkomst van Berkshire Hathaway aandeelhouders in Omaha, Nebraska
Gemaakt met DALL-E: enge robot neemt de wereld over, in sci-fi stijl.

Niet de week van AI

Het was niet te missen: ‘the Godfather of AI’, Geoffrey Hinton, vertrok bij Google omdat hij zich zorgen maakt over de gevaren die AI heeft voor de wereld. Of zoals CNN het gezellig samenvatte: ‘AI may figure out how to kill people.’ En daar trokken ze dan 4 minuut en 11 seconden voor uit bij de 24-uurs nieuwszender. PBS deed het beter met deze reportage. Het vervelende van het doemscenario dat Hinton schetst, is dat als ooit zou blijken dat hij gelijk heeft, het te laat zal zijn voor de mensheid om er iets tegen te doen. Wie dacht er deze week niet aan Skynet en The Terminator?

De US Federal Trade Commission (FTC) gaf deze week een waarschuwing dat AI mensen zodanig kan manipuleren dat ze slechte beslissingen nemen. Dat liet de Republikeinse Partij zich geen twee keer zeggen en produceerde deze anti-Bidencommercial, geheel gemaakt met AI.

Opvallende links:

  • Bijna de helft van de kijktijd op YouTube in Amerika vindt plaats op tv. Waar YouTube ooit begon met warrige amateurvideo’s in een resolutie van 3 bij 4 pixels, kijkt het publiek nu op 4K televisies. De reclamewereld volgt de kijkers, met gevolgen voor de traditionele tv-wereld. Toch daalde de omzet van YouTube opnieuw. Goed voor de adverteerders, slecht voor de media-exploitanten.
  • Wereldwijd dalen de investeringen in startups enorm snel. Wat blijkt onverwacht de populairste sector om in te investeren? Het is niet AI of crypto, maar de goeie ouwe gezondheidszorg.
  • Een interessante trend in venture capital zijn de investeringsfondsen die door actieve CEO’s en ondernemers worden geleid. Dus niet door voormalige ondernemers, maar CEOs die blijkbaar tijd hebben om er nog een lucratief bijbaantje naast te doen. Uiteraard hebben Amerikanen daar weer een prachtige term voor bedacht: dual threat CEO’s.
  • Eén van die CEOs met een investeringsfonds is Auren Hoffman van Safegraph, zelf auteur van een uitstekende maandelijkse nieuwsbrief en één van de weinige tech-CEO’s die openlijk Republikein is.
Bitcoin en Ethereum stijgen opnieuw en Apple scoort, ondanks dalende omzet

Spotlight 9: crypto stijgt fors, Apple volgt

Apple publiceerde deze week de kwartaalcijfers en maakte vrijwel terloops bekend dat de omzet dit jaar zal dalen. Gevolg: het aandeel spoot omhoog. Een nadere blik op de koers toont dat het aandeel Apple dit jaar al 39% is gestegen. Toegegeven, het is nog geen stijging van het niveau Bitcoin (+77%) of Ethereum (+61%) dit jaar, maar voor de belegger met een minder sterke maag blijft Apple aantrekkelijk. Want wie op verjaardagen weer mensen hoort jubelen over crypto, moet wel beseffen dat Bitcoin vergeleken met een jaar geleden -19% staat en Ethereum liefst -28%. En Apple? Tien procent in de plus.

Apple is sinds mijn vergelijking met Philips van twee weken geleden zelfs $400 miljard in waarde gestegen, bijna het bruto nationaal product van een land als Oostenrijk, om nogmaals appels met aardappels te vergelijken. Analisten hadden slechtere cijfers verwacht en de iPhone verkoopt beter, met name in India.

Het blijft lastig voor Apple om te balanceren op het slappe koord tussen meerdere werelden en met name meerdere werelddelen. Zo publiceerde de Financial Times dit stuk waarin wordt betoogd dat Apple intussen een Chinees bedrijf is. Onzin natuurlijk, makkelijk roepen vanaf de zijlijn. Apple is de bedrijfsmatige variant van een wereldburger die probeert zichzelf te ontwikkelen binnen de normen en waarden van de landen waar hij woont en werkt.

Categories
AI crypto

Elon Musk en z’n exen. En Apple CEO Tim Cook verloor AI-toptalent aan Google, maar slaat slag met spaarrekeningen

Deze week leek vrijwel al het technieuws over artificial intelligence te gaan. Grote innovaties in AI spreken immers tot de verbeelding en zijn herkenbaar voor iedereen, terwijl een doorbraak in bijvoorbeeld biotechnologie vaak letterlijk alleen via een microscoop zichtbaar is voor een beperkte groep experts.

Waarom is er $300 miljoen nodig als je net $10 miljard hebt opgehaald?

Als er door topinvesteerders $300 miljoen dollar wordt betaald voor iets meer dan één (1) procent van OpenAI, het bedrijf dat de maker is van ChatGPT, dan verdient dat uitgebreide aandacht. Vooral als je bedenkt dat Microsoft nog geen drie maanden geleden $10 miljard (!) investeerde in OpenAI, nadat het in 2019 al een miljard in het bedrijf had gestopt. Die 11 miljard is vast nog niet op, dus rijst de vraag waarom OpenAI deze extra investeringsronde heeft gehouden.

De belangrijkste reden dat OpenAI een sterke relatie wil hebben met een paar van de grootste techinvesteerders in de wereld, is de ontluikende veldslag om de AI-markt. Het moment nadert dat er echt groot geld nodig is, denk aan miljarden in plaats van miljoenen, om als bedrijf mee te doen in de strijd der giganten zoals Google, Apple, Microsoft en Amazon die allemaal meedoen in deze markt. Want AI is voor alle spelers te belangrijk om te negeren. Voor Google is het succes van OpenAI zelfs levensbedreigend. Met aandeelhouders achter zich als Tiger Global, Sequoia Capital, Andreessen Horowitz, Thrive, K2 Global en Founders Fund (van Peter Thiel, de legendarische investeerder in o.a. Facebook en Palantir) kan OpenAI nu onafhankelijk van partner Microsoft opereren. Met een marktwaarde van naar schatting $27 tot 29 miljard is OpenAI op dit moment al meer waard dan, om een dwarsstraat te noemen, bedrijven als Spotify en vaccinmaker BioNTech, bedrijven die ook succesvol hebben ingespeeld op grote ontwikkelingen.

Deze ‘foto’ is geheel gegenereerd met Midjourney en is griezelig echt

CEOs Tim Cook en Sundar Pichai vechten om AI-talent

In de race om de beste AI-technologie liggen Apple met Siri en Amazon met Alexa intussen ver achter op OpenAI. The Information berichtte deze week dat drie topprogrammeurs van Apple daarom de overstap maakten naar Google, ondanks pogingen van Apple CEO Tim Cook ze te behouden. Het persoonlijke aanbod van Alphabet-CEO Sundar Pichai, die er alles aan doet de achterstand op OpenAI in te lopen, was blijkbaar onweerstaanbaar. Zou er ooit een CEO van een Europees beursgenoteerd bedrijf zich persoonlijk hebben ingespannen om programmeurs aan te trekken, of om ze te behouden, zoals Cook en Pichai doen? Ik vermoed dat de Europese heertjes, want het zijn vrijwel allemaal mannen, zich daar te groot voor voelen.

Hoe moeilijk het is om een goede AI-toepassing te maken bewees Snapchat, dat van gebruikers een 1 voor de ‘My AI’-feature kreeg, met het dringende verzoek deze uit de app te verwijderen. Het was niet de week van Snap, dat de omzet zag dalen waarna het aandeel 17% inleverde. Dropbox maakte bekend 16% van het personeel te ontslaan en tegelijk fors te investeren in het aantrekken van nieuwe AI-ontwikkelaars. Dat geeft aan dat het lastig, zo niet onmogelijk is om programmeurs om te scholen tot AI-ontwikkelaars.

Elon Musk, z’n X-en en zijn ex

Het wachten is tot Elon Musk zich met een bedrijf mengt in de AI-oorlog, maar hij lijkt te druk met het te gronde richten van Twitter. Hij bekritiseert wel voortdurend OpenAI en CEO Sam Altman sinds hij zijn belang in OpenAI verkocht aan Microsoft. Het is op zijn zachtst gezegd opmerkelijk dat Musk in een open brief opriep tot een soort moratorium van zes maanden in de ontwikkeling van AI, maar intussen verder werkt aan de financiering van een eigen AI-startup, die hij afwisselend TruthGPT noemt (zoals bij inmiddels werkloos opperkneus Tucker Carlson) of X-AI. Die X moet er normaliter wel in van Musk; eerder begon hij al X.com en uiteraard SpaceX. Het valt nog mee dat het Tesla is en niet Texla. Zijn laatste zoon heet X Æ A-Xii (roepnaam: Bert). En de Æ zit in de naam van het arme kind omdat het de elvenspelling is van het begrip AI. Musk zijn baby mama, de Canadese artieste Grimes, viel deze week op door toestemming te geven haar stem te gebruiken in door AI-gegenereerde muziek: ‘I’ll split 50% royalties on any successful AI generated song that uses my voice. Same deal as I would with any artist i collab with. Feel free to use my voice without penalty.’ Dat is vooral opvallend omdat de zorg bestaat dat AI de hele beroepsgroep van stemacteurs overbodig zal maken. Het wordt interessant om te volgen wat de gevolgen zullen zijn voor zangers.

De Apple Card met afgeronde hoekjes, Steve Jobs zou het niet anders hebben gewild

Eindelijk: Apple gaat gehakt maken van de banken en doet dat met… Goldman Sachs?

Het werd al jaren verwacht en vorige week was het zover: Apple maakte zijn entree in de bankwereld. Opvallend blijft de keuze voor Goldman Sachs als partner, omdat Apple nauwelijks gebruik maakt van het merk Goldman maar de prestigieuze bank vooral gebruikt voor de bankvergunning en als kleur- en geurloos afhandelaar van de spaartransacties, als een soort white label. Terwijl Apple zelden of nooit marktaandeel koopt op basis van prijs, springt bij de spaarrekening de hoge rente juist in het oog: 4.15%, liefst 10 keer zo hoog als het nationaal gemiddelde in de VS. 

Wel typisch Apple is de grote gebruiksvriendelijkheid. De eerste stap is het aanvragen van een Apple Card, een credit card, hetgeen helaas vooralsnog alleen in de VS mogelijk is. Bij alle uitgaven via die kaart wordt standaard 1% tot 3% van het aankoopbedrag uitgekeerd in de vorm van wat Apple ‘Daily Cash’ heeft genoemd, een tegoed dat dagelijks wordt berekend en bijgeschreven. Wie vervolgens een spaarrekening opent vanuit de Apple Wallet en aan de Apple Card koppelt, een handeling van niet meer dan een paar keer klikken, ziet dagelijks de Daily Cash op de spaarrekening bijgeschreven worden en ontvangt automatisch de hoge rente van 4.15%. De spaarrekening is gratis, er is geen minimuminleg en er zijn geen boetes als er tegoeden van de spaarrekening worden opgenomen. Het is ook mogelijk om tegoeden vanaf andere banken over te schrijven naar de Apple-Goldman spaarrekening.

En juist dat laatste is een nachtmerrie voor de traditionele banken. Want hoewel er andere, onbekendere banken, nog hogere spaarrentes geven, zijn dat geen vertrouwde merken zoals Apple. De combinatie van Apple Card met Apple Pay en de Apple Wallet is dermate naadloos en eenvoudig dat het lastig concurreren wordt voor de banken. Het lijkt aannemelijk dat de Europese banken een forse lobby in Brussel zullen opstarten, in combinatie met juridische procedures, om het Apple lastig te maken de Europese markt te betreden op dezelfde manier als in de VS.

Event: Consensus 2023

Bijna vijftienduizend mensen bezochten afgelopen week het toonaangevende crypto-event Consensus in Austin, Texas en dan worden de types niet meegerekend die te gierig zijn om een congreskaart te kopen omdat ze denken alles al te weten en je willen wijsmaken dat het beste netwerken in de kroeg gebeurt. De geluiden vanuit Austin waren alom positief, met name over de kwaliteit van de projecten die de cryptowinter hebben overleefd. De meest opvallende bijdrage aan Consensus vond ik, vanaf afstand bezien want ik was er zelf niet, het interview met journalist Brady Dale, van wiens hand binnenkort een boek verschijnt over Sam Bankman-Fried van FTX. Dale wijst als voornaamste oplossing tegen fraude en wanbeleid nadrukkelijk op decentralized finance, DeFi, waarbij er juist geen sprake is van een centrale partij zoals een beurs als FTX. Ook opvallend vond ik dat Dale juist de memecoin Dogecoin noemt als relevante crypto naast Bitcoin en Ethereum:

‘Voor mij is Dogecoin de keten die zei: Een verhaal, een karakter, een concept kan een waarde hebben, en als een gemeenschap in dat karakter gelooft en op een gedistribueerde manier samenwerkt om het idee groter te maken, zal de waarde van het concept groeien en dus ook de munt ervan. Dogecoin heeft dat echt duidelijk gemaakt. Het gaat niet alleen om DOGE, het gaat om dat hele idee van samenwerking rond een concept, en daarom wed ik dat Dogecoin de comeback kid van de blockchains zal zijn, telkens weer, de komende tijd.’

– Brady Dale

Goede links

  • Check deze link naar een paar bijzonder praktische prompts om zelf te gebruiken bij ChatGPT.
  • Startup financiering staat sterk onder druk. Deze vier grafieken tonen dat aan en in Miami daalden de investeringen in startups zelfs ruim 90%. Mede een gevolg van de focus in die regio op crypto-startups, die het zwaar hadden.
  • In Nederland zijn er steeds meer investeerders die aan de oprichters van startups vragen zichzelf geen salaris te betalen. Er zijn vijf redenen om dat juist wel te doen.
  • Onbekende identificeert bijna 1000 Bitcoin wallets van Russische geheime diensten. Erg knap.
  • De Amerikaanse overheid staat op het punt First Republic Bank over te nemen. Ik schreef eerder deze maand over wat voor soort bank First Republic is. Of was?

Spotlight 9: Meta en Microsoft de grote winnaars van de week

Meta en Microsoft als uitschieters na goede kwartaalcijfers

Lezer Raoul Kuiper vroeg me terecht waarom ik wel Bitcoin heb opgenomen in deze portfolio, terwijl ik die zelf niet bezit vanwege het energieverbruik en daarmee gepaard gaande CO2-uitstoot. Ter toelichting: ik heb deze fictieve Spotlight 9 portfolio aangemaakt om wekelijks het sentiment in de techwereld te volgen. Ik denk dat wanneer, zoals vorige week gebeurde, vrijwel alle grote techbedrijven plus de Dow Jones en S&P 500 allemaal in de min staan, dat relevant is voor de hele wereld van technologie en innovatie. Bitcoin en Ethereum heb ik opgenomen omdat dat de meest gehouden assets zijn van de honderden miljoenen mensen die wereldwijd in crypto beleggen. Van de Spotlight 9 vind ik zelf Microsoft, Apple en Ethereum interessant. De projecten en bedrijven die ik verder boeiend vind, zoals Polygon (MATIC), zijn meestal te klein om impact te hebben op het beurssentiment en de economie en daarom niet opgenomen in de Spotlight 9.

Amazon, Alphabet (Google), Microsoft en Meta publiceerden deze week goede kwartaalcijfers en daarvan profiteerden vooral Microsoft en Meta. De verwachting is dat Microsoft sterk gaat profiteren van de integratie van AI, mede gebaseerd op technologie van OpenAI, in diverse producten en diensten. Zuckerberg legde beleggers uit dat Meta veel AI gebruikt om hun TikTok-concurrent Instagram Reels beter te targeten en dat sloeg aan: het aandeel Meta steeg de laatste 5 dagen bijna 13%.

Het was, kortom, in alle opzichten de week van AI.

Categories
AI technologie

Amsterdamse AI-startup haalt 50 miljoen op, Ajax wint alleen op Apple TV+

Dit is de webversie van editie 3, 23 april 2023, van mijn wekelijkse nieuwsbrief, aanmelden kan hier.

De afgelopen dagen stond Amsterdam heel even centraal in de online wereld en het had niets te maken met Ajax. Het deed me terugdenken aan 2003, twintig jaar geleden.

Op het Leidseplein in Amsterdam stond toen een groepje onbekende Amerikaanse comedians op het podium bij Boom Chicago, het comedy theater dat het vooral moest hebben van dronken toeristen. In Californië werd onder hoongelach de eerste iLife-suite gelanceerd, bestaande uit ondermeer het logge iTunes en iDVD  waarmee je heel traag DVD’s kon branden, door het zieltogende Apple. Steve Jobs stond ruim 5 jaar aan het roer en op een omzet van $6 miljard dollar was Apple verlieslijdend.

De onverwachte ster van Ted Lasso, Hannah Waddingham, geeft in de aflevering Sunflowers kale mannen hoop 

Wie toen had voorspeld dat twintig jaar later een briljante comedyshow die is gebaseerd op een goedkope commercial, gemaakt door deze comedians, op een streaming service van Apple allerlei records zou breken met liefst 52 Emmy Award-nominaties, zou direct voor gek zijn verklaard. Ted Lasso, het geesteskind van Boom Chicago alumni Jason Sudeikis, Brendan Hunt en Joe Kelly, won twee jaar achtereen de Emmy Award voor beste comedyserie. Eerder won Apple TV+ als eerste streaming dienst een Oscar voor beste film, met CODA, wat leidde tot een sterke groei in het aantal abonnees van Apple TV+.

Het is appels met aardappels vergelijken, maar het is aardig om te bekijken hoe een ander legendarisch bedrijf dat liefst alleen hardware wilde maken en geen content, het in dezelfde periode is vergaan: ons eigen Philips maakte in 2003 in tegenstelling tot Apple wel winst, zelfs bijna €500 miljoen op een omzet van €29 miljard, bijna vijf keer zoveel omzet als Apple dat jaar. Twintig jaar verder is Philips €15 miljard waard op een omzet van €17 miljard en heeft Apple een marktwaarde van €2.3 biljoen. Vergeet al die nullen: dat is 2300 keer een miljard. Apple is in twee decennia ruim 150 keer zoveel waard geworden als Philips en is op weg naar een jaaromzet van ruim $500 miljard, waarvan alleen al $100 miljard afkomstig uit de services-divisie. Niet slecht voor een bedrijf dat tot woede van Steve Jobs zo slecht was in services, dat het nog geen fatsoenlijke email-dienst kon leveren. Of heeft er nog iemand een MobileMe-adres?

Maar ik dwaal af, want geheel in de geest van Ted Lasso wil ik graag positief zijn deze zondag. De aflevering van afgelopen woensdag, Sunflowers, was de reden dat ik moest terugdenken aan de periode waarin de creatieve geesten achter Ted Lasso in Amsterdam woonden. Sunflowers is een ruim een uur durende lofzang van de makers aan Amsterdam. Inclusief André Hazes en zelfs een flard Rob de Nijs. Het enige ongeloofwaardige moment van deze aflevering was het begin, de 5-0 overwinning van Ajax in de Johan Cruijff Arena. Terwijl in werkelijkheid het enige scorende team van Ajax het mediateam was, dat een grote banner ontvouwde op de pub in Londen waar een deel van Ted Lasso wordt opgenomen.

Waarom is een Amsterdamse ‘vector database’ 200 miljoen waard?

Bob van Luijt and Etienne Dilocker, co-founders of Weaviate

Wie zou niet lachen?

Waar alle hoofdrolspelers van Ted Lasso in de Amsterdamse aflevering een richting bepalende doorbraak beleefden, gold hetzelfde voor een mij onbekende startup die bekend maakte liefst $50 miljoen te hebben opgehaald in de derde financieringsronde. Weaviate noemt zichzelf een ‘vector database’ maar als laatste generatie bij wie wiskunde niet in het verplichte vakkenpakket zat, ben ik daarmee niet verder geholpen. (Ik gok dat de naam staat voor weav-iate, doe iets met weven, en niet voor we-aviate, wij vliegen). Zoekend naar meer informatie over Weaviate, tot januari nog SemI genaamd hetgeen niet meer inzicht verschaft, vond ik deze uitstekende uitleg van CEO Bob van Luijt:

‘De databasetechnologie van de eerste generatie wordt vaak aangeduid met het acroniem SQL […] die conceptueel vergelijkbaar zijn met spreadsheets of tabellen. In de jaren tachtig werd deze technologie gedomineerd door bedrijven als Oracle en Microsoft. De tweede golf databases wordt “NoSQL” genoemd. Deze zijn het domein van bedrijven als MongoDB (en Elastic, MF). Ze slaan gegevens op verschillende manieren op […] maar wat ze allemaal gemeen hebben is dat het geen relationele tabellen zijn. […] De derde golf databasetechnologieën richt zich op gegevens die eerst door een machine-learningmodel worden verwerkt, waarbij de AI-modellen helpen bij het verwerken, opslaan en doorzoeken van de gegevens, in tegenstelling tot de traditionele manieren.’

Dat is een prima uitleg en het is slim om Weaviate zo te framen. Zonder het te zeggen impliceert Van Luijt dat Weaviate een enorm groot probleem oplost in een enorme markt, muziek in de oren van investeerders, verwijzend naar een aantal branchegenoten waarvan de ‘kleintjes’ zelfs beursgenoteerd zijn en een marktwaarde hebben van $16 miljard (MongoDB) en een kleine $6 miljard (Elastic). Alleen zijn die van de oude generatie, lispelt Van Luijt eigenlijk tussen neus en lippen door, en Weaviate is beter.

Een paar dingen vallen me op: 

  • $50 miljoen op een waardering van $200 miljoen is een hoog bedrag voor een relatief lage waardering. Dat klinkt absurd, maar bedenk dat Character.ai een paar weken geleden $150 miljoen ophaalde op een waardering van ruim een miljard. Toch is deze funding een verstandige beslissing van Weaviate, want het blijft een feit dat Amerikaanse vc’s in niet-Amerikaanse bedrijven minder geld investeren, en tegen lagere waarderingen, dan in Amerikaanse bedrijven. Om in Ted Lasso-sferen te blijven: een Engelse Premier League Club betaalt nu eenmaal meer voor een speler van een andere Premier League Club, dan voor Jan Maas uit de Eredivisie. (Dat karakter dat altijd de waarheid spreekt, hoe pijnlijk soms ook, is overigens genoemd naar Saskia Maas, de CEO en drijvende kracht achter Boom Chicago.)
  • in totaal heeft Weaviate nu $67.7 miljoen opgehaald binnen drie jaar en daarmee kan het bedrijf meedoen in de ontwikkeling van fundamentele technologie voor een internationale markt. Wat Weaviate doet is vergelijkbaar met het spelen van Champions League voetbal met een Nederlandse club. Gelukkig hebben Van Luijt c.s. nu voldoende middelen om goede spelers aan te trekken. (Dit is de laatste voetbalvergelijking.)
  • ING nam al deel in de A-ronde van 2022 want het kende Weaviate, als spin-out van ING Labs. Het is te prijzen dat een traditionele grootbank als ING een dermate risicovolle investering deed, mits de bank ook daadwerkelijk met de technologie van Weaviate aan het werk gaat. Anders is het een normale venture capital investering en die scoren in Nederland gemiddeld niet beter dan de AEX-index. Overigens geestig dat de naamsverandering van Weaviate is voorbij gegaan aan de beheerder van de portfoliopagina van ING Ventures. Daar heet het bedrijf nog gewoon SemI.
  • Alex van Leeuwen nam deel aan de seed-ronde van Weaviate en deed daarmee wellicht één van de beste investeringen ooit in Nederland. Investeerder Peter Thiel kocht in 2004 een belang van 10% in Facebook voor $500.000 en verkocht zijn belang voor in totaal ruim $1 miljard, zover bekend de best renderende investering in venture capital. Zo vrolijk (2000 x) zal het misschien niet worden voor Van Leeuwen, maar ik sluit het niet uit. Databasebedrijven, dat hebben we geleerd aan die oudjes uit de eerste en tweede generatie, kunnen relatief eenvoudig snel opschalen zonder enorme vervolginvesteringen.

Fijne links

  • Het FD publiceerde dit grondige artikel over Lightyear met de kop ‘hoe het knuffelbedrijf van Nederland op een haar na ten onder ging.’ De desinteresse van buitenlandse technologie-investeerders in Lightyear (vergelijk het met Weaviate) had een teken aan de wand moeten zijn.
  • Meestervlogger Casey Neistat maakte met opzet een vreselijke vlog op basis van een script geschreven door ChatGPT4. Zijn conclusie: AI mist ziel, mist diepte. Ik denk dat ChatGPT4 op dit moment vooral context mist, want nog niet gevoed met Casey’s verleden, perspectief en toon.
  • ChatGPT’s CTO Greg Brockman gaf deze fascinerende presentatie over de mogelijkheden van ChatGPT, die zoveel verder reiken dan wat ‘tekst en plaatjes’ vragen. Het interview met TED-oprichter Chris Anderson direct na de presentatie is ook verhelderend. Dank aan Michiel Schoonhoven van contentmarketing-specialist NXTLI voor de tip.

Spotlight 9

(ChatGPT4 bedacht deze rubrieksnaam, zie de p.s. onder deze nieuwsbrief.)

Het beurssentiment bepaalt een groot deel van onze economie en de techsector wordt er zelfs door gedomineerd. De gedachte achter deze portfolio was simpel. Stel, je wilt beleggen, maar niet elke dag aan- en verkopen want dat is tijdrovend en ingewikkeld en je kunt een beetje tegen je verlies; wat koop je dan? Ik heb gekozen voor de 5 grootste techaandelen (Amazon, Apple, Google/Alphabet, Meta en Microsoft) twee indexfondsen (S&P 500 en Dow Jones Index) en de twee grootste cryptocurrencies (Bitcoin en Ethereum). Wie op 1 januari van dit jaar deze negen aankopen had gedaan, elk voor een gelijk bedrag, had vandaag een rendement behaald van 37.6%. Maar vergeleken met een jaar geleden, is het rendement -8%. Dat is het aardige van zo’n portfolio volgen: de duur van de belegging, je investeringshorizon, bepaalt de definitie van succes. Wie alleen naar deze week kijkt, waarin alleen Amazon fier overeind blijft, hunkert naar de oude Zilvervloot-rekening. Overigens lijkt de voornaamste reden dat het aandeel Amazon steeg, de aankondiging dat het bedrijf naast Microsoft en Google ook een voorname rol wil spelen in AI, met Amazon Bedrock als eerste troef. De opzet van Bedrock is interessant, want i.p.v. alles zelf te ontwikkelen biedt Amazon aan AWS klanten de mogelijkheid om AI-modellen te gebruiken van diverse leveranciers, waaronder AWS zelf.

Voor wie meer interesse heeft in AI raad ik je dit gesprek aan, opgestart door NRC-journalist Wouter van Noort die zelf een aantal van mijn favoriete nieuwsbrieven maakt, Future Affairs en Transcend.

Fijne zondag,

-Michiel

Het archief met eerdere nieuwsbrieven staat hier.

p.s. hieronder de conversatie met ChatGPT4 over de rubrieksnaam voor het volgen van een kleine beleggingsportfolio

Categories
crypto NFT's technologie

Liep Keanu Reeves verward door Amsterdam?

Er verschijnen zoveel berichten over AI dat het lastig is om de relevante stukken te vinden, maar ze zijn er zeker. De Washington Post publiceerde dit uitstekende artikel over de uitdagingen bij de productie van Critterz, de eerste film met 100% door AI gegeneerde karakters die nu online staat. Filmmaker Chad Nelson zegt slechts een week nodig te hebben gehad om zijn hele visuele wereld, inclusief alle karakters en mystieke bossen, te creëren met Dall-E. Toen ik las dat OpenAI, de maker van Dall-E, had meebetaald aan de film vroeg ik me wel af hoe eerlijk de lofzang van Nelson is. Het voelt toch een beetje alsof je in de val loopt van een slimme content-marketeer van OpenAI.

Keanu Reeves sprak eerder zijn zorgen uit over hoe filmstudio’s AI zullen gebruiken om talent te vervangen, want: ‘corporations don’t give a fuck about paying artists.’ Reeves heeft een punt. Deze foto maakte Dall-E binnen een paar seconden met de prompt: ‘A distraught Keanu Reeves walking along an Amsterdam canal with his hair blowing in the wind, under a cloudy sky.’ Er valt van alles aan te merken op deze eenogige Keanu en die groene brievenbus achter hem, maar er zal ongetwijfeld een nieuwe beroepsgroep ontstaan, een kruising van programmeur en visueel ontwerper, die AI optimaal gebruikt voor het scheppen van virtuele werelden die niet van echt zijn te onderscheiden.

Ontmoet de founders van Unveil

Een bedrijf dat zich juist richt op het maken van het onderscheid tussen echt en nep, of origineel en vals, is het Amsterdamse Unveil. Fotograaf Alexander Sporre begon dit NFT-platform met zijn partners uit onvrede over de manier waarop in de NFT-wereld wordt omgesprongen met fotografie. Voor verzamelaars van NFTs is het ondoenlijk om tussen alle rommel op OpenSea en andere NFT-marktplaatsen te speuren naar waardevolle en unieke vondsten. En als je al iets moois denkt te hebben gevonden, weet je niet of het werk origineel is en hoeveel ervan zijn gemaakt.

Unveil lost met behulp van blockchaintechnologie dit probleem van authenticiteit en editie-management op voor verzamelaars, galeriehouders en kunstenaars. De kunstenaar kan ervoor kiezen om alleen een digitaal werk aan te bieden (een DAB, Digital Artwork on the Blockchain) of een fysiek kunstwerk (PAB, Physical Artwork on the Blockchain), of allebei. Het MoMa in New York en het Centre Pompidou in Parijs hebben inmiddels NFTs aangekocht en de verwachting is dat de combinatie van fysiek en digitaal verzamelen een grote vlucht zal nemen.

Ik vind Unveil een voorbeeld van een derde generatie marktplaats, na het ongecureerde blinde aanbod (denk aan Marktplaats) en het gecureerde veilingmodel (zoals Catawiki). De legendarische investeringsmaatschappij Andreessen Horowitz (Facebook, Twitter, LinkedIn, Airbnb, Coinbase enz enz) schreef daar onlangs over in het jaarlijkse Marketplace 100 Report: ‘from your kitchen to your closet, modern marketplaces do the filtering for you.’

Unveil lanceert eind mei publiekelijk, met exclusieve NFT drops van een aantal gerenommeerde fotografen zoals Thomas Albdorf, Bastiaan Woudt en Paul Cupido, die elk hun eigen interpretatie hebben gemaakt van klassieke thema’s uit de Nederlandse kunstgeschiedenis: Stilleven, Landschap en Portret.

Er is nu voor een beperkte groep investeerders de mogelijkheid om nog voor de publieke lancering, eind mei, te investeren in Unveil. Op 9 mei organiseren de founders een investor event in Amsterdam waarvoor de lezers van deze nieuwsbrief zijn uitgenodigd. Je kunt je hier aanmelden of een belafspraak maken met de founders, indien je verhinderd bent om het event te bezoeken.

Ik investeer zelf ook in Unveil in deze ronde en mijn stelregel is dat je een investering in een startup moet beschouwen als geld dat je nu kwijt bent en dat misschien ooit terugkomt – maar dan hopelijk meer dan je erin stopte. Let op: dit is geen beleggingsadvies en je belegt buiten AFM-toezicht, er is geen vergunnings- en prospectusplicht. Alexander Sporre van Unveil is een zeer gewaardeerde voormalig collega van me en ik geloof heilig in de NFT-markt, dus ik ben verre van neutraal.

Binance is belangrijker dan wordt gedacht

Het nieuws dat Binance in de VS wordt onderzocht door de CFTC was een voetnoot in de Nederlandse media, die steeds meer worden gedomineerd door visueel aantrekkelijke incidenten zoals een aansteker op een Ajax-hoofd of trekkers op een snelweg. Dat klikt beter en er is eenvoudiger over te schrijven dan analyses over CFTC, AML, KYC en andere saaie afko’s. Over de reden dat Binance terecht onder vuur ligt schreef ik vorig jaar al uitgebreid. Kern is: Binance doet te weinig om witwassen tegen te gaan. Maar Binance en de voormalige malafide concurrent FTX, zijn om twee redenen belangrijk.

Allereerst beseft de traditionele financiële wereld inmiddels dat digitale assets niet verdwijnen, hoezeer ook wordt getracht om ze ver te houden van investeerders. Pioniers zoals Binance, dat in een ongeëvenaard tempo innovaties introduceerde, zijn voorlopers die de traditionele grootbanken een spiegel voorhouden en aantonen hoe continu en snel innoveren in de financiële wereld wel degelijk mogelijk is. Dat trekt wereldwijde een grote groep veelal jonge, actieve beleggers aan waar banken alleen van kunnen dromen. Die banken zouden moeten bekijken wat Binance goed doet qua producten en diensten en die slagkracht koppelen aan hun eigen, strengere regelgeving.

Ten tweede moeten crypto-beleggers nu beseffen dat die drieletterige afkortingen AML en KYC ook voor hen belangrijk zijn. Het is simpel: als niet kan worden aangetoond wat de bron is van geld, al dan niet in crypto, en als niet duidelijk is wie de eigenaar is van deze tegoeden, dan zal er binnenkort geen betaalkoppeling meer zijn naar de traditionele financiële wereld. Afgelopen week werd een deel van de Australische activiteiten van Binance verboden door de overheid. De Nederlandse spelers zijn veel netter, maar als de internationale cryptobeurzen waar de actieve beleggers graag handelen zo schimmig blijven opereren, zal binnenkort elke overschrijving van of naar Binance en diens concurrenten worden geweigerd door de banken. Het wordt zo onmogelijk om bijvoorbeeld een huis te kopen met cryptowinst. Dat kan dan alleen nog in dubieuze contreien, maar niet iedereen wil in Montenegro of Dubai wonen.

Paris, Texas?

Al geloof ik heilig in digitale assets en blockchain, zolang er geen onafhankelijke data beschikbaar is die de energiebron van de mining aantoont, zal ik vanwege de daarmee gepaard gaande CO2 uitstoot niet in Bitcoin beleggen. Omdat ik met Bluenote werk in blockchain maar uitsluitend op het gebied van duurzaamheid, hink ik qua evenementenbezoek vaak op twee gedachten.

In Parijs vindt begin mei het Sustainable Innovation Forum plaats. Juist nu de transitie naar een duurzame samenleving onder druk staat door de haperende wereldeconomie, is dat een interessant event waar helaas weinig digital assets aan bod komen. Zelfs niet op het gebied van carbon trading. Een week eerder wordt in Austin, Texas, Consensus georganiseerd door het toonaangevende cryptomedium Coindesk. Daar is uiteraard volop aandacht voor digital assets, maar weinig oog voor duurzaamheid. Het blijft lastig.

Fijne links

Zeeuws meisje Meltem Demirors
  • een bijzonder mens: te weinig Nederlanders volgen Meltem Demirors, één van de meest intelligente en originele denkers in de cryptowereld. Ze sprak al voor het Amerikaanse congres over crypto, is de gezaghebbende stem der redelijkheid over digital assets op CNBC en gek op leren broeken en vreemde memecoins. Als dochter van Turkse ouders werd Demirors gebeuren in… Terneuzen, alvorens op jonge leeftijd naar Amerika te verhuizen. Word haar 257.000ste volger op Twitter en je zult er geen spijt van hebben.
  • nog altijd een handige nieuwsbron: Hacker News ziet er uit als een Albanese telex uit 1955, maar even de headlines checken levert altijd iets bijzonders op. Dit zag ik deze week bijvoorbeeld via Hacker News: optimist met veel vrije tijd maakt van een Dyson haardroger een vliegtuigmotor en fietser smokkelt zesduizend SD-kaarten China *in.*
  • één van mijn favoriete nieuwsbrieven is die van de legendarische investeerder Fred Wilson. Daarin las ik deze week dat zijn vc USV heeft geïnvesteerd in Noya, een startup die technologie ontwikkelt die de wereld nodig heeft: CO2 verwijdering uit de lucht, op z’n Amerikaans heet het Direct Air Capture Technology. Klinkt toch beter.

Nerdsentiment

Tot slot een blik op de belangrijkste koersen in tech, waarbij ik Amazon, Apple, Google, Meta en Microsoft vergelijk met de S&P 500, de Dow Jones Index en Bitcoin en Ethereum als belangrijkste graadmeters in de cryptowereld. Ethereum (ETH) is de winnaar van de week met ruim 10% stijging.

Het was niet de week van Bitcoin, hoewel BTC voor het eerst sinds juni vorig jaar boven de $30.000 kwam. Het steekt Bitcoin-maximalisten altijd als een altcoin, met name het leidende ontwikkelplatform Ethereum, een beter rendement toont zoals deze week. Maar de Bitcoin-fanaten waren vooral woedend omdat de New York Times een uitgebreide studie publiceerde waaruit bleek dat 34 Bitcoin-mining bedrijven in de VS nog meer energie verbruiken dan 3 miljoen huishoudens. De Bitcoinfans merkten terecht op dat het artikel de plank mis slaat door inefficiënte en sterk verouderde energiesubsidies te wijten aan Bitcoin. Maar het absurde energieverbruik van Bitcoin is onweerlegbaar. “Ze voegen honderden megawatts aan nieuwe vraag toe terwijl we al geconfronteerd worden met de noodzaak om snel te snijden in fossiele energie,” aldus Jesse Jenkins, een Princeton professor die de uitstoot van het elektriciteitsnet bestudeert. “Als je geeft om klimaatverandering,” voegde hij eraan toe, “dan is dat een probleem.” Daar is geen speld tussen te krijgen.

Ik hoop volgende week weer een nieuwsbrief te kunnen maken, maar we vonden eergisteren een zieke puppy in de straat die we in huis hebben genomen om te verzorgen en dat blijkt tijdrovender dan ik had gedacht. We zoeken nog een naam voor de puppy, tips en suggesties zijn welkom! Ook over de nieuwsbrief uiteraard.

Een fijne zondag gewenst.

Met vriendelijke groet,

Michiel Frackers

LinkedIn

Instagram 

Recent interview bij BNR met Ben van der Burg en Herbert Blankesteijn

Categories
technologie

Juist de fijnste bank ging failliet

Het is je vast niet ontgaan dat er momenteel veel aan de hand is op het kruispunt van technologie, economie en innovatie. Met de val van Silicon Valley Bank, mijn favoriete bank waar ik ooit klant was, als recent dieptepunt. Maar juist omdat er veel mooie dingen onbelicht blijven, ben ik een wekelijkse nieuwsbrief begonnen over wat me is opgevallen in de techwereld. Hieronder de inhoud van de eerste nieuwsbrief, van 10 april 2023.

Je kunt je hier aanmelden voor deze wekelijkse nieuwsbrief.

Silicon Valley Bank was mijn favoriete bank
Wat voor banken zijn Silicon Valley Bank en First Republic? Er is veel in de media bericht over de snoekduik van Silicon Valley Bank en daarbij werd de tegenhanger, First Republic Bank, vaak in één adem genoemd. Maar er zijn fundamentele verschillen tussen deze banken uit de San Francisco Bay Area. Begin deze eeuw was ik met een later roemloos gesneuvelde startup een zeer tevreden klant van Silicon Valley Bank. Zodra je in San Francisco bij een goed advocatenkantoor als cliënt werd aangenomen, greep de advocaat normaliter de telefoon en belde zijn relatie bij Silicon Valley Bank. Zo belandden wij nog dezelfde dag dat ons bedrijf werd opgericht, in een veel te kleine cubicle tegenover een joviale account manager bij Silicon Valley Bank. De werkinstructie was daar duidelijk: ‘elke klant kan de volgende Apple of Microsoft zijn, dus ook al overleeft 98% van de bedrijven de eerste vijf jaar niet, behandel je klanten alsof zij die succesvolle 2% zijn.’ Elke Nederlandse bank zou kunnen leren van de manier waarop Silicon Valley Bank met klanten omging. Het faillissement van SVB heeft ook niets te maken met creatief boekhouden of vreemde producten zoals in de bankencrisis, maar met falen van het treasury management en de stijgende rente. Kort gezegd: het goed op de eigen centen passen. Nu al blijkt dat Silicon Valley Bank wordt gemist, bijvoorbeeld bij de financiering van climate tech bedrijven, juist de startups die nodig zijn om klimaatverandering tegen te gaan.  

First Republic doet iets heel anders
First Republic Bank blinkt daarentegen uit in het lenen van geld aan founders en C-level management van succesvolle startups. Dus niet in het lenen van geld aan startups, zoals Silicon Valley Bank deed. Mensen als Mark Zuckerberg kregen bijvoorbeeld bijzonder lage hypotheken aangeboden. Waarom heeft een miljardair een hypotheek nodig van $6 miljoen? Founders van succesvolle bedrijven houden liefst zo lang mogelijk vast aan al hun aandelen, zolang de koersen stijgen. Dus lenen ze geld van banken met als onderpand aandelen in hun eigen bedrijf. Zo gaat er in Silicon Valley nog steeds het hardnekkige gerucht dat Zuckerberg zelfs een paar miljard, jawel, miljard, leende van First Republic, ondermeer om zijn eigen liefdadigheidsstichting te financieren. Liever een procentje rente betalen dan aandelen verkopen die, tot vorig jaar, vele malen harder stegen dan de rente.
Spotlight: iXora immersion cooling

Vaak krijg ik de vraag welke Nederlandse startups interessant zijn. Dat de rijdende zonnebank Lightyear zoveel aandacht kreeg in de media was logisch, want iedereen snapt wat auto’s zijn en waar de zon zit, maar er waren twee redenen waarom weinig professionele investeerders geloofden in een auto op zonne-energie.
Allereerst kost het geen miljoenen maar miljarden om een autobedrijf op te zetten, laat staan op een nieuwe energiebron, zie Tesla. Geen investeerder in Nederland zet het roulette-balletje op rood of zwart bij dat soort bedragen. Misschien nog belangrijker is dat een auto van regulier formaat te weinig zonnepanelen kan dragen om met de huidige generatie zonnepanelen te zorgen voor voldoende voortstuwing, reikwijdte en wat geinige extra’s zoals koplampen en remlichten. Ik laat me graag verrassen maar zie het niet goed komen met Lightyear. 

Cooling is koel
Een startup die wel succesvol een relevant product heeft ontwikkeld voor een enorme markt, is iXora uit Ede. Het bedrijf onder leiding van CEO Job Witteman (founder en jarenlang CEO van de Amsterdam Internet Exchange AMS-IX, ik ken hem uit zijn tijd daarvoor bij British Telecom) heeft een oplossing ontwikkeld waarbij datacenters veel ruimte en energie kunnen besparen. De vloeibare koelingtechnologie van iXora maakt de noodzaak van ruimte en energie vretende luchtkoeling (ventilatoren) overbodig. Warren Buffett’s bedrijf Lubrizol kocht een wereldwijde licentie en het zou mij niet verbazen als iXora binnen drie jaar (cliché alert!) de unicorn-status bereikt, oftewel meer dan een miljard Euro waard wordt. Want energieverbruik van datacenters moet omlaag en het is in hun eigen belang om kosten te besparen en CO2 uitstoot te verminderen. De oplossing van iXora is even simpel als effectief is en kan eenvoudig in de standaard datacenters worden ingepast, daarom lijkt het logisch dat het bedrijf op termijn wordt overgenomen door een partij als bijvoorbeeld Dell om aan al haar datacenter klanten een iXora-chassis aan te kunnen bieden, als extra vakje om aan te kruisen op het bestelformulier. Vergelijkbaar met hoe EMC ooit VMWare overnam en zelfs een paar jaar later naar de beurs bracht. Een startup kan op eigen kracht die wereldwijde klantenkring nooit zo snel bereiken. 

Friends & family investeringsronde
iXora houdt op dit moment een investeringsronde en vanaf 5.000 Euro kun je deelnemen. Ik geef geen advies, maar mijn stelregel is dat je een investering in een startup moet beschouwen als geld dat je nu zeker kwijt bent en dat heel misschien ooit terugkomt – maar dan hopelijk wat meer dan dat je erin stopte. Ik houd wel van dit soort laagdrempelige kansen, meestal ligt de minimum instap vele malen hoger. Let op: dit is geen beleggingsadvies en je belegt buiten AFM-toezicht, er is geen vergunnings- en prospectusplicht. En de founders van iXora zijn vrienden van me, dus ik ben hierin verre van neutraal.
iXora HRM closed-1
Het iXora HRM chassis kan meerdere servers huizen. HRM staat overigens niet voor het goeie oude Personeelszaken in een nieuw jasje, maar voor Hypotherm Rack Mount. Het is zo genoemd omdat deze vloeistof gekoelde kasten passen in de wereldwijd gangbare standaard 19″ racks. Daardoor kunnen datacenters ze snel inpassen in hun infrastructuur, in tegenstelling tot de open tanks vol vloeistof van de concurrenten.

Goede evenementenkalender

Waar zijn de events en congressen waar je absoluut moet zijn? Dat blijft altijd lastig en ik heb op menig congres het gevoel gehad dat ik op het verkeerde feest was beland. Daarom is de evenementenkalender van Luna PR uit Dubai zo handig, daarop staan alle belangrijke congressen, feesten en bijeenkomsten op het gebied van crypto en Web 3. De zusjes Nikita (CEO, rechts) en Nisheta (COO, links) Sachdev weten doorgaans waar het gebeurt. 
Sachdev
Fijne links
Word je ook overspoeld door een overdaad aan podcasts en nieuwsbrieven? Er zijn er heel weinig die ik nooit oversla. Maar de nieuwsbrief van voormalig journalist, nu investeerder, Om Malik lees ik altijd. Via Malik kwam ik op deze scherpe analyse over de reden dat ChatGPT het Gutenberg-moment betekent voor software. Een andere aanrader: dit artikel over het ‘geef, om terug te krijgen’-model voor AI startups. Ook toepasbaar voor andere bedrijven die gebruikersdata nodig hebben om beter te kunnen functioneren. En netjes dat de auteur vermeldt dat hij Chat GPT4 had gebruikt om het artikel te schrijven.
Nerdsentiment
Tot slot een blik op de belangrijkste koersen in tech. Google is de winnaar van de week met 7.5% stijging. Bezien vanaf het begin van dit jaar hoeven we nog niet met de pet rond voor Mark Zuckerberg, die vorig jaar nog $30 miljard verloor aan vermogen in een dag, want zijn Meta is na het annus horribilis 2022 inmiddels alweer 76% gestegen. En je hoort er weinig over, maar wie Bitcoin en Ethereum kocht op 1 januari zou inmiddels ook 69% en 56% stijging hebben meegemaakt:
frackersnerdsentiment7april2023
Volgende week
Ondermeer: waarom de rechtszaak van de Amerikaanse overheid tegen Binance belangrijk is voor de toekomst van crypto als onderdeel van de reguliere economie. Ik schreef exact een jaar geleden al over de aanhoudende problemen bij Binance. En spotlight op Unveil, een startup uit Amsterdam die zich richt op het snijvlak van twee enorme markten: de kunstwereld en de markt van NFT’s. 
Categories
crypto

Reizen op basis van blockchain zou alles beter maken

De laatste weken heb ik helaas niet kunnen schrijven omdat ik naar Azië ben gereisd en het te druk had om goed het cryptonieuws te kunnen volgen; laat staan om erover te kunnen schrijven. Reizen anno 2022 betekent het meeslepen van hele mappen met documentatie en bewijsmateriaal. Al deze vormen van identificatie en bewijs (van nationaliteit, vaccinatie, verzekering, hotelreservering ) zou zoveel efficienter, veiliger en goedkoper kunnen worden opgeslagen en gedeeld op basis van blockchain-technologie.

Reizen na een pandemie

Dit is een lijst van documenten, elk met het doel om iets van mijn identiteit te bewijzen, die benodigd waren om Singapore binnen te komen:

  • paspoort
  • visum (niet nodig met een EU-paspoort)
  • vaccinatiebewijzen
  • een zogeheten ‘arrival card’, in te vullen voor vertrek
  • verzekering voor eventuele behandeling tegen Covid boven SGD 30.000 (ongeveer 20.000 Euro)
  • verblijfsvergunning/werkvisum
  • negatieve PCR test
  • bewijs van woonadres of verblijfsadres (hotel)
[Niet gevaccineerd reizen naar Azië is vrijwel onmogelijk, tenzij je medische verklaringen kunt overleggen van zware aandoeningen waardoor je niet kunt worden gevaccineerd en dan nog worden die meestal alleen geaccepteerd als je directe familie bent van een inwoner met de nationaliteit van het land waar je heen wilt.]

De vereisten om naar Indonesië te reizen waren vrijwel identiek. Als je de gevraagde gegevens analyseert, blijkt dat er feitelijk wordt gevraagd naar twee soorten gegevens:

  • bewijs van identiteit (nationaliteit, een status die zelden wijzigt en dan in 1 andere variabele)
  • bewijs van ‘reputatie’ (een status die snel wijzigt, zoals al of niet besmet, woon- of verblijfsadres, dekking van de zorgverzekering)

In de financiële wereld, waarin je niet jezelf stuurt maar wel je bezit (geld), gelden vergelijkbare strenge eisen. Je identiteit wordt geverifieerd middels KYC (Know Your Customer) wanneer je een bankrekening opent. De herkomst van geld wordt geverifieerd zodra je een grote som ontvangt in het kader van AML/CFT-regulering (Anti-Money Laundering/Combating the Financing of Terrorism).

Het kennen van de klant is een vereiste om te bankieren en ook om vertrouwen op te bouwen bij transacties in een gedistribueerd netwerk. Dit proces is echter omslachtig en duur. Vergelijkbaar met wat er gebeurde toen ik vanaf Singapore doorvloog naar Indonesië en landde op Bali:

  • iemand van de immigratiedienst checkte mijn vaccinatiebewijzen, de negatieve PCR-test die ik in Singapore had gedaan, mijn verzekering en controleerde mijn hotelreservering
  • een verpleegster voerde een PCR test op me uit
  • iemand van de immigratiedienst checkte mijn paspoort
  • iemand van de immigratiedienst verkocht me een visum
  • iemand van de douane vroeg wat er in mijn koffer zat

Een zero knowledge proof, een bewijs van identiteit en reputatie waarmee je zelf kunt reizen; maar waarmee ook je geld kan reizen van A naar B.

Zowel internationaal reizen als financiële transacties zouden, met de mogelijkheden die blockchain biedt, heel anders kunnen worden opgelost. Er is behoefte aan een open source protocol dat mensen en bedrijven helpt transacties uit te voeren en diensten te gebruiken zonder tussenpersoon, terwijl ze hun betrouwbaarheid bewijzen zonder hun identiteit bloot te geven en hun onbewerkte gegevens veilig onder hun eigen controle opslaan. Een zero knowledge proof, een bewijs van identiteit en reputatie waarmee je zelf kunt reizen; maar waarmee ook je geld kan reizen van A naar B.

Denk, vanuit de gebruiker geredeneerd, aan een app waarin ik zelf mijn paspoortgegevens en ‘lang lopende data’ zoals verzekeringsgegevens en vaccinatiebewijzen op kan slaan, maar ook mijn ‘tijdelijke eigenschappen’ zoals de uitslag van mijn PCR test en mijn hotelreservering.

Bij vertrek uit Nederland werden op Schiphol alle door Singapore vereiste gegevens al gecheckt door KLM; dat zou verificatieniveau 1 kunnen zijn. Maar een douanier, een overheidsvertegenwoordiger, checkte ook nog een keer mijn paspoort. Dat zou verificatieniveau 2 kunnen zijn. Bij aankomst in Singapore werd de hele lijst geverifieerd van vereisten die ik al opsomde; dat zou verificatieniveau 3 kunnen zijn. Dat niveau 3 is dan gedefinieerd als: deze data, zoals identiteit, vaccinatiestatus en verzekeringsstatus, is geverifieerd door twee overheden.

Bij aankomst in Indonesië had één douanier dan alleen mijn app hoeven scannen en verifiëren met mijn paspoort, zodat zeker was dat ik de juiste persoon was met de juiste app. Uit de app zouden de in de blockchain onveranderlijk (immutable) opgeslagen eigenschappen worden opgehaald, zoals mijn nationaliteit, vaccinatiestatus, verzekeringsstatus, negatieve PCR-test en hotelreservering . En het toeristenvisum had ik al voor vertrek online kunnen kopen, hetgeen dan ook in de app zou kunnen worden opgeslagen.

Voor het huren van een auto of scooter of een appartement via Airbnb of Booking, zouden de verhuurders vervolgens dezelfde app kunnen raadplegen. Want mijn rijbewijs plus de reviews van eerdere verhuurders, mijn reputatie in de ‘echte wereld’, zou kunnen worden omgezet naar een digitaal duimpje omhoog. Allemaal vanuit een ‘centrale datakluis’ waarvan ik de data zelf beheer; en waarvan ik bepaal met welke partij ik welke data deel. Zodat niet elke scooterverhuurder een kopie van mijn paspoort in zijn bureau heeft liggen, met alle mogelijke gevolgen.

In de financiële wereld zou zo’n zero knowledge proof toepassing ook alle toezichthouders tevreden stellen. Je zou dan, bij verzending van hoge bedragen, zelf toestemming kunnen geven dat je identiteit met het relevante overheidsorgaan wordt gedeeld. Maar niet met de eerste de beste stagiair, want iedereen weet nog hoe GGD-ers vervalste vaccinatiebewijzen verkochten en privé-adressen van bekende Nederlanders, inclusief Peter R. de Vries. Het gevolg van de verkeerde aanpak met een gecentraliseerd databestand, waar elke kneus toegang toe kon krijgen. Dat kan en moet anders.

Categories
crypto

Throwback Thursday voor Bitcoin dankzij BlackRock en Goldman Sachs

Het was weer zo’n typische cryptodag, waarop de boze buitenwereld niet leek te bestaan en al het nieuws positief werd geinterpreteerd. Toegegeven, er was ook positief nieuws met de brief aan de aandeelhouders van BlackRock en daarnaast nog eens Goldman Sachs dat de woorden cryptocurrencies en Metaverse op z’n homepage gebruikt. Maar de reactie van de markt, vooral de cryptomedia, was sterk overtrokken.

BlackRock is de grootste fondsbeheerder ter wereld en beheert bijna 10 biljoen dollar, maar dat klinkt als een stuk minder dan wanneer je het uitschrijft: 10 biljoen is 10.000.000.000.000 en dan kan ik er een nulletje naast zitten. Maar het is bijna duizend keer een miljard. Meer dan 9 miljoen keer een miljoen. Kortom, ze plussen leuk.

Want wat schreef Blackrock chairman Larry Fink eigenlijk precies in zijn brief aan de aandeelhouders? Zoek op de woorden ‘crypto’ of ‘blockchain’ en het resultaat is twee keer nul, tegen 24 keer ‘Russia’ en 9 keer ‘Ukraine.’ In een document met meer dan dertig alinea’s ging er welgeteld eentje over digitale valuta. De passage waar crypto-twitter van op hol sloeg was:

“Omdat we een toenemende interesse van onze klanten zien, bestudeert BlackRock digitale valuta, stablecoins en de onderliggende technologieën om te begrijpen hoe ze ons kunnen helpen onze klanten van dienst te zijn.”

Joh.

Het zou hemeltergend zijn als BlackRock een snelgroeiende markt van 2 biljoen, de grootte van de gehele cryptomarkt, niet in de smiezen houdt. Het is natuurlijk nog geen 20% van wat BlackRock beheert, maar genoeg om een begerig oog op te werpen. Waarschijnlijk niet om zelf positie in te nemen, maar wel om te proberen een stukje te pakken van alle transacties.

Ik moest overigens een traantje wegpinken bij deze zin:

“Digitale valuta kunnen ook helpen om de kosten van grensoverschrijdende betalingen te verlagen, bijvoorbeeld wanneer buitenlandse werknemers inkomsten terugsturen naar hun families.”

Want als BlackRock zich ergens druk om maakt, is het wel om het lot van de gastarbeider arbeidsmigrant.

Alsof het afgesproken werk was kwam het frietje truffelsaus van de investeringsbanken, Goldman Sachs, ook nog eens met deze zin op de homepage:

Ontdek de megatrends die economieën hervormen, van cryptocurrencies tot de metaverse.

Wie doorklikt, wordt begroet met:

The Metaverse & Web 3.0

Het voelt alsof je oude natuurkundeleraar midden in de les opeens begint te breakdancen. Ik zocht nog op de woorden ‘NFT’ en ‘Bored Ape’, maar zonder resultaat. Zo crypto woke zijn ze ook weer niet bij Goldman Sachs.

Alsof het feest niet op kon, zag Cointelegraph op Twitter dat Eric Balchunas, analist van Bloomberg, voorspelde dat de SEC in 2023 eindelijk Bitcoin ETF’s zou kunnen goedkeuren. Alleen zou dat wel een wijziging van de definitie van het begrip ‘beurs’ vereisen.

“Zodra crypto-beurzen compliant zijn, zou de belangrijkste reden van de SEC om spot Bitcoin ETF’s te weigeren niet langer geldig zijn, wat waarschijnlijk de weg vrijmaakt voor goedkeuring”, aldus de analisten.

Dat is een valide argument, maar die wijziging van de definitie heeft dermate grote gevolgen dat het geen zekerheidje is dat die zal worden aangenomen. Dat weet Bloomberg ook, vandaar de prachtige ‘zou kunnen’ in hun voorspelling. Alsof een weerman zegt: ‘morgen zou het kunnen regenen. Daarvoor is wel eerst een wijziging van de wolkenlucht nodig.’

Intussen werd minder florissant crypto-nieuws, zoals de terugkerende discussie over de energie die Bitcoin mining (met prachtige foto’s) vereist en de mogelijke wetswijziging in de Europese Unie die Proof of Work zou kunnen verbieden, volledig over het hoofd gezien. Een verbod op Proof of Work zou trouwens absurd zijn, er is juist meer genuanceerde discussie nodig over het onderwerp. Zoals over alles met betrekking tot crypto, blockchain en NFT’s.