Het was een boeiende week voor Microsoft. Dinsdag werd het door Nvidia gepasseerd als ‘s werelds meest waardevolle bedrijf, maar nadat het aandeel Nvidia donderdag daalde sloot Microsoft de week opnieuw af als de nummer één. Het zal een tijdelijke hegemonie blijken, want de opmars van Nvidia is voorlopig niet te stuiten.
Interessanter was dat Microsoft deze week een recordbrekende overeenkomst heeft gesloten waarin het zich committeert tot het afnemen van acht miljoen carbon removal credits (koolstofverwijderingskredieten), wat de grootste transactie van koolstofdioxideverwijdering ooit betekent.
Het is naar mijn onbescheiden mening het startschot voor de race in een nieuwe miljardenmarkt; de markt van CO2-verwijdering. Daarin hoop ik zelf een steentje te kunnen bijdragen middels het Tracer-project, wat een belangrijk hulpmiddel zou kunnen zijn in de strijd tegen klimaatopwarming. Graag nodig ik je uit om daarin ook een bijdrage te leveren!
Het gaat om CO2-verwijdering
De record-aankoop was een opvallende actie van Microsoft omdat de vermindering van één ton CO2-uitstoot, doorgaans omschreven als een carbon credit, bijvoorbeeld door luchtvaartmaatschappijen wordt gebruikt voor de ergste vorm van greenwashing. Het gebrek aan transparantie en controle in de markt leidde tot projecten die vaak niet de beloofde milieuvoordelen opleveren en gaven carbon credits een slechte reputatie.
Het interessante is dat Microsoft zich niet alleen ten doel heeft gesteld om in 2030 klimaatneutraal te zijn, maar juist koolstofnegatief. Dit betekent dat Microsoft de broeikasgas (BKG)-uitstoot met meer dan de helft vermindert, de rest verwijdert en vervolgens tegen 2050 het equivalent van de historische uitstoot wil verwijderen.
Microsoft erkent hiermee dat de uitstoot van koolstofdioxide zo hoog is dat alleen uitstootbeperking niet meer toereikend is om ‘slechts’ anderhalve graad opwarming, het doel van het Parijse klimaatakkoord COP21, te bereiken; daarvoor is verwijdering van CO2 noodzakelijk.
Techreuzen omarmen carbon removal credits
Microsoft is niet als enige gigant gefocust op carbon removal credits, want samen met Google, Meta en Salesforce, bedrijven die elkaar doorgaans het licht in de ogen niet gunnen, kondigde het onlangs de oprichting aan van de Symbiosis Coalition, een signaal dat de grootste bedrijven ter wereld bereid zijn om te investeren in kwalitatief hoogwaardige carbon removal credits.
De stap van de techreuzen richting carbon removal credits heeft uiteraard ook een economische overweging. Het economische potentieel van de sector voor het verwijderen van koolstofdioxide is enorm. McKinsey schat de grootte van deze sector in 2050 op liefst 1.2 biljoen dollar, ofwel 1.200 miljard. Dit op basis van steeds strengere overheidsheffingen op CO2-uitstoot en snel verbeterende technologie.
Maar 2050 is nog ver. Relevant is daarom ook dat Morgan Stanley de markt voor carbon credits, waarvan het grootste deel gebaseerd zal zijn op CO2-verwijdering, al over zes jaar, in 2030, inschat op 100 miljard dollar. Nu wantrouw ik altijd prognoses met ronde getallen, maar in dit geval is er door klimaatopwarming een onmiskenbare noodzaak voor bedrijven om fors te investeren in CO2-verwijdering. Zonder leefbare planeet is het namelijk lastig geld verdienen.
Wat is uniek aan Tracer?
Sinds Hans Tobé en ik in 2016 Blue City Solutions oprichtten, na ons bezoek aan COP21 in Parijs, zochten we naar projecten die CO2-beperking op een rendabele manier kunnen versnellen; dus zonder subsidies of donaties. Met Tracer denken we een bijzondere oplossing te hebben gevonden waar, zonder, valse bescheidenheid, de wereld iets aan heeft.
Tracer is het antwoord op de vraag: hoe schaal je de carbon credit markt van klein, ondoorzichtig en zonder liquiditeit, naar enorm, transparant en liquide? Dat is bijzonder, want tot nu toe zijn de oplossingen namelijk óf liquide óf transparant. Óf efficiënt, óf betrouwbaar.
Tracer’s oplossing is gebaseerd op een smart contract, een blockchain-toepassing, van Chief Technology Officer Philippe Tarbouriech. Voor de liefhebbers: de “secret sauce” is de combinatie van een fungible en een non-fungible token in hetzelfde smart contract waardoor het mogelijk wordt om kopers één portfolio te bieden met meerdere projecten als bron van de carbon removal credits.
Vergelijk het met een ‘mandje’ aandelen bij fondsbeleggers. Op die manier carbon removal credits kopen van verschillende bronnen was tot dusver niet mogelijk, wat deze markt een hel maakte voor bedrijven als Microsoft, Amazon, Apple etc die grote hoeveelheden credits inkopen. Hoe kunnen zij kwaliteit van de carbon removal credits waarborgen, vooral als ze wereldwijd bij diverse projecten inkopen waarbij de verwijdering bij elk project jaarlijks verschilt? Dat is tot dusver ondoenlijk en bemoeilijkt de groei van de markt.
Meer details over de oplossing hiervoor van Tracer staan in de tech white paper. De gehele opzet staat, van een samenvatting van een paar pagina’s tot de gehele white paper, in het, jawel, Tracer Knowledge Center.
Maar in plaats van alle documentatie van Tracer samen te vatten, lijkt het me nuttiger om mijn eigen analyse te delen.
Markt en oplossing zijn helder
Al bijna twintig jaar probeer ik elke innovatie te beoordelen door de bril van Guy Kawasaki, die elke startup terugbrengt tot tien slides. Toen Philippe me zijn idee van Tracer uitlegde, was het probleem dat Tracer oplost (de slecht functionerende markt van carbon removal credits), de waarde die het gebruikers brengt (transacties van hogere kwaliteit carbon removal credits tegen lagere beheerskosten) en de ‘underlying magic‘ (een open source smart contract dat de gehele levenscyclus van een carbon removal credit documenteert) snel duidelijk.
Wat altijd helpt: een enorm marktpotentieel met liquide klanten (Microsoft & Co hebben budget) en een nijpend probleem (klimaatverandering). Het bijzondere aan Tracer vind ik dat het grote kopers zoals Microsoft en Salesforce een oplossing biedt door volledige transparantie te leveren, door middel van een beoordelingsmodel gebaseerd op ‘persistentie‘; daarmee wordt gedoeld op de duur van de verwijdering van de koolstof.
Door die persistentie als belangrijkste factor te kiezen – want sommige projecten zorgen voor verwijdering van honderd jaar en anderen voor meer dan duizend jaar – wordt er ook gelijk voor gezorgd dat grote hoeveelheden CO2-verwijderingscredits eenvoudiger vergelijkbaar en dus verhandelbaar zijn.
Real world assets nieuwe fase in crypto, excuus, Web3
Als oude man ben ik lange tijd erg sceptisch geweest over het gebrek aan onderliggende waardecomponenten van crypto-projecten. Kort samengevat: er was niet meer dan vraag en aanbod.
Bij Bitcoin is dat juist de kracht, maar bij veel bedrijven die probeerden met duistere muntjes te profiteren van het succes van Bitcoin werd juist een rookgordijn opgetrokken over mogelijke waarde die het muntje zou vertegenwoordigen.
Tegelijkertijd bleek wel uit een simpele analyse dat de grootste crypto’s het afgelopen jaar veel beter presteerden dan de grootste techfondsen. En de markt heeft altijd gelijk; de vraag is alleen op welke termijn.
Het aardige aan Tracer vind ik, bedrijfseconomisch bezien, dat er continu omzet wordt gemaakt uit de ‘echte’ wereld. Boston Consulting Group heeft een fascinerende studie verricht naar het soort ‘asset tokenization’ waarvan het Tracer-project een voorbeeld is.
Want een percentage van elke carbon removal credit die via het Carrot-smart contract wordt ‘getokenized’, wordt gebruikt om de Tracer-governance token in te kopen. Daardoor daalt het aantal Tracer tokens in circulatie en ontstaat een deflationair effect, zoals ook bij Ethereum het geval is. Simpel gezegd: opwaartse prijsdruk. En daar zijn mensen zowel buiten als binnen crypto, of Web 3 zoals we tegenwoordig moeten zeggen, erg op gesteld.
Tracer is open source en decentraal
Ooit maakte de Fin Linus Torvalds met het open source besturingssysteem Linux en een groep vrijwilligers een miljardenindustrie van gesloten besturingssystemen kapot, waardoor cloud computing vele malen goedkoper werd. Kort samengevat: zonder Linux geen Amazon, social media of Netflix en al helemaal geen AI.
Linux werd een inspiratie voor andere open source projecten zoals Ethereum, dat wel kampt met het imago dat het te centralistisch wordt geleid. Een alternatieve bestuursstructuur is de Decentralized Autonomous Organization (DAO), die Tracer gebruikt.
Het gaat te ver om de juridische details hiervan door te nemen, maar in de kern komt het erop neer dat de bezitters van Tracer tokens de belangrijkste beslissingen nemen. Er is geen bedrijf dat eigendom is van de software.
De Amerikaanse investeringsmaatschappij Andreessen Horowitz, bekend van investeringen in ondermeer Facebook, Twitter en Airbnb, heeft een juridisch kader geschetst voor DAO’s, maar Nederlanders zullen er veel elementen in herkennen van de ouderwetse verenigingsstructuur.
Deze decentrale aanpak is m.i. een elementair onderdeel van blockchain-technologie, waarvan nog veel te weinig gebruik wordt gemaakt.
Het verschil tussen tokens en aandelen
Als voormalig investeerder in startups heb ik zelf ondervonden hoe lang het meestal duurt voor er zelfs bij de succesvolle startups enig rendement terugkomt bij de aandeelhouders. Vijf tot tien jaar wachten is niet ongebruikelijk.
In Web3 zie ik het als voordeel dat er voor relatief weinig geld kan worden gestart en snel duidelijk wordt of een product aanslaat, zodat er niet jarenlang geld in een bodemloze put verdwijnt. Dus je probeert iets, je past waar nodig iets aan, maar dan is het ook: of stoppen, of een succes.
Daarbij is er, zoals bij Tracer, vaak de mogelijkheid om binnen een aantal maanden na de start in elk geval de initiële inleg eruit te halen. Tracer wordt gefinancierd via een gefaseerde tokenverkoop, waarbij de prijzen bij elke fase stijgen. Dit model is bedoeld om vroege kopers te belonen naarmate het project minder risicovol wordt.
Voordeel voor vroege kopers is dat ze ruim tien procent van hun tokens direct na de publieke verkoop zouden kunnen verhandelen, terwijl hun overige tokens onderhevig zijn aan een vesting-periode van een jaar. Een dergelijke aanpak getuigt in Web3 van een lange horizon en een serieuze aanpak.
Toegewijd team
Deze lange termijn visie is ook zichtbaar bij de tokens die het team zelf heeft gekocht in een vroege fase. Bijna twintig procent van de tokens zijn gereserveerd voor het team, waarbij er een zogeheten cliff geldt van een jaar. Dit betekent dat die tokens pas na een jaar vrij vallen en kunnen worden verhandeld, waarbij dit ook nog eens geldt voor slechts een derde van deze tokens; de vesting-periode voor de team tokens is zesendertig maanden.
Zonder ze te willen afschilderen als superhelden die eigenlijk een cape verdienen, is het wel relevant mijn persoonlijke betrokkenheid te duiden. Ik heb geen formele functie bij Tracer, maar heb als adviseur wel een rol gespeeld bij het samenstellen van het internationale team.
Zo heb ik CTO Philippe Tarbouriech voorgesteld aan Gert-Jan Lasterie, de Chief Business Officer (CBO) van Tracer, die ik nog kende uit de tijd dat ik een kleine aandeelhouder was in zijn bedrijf Flabber (bekend als thuishaven van de New Kids uit Maaskantje). Gert-Jan gaf mij ooit zijn boek over Cryptovaluta en heeft een belangrijke rol gespeeld bij het versnellen van mijn leercurve over crypto en blockchain.
CFO Hans Tobé, die jarenlang de internationale kantoren van het Nederlands Centrum voor Handelsbevordering (NCH) aanstuurde, heb ik ooit gekoppeld aan energie- en sustainability-expert Andrew Barbeau, die onze Amerikaanse partner en strateeg is geworden.
Opvallende namen zijn verder Hubert Shio-Hsien Tai, ooit één van de eerste honderd medewerkers bij eBay, die later als CTO en COO betrokken was bij de beursgang van twee Chinese internetgiganten; en niet te vergeten dr. Alberto Pace, de wetenschappelijk adviseur van Tracer, in het dagelijks leven werkzaam bij CERN als hoofd data management. Ik grap altijd dat het voor Alberto leuk is dat hij zich bij Tracer een keer met een serieus probleem kan bezig houden.
Allemaal mensen die ruimschoots hun sporen hebben verdiend, elk op hun eigen vakgebied, en geen types die binnenkort een spoedcursus ‘hoe word je snel rijk door meuk te dropshippen‘ zullen aanbieden. De komende maanden zullen er meer belangrijke samenwerkingen, teamleden en adviseurs worden bekend gemaakt.
Doe mee en… en wat?
Niets van wat ik zeg of schrijf is advies, het is slechts mijn mening. Ik heb zelf geen Bitcoin. Veel mensen staren zich blind op de 113% stijging van Bitcoin, de bijna 700% stijging van Solana of zelfs de ruim 20.000% stijging van memecoin Pepe in het laatste jaar, maar mijn advies luidt: doe dit alleen met geld wat je kunt missen en ga er voor je gemoedsrust ook vanuit dat je het kwijt bent.
Maar als Tracer succesvol wordt, dan krijg je waarschijnlijk vele malen meer terug dan je erin hebt gestoken. Daarnaast vind ik het zelf belangrijk dat Tracer een governance-token is, waardoor je met jouw tokens kunt stemmen over de belangrijke beslissingen. De strijd tegen klimaatopwarming is belangrijk genoeg om serieus over na te denken en ook serieus iets aan te willen bijdragen. Als je interesse hebt in Tracer, klik dan hier.
En alle opmerkingen, vragen of andere feedback hoor ik graag!