Categorieën
AI beleggen crypto technologie

Twijfels over AI, Zuckerberg in opspraak en droomstad Neom nog fata morgana

Het is niet duidelijk of het aan de wisselende prestaties ligt van techbedrijven of aan de wereldwijde onzekerheid over handelstarieven en de tegenstellingen tussen de VS, Europa, Rusland en China, maar er is een abrupt einde gekomen aan de hosanna-stemming in de techwereld.

De vriendelijke AI-agent voor kinderfeestjes. Beeld gemaakt met Midjourney.

Gedreven door een stroom aan AI-toepassingen hoopten beleggers op een nieuwe innovatiegolf, vergelijkbaar met de opkomst van de pc in de jaren tachtig, de doorbraak van internet in de jaren negentig en het wereldwijde gebruik van de mobiele telefoon begin deze eeuw: baanbrekende technologie die nieuwe markten creëerde en tegelijkertijd de productiviteit verhoogde.

Groeiende twijfel over AI

Er ontstaat steeds meer twijfel of de belofte van kunstmatige algemene intelligentie (AGI) de komende jaren zal worden ingelost, terwijl de enorme verliezen van AI-ontwikkelaars zoals OpenAI de vraag oproepen of er een winstgevend business model voor dit type bedrijven bestaat.

‘De enorme investeringen in opschaling, zonder gepaard te gaan met verdere innovatie, hebben mij altijd al zinloos geleken,’ zegt Stuart Russell van de Universiteit van Californië, Berkeley in New Scientist‘Ik denk dat ongeveer een jaar geleden voor iedereen duidelijk werd dat de voordelen van traditionele opschaling hun plafond hadden bereikt.

Met opschaling doelt Russell op het gooien met meer hardware naar het probleem, waarvan mede door de opkomst van DeepSeek wordt betwijfeld of het de beste aanpak is. Desondanks zijn technologiebedrijven van plan om de komende jaren gezamenlijk naar schatting een biljoen dollar, duizend miljard, uit te geven aan datacenters en chips om hun AI-ambities te ondersteunen. De hype rond AI-technologieën verklaart wellicht waarom liefst tachtig procent van de respondenten in een recent onderzoek onder AI-experts aangaf dat de huidige percepties van AI-capaciteiten niet overeenkomen met de realiteit.

‘What the hell are AI-agents?’

De meest recente hype die de AI-industrie probeert op gang te krijgen zijn AI-agents, een term die wordt misbruikt voor robot-stofzuigers tot “intelligente agents in AI die de besluitvorming veranderen en het situationeel bewustzijn binnen organisaties verbeteren door snellere data-analyse en voorspellende intelligentie.” Aldus iemand die rapporten over AI verkoopt, waarschijnlijk ook geschreven door AI.

In werkelijkheid heeft bijvoorbeeld Salesforce de omzetprognoses uit het product met de prachtige naam Agentforce bij lange na niet gehaald. De Wall Street Journal concludeerde dan ook: ‘AI Agents zijn overal – en nergens.’ Techcrunch, doorgaans positief over nieuwe technologie, kopte deze week zelfs: ‘No one knows what the hell an AI agent is.’

In hetzelfde artikel zeg zegt Andrew Ng, oprichter van het AI-platform DeepLearning.ai en gerenommeerd AI-expert, dat marketing een grote rol speelt bij het veroorzaken van het definitie-probleem. ‘De termen AI agents en agent-gebaseerde workflows hadden vroeger een technische betekenis, maar ongeveer een jaar geleden zijn marketeers en enkele grote bedrijven ermee aan de haal gegaan.’ Het wordt interessant om te volgen of er dit jaar nuttige en winstgevende toepassingen van AI-agents uitkomen. Wall Street lijkt niet van plan om fantasieverhalen te blijven financieren.

Woestijnstad van de toekomst nog fata morgana

Niet alleen de AI-wereld heeft het moeilijk, ook een ambitieus smart city-project als Neom, de Saudische stad als een streep van 170 kilometer lang ‘zonder wegen, auto’s of emissies,’ kampt met forse tegenslag.

De kosten zijn enorm gestegen, er zijn veel bouwvertragingen en een besluit om de eerste fase van Neom te verkleinen betekent dat de kritische massa aan inwoners ontbreekt, die nodig is om Neom tot het beoogde moderne zakencentrum te maken.

Het is jammer als Neom de enorme ambities zou terugschroeven, omdat het een fantastisch testbed leek te worden voor de beste technologie op het gebied van energie, watervoorziening, vervoer en stedenbouwkundige planning; allemaal gebieden waar de rest van de wereld grote belangstelling voor heeft.

Achter de problemen van Neom schuilt ‘een dans van wederzijdse zelfmisleiding‘, waarbij de kroonprins aandrong op fantastische plannen, volgens de berichtgeving tenminste, ’terwijl anderen daarin meegingen’. Dat lijkt verstandig, het is immers geen land dat bekendstaat om grote waardering voor tegenspraak. 

Pijnlijk boek over werken bij Facebook

Een ander geval van ‘wederzijdse zelfmisleiding’ lijkt de houding van de directie van Meta (Facebook), als reactie op een onthullend boek van voormalig medewerker Sarah Wynn-Williams, getiteld: “Roekeloze mensen: een waarschuwend verhaal over macht, hebzucht en verloren idealisme.” Uitgeverij Macmillan steunt de voormalig Meta-medewerker en weigert het boek uit de handel te halen, ondanks een gerechtelijk bevel daartoe.

Zuckerberg vestigt door de juridische acties juist meer aandacht op het boek, waarin hij wordt afgeschilderd als een emotioneel onderontwikkeld, wereldvreemd wezen. Een citaat:

‘Zuckerberg vraagt (tevergeefs) om naast Fidel Castro te worden geplaatst tijdens een diner. In 2015 vraagt hij Xi Jinping of deze hem “de eer wil bewijzen om zijn ongeboren kind een naam te geven”. (Xi weigert.) Hij onderhoudt een vriendschappelijke relatie met Barack Obama, totdat die hem op zijn plaats zet over nepnieuws.’

In 2016 plaatst Facebook medewerkers in de campagne van Donald Trump, “naast Trump-campagneprogrammeurs, tekstschrijvers voor advertenties, mediakopers, netwerkingenieurs en dataspecialisten”, waarmee ze Trump helpen winnen. Dit inspireert Zuckerberg om zelf een gooi naar het presidentschap te overwegen, waarna hij in 2017 door de Amerikaanse swing states reist.

Wynn-Williams beschrijft Zuckerbergs toespraken “zoals een kind zich voorstelt hoe een president zou klinken”. Een van Zucks uitspraken luidt: “De situatie is vol uitdagingen, en wij moeten boven de situatie uitstijgen. Omdat onze zaak nieuw is, moeten we nieuw denken en nieuw handelen.” Mocht iemand er nog aan hebben getwijfeld: Zuckerberg is geen John F. Kennedy.

‘Ik lag een deel van de tijd in coma’

De beschrijving van de werkcultuur bij Meta is misschien het meest schrijnende onderdeel uit het boek. Wynn-Williams komt tijdens een bevalling bijna om het leven, maar tijdens haar herstel wordt ze steeds lastiggevallen door haar leidinggevende. Wanneer ze terugkeert naar kantoor, krijgt ze van haar mannelijke baas een ongunstige evaluatie. “Je was niet responsief genoeg,” zegt hij. “In mijn verdediging,” antwoordt ze, “ik lag een deel van de tijd in coma.” Zuckerberg gaat nog veel last krijgen van dit boek.

2025 rampjaar voor Tesla

Ook de aartsvijand van Mark Zuckerberg, Elon Musk, beleeft zakelijk gezien zware tijden. Het aandeel Tesla blijft dalen, deels door tegenvallende resultaten in China, deels door Musk’s controversiële gedrag. Terwijl de Nasdaq Composite al een slecht jaar beleeft met een daling van 8%, krijgt Tesla in 2025 een enorme klap met een daling van liefst 38%. En het is pas maart.

2025 is een rampjaar voor Tesla, maar over de laatste twaalf maanden gezien is Tesla nog steeds een grote winnaar met 53% stijging

Tesla in laatste jaar: 53% stijging

Die -38% klinkt rampzalig, maar over een langere periode bezien, de laatste twaalf maanden, blijkt Tesla van de Big Tech-aandelen onverwacht één van de grote winnaars. Net als Broadcom (58%) heeft Tesla het laatste jaar een bijzondere stijging doorgemaakt: 53%. Dat is twee keer zoveel als het aandeel Meta van vrind Zuckerberg, de man die het bedenken van een naam voor zijn kind aan de president van China probeerde uit te besteden.

Het valt steeds meer op hoe de financiële media worden gedreven door de waan van de dag, of beter gezegd: het zapgedrag van kijkers en het (weg)klikgedrag van lezers. Uiteraard is het nieuws als een aandeel zoveel daalt als Tesla dit jaar, zeker als de CEO met een kettingzaag op een podium goochelt, maar vanuit beleggingsperspectief is een raadzaam om een langere horizon dan een paar weken te hanteren. Tesla is geen meme coin.

NFA Podcast: Beleggen in crypto vs. speculeren en Abu Dhabi investeert $2 miljard in Binance

In aflevering 7 van de NFA Podcast bespreken Nisheta en ik Ripple’s verrassende goedkeuring voor crypto-betalingen in de Emiraten, de opvallende investering van twee miljard dollar door Abu Dhabi’s MGX-fonds in cryptobeurs Binance en de bredere verschuiving in de cryptomarkt van speculatieve meme coins naar substantiële beleggingen met onderliggende waarde.

Daarnaast bespreken we het verschil tussen beleggen in crypto voor de lange termijn, versus korte termijn speculeren. We verwachten allebei nog een nieuw All Time High voor Bitcoin in 2025. Aflevering 7 van de NFA Podcast met Nish & Frackers is nu beschikbaar:

Shownotes Aflevering 7:

Bedankt voor de belangstelling, tot volgende week!

Categorieën
technologie

Is het einde van een zelfstandig OpenAI nabij?

Deze week kwamen enkele al langer spelende trends in de technologiesector nadrukkelijker aan de oppervlakte. Allereerst de groeiende invloed van grote technologiebedrijven op politiek en bestuur en daarnaast rijst de vraag of AI-modellen economisch houdbaar zijn, met zelfs ‘levensbedreigende’ marktomstandigheden voor AI-startups zoals OpenAI. In de crypto-markt was het een complete chaos.

Big Tech en Politieke Invloed

De leiders van technologiebedrijven proberen steeds meer invloed op maatschappelijke en politieke processen te krijgen. Het is niet meer alleen Elon Musk, die zich vorige maand als geboren Zuid-Afrikaan met Canadees paspoort en genaturaliseerd tot Amerikaan, probeerde te ontpoppen tot kenner van de Duitse samenleving en openlijk opriep tot steun aan de AfD, inmiddels met 21% de tweede partij van Duitsland.

Amazon-oprichter Jeff Bezos is plotsklaps ook een politiek activist. De toch niet typisch linkse Wall Street Journal is genadeloos voor Bezos en wijst er fijntjes op dat Amazon onlangs geheel toevallig $40 miljoen betaalde voor een geauthoriseerde documentaire over Melania Trump, “drie keer zoveel als elk ander bod”. De WSJ vervolgt:

“Er waren de vleiende tweets waarmee Bezos de overwinning van Trump bejubelde en zijn prominente aanwezigheid naast andere techleiders bij de inauguratie—Zuckerberg, Musk, Tim Cook van Apple en Sundar Pichai van Google, onder anderen. Hun zitplaatsen op het podium, direct achter Trump en vóór het kabinet, konden op twee manieren worden geïnterpreteerd: als een historische bijeenkomst van nieuwe economische en technologische machtshebbers die hun steun betuigen aan de nieuwe regering, of als een gijzelvideo van miljardairs die gevangen worden gehouden door een dreigende sterke man.

Deze week volgde een nieuwe schok toen Bezos aankondigde dat de opiniepagina’s van de Washington Post (door Bezos gekocht in 2013, MF) voortaan gewijd zouden zijn aan het verdedigen van de principes van “persoonlijke vrijheid en vrije markten.” Deze verschuiving naar rechts leidde tot het ontslag van David Shipley, de hoofdredacteur van de sectie. Critici veroordeelden de stap als een poging om liberale oppositie en kritiek op Trump te onderdrukken, terwijl anderen opmerkten dat dergelijke standpunten ruim vertegenwoordigd zijn in andere publicaties.”

Bezos werkt nu aan zijn PR door het in de ruimte schieten van zangeres Katy Perry, met de bestie van Oprah en zijn eigen verloofde, een originelere manier om je relatie te testen dan Temptation Island.

Nieuwe macho tech-bro: Alex Karp

Nu duikt de voorheen mediaschuwe Palantir-CEO Alex Karp op, die in een nieuw boek openlijk pleit voor een systeem waarin democratisch gekozen leiders worden vervangen door een door AI gestuurde bureaucratie. Zijn argument is dat AI efficiënter beslissingen kan nemen dan menselijke bestuurders. Het ook zelden van linkse neigingen betichtte Bloomberg oordeelde hard over het boek van Karp:

“Een belangrijke klacht van de auteurs van The Technological Republic is dat mensen tegenwoordig terugschrikken voor het uitspreken van hun mening. Te velen van ons, zo stellen zij, geven halfslachtige, ontwijkende antwoorden wanneer hen iets wordt gevraagd. We voelen ons ongemakkelijk bij het maken van morele en esthetische oordelen, zeggen ze.

Ik ben het daarmee eens, en ik ga de taboes doorbreken. The Technological Republic is een vreselijk boek: slecht geschreven, saai en—wanneer de ideeën tussen het jargon, de clichés en de herhalingen door op te pikken zijn—vol slechte ideeën, variërend van twijfelachtig tot verwerpelijk en verontrustend. Dit boek is zowel qua vorm als inhoud rampzalig. Het schetst een duistere en deprimerende toekomst.” 

Geen aanbeveling die de achterflap zal halen van het boek, dat vooral moet worden gezien als een brochure voor Palantir.

Big Tech schreeuwt om overheidsingrijpen

De oprichters van Big Tech-bedrijven Meta, Amazon en Tesla positioneren zichzelf als onmisbaar voor economische en maatschappelijke vooruitgang en stellen dat hun succes het gevolg is van technologische en marktgerichte superioriteit. Tegelijkertijd is Meta met click-geile algoritmes in hoge mate verantwoordelijk voor het delen van desinformatie en het zaaien van maatschappelijke verdeeldheid, is Amazon het hoogtepunt van consumentisme met een geschiedenis van droevige arbeidsvoorwaarden en genoot Tesla van liefst $38 miljard aan overheidssubsidies. Aldus de Washington Post in een artikel dat nog wel enige kritiek durfde te spuien op het zogenaamde succes van Tesla op basis van vrije marktwerking.

Met de aanstaande introductie van kunstmatige algemene intelligentie (AGI) speelt technologie een steeds grotere factor in de samenleving. Waar eind vorige eeuw door politici vaak nog schamper werd gedaan over wat veelal werd omschreven als niet meer dan automatisering, wordt nu pas begrepen dat de voortgaande digitalisering van de wereld overgaat in AGI-systemen die zonder democratische controle het risico opleveren dat een klein aantal leiders van technologiebedrijven onevenredige macht vergaart.

De belangen van Big Tech lopen niet parallel met maatschappelijke waarden zoals privacy, democratie en inspraak. De tech-bro’s denken allereerst aan de kwartaalcijfers.

De focus ligt bij OpenAI nog niet op omzet maken. Probeer maar eens je creditcard te updaten.

Het ontbrekende businessmodel van AI

Over de druk van kwartaalcijfers gesproken; binnen de technologiesector is er een voortdurende discussie over de effectiviteit van verschillende bedrijfsmodellen. Een belangrijk vraagstuk is altijd of bedrijven technologieën moeten bundelen of als losse producten moeten aanbieden. Een voorbeeld hiervan is de overname van Skype door Microsoft voor $8.5 miljard, een bedrag dat waarschijnlijk nooit werd terugverdiend door onduidelijkheid over het prijsmodel en gebrek aan integratie in MS Office.

Om Malik concludeert heerlijk cynisch bij de aankondiging dat Microsoft met Skype stopt: “De ondergang van Skype is een goede les in hoe ineffectief middenmanagement succesvolle overnames kan vernietigen. Ik heb nooit een Skype-manager aan de kant van Microsoft ontmoet die enige verbeeldingskracht had. De meesten waren zulke ‘drones’ dat een rode kleistenen baksteen naast hen zou overkomen als een geniaal kunstwerk.

Microsoft Teams is een verschrikkelijk product—en ik haat het om het te gebruiken. In de eenvoudigste bewoordingen is Teams de perfecte samenvatting van een bureaucratisch, verouderd en archaïsch bedrijf van vijftig jaar oud dat zichzelf probeert te heruitvinden als een leider in AI.”

Als het relatief eenvoudige product Skype, dat wereldwijd al miljoenen gebruikers had, zo complex is om winstgevend te exploiteren door een gigant als Microsoft, wordt het helemaal interessant om te zien of ondoorzichtige miljardeninvesteringen in AI ooit het beoogde rendement gaan opleveren. De kwartaalcijfers van Microsoft, Meta en Amazon worden steeds nadrukkelijker doorgevlooid door analisten op hun uitgaven aan AI. Hoewel deze bedrijven tientallen miljarden investeren in AI, profiteert Nvidia als enige consistent van deze trend en blijft onduidelijk of de Big Tech-bedrijven ooit winst gaan maken op hun AI-investeringen.

Grote problemen voor AI-startups

Voor de toonaangevende AI-startups is het dit jaar alle hens aan dek. In de afgelopen weken zijn Grok 3 (van x.ai, van Elon Musk), Claude 3.7 Sonnet (Anthropic) en ChatGPT 4.5 (OpenAI) gelanceerd. Analyses tonen twijfels bestaan over de kwaliteit en efficiëntie van deze laatste generatie AI-toepassingen. “It’s a lemon”, kopt Ars Technica over ChatGPT-4.5, vrij vertaald als; “het is uien.”

Gary Marcus wijst op verschillende problemen bij OpenAI:

  • GPT-4.5 is duur en biedt geen significante voordelen ten opzichte van concurrenten.
  • De initiële belangstelling voor OpenAI neemt af.
  • Er is geen duidelijk bedrijfsmodel dat op termijn winstgevendheid garandeert.
  • OpenAI maakt momenteel verlies op elke transactie.
  • Microsoft neemt meer afstand van OpenAI.
  • Er is een hoog verloop onder belangrijke medewerkers, waaronder Sutskever, Murati en Karpathy.

Ethan Mollick blijft daarentegen positief over de vooruitgang in AI: “De intelligentie van AI-modellen neemt toe, en de kosten dalen.” Maar mensen als Mollick behoren onder geldschieters inmiddels tot de minderheid.

Het probleem voor AI-startups zoals X.AI van Elon Musk, OpenAI van Sam Altman en concurrenten als Anthropic (met Claude) en Mistral, is de toenemende twijfel over de werkelijke technologische vooruitgang in verhouding tot de stijgende ontwikkelings- en exploitatiekosten. Investeerders vragen zich steeds vaker af of AI-bedrijven op lange termijn winstgevend kunnen zijn.

De discussie gaat niet langer over de overtuiging van AI-voorstanders, die AI-ontwikkeling bijna als een geloof beschouwen, of over de tegenwerpingen van de ongelovigen, laat ik ze “AI-theïsten” noemen, maar over de economische realiteit. De kernvraag is niet of AI kan blijven groeien en fundamenteel verbeteren, maar of dit op een rendabele manier kan gebeuren. In de beleggingswereld bestaan ernstige twijfels over twee zaken:

  1. of de kosten van AI-ontwikkeling ooit zullen opwegen tegen de baten en of er een duurzaam businessmodel mogelijk is waarin bedrijven zoals OpenAI winstgevend worden,
  2. of AI-modellen daadwerkelijk de verwachte verbeteringen leveren waardoor de eindgebruikers van AI-toepassingen, de klanten van OpenAI, Microsoft, Google etc, kostenefficiënter kunnen opereren.

Voor OpenAI is dit een urgent probleem. Bedrijven als Microsoft, Meta, Oracle en Salesforce investeren jaarlijks tientallen miljarden in AI, maar kunnen verliezen opvangen met winst uit andere activiteiten. OpenAI daarentegen is volledig afhankelijk van AI en blijft zwaar verlieslijdend.

De legendarische investeerder Vinod Khosla, ondermeer vroege financier van OpenAI, zegt openlijk dat hij verwacht dat het grootste deel van de investeringen in AI verlieslijdend zal zijn. Uiteraard geldt dat niet voor zijn eigen investering in OpenAI, want hij zat er zo vroeg bij dat elke aandelenverkoop van OpenAI voor Khosla een klapper zal zijn.

De “rampmaand” voor Nvidia, vergeleken met de Dow, S&P en Nasdaq Composite…

Nvidia profiteert vooralsnog van het vertrouwen binnen Big Tech dat steeds krachtigere en duurdere chips de oplossing zijn. Het bedrijf behaalde opnieuw recordresultaten, hoewel de winstmarges afnemen. De brutomarge bleef desondanks op een indrukwekkende 72%. Het is dan ook geen verrassing dat Nvidia vrijdag opnieuw 4% steeg en de maand februari alsnog afsloot met een winst van 7%, terwijl de grote beursindices juist verlies noteerden. Barron’s noemde Nvidia daarom al half gekscherend een value stock.

DeepSeek met slecht nieuws voor OpenAI

Uitgerekend DeepSeek, de vermaledijde Chinese concurrent van OpenAI, claimde gisteren op X een veel efficiëntere kostenstructuur te hebben: “Onze kosten-batenverhouding is 545 procent.” Later volgde een uitgebreidere toelichting op GitHub, waarop Techcrunch scherp concludeerde:

“Het bedrijf (DeepSeek, MF) schreef dat als het kijkt naar het gebruik van zijn V3- en R1-modellen gedurende een periode van 24 uur, en als al dat gebruik was gefactureerd tegen de R1-prijzen, DeepSeek al $562.027 aan dagelijkse omzet zou hebben gegenereerd. Tegelijkertijd zouden de kosten voor het leasen van de benodigde GPU’s (graphics processing units) slechts $87.072 hebben bedragen.

Het bedrijf gaf toe dat de werkelijke omzet aanzienlijk lager ligt om verschillende redenen, zoals kortingen tijdens de nachtelijke uren, lagere prijzen voor V3 en het feit dat slechts een deel van de diensten wordt gemonetariseerd, terwijl toegang via web en app gratis blijft.

Als de app en website niet gratis waren en andere kortingen niet bestonden, zou het gebruik vermoedelijk veel lager zijn. Deze berekeningen lijken dan ook grotendeels speculatief—meer een indicatie van potentiële toekomstige winstmarges dan een realistische weergave van de huidige financiële situatie van DeepSeek.

Toch deelt het bedrijf deze cijfers te midden van bredere discussies over de kosten en potentiële winstgevendheid van AI.”

Daarmee legt Techcrunch de vinger op de zere plek. Elke investeerder krijgt toch het idee dat DeepSeek een veel grotere kans heeft om winstgevend te worden dan OpenAI, dat geen substantiële technologische voorsprong meer heeft, in Silicon Valley betiteld als een “slotgracht”, en ook niet beschikt over de financiële mogelijkheden die nodig zijn om de concurrentie uit te schakelen. Denk aan hoe bijvoorbeeld ooit Mark Zuckerberg met Meta de snelgroeiende concurrent Instagram kocht.

De komende maanden zijn bepalend voor OpenAI. Het bedrijf heeft dringend kapitaal nodig. Het is inmiddels overgeleverd aan Masayoshi Son van Softbank, die alweer met de pet in de hand $16 miljard aan leningen aan het ophalen is, wat aangeeft dat de grootste financiers van de sector voorzichtig zijn. Zelfs wanneer al het geld dat Softbank nu aan leningen ophaalt in OpenAI zou gaan, hetgeen wordt betwijfeld, is de vraag hoe ver OpenAI met dat geld gaat komen.

Redder uit Abu Dhabi of een fata morgana?

Een andere mogelijke investeerder is Tahnoon bin Zayed al Nahyan, een invloedrijke financier uit Abu Dhabi, door de Wall Street Journal oneerbiedig betiteld als de ‘Spy Sheikh’. Als beheerder van diverse staatsfondsen van Abu Dhabi, waaronder MGX, kan hij vanuit zijn kasteel in de woestijn bepalen of de luchtkastelen van Sam Altman ooit realiteit gaan worden.

De vraag is inmiddels of OpenAI zonder snelle financiering nog een jaar kan overleven. Als er geen spoedige miljardeninjectie komt, ligt een overname op de loer. Microsoft bezit al 49% van de aandelen, is de voornaamste leverancier van cloud-infrastructuur en kan wel $100 miljard ophoesten om de bestaande aandeelhouders in OpenAI uit te kopen. Dat is een hele andere realiteit voor OpenAI CEO Sam Altman dan een paar maanden geleden, toen hij nog dacht $30 miljard te kunnen ophalen tegen slechts tien procent van de aandelen.

Dr. Sachdev verloor de weddenschap over koersvoorspellingen, maar kocht wel crypto bij.

Bloedbad in de cryptomarkt

In aflevering 5 van de NFA Podcast (voor Nish, Frackers en Anyone Else, en natuurlijk ook voor Not Financial Advice) eet Nish een Indiase groene chili omdat ze de weddenschap had verloren over een stijgende of dalende markt. Ze was gekleed in rood als symbool voor het bloedbad in de cryptomarkt.

In relevanter nieuws: we bespraken de daling in nieuwe token-lanceringen op Pumpfun, de Bitcoin-verkopen van BlackRock en de uitspraak van de SEC dat meme coins geen effecten zijn. Dat zou normaal gesproken positief nieuws zijn voor de speculatieve crypto-markt, maar het maakte afgelopen week niet uit: vrijwel alles kelderde.

Ook de Bybit-hack, die werd gelinkt aan Noord-Koreaanse aanvallers, kwam uitgebreid aan bod en toonde kwetsbaarheden in multi-signature transacties. Tot slot bespraken we of Bitcoin dit jaar toch nog een all-time high zal bereiken en hoe de correlatie met traditionele markten zich ontwikkelt. We waren het eens, wat niet de bedoeling is van het format.

Aflevering 5 van de NFA Podcast “Crypto bloodbath, the Bybit hack fall out and will Bitcoin “go rogue” to hit an ATH?” is nu te beluisteren of hier te zien op YouTube en ook hier op Spotify

Abonneren op de speciale NFA Podcast nieuwsbrief, die je op de hoogte houdt van elke nieuwe aflevering, kan hier via LinkedIn. Dank voor de belangstelling en tot volgende week!

Categorieën
AI beleggen technologie

Onverwachte winnaars en verliezers na de week van DeepSeek

Hoe DeepSeek graag wil dat de wereld denkt over het jeugdige team. Beeld gemaakt met Midjourney.

Als het vroeger op zondag ging over Chinezen, was de discussie wie de babi pangang met witte rijst moest ophalen voor Studio Sport begon. Tegenwoordig gaat het over DeepSeek’s CEO Liang Wenfeng, die uit het niets leek te verschijnen om iedereen, van Silicon Valley tot Washington en Wall Street, de stuipen op het lijf te jagen.

Blijkbaar heeft niet iedereen gezien dat China bezig is om in recordtijd de sprong te maken van een agrarische naar een post-industriële samenleving. Wat zal er in Beijing en Shanghai zijn gegniffeld toen er afgelopen week Chinees Nieuwjaar werd gevierd.

Vorige week schreef ik al dat Silicon Valley wakker lag van DeepSeek en dinsdag kon ik eraan toe voegen dat Wall Street zwaar overtrokken had gereageerd. Vandaag een poging om de winnaars en verliezers in kaart te brengen, op korte en lange termijn, van de opkomst van DeepSeek.

Wie is Liang Wenfeng?

Maar eerst: wie is Liang Wenfeng, de oprichter en CEO van DeepSeek? Bijzonder aan Wenfeng is zijn achtergrond als oprichter van een hedgefonds: High Flyer

Toen we hem voor het eerst ontmoetten, was hij een ontzettend nerdy man met een vreselijk kapsel die sprak over het bouwen van een cluster van 10.000 chips om zijn eigen modellen te trainen. We namen hem niet serieus,” aldus een van Liang’s zakenpartners tegen de Financial Times.

In zijn tijd bij High Flyer begon Liang al in 2021 met het kopen van Nvidia-apparatuur en leerde hij de verschillende mogelijkheden om algoritmes te ontwikkelen voor AI-toepassingen, die hij nu toepast bij DeepSeek. Opmerkelijker is dat het plotselinge succes van DeepSeek wordt gedreven door Gen Z nieuwkomers met een diverse achtergrond. Liang houdt van oorspronkelijkheid en creativiteit van jonge slimmerikken en hecht minder aan ervaring.

Ook sprak Liang over het aannemen van literatuurfanaten in de engineering-teams om de AI-modellen van DeepSeek te verfijnen. “Iedereen heeft zijn eigen unieke pad en brengt zijn eigen ideeën mee, dus er is geen noodzaak om hen te sturen.” Dit is vooral aardig om te lezen in de week dat Mark Zuckerberg er prat op gaat dat hij alle diversiteitsprogramma’s bij Meta afschaft, in een poging in het gevlei te komen bij de regering-Trump.

OpenAI toch $300 miljard waard?

Volgens de Wall Street Journal zou het Japanse SoftBank een investeringsronde van $40 miljard leiden in de ChatGPT-maker, waarvan een deel moet worden besteed aan het Stargate AI-infrastructuurproject. Met een waardering van $300 miljard zou OpenAI de op één na meest waardevolle startup ter wereld worden, achter SpaceX van Elon Musk, de grote rivaal van OpenAI-CEO Sam Altman.

Het zou bijzonder knap zijn als het Altman lukt om op die stratosferische waardering geld op te halen voor zijn miljarden verslindende bedrijf, in de week dat wereldwijd wordt getwijfeld aan zijn visie en zijn technologische architectuur. Maar laten we SoftBank niet te hoog inschatten: het is dezelfde club en dezelfde man, Masayoshi Son, die tientallen miljarden verbrandde in WeWork; tot het faillissement aan toe. De vraag is: waarom wil er niemand anders dan SoftBank instappen op deze waardering?

Is Stargate sciencefiction?

Zowel OpenAI als SoftBank hebben verklaard tientallen miljarden te zullen investeren in Stargate, het op $500 miljard begrote AI-infrastructuurpoject dat de Amerikaanse hegemonie op technologiegebied zou moeten bezegelen. Het gekke is dat OpenAI dat geld helemaal niet heeft en SoftBank ook niet. Dus als SoftBank investeert in OpenAI, dat daarmee investeert in Stargate, is het in feite een kwestie van vlek op vlek.

The Verge publiceerde een heldere analyse van het Stargate-project. Als Stargate faalt, zou dat niet zomaar het einde van een startup betekenen. Het zou een dure reality check zijn voor een hele industrie die beweert de wereld te transformeren door pure rekenkracht.

Altman presenteert zichzelf graag als de hoofdpersoon in een klassiek sciencefictionverhaal: de visionair die belooft de samenleving te transformeren door technologische macht. Maar zoals in veel sci-fi verhalen is de interessantste vraag niet of de technologie werkt, maar wat er gebeurt als menselijke ambitie botst met natuurkundige beperkingen.

Over pakweg een jaar zullen we weten of Stargate het begin was van Amerika’s AI-revolutie, of gewoon een techno-optimistische fantasie die niet kon overleven in de echte wereld.

DeepSeek’s werkelijke kosten

Dan naar een veelbesproken onderwerp: de kosten die DeepSeek zou hebben gemaakt om het veelgeprezen R1-model te ontwikkelen. Daarover circuleren de wildste verhalen, terwijl DeepSeek er zelf redelijk transparant over was:

“Ten slotte benadrukken we opnieuw de economische trainingskosten van DeepSeek-V3, zoals samengevat in Tabel 1, bereikt door onze geoptimaliseerde co-ontwerpen van algoritmes, frameworks en hardware.

Tijdens de pre-trainingsfase vereist het trainen van DeepSeek-V3 op elke biljoen tokens slechts 180K H800 GPU-uren, oftewel 3,7 dagen op ons cluster met 2048 H800 GPU’s. Daardoor is onze pre-trainingsfase voltooid in minder dan twee maanden en kost het in totaal 2,664M GPU-uren. Gecombineerd met 119K GPU-uren voor contextlengte-uitbreiding en 5K GPU-uren voor post-training, kost DeepSeek-V3 in totaal slechts 2,788M GPU-uren voor volledige training.

Als we aannemen dat de huurprijs van een H800 GPU $2 per GPU-uur is, bedragen onze totale trainingskosten slechts $5,576M. Let op: de bovengenoemde kosten omvatten alleen de officiële training van DeepSeek-V3 en niet de kosten die verband houden met eerdere onderzoeks- en afbraaktests van architecturen, algoritmes of data.

Het gaat om het (door mij) vet gemaakte deel: alle eerdere kosten zijn niet opgenomen in de kostenberekening. Het is alsof je de kosten van de maaltijden van een bodybuilder berekent op de dag van de wedstrijd, zonder mee te nemen hoeveel jaar het heeft gekost om op de wedstrijddag te verschijnen. De ervaringen en de ontwikkelkosten van High Flyer heeft Liang sowieso buiten beschouwing gelaten.

Goedkopere AI: wie profiteert?

Nog veel interessanter dan het kostenaspect, is dat DeepSeek de mogelijkheid biedt om het model lokaal te installeren en erop verder te ontwikkelen. Microsoft CEO Satya Nadella wees direct op Jevons Paradox.

Kort samengevat: juist door de verlaagde kosten zal het gebruik van een innovatietoenemen. Het lijkt erop dat Nadella daarin gelijk gaat hebben. Op de lange termijn is de ‘commoditisering’ van AI-modellen en goedkopere inferentie zoals aangetoond door DeepSeek, gunstig voor Big Tech. Microsoft hoeft bijvoorbeeld minder uit te geven aan datacenters en GPU’s, terwijl het profiteert van een verhoogd AI-gebruik door lagere inferentiekosten.

Amazon is ook een grote winnaar: AWS is er grotendeels niet in geslaagd een eigen kwalitatief hoogstaand AI-model te ontwikkelen, maar dat maakt niet uit als er hoogwaardige open-source modellen beschikbaar zijn die het tegen veel lagere kosten kan aanbieden.

Apple profiteert ook

Drastisch verlaagde geheugeneisen voor inferentie maken AI op iPhones veel haalbaarder. Apple Silicon maakt gebruik van een uniforme geheugenarchitectuur, waarbij de CPU, GPU en NPU (neural processing unit) toegang hebben tot een gedeelde geheugenpool, betoogt Stratechery in een uitstekend stuk. Hierdoor heeft Apple’s hardware feitelijk de beste consumentenchip voor inferentie. Nvidia’s gaming GPU’s bereiken bijvoorbeeld een maximum van 32GB VRAM, terwijl Apple’s chips tot 192GB RAM ondersteunen.

Meta de grootste winnaar

AI staat centraal in Meta’s langetermijn-strategie en een van de grootste obstakels tot nu toe was de hoge kostprijs van inferentie. Als inferentie en training veel goedkoper worden, kan Meta zijn AI-gedreven bedrijfsmodel versnellen en efficiënter uitbreiden. 

Het is verstandig dat Zuckerberg naar verluidt diverse war rooms heeft opgezet om te bepalen hoe Meta zal reageren op de introductie van DeepSeek. Waar op korte termijn wordt gedacht dat DeepSeek een bedreiging vormt voor de AI-strategie van Meta, zal een structurele verlaging van de ontwikkelkosten van AI juist leiden tot een enorm voordeel voor Meta, dat op weg is om alleen dit jaar al $65 miljard in AI-ontwikkeling te investeren.

Het grootste deel daarvan wordt besteed aan hardware en datacenters. Als dat soort investeringen kunnen worden geminimaliseerd door de aanpak van DeepSeek te imiteren, zal Meta zijn netto winst fors zien oplopen zonder de concurrentiepositie te verzwakken.

Google de verliezer?

Hoewel Google ook profiteert van lagere kosten, is elke verandering ten opzichte van de huidige status quo voor Google waarschijnlijk een netto nadeel. Elke zoekopdracht in OpenAI, DeepSeek of een Meta-agent, gaat ten koste van een zoekopdracht op de zoekmachine van Google.

Ondanks alle pogingen en honderden acquisities van de laatste decennia, is Google voor de omzet en winst nog steeds grotendeels afhankelijk van de zoekmachine. Het is nog maar de vraag of Google erin slaagt dat verkeer ’terug te leiden’ van de AI-agenten en chatbots waar de wereld zo gretig gebruik van maakt, naar de AI-tools van Google.

Nvidia niet verslagen door DeepSeek

Ondanks DeepSeek’s doorbraak heeft Nvidia volgens Stratechery twee grote verdedigingslinies:

  • CUDA is de voorkeursprogrammeertaal voor iedereen die deze modellen ontwikkelt, en CUDA werkt alleen op Nvidia-chips.
  • Nvidia heeft een enorme voorsprong als het gaat om de mogelijkheid om meerdere chips te combineren tot één grote virtuele GPU.

Deze twee verdedigingslinies versterken elkaar. Zoals eerder vermeld, als DeepSeek toegang had gehad tot H100’s, zouden ze waarschijnlijk een grotere cluster hebben gebruikt om hun model te trainen, simpelweg omdat dat de makkelijkste optie was. Het feit dat ze dat niet deden en beperkt waren door bandbreedte, bepaalde veel van hun beslissingen op het gebied van modelarchitectuur en trainingsinfrastructuur.

DeepSeek heeft laten zien dat er een alternatief bestaat: met zware optimalisatie kunnen indrukwekkende resultaten worden behaald op zwakkere hardware en met lagere geheugenbandbreedte. Meer betalen aan Nvidia is dus niet de enige manier om betere modellen te ontwikkelen.

Toch zijn er drie factoren die nog steeds in het voordeel van Nvidia werken.

  • Ten eerste, hoe krachtig zou de aanpak van DeepSeek zijn als deze werd toegepast op H100’s of de aankomende GB100’s? Het feit dat ze een efficiëntere manier hebben gevonden om rekenkracht te gebruiken, betekent niet dat meer rekenkracht niet nuttig zou zijn.
  • Ten tweede, lagere inferentiekosten zullen op de lange termijn waarschijnlijk leiden tot een breder gebruik van AI. Microsoft-CEO Satya Nadella bevestigde dit onlangs in zijn late-night tweet over Jevons paradox.
  • Ten derde, redeneermodellen zoals R1 en o1 halen hun superieure prestaties uit het gebruik van meer rekenkracht. Zolang de kracht en capaciteiten van AI afhangen van meer computing power, blijft Nvidia hiervan profiteren.

Ook zal Nvidia bij een grotere markt profiteren van omzetstijging bij de goedkopere chips, al zal het in die markt wel hinder ondervinden van concurrenten zoals AMD. 

Mijn subjectieve ‘Spotlight op AI’-mandje heeft afgelopen maand relatief weinig klappen gehad.

DeepSeek dacht 28 seconden over een hotdog

Joanna Stern van de Wall Street Journal deed een grappige test met DeepSeek en ontdekte hoe het verschilt van OpenAI’s ChatGPT en Anthropic’s Claude. In tegenstelling tot OpenAI’s redeneermodellen toont DeepSeek zijn volledige denkproces. Toen werd gevraagd of een hotdog een sandwich is, dacht DeepSeek er 28 seconden over na en antwoordde met: “Eerst moet ik begrijpen wat de definitie is van een sandwich.” Het illustreert dat er geen specifieke vorm van AI bestaat, die het best werkt voor alle vraagstukken.

De opmars van AI in de gehele samenleving is onomkeerbaar en door de aanpak van DeepSeek, die veelvuldig zal worden gekopieerd, zal de markt alleen groter worden. Ondanks alle onheilstijdingen van afgelopen week op Wall Street is het daarom boeiend dat over de gehele maand januari gezien, de terugval van wat ik beschouw als AI-aandelen, enorm meevalt. 

De 29% stijging van ARM is opmerkelijk en is grotendeels gebaseerd op de deelname van ARM in Stargate. Het bijzondere is dat SoftBank eigenaar is van ARM en de kans daarom groot is dat Masayoshi Son de aandelen in ARM als onderpand zal gebruiken bij het aantrekken van leningen, waarmee SoftBank vervolgens de investeringen in OpenAI en in Stargate kan betalen. De tijd zal leren of deze aanpak leidt tot een wolkenkrabber, of een kaartenhuis.

Zo sloten de belangrijkste partijen van de DeepSeek-crash gisteren af op Wall Street

Wat kochten Amerika’s tech-miljardairs van Trump?

President Trump heeft zich vaak vijandig uitgelaten over grote technologiebedrijven en hun leiders, waarbij hij Facebook bijvoorbeeld een “vijand van het volk” noemde en Jeff Bezos bestempelde als “Jeff Bozo.” Toch stonden deze heren op de voorste rij bij de inauguratie, nadat ze aanzienlijke bedragen hadden gelapt. Dit was uiteraard geen toeval en de technologiesector wil snel iets terug van Trump. Bloomberg ging ze stuk voor stuk af en bracht in kaart wat ze elk willen bereiken.

Als we aan het eind van de tweede week in Trump’s tweede regeerperiode de balans opmaken over de prestaties van de Big Tech-aandelen in de maand januari, blijkt dat de resultaten op korte termijn nog niet zijn waarop Trumps nieuwe tech-vrindjes hadden gehoopt. Ondanks alle presidentiële decreten en benoemingen van Trump zijn de beursresultaten, op zijn zachtst gezegd, nogal gemengd.

Wat vooral opvalt, is dat de de beleggers over de tech-sector als geheel sterk verdeeld zijn. Meta steeg vooral door goede kwartaalcijfers, maar hoe kon Microsoft dalen terwijl Google juist steeg? Daalde Apple in januari door de kans op een handelsoorlog met China? Het is vreemd dat de financiële media vooral oog hadden voor de resultaten van afgelopen week en eraan voorbij gingen wat er eerder in de maand aan koerszwenkingen plaatsvonden. Denk bijvoorbeeld aan Palantir, dat bijna 10% steeg in januari en al 385% in het laatste jaar.

Huang bij Trump, Liang bij Li Qiang

Trump en Nvidia’s CEO Jensen Huang bespraken vrijdag tijdens een ontmoeting in het Witte Huis de impact van DeepSeek en mogelijke beperkingen op de export van AI-chips naar China. Huang zal zeker aan de eventuele gevolgen voor de koers van Nvidia hebben gedacht.

Ook DeepSeek’s Liang Wenfeng had deze week een ontmoeting met een belangrijke politicus: als enige vertegenwoordiger van de AI-sector had hij een ontmoeting met premier Li Qiang, de op één na machtigste man van China. Beide ontmoetingen onderstrepen het belang van technologie voor de economische macht in de nieuwe, deels door AI bepaalde wereldorde.

Palantir-CEO Alex Karp zei tegen CNBC dat de opkomst van DeepSeek een teken is dat de VS sneller moet werken aan de ontwikkeling van geavanceerde AI. “Technologie is niet per definitie goed en kan bedreigingen vormen in de handen van tegenstanders. We moeten dat erkennen, maar dat betekent ook dat we harder moeten rennen, sneller moeten gaan en een nationale inspanning moeten leveren.”

Saai: succes begint met huiswerk

De technologiesector op de koffie bij de macht; het doet weemoedig terugdenken aan het moment, nog geen dertig jaar geleden, dat premier Kok van een kind leerdehij een muis moest vasthouden. Europa is geen overweging meer in het geopolitieke geschuif tussen continenten; hoe kan het, met zoveel talent onder een half miljard mensen?

De Maleisische komiek Ronny Chieng vatte het probleem van het westen perfect samen: mensen zijn bereid om te sterven voor hun land, maar ze willen er geen huiswerk voor maken. Chieng heeft het over Amerika, maar het gaat net zo goed op voor Europa.

Categorieën
beleggen technologie

Tech-aandelen lauw in eerste week Trump

De techbros verheugden zich op de eerste week van Trump, maar het was geen feest op de beurs.

De BATMMAAN-aandelen, bestaande uit Broadcom, Apple, Tesla, Microsoft, Meta, Alphabet(Google), Amazon en NVIDIA, hebben de afgelopen week een gemengd beeld laten zien op de aandelenmarkt. Terwijl sommige bedrijven een lichte stijging in hun waarde zagen, hadden andere te maken met dalingen, wat de volatiliteit binnen de technologiesector onderstreept. Zo eindigde de eerste week van tech- en cryptovrind Trump toch enigszins in mineur.

Apple en notabene Tesla, het bedrijf van Trumps hypeboy Elon Musk, daalden allebei fors. De rest van de techbros hadden ook geen reden voor groot feest. Het aandeel Meta steeg zes procent, maar juist Meta wordt met zijn open source project Llama het hardst geraakt door de lancering van DeepSeek. Er wordt zelfs al gesproken van ‘panic mode’ bij Meta.

Terwijl je zou denken dat Nvidia garen zou spinnen door de aankondiging van Stargate (want wie anders gaat de chips leveren voor het beoogde high performance computing), lijken veel beleggers te denken dat Nvidia wordt bedreigd door Stargate. Ik geef geen advies en doe geen voorspellingen, maar bij de volgende kwartaalcijfers van Nvidia lijkt de kans groot dat de beleggers Nvidia-CEO Jensen Huang weer op de schouders willen nemen. 

Zoals General Magic onderstreepte, is de juiste timing cruciaal bij het introduceren van technologie voor de massamarkt. De vraag is hoe snel kan worden bepaald of alle miljardeninvesteringen in AI het beoogde financiële en maatschappelijke rendement opleveren. Voorlopig leven we in de waan van de dag, waarin de aankondiging van Stargate even geloofwaardig lijkt als de Amerikaanse annexatie van Groenland. 

Categorieën
AI beleggen crypto

Vergeet FANG, het gaat nu om BATMMAAN – of toch crypto?

Ooit was het acroniem FANG (voor Facebook, Apple, Netflix en Google) het symbool voor de tech-aandelen. Maar vrijwel ongemerkt sloop Broadcom de club van biljoenenbedrijven binnen en inmiddels is er sprake van een nieuw acroniem: BATMMAAN (Broadcom, Apple, Tesla, Microsoft, Meta, Amazon, Alphabet, Nvidia). Barron’s kwam met een uitstekende analyse inclusief een prijsvergelijking. Wat blijkt? Nvidia is het goedkoopste aandeel van het stel.

De prestaties van de BATMMAAN-aandelen in het laatste jaar: gemiddeld 66% stijging.

Vergeet FANG, hier is BATMMAAN

Dat is vooral opvallend omdat Nvidia over het laatste jaar bezien al verreweg het best presterende aandeel was van de tech-giganten. Gestuwd door de AI-hype komt Broadcom (symbool AVGO) ook sterk opzetten, terwijl Tesla vooral wordt gedreven door leden van de cult van Elon Musk.

De hele BATMMAAN-club maakte het laatste jaar een gemiddeld rendement van 66%. Apple en vooral Microsoft doen het zelfs substantieel slechter dan de S&P 500, die met 25% een solide belegging is gebleken. Beide iconen lijden onder de AI-hype: Apple omdat het geen aanwijsbaar omzet- of winstvoordeel behaalt uit AI en Microsoft omdat het tientallen miljarden aan extra investeringen in AI doet, waarvan beleggers twijfelen aan het rendement op lange termijn.

Rendement van de top cryptovaluta: 174%

Beleggers met een sterke maag hebben een heerlijk jaar achter de rug in de cryptowereld, waar de gemiddelde stijging van de grootste cryptovaluta gemeten in marktwaarde, liefst 174% bedraagt.

De meest gestelde vraag in crypto blijft: welke munt moet ik kopen? Maar de grootste cryptovaluta deden op jaarbasis al 174%.

Naast de mede door Doge-fan Elon Musk gedragen stijging van de memecoin Dogecoin valt vooral op dat XRP, voor crypto-begrippen een token uit het stenen tijdperk, ruim 450% steeg. Het aanstaande presidentschap van Trump zorgt ervoor dat er een nieuwe SEC-baas zal worden aangesteld, na de notoire cryptohater Gensler. De hoop van XRP-houders is dat onder het nieuwe bewind de SEC de aanhoudende juridische procedures tegen XRP zal beëindigen.
 

Categorieën
technologie

Gokje: TikTok gaat slechts tijdelijk op zwart in de VS

 De droom van Mark Zuckerberg komt uit: zijn grote concurrent TikTok werkt niet meer in de VS

Het nieuwe jaar is nauwelijks begonnen en vooral op het gebied van sociale media is er al van alles loos. Mark Zuckerberg verklaarde in een video verkleed als een soort opgepimpte Joardy dat racisten en andere mafklazen als vanouds los mogen gaan op zijn Facebook en Instagram. Uiteraard om in het gevlei te komen van het MAGA-universum, want alles is geoorloofd om advertentietjes te slijten in de wereld van Zuckerberg en zijn befaamde rubberen ruggengraat.

TikTok werkt niet meer in de VS

In de VS werkt TikTok vandaag niet meer, hoewel Trump heeft laten weten morgen op zijn eerste werkdag de populaire app negentig dagen de tijd te zullen geven om aan de voorwaarden te voldoen en de Amerikaanse activiteiten van TikTok te verkopen.

Uit het feit dat de CEO van TikTok is uitgenodigd voor de inauguratie van Trump kan worden afgeleid dat het wel mee zal vallen met een permanent verbod op TikTok in de VS. De kans is groter dat Trump moederbedrijf ByteDance zal dwingen om TikTok te verkopen, bijvoorbeeld aan zijn nieuwe hypeboy Elon Musk. Het is zeer de vraag of Trump daadwerkelijk een handelsoorlog zal beginnen met China, het land dat voor Amerikaanse giganten zoals Tesla van vrindje Musk, maar ook voor Apple, Intel en Boeing, een cruciale markt is.  

Categorieën
AI beleggen crypto NFT's technologie

Bitcoin over de $100.000, maar nog steeds verslagen door Ethereum en Nvidia

Gelieve net zo gezellig mee te werken als deze lezeres en de korte enquete over deze nieuwsbrief in te vullen. Wie weet helpt het! Beeld: gegenereerd met Midjourney.

Deze week vraag ik je hulp via een enquête over deze nieuwsbrief. Verder ondermeer een blik op Bitcoin’s sprong boven de $100.000-grens, Ethereum en het begin van het altcoin-seizoen, hawk tuah girl zit in de penarie, AI-toepassingen om op te letten en crypto-cadeaus voor de feestdagen.

U vraagt, wij draaien 

Nou ja, misschien 😉 Na bijna twee jaar en tachtig nieuwsbrieven met wat ik normaliter volledig subjectief naar vrienden en collega’s stuurde, is het tijd om te peilen welke onderwerpen het meest en het minst interessant worden gevonden. Daarom nodig ik je uit om deze korte enquête in te vullen, wat nog geen twee minuten duurt. Volgende week worden de belangrijkste resultaten gedeeld. De laatste vraag biedt ruimte voor suggesties, opmerkingen en stellingen. De enquête is anoniem, maar als je het op prijs stelt, vermeld ik graag je naam en LinkedIn-profiel bij waardevolle feedback.

Bitcoin over de grens van $100.000 en weer terug

Het is altijd genieten als er iets groots gebeurt op een gebied waar de BBC een hartgrondige afkeer van heeft, maar wel over moet berichten. Denk aan Max Verstappen die de wereldtitel wint en de Brit Lewis Hamilton een record door de neus boort.

Met het gezicht van een verwend kind dat spruitjes en witlof krijgt voorgeschoteld tikte de verslaggever dit bericht, over het moment dat Bitcoin deze week meer dan $100.000 waard werd. De meeste media melden uitsluitend de beleggingsrisico’s, maar zien al jarenlang een aantal cruciale elementen van Bitcoin volledig over het hoofd.

Het unieke aan Bitcoin is dat het een volledig decentraal netwerk is zonder centrale partij die het aantal munten in circulatie controleert, zoals een centrale bank. Daardoor is er ook geen crypto-bankrekening, maar heb je zelf volledige controle over je eigen tegoeden.

Hoe belangrijk dat is, legde Netscape-oprichter en investeerder Marc Andreessen uit in de podcast van Joe Rogan middels een uitgebreide toelichting op het begrip ‘debanked;’ wat er gebeurt als je als persoon of bedrijf zonder enige toelichting je bankrekeningen en credit cards verliest. Dit is veel ondernemers in de fintech- en crypto-wereld de laatste jaren overkomen. Steeds meer mensen wereldwijd, en niet alleen in ondemocratische landen, hechten daarom aan self custody van hun bezittingen.

Groot verschil tussen 2018 en 2024

De vaak door mij geciteerde briljante Jennifer Zhu Scott memoreerde afgelopen week een panel waaraan zij in 2018 deelnam tijdens het World Economic Forum in Davos, toen Bitcoin voor het eerst een plaats op het hoofdpodium veroverde. Zhu Scott debatteerde met Nobelprijswinnaar Robert Shiller en een topman van de Zweedse centrale bank:

“Destijds was het een carrière-risico om openlijk voor Bitcoin uit te komen. Maar ik geloofde in het ideaal. Ik begreep de krachtige implicaties ervan voor de wereld en koos ervoor het te verdedigen. Veel van de ideeën die ik zes jaar geleden deelde zijn werkelijkheid geworden:

  • Bitcoin heeft goud meer ontwricht dan de dollar.
  • Kleinere landen zijn begonnen Bitcoin op te nemen in hun nationale reserves.
  • Bitcoin ging nergens heen—het belichaamde het ideaal van decentralisatie, en dat ideaal blijft ongelooflijk krachtig.

Hoewel de opkomst van Bitcoin buitengewoon is, heeft het ecosysteem zich ontwikkeld op manieren die ik niet volledig had voorzien:

  • Decentralisatie vs. Centralisatie: Bitcoin is geboren uit het ideaal van decentralisatie. Vandaag de dag wordt het ecosysteem echter steeds centraler, met figuren als Michael Saylor die een buitensporig grote invloed uitoefenen.
  • De Obsessie met de Prijs: Zes jaar geleden stelde ik dat de prijs het minst belangrijke aspect van Bitcoin was, de echte kracht lag in decentralisatie. Toch wordt Bitcoin nu gezien als een asset en draait het gesprek vrijwel volledig om prijsbewegingen.

Ik ben er trots op een van de vroege pioniers in dit veld te zijn geweest. Dankzij Satoshi Nakamoto’s revolutionaire visie hebben we de geboorte meegemaakt van talloze adembenemende projecten die schaalbare decentralisatie mogelijk willen maken. In een tijdperk waarin AI onze data gebruikt, deepfakes creëert en vertrouwen ondermijnt, ben ik dankbaar voor de opkomst van Web3-technologieën—die oplossingen bieden als datasoevereiniteit, onveranderlijkheid en authenticatie. Deze hulpmiddelen vormen een tegenwicht in een wereld die steeds meer wordt bepaald door ongecontroleerde digitale macht.

Aan degenen die het door mij geschetste beeld acht jaar geleden afwezen: ik glimlach vandaag. De reis van Bitcoin is nog lang niet ten einde, en deze mijlpaal is slechts het begin van wat er mogelijk is.”

Van Davos naar Hong Kong

Het debat, waarin het er vooral pittig aan toe ging tussen Zhu Scott en Schiller, is hier terug te zien. Achteraf is het ronduit schofterig om te zien hoe crypto op dit congres, waar zogenaamd vrij van gedachten wordt gewisseld, in een bepaald daglicht werd gesteld.

Allereerst heette het panel “The Crypto Asset Bubble“. Dat is vooral hilarisch als je bedenkt dat de prijs van Bitcoin op dat moment $11.000 bedroeg; dus wie op dat moment Bitcoin had gekocht, zou binnen zeven jaar die belegging bijna hebben zien vertienvoudigen in waarde. Doe mij vaker zo’n bubble!

Maar de tekst waarmee de voorzitter Bitcoin introduceert tart werkelijk alle fatsoensnormen: “Bitcoin emerges from the world of nerds and criminals.” Als halve nerd denk ik dan altijd: “wat als je het woord ‘nerd’ hier vervangt door joden, zwarten of Aziaten?” Opeens is dezelfde zin een stuk minder acceptabel.

Overigens was 2018 de laatste keer dat ik het World Economic Forum bezocht. Volgende maand zal de media weer volop berichten over het feestje in de bergen, waarover ik eerder schreef:

“Deelnemers meldden dat het aantal vrouwen dat ze tegenkwamen in Davos in de praktijk even hoog lag als het aantal MMA-vechters op de jaarlijkse Dag van de Dameskapper. Vrouwen zijn bijna net zo zeldzaam tijdens WEF als donkere mensen. Als motorrijders tijdens een toertocht of pinguins in een dierentuin, betrapte ik mezelf in Davos erop beleefd terug te zwaaien of te knikken naar andere gepigmenteerde medemensen.

Een week later kan geen WEF-deelnemer zich herinneren wat er verder is besproken of afgesproken, want het gaat in Davos in tegenstelling tot bijvoorbeeld de COP-klimaatconferenties niet om het gemeenschappelijk formuleren van meetbare doelstellingen. Er wordt ouderwets genetwerkt en baantjes gejaagd.

Want het spijt me de complotdenkers te moeten teleurstellen, maar er wordt tijdens WEF niet gesproken over wereldheerschappij van een kleine, heersende elite ten koste van het gewone volk; er wordt sowieso niet veel nagedacht over de toekomst. WEF blinkt vooral uit in het zizaggend de toekomst tegemoet rijden, kijkend in de achteruitkijkspiegel – met bril in de kaasfondue.”

De eerlijkheid gebiedt me te zeggen dat het “Zwitsers netwerkeffect” voor mij persoonlijk zeer nuttig was. Ik leerde Zhu Scott vlak voor WEF kennen tijdens een crypto-congres in St. Moritz, waarna ik door haar optreden in het panel met Schiller concludeerde dat ze de bijzondere gave heeft om haar immense kennis van de meest obscure technische details, te plaatsen binnen wereldwijde trends en ontwikkelingen.

Zhu Scott was zo vriendelijk om deze voor haar toch nutteloze Nederlander een paar maanden later in Hong Kong een paar uur lang bij te scholen op het gebied van decentralisatie en blockchain. Mijn ervaring is dat deze toegankelijkheid en bereidwilligheid om kennis te delen, vaker is te zien in de crypto-wereld dan in de traditionele IT-sector, om nog te zwijgen van de financiële wereld.

Niemand verwacht dat het zo blijft, maar de laatste vijf jaar was Ethereum een veel betere belegging dan Bitcoin en zelfs beter dan Nvidia.

Ethereum deed het veel beter dan Bitcoin

Door beleggers wereldwijd, ook uit de traditionele beleggingswereld, is Bitcoin dit jaar geaccepteerd als beleggingsproduct dat het best vergelijkbaar is met beleggen in goud: het wordt niet gebruikt als betaalmiddel, maar als belegging voor een lange termijn. Daarom blijft het opvallend dat wie naar de markt kijkt met een blik over vijf jaar in plaats van vijf minuten, Ethereum ruim twee keer zoveel in waarde is gestegen als Bitcoin.

Sterker nog, als we de prestaties van de twee grootste crypto’s vergelijken met die van de drie meest waardevolle bedrijven ter wereld, blijkt dat Ethereum zelfs beter heeft gepresteerd dan beurslieveling Nvidia. Dat zegt niet het de komende vijf jaar opnieuw het geval zal zijn, maar het is toch interessant om in het achterhoofd te houden.

Niks kerst, het is altcoin season

Als de koersstijging van Bitcoin heel snel is verlopen, zoals de laatste maanden, is het meestal een kwestie van tijd tot er wat winst wordt genomen en de opbrengst van die verkoop van Bitcoin wordt belegd in andere cryptovaluta: altcoins.

Dat gebeurde afgelopen week, toen veel altcoins hun pieken behaalden, waaronder BNB, Dogecoin (DOGE), XRP en Chainlink (LINK). In de vorige cyclus, in 2021, presteerden altcoins gedurende bijna vijf maanden achtereen beter dan Bitcoin.

In de cryptowereld is het geen kerstmis, maar altcoin season. Bron: Coinmarketcap.

De vraag is uiteraard welke sectoren binnen de cryptovaluta het meest zullen profiteren van het aanstaande altcoin-season. Tot frustratie van alle oprechte blockchain-ontwikkelaars lijken op dit moment vooral alle meme coins, alle gekke muntjes zonder enige onderliggende waarde, het meest te profiteren.

Hawk Tuah Girl goes crypto

Ze was afgelopen zomer een paar dagen wereldberoemd: Haliey Welch, beter bekend als hawk tuah girl. Afgelopen week werd ze beschuldigd van betrokkenheid bij grootschalige oplichting door een muntje genaamd HAWK uit te brengen dat in korte tijd bijna een half miljard dollar waard werd, waarna de koers volledig instortte(91% daling).

Nu zullen weinigen van mevrouw Welch hetzelfde stringente monetaire beleid hebben verwacht als van pakweg Nout Wellink of Onno Ruding, maar dit was wel erg grof. Stephen Findeisen, beter bekend als YouTuber Coffeezilla, was er snel bijom de zogeheten rug pull (tapijtonderuittrekking?) te ontmaskeren. Maar ook onbekende mensen kunnen muntjes uitbrengen, zelfs kinderen.

Puber maakt meme coins

 Op de avond van 19 november was kunstadviseur Adam Biesk net klaar met zijn werk in zijn huis in Californië, toen hij een gesprek opving tussen zijn vrouw en hun zoon, die net naar beneden was gekomen. De jongen, een vroege tiener, beweerde dat hij een fortuin had verdiend met een cryptomunt die hij zelf had gecreëerd.

Aanvankelijk besteedde Biesk er weinig aandacht aan. Hij wist dat zijn zoon met crypto experimenteerde, maar de gedachte dat hij voor bedtijd nog even een klein vermogen had gemaakt, leek veel te onwaarschijnlijk. “We geloofden het eigenlijk niet,” zegt Biesk. Maar toen de telefoon onophoudelijk begon te rinkelen en zijn vrouw werd overspoeld met boze berichten op Instagram, besefte Biesk dat zijn zoon de waarheid sprak—zij het niet helemaal het volledige verhaal.”

In een uitstekend artikel verklaart Ars Technica hoe en waarom Pump.Fun een nieuwe thuishaven blijkt voor iedereen die zelf snel een meme coin wil uitbrengen. De kern is simpel: de mogelijke winsten bij meme coins zijn altijd gekoppeld aan onmetelijke risico’s. Alleen voor de gokker met een sterke maag.

Interessante crypto-categorieën

Zoals elke week wil ik benadrukken dat ik geen investeringsadviezen verstrek, maar dit lijken kansrijke soorten cryptovaluata:

  • Real world assets (RWA): Dit zijn cryptoprojecten die tastbare, fysieke bezittingen vertegenwoordigen, zoals goud, onroerend goed, kunst of grondstoffen die worden “getokenized”. Door deze om te zetten in digitale muntjes kunnen ze gemakkelijker worden verhandeld en beheerd, terwijl het eigendom transparant en verifieerbaar is in de blockchain.
  • AI-tokens (die al dan niet daadwerkelijk iets met AI te maken hebben): Dit betreft cryptoprojecten die inspelen op het thema kunstmatige intelligentie, maar niet altijd daadwerkelijk substantiële AI-technologie bevatten. Sommige projecten proberen daadwerkelijk AI-toepassingen te integreren, zoals “smart contracts” met machine learning-functionaliteit, terwijl andere simpelweg de term “AI” gebruiken vanuit marketingoogpunt.
  • DePin of DePIN (Decentralized Physical Infrastructure Network): Dit is een blockchain-gebaseerd model voor het gedecentraliseerd beheren van fysieke infrastructuur. Hierbij kan gedacht worden aan netwerken voor internettoegang, energie of mobiliteit, waarin de infrastructuur niet door één centraal orgaan wordt gecontroleerd. Stel je voor: Uber met alleen chauffeurs en klanten, zonder centrale organisatie die 20-30% van de omzet pakt.

Investeringsmaatschappij Andreessen Horowitz publiceerde gisteren een mooi overzicht met naar hun mening kansrijke sectoren in 2025.

Kort nieuws

Tesla wordt opgezweept door Musk’s bromance met president Trump, maar Ethereum steeg ook hard deze week.
  • Tesla, Ethereum, Amazon en Meta zijn de winnaars van de beursweek, die feitelijk geen verliezers kende. Ja, de S&P500 bleef achter bij de tech-aandelen en de crypto’s, maar daarvoor is het risicoprofiel ook lager. Met 28% stijging heeft de S&P500 een fenomenaal jaar. Al helemaal vergeleken met spaarrekeningen…

Het is een grappige wedstrijd, uitgeschreven door AI-experts en wetenschappers: krijg een AI-bot zover dat ze je de liefde verklaart en maak kans op duizenden dollars.

“Het kan nuttig zijn om een ‘proof of humanity’-woord af te spreken dat je vertrouwde contacten aan je kunnen vragen,” schreef Near. “Mocht er een vreemd en dringend stem- of videogesprek van je binnenkomen, kan dit hen helpen te bevestigen dat ze echt met jou spreken en niet met een deepfake/deepcloned-versie van jou.”

Toen iemand dit vorig jaar voorstelde op X leek het misschien nog vergezocht, maar inmiddels adviseert de FBI aan samenwonenden en families om een eigen geheim wachtwoord, of veiligheidszin, samen te stellen. Wanneer oplichters en criminelen zich dan telefonisch proberen voor te doen als een lid van de familie, bijvoorbeeld een zogenaamd verdwaald kind dat haar ouders vraagt om snel geld te sturen, kan met het familie-wachtwoord of veiligheidszin worden geverifieerd wie er aan de lijn is. Ik gok dat veel families ervoor zullen kiezen om zinnen uit populaire films te gebruiken als veiligheidszin, zoals uit Harry Potter of Flodder.

Liefst 87% van alle startups die meededen aan het programma van Y Combinator, dat eindigt met een presentatie voor investeerders, hield zich op een bepaalde manier bezig met AI. Maar waar de focus veelal uitgaat naar consumententoepassingen, vindt het grootste gebruik van AI juist plaats binnen bedrijfsmatige omgevingen. Techcrunch adviseert bedrijven om goed te kijken naar CTGTGaliniRaycaster en HumanLayer.

De meeste analisten overschatten de energievraag en onderschatten technologische vooruitgang. Dat is de kern van een betoog van The Economist, dat heeft gekeken naar schattingen van de mondiale kosten van een energietransitie naar een wereld zonder CO2-uitstoot, gemaakt door verschillende economen, consultants en andere onderzoekers—het soort schattingen dat routinematig als basis voor beleid wordt gebruikt.

Deze inschattingen variëren van ongeveer $3 biljoen per jaar tot bijna $12 biljoen per jaar, enorme bedragen. Maar deze cijfers zijn zwaar overdreven. Het goede nieuws is, volgens The Economist, dat de energietransitie vele malen goedkoper gaat worden.

Ik beweer niet dat ik alle voorgestelde producten zelf op mijn verlanglijst zet, maar je zult met me eens zijn dat deze omschrijving van een kerstcadeau wel de aandacht trekt: “de Chipped Social Nail Set bevat met NFC uitgeruste nagels die verbinding kunnen maken met blockchain-ervaringen en cryptowallets, waardoor er een interactieve manier ontstaat om je cryptostijl te laten zien. Het is het perfecte cadeau voor de gedurfde, stijlvolle cryptofanaat in je leven.” Hoe leefden we ooit zonder NFC nagels die met je crypto-wallet in verbinding staan?

Ik sluit af met nogmaals het vriendelijke verzoek om de korte vragenlijst over deze nieuwsbrief in te vullen. Bij voorbaat hartelijk dank!

Categorieën
AI beleggen crypto technologie

De grote trends van 2024: AI, crypto en koolstofverwijdering

Er zijn op dit moment drie grote trends in technologie die zowel worden gedreven door technologische, als door sociologische en politieke stromingen: AI, crypto en carbon removal (koolstofverwijdering). Deze baanbrekende ontwikkelingen worden zoals elke grote innovatie met scepsis ontvangen, een patroon dat al decennia zichtbaar is.

PC: “te duur en nutteloos”

In de jaren tachtig, toen de personal computer opkwam, werden pc’s vooral gezien als te duur voor een apparaat zonder veel relevante toepassingen. Dat veranderde snel dankzij prijsdalingen en standaardisatie van software, nadat MS-DOS dankzij een uitgenast licentiemodel van Microsoft uitgroeide tot wereldstandaard. De tekstverwerker en het spreadsheet maakten de PC snel onmisbaar op kantoor.

Internet: “te moeilijk en gevaarlijk”

In de jaren negentig herhaalde dit patroon zich met internet. De pc werd gezien als een werkinstrument, niet als een potentieel massamedium. Bill Gates verklaarde zelfs dat internet gebukt ging onder gebrek aan standaarden, het was onveilig en veel te ingewikkeld, reden waarom hij in zijn boek The Road Ahead het woord internet nog geen tien keer gebruikte.

Bill repte liever over de information super highway, die hij zelf wel effe ging aanleggen met het gesloten MSN, waar we verder nooit meer iets over hebben gehoord. Toch maakten email, de web-browser en toepassingen zoals eBay, Amazon en Google internet binnen een paar jaar toegankelijk voor consumenten.

In Nederland duurde het tot eind 1996 voordat het NOS Journaal begreep dat internet een serieus massamedium ging worden, al werd de penetratie van de computer door Joop van Zijl nog wel vergeleken met die van de magnetron.

Smartphones: “alleen voor vertegenwoordigers”

Toen de iPhone in 2007 op de markt kwam heerste de Blackberry in de zakelijke markt. Hoewel het grootste deel van de bevolking in ontwikkelde landen al een mobiele telefoon had, vaak een Nokia, was de kritiek op de iPhone niet mals. “Te duur, alleen handig voor vertegenwoordigers”, zo oordeelde een vriend uit notabene de IT-wereld. Overigens dezelfde knakker die tien jaar eerder over de mobiele telefoon oordeelde als ‘alleen handig voor drugsdealers‘, een veel gehoord sentiment.

Microsoft-CEO Steve Ballmer lachte de iPhone weg in een video waarin hij, zoals hem was aangeleerd door PR-mensen, snel overstapte op het promoten van het eigen Windows Mobile waar we verder ook nooit meer iets over hebben gehoord. Het maakt de prestatie van CEO Satya Nadella om Microsoft na Ballmer compleet nieuw leven in te blazen des te knapper, maar daarover een andere keer.

AI, crypto en koolstofverwijdering aan de beurt

Op dit moment zien we exact dezelfde patronen als voorheen, maar nu over AI, crypto en koolstofverwijdering:

  • AI wordt vaak afgedaan als nuttig voor werk, maar zonder nuttige toepassingen voor consumenten.
  • Crypto wordt bekritiseerd met opmerkingen als: “Noem een toepassing.” Intussen ligt de eerste toepassing in iets elementairs als het herontwerpen van het bancaire systeem, waarbij elke gebruiker zijn eigen rekening beheert en banken overbodig maakt. Blijkbaar wordt de significantie hiervan door velen gemist. Tip: ga nooit in discussie met mensen die te lui waren om het Bitcoin whitepaper te lezen, maar wel een mening hebben.
  • Koolfstofverwijdering wordt vaak getypeerd als fraude, waarbij wordt verwezen naar bekende voorbeelden zoals inefficiënte kookovens, zonder de complexiteit en potentie te kennen of te begrijpen van projecten die wel daadwerkelijk koolstof verwijderen uit de atmosfeer, zoals ocean fertilization. Dit soort verwijdering van koolstof uit de atmosfeer is de grootste opgave die de wereld te wachten staat in de komende decennia. Tip: ga nooit in discussie over klimaatverandering met mensen die te lui waren om de samenvatting te lezen van recente IPCC-rapporten.

Toegegeven: ik heb een persoonlijke fascinatie voor de wijze waarop innovaties doorbreken of mislukken. Daarom heette zowel mijn afstudeerscriptie in 1993 als mijn boek uit 2001 allebei “Op zoek naar de Heilige Graal,” hoewel een of andere mafkees de omslag heeft gefotoshopt van mijn boek dat overigens nog steeds in grote aantallen te koop is. En niet vanwege het grote succes.

Ik leerde meer van Megamistakes dan van Megatrends. Iedereen kent de adoptiecurve van Rodgers, maar het blijft mysterieus waarom de ene innovatie wel aanslaat en de andere genadeloos flopt. Voor koolstofverwijdering, crypto en AI zijn er verschillende belangrijke succesfactoren, waarvan ik er een aantal wil belichten.

CO2-succes was niet tijdens COP29

Voor de doorbraak van koolstofverwijdering is politieke bereidheid een vereiste. Alle media waren gericht op de klimaattop COP29 in Bakoe, maar intussen werden er in Brussel en Washington successen geboekt in de strijd tegen klimaatverandering.

In Brussel keurde de Europese Raad de oprichting goed van het eerste EU-brede certificeringskader voor permanente koolstofverwijdering, koolstoflandbouw en koolstofopslag in producten. Dit vrijwillige kader is bedoeld om een certificeringssysteem te creëren waarmee koolstofverwijdering kan worden gekwantificeerd, gemonitord en geverifieerd en om greenwashing tegen te gaan; koolfstofhuichelen. De goedkeuring van de nieuwe regels door de EU markeert de laatste grote wetgevende stap om groen licht te geven voor de oprichting van het nieuwe certificeringskader voor koolstofverwijdering.

Dan nu in het Nederlands: er worden standaarden ingevoerd waardoor bedrijven en burgers daadwerkelijk hun koolstof-uitstoot kunnen compenseren en dan niet door flutbossen te planten of te behouden, maar door CO2-uitstoot meetbaar tegen te gaan of nog beter, CO2 uit de atmosfeer te verwijderen.

Democraten en Republikeinen samen voor koolstofverwijdering

In de Verenigde Staten werd een wetsvoorstel ingediend door senatoren Lisa Murkowski (Republikeins, Alaska) en Michael Bennet (Democraat, Colorado) met als doel subsidies voor koolstofverwijdering uit te breiden voor een breed scala aan technologieën die bedoeld zijn om koolstofdioxide permanent uit de lucht en zeeën te verwijderen.

De wet zal waarschijnlijk nog niet worden aangenomen door het huidige congres wegens tijdsgebrek, maar de introductie ervan wijst erop dat subsidies voor koolstofverwijdering ook onder president Trump zullen worden uitgebreid. Het feit dat de wet werd ingediend door senatoren uit beide partijen, een zeldzaamheid tegenwoordig, stemt hoopvol.

AMC’s voor CO2

Let komende jaren op de term Advanced Market Commitment (AMC), hier toegelicht door de Economist: ongeacht hoe de politieke wind waait, is de druk uit de samenleving op decarbonisering zo groot dat slimmere bedrijven zelfstandig proberen om hun eigen koolstofafdruk te verwijderen of minimaal te compenseren, door het financieren van technieken die koolstof verwijderen voor lange termijn; liefst voor altijd. Salesforce, Google, Meta en Microsoft zijn slechts de eersten uit een lange lijst bedrijven die AMCs zullen financieren.

Een ander voorbeeld: vorige week werd bekend dat Planetary Technologies 138 ton CO2 heeft verwijderd via ‘Ocean Alkalanity Enhancement (OAE)’, waarbij door het toevoegen van mineralen of stoffen de alkaliniteit, de capaciteit van de oceaan om CO2e te absorberen, wordt verhoogd met als doel CO₂ vast te leggen en  klimaatverandering tegen te gaan. Kopers van de bijbehorende carbon removal credits waren Shopify (96 ton) en Stripe (42 ton) op basis van een ‘vooraankoopovereenkomst‘. Bij Scrabble leg je hem niet snel, maar het bestaat echt en zal veel worden gebruikt.

Old school tech vergeleken met AI en crypto

Beurswaarderingen zijn een weerspiegeling van marktverwachtingen en het enthousiasme rond AI en crypto toont aan dat investeerders vertrouwen hebben in hun potentieel op langere termijn. Ik heb vier virtuele ‘mandjes’ aangemaakt waarover ik vaker heb bericht:

  • ‘MANAAM’: de old school techbedrijven
  • Spotlight 9: de negen m.i. toonaangevende tech-beleggingen
  • AI Spotlight 9: negen bedrijven die profiteren van AI
  • Crypto Spotlight 9: de grootste negen crypto’s gemeten in marktwaarde

Old school tech MANAAM: +36%

In de bredere techsector blijven gevestigde spelers domineren. Ooit waren beleggers fan van de term FANG (voor Facebook, Apple, Netflix en Google, alsof Microsoft niets voorstelde), maar laten we het groepje ‘MANAAM’ nemen, bestaande uit Meta (voorheen Facebook), Apple, Microsoft, Amazon, Alphabet (voorheen Google) en Netflix. De gemiddelde stijging van de aandelen van dit inmiddels klassieke clubje bedraagt dit jaar liefst 35.9%. Dat is vanuit beleggingsperspectief fenomenaal, tot je bedenkt dat de S&P 500 dit jaar ook al 27.19% in de plus staat.

Spotlight 9: +63%

Microsoft (14%), Alphabet (22.28%) en Apple (27.84%) doen het niet eens beter dan de index. Terwijl beleggers tech-aandelen kopen voor de hogere koersstijgingen, als compensatie voor het hogere risico.

Geen koopadvies, maar indicatief: de Spotlight 9 is +63%

Wie echter de Spotlight 9 had gekocht, die bestaat uit de belangrijkste techbedrijven en de twee grootste crypto’s Bitcoin (+119%) en Ethereum (+57%), zou de beleggingsportefeuille dit jaar al 63.37% hebben zien stijgen. Vergeleken met de MANAAM ontbreekt Netflix in de Spotlight 9, terwijl Nvidia (+187%) uiteraard is toegevoegd als ’s werelds meest waardevolle technologiebedrijf.

AI Spotlight 9: +76%

De waardering van AI-gedreven bedrijven zoals Nvidia, die een sleutelrol spelen in de ontwikkeling van AI-infrastructuur, heeft recordhoogtes bereikt. Dit laat zien dat de markt de snelheid erkent waarmee deze door AI opgestuwde bedrijven hun resultaten zien stijgen.

Ondanks AMD, Gigabyte en Super Micro doet de AI Spotlight 9 liefst + 76%

Omdat Nvidia al is opgenomen in de Spotlight 9 heb ik de marktleider buiten beschouwing gelaten in mijn eveneens compleet arbitraire ‘AI Spotlight 9’, bestaande uit negen bedrijven waarvan ik het vermoeden heb dat ze door AI sneller zullen kunnen groeien dan de toonaangevende grote techbedrijven (de MANAAM-groep) en wellicht zelfs sneller dan de Spotlight 9.

Met een groei van 76.11% is dat dit jaar zeker het geval, waarbij het helemaal opvallend is dat deze stijging tot stand komt ondanks Super Micro (dat de accountant het hazenpad zag kiezen), AMD (-1%) en Gigabyte, hardware-partijen die de groei van de rest niet bijbeenden. Softwarebedrijf Palantir (+305%), waarover ik begin november schreef, maakt het verschil meer dan goed.

Crypto Spotlight 9: +191%

Sinds de goedkeuring eerder dit jaar van Bitcoin ETFs, stroomden al tientallen miljarden vanuit de traditionele beleggingswereld richting crypto. Het wachten was op het moment dat de ‘alt rotation‘ zou beginnen, het moment waarop er meer geld naar andere cryptovaluta vloeit dan naar Bitcoin, wat geldt als het onofficiële startschot van ‘altcoin season.‘ Dat moment vond gisteren plaats, toen de Ethereum Spot ETF netto instroom, die naar Bitcoin oversteeg.

Crypto Spotlight 9: +191% en hier zit geen memecoin tussen.

De echte durfal stapt daarom nu groot in de meest malle muntjes die vaak geen enkele onderliggende waarde bevatten, maar dat is even risicovol als in een casino alles op rood of zwart zetten. Een minder risicovolle strategie, voorzover dat mogelijk is in crypto, is om te spreiden in de grootste cryptovaluta en te profiteren van het algehele sentiment.

De ‘Crypto Spotlight 9’ bestaat uit de grootste cryptovaluta gemeten naar marktwaarde, waarbij stable coins, memecoins (crypto-gebbetjes) en tokens die gekoppeld zijn aan cryptobeurzen zoals BNB, buiten beschouwing worden gelaten.

Dat groepje, alfabetisch gerangschikt als Avalanche, Bitcoin, Cardano, Ethereum, Solana, Stellar, Toncoin, TRON en XRP, behaalde dit jaar tot nu toe een stijging van 191%. Is dit dan een koopadvies? Absoluut niet.

Wat ik wel iedereen aanraad die actief is op het gebied van technologie en innovatie, is om zich te verdiepen in AI, koolstofverwijderings-technologie, blockchain en cryptovaluta. Net zoals in de jaren tachtig met de pc, internet in de jaren negentig en de smartphone vijftien jaar geleden, zijn dit ontwikkelingen die wereldwijd onstuitbaar zijn.

Een praktische manier om op de hoogte te blijven is om dan een beetje te investeren in die sectoren, waarbij ik aanraad om dit alleen te doen met geld dat je niet nodig hebt voor de huur, hypotheek of andere dagelijkse beslommeringen. Ook binnen technologie en crypto loont het zeker om goed te kijken naar wat de beoogde beleggingen daadwerkelijk behelsen; wat doet Palantir eigenlijk, wordt Ethereum bedreigd door Solana en SUI; en is het niet grappig om toch een klein gokje op memecoins te wagen?

Wie er wat geld instopt, gaat zich vanzelf informeren. Het alternatief is een wekelijkse nieuwsbrief schrijven over tech en innovaties, maar dat vereist ook een enorm ego.

Hartelijke groet, dank voor de belangstelling en tot volgende week!

Categorieën
AI beleggen crypto technologie

Geheimzinnig databedrijf Palantir is de winnaar van de week

Het was een opvallende week in de techwereld. Door de Amerikaanse presidentsverkiezingen bleven techbedrijven stil op het PR-front, terwijl de overwinning van Trump voor speculatie zorgde over wat dit betekent voor technologie- en innovatiebeleid. Eén ding is duidelijk: Elon Musk heeft een nieuwe rol als tech-souffleur van president Trump.

In deze editie deel ik de nieuwsberichten die eruit sprongen: van space cowboys en crypto tot AI en een bijzonder verhaal over zelfbehandeling tegen kanker. Maar bovenal: veel over Palantir, de absolute winnaar van de week.

Is Trump voor datacenters op kernenergie, crypto en AI?

Uit redelijk onverwachte hoek, want voor een bredere visie moeten we doorgaans niet in de conservatieve datacentersector zijn, kwam deze uitstekende analyse van Data Center Dynamics over wat de tech- en innovatie-sector kan verwachten onder Trump. Van AI tot crypto, chips en ruimtevaart; vrijwel alles komt aan bod.

Trump leidt tot 4 miljard ton extra CO2 emissies

Tel de jaarlijkse uitstoot van de EU en Japan bij elkaar op, of neem alle uitstoot van de honderdveertig minst uitstotende landen ter wereld en je hebt de extra uitstoot die de VS in 2030 zal veroorzaken door de verkiezing van Trump, zo berekende Carbon Brief al eerder dit jaar. Het is twee keer zoveel uitstoot als alle besparingen die duurzame energie wereldwijd hebben opgeleverd in de laatste vijf jaar.

Wetenschapsredacteur bij de Volkskrant Maarten Keulemans hoopt desondanks op een alternatieve klimaatkoers die niet is gebaseerd op het Parijse klimaatakkoord, bijvoorbeeld door initiatieven die niet vanuit de overheid komen. Dat is een interessante gedachte die ook wordt aangehangen door Blue City Solutions, de onafhankelijke groep vrijdenkers die ik ondersteun bij de ontwikkeling van private initiatieven tegen klimaatverandering.

“Saddle up, space cowboys” 

De kans bestaat dat Elon Musk bij zijn grote tegenstander NASA grote reorganisaties en bezuinigingen gaat doorvoeren, in zijn rol als presidentieel adviseur. Dat zijn bedrijf Space X hierbij garen spint is uiteraard geheel toevallig.

OpenAI heeft een hardware-bazin

Caitlin Kalinowski is het voormalig hoofd van de augmented reality-brilprojecten van Meta. Maandag meldde Kalinowski, CK voor intimi, in een bericht op LinkedIn dat zij bij OpenAI leiding gaat geven aan robotica en consumentenelektronica.

Eind september liet OpenAI uitlekken dat CEO Sam Altman met Apple-legende Jony Ive zou werken aan een ‘iPhone voor AI’, wat dat ook moge zijn. Nu Kalinowski bij OpenAI begint is de vraag hoe haar werk zich zal verhouden tot het project van OpenAI met Ive. Kalinowski en Ive kennen elkaar goed, want eerder werkte ze bij Apple aan de hardware van de Macbooks in de periode dat Ive er Chief Design Officer was onder Steve Jobs. Komt OpenAI met een bril, een mobiel apparaat of iets geheel nieuws?

Palantir verslaat Nvidia

Bijna geruisloos sloop Palantir vorige maand de S&P 500 in. Het softwarebedrijf van Peter Thiel en Alex Karp, dat altijd werd omringd door een mist van geheimzinnigheid, steeg dit jaar op Wall Street liefst 252%, nog meer dan Nvidia. 

Nabeel Qureshi, voormalig ontwikkelaar bij Palantir, schreef een fascinerend verhaal over zijn tijd bij het data-analysebedrijf. Voor iedereen die werkzaam is op het gebied van innovatie is het een absolute aanrader. Het begint gelijk goed, wanneer Qureshi een interview met CEO Karp citeert over diens unieke aanpak bij sollicitatiegesprekken:

“Ik ontmoet graag kandidaten zonder enige informatie over hen: geen cv, geen voorbereidende gesprekken of functiebeschrijving, alleen de kandidaat en ik in een kamer. Ik stel een vrij willekeurige vraag, iets dat niets te maken heeft met wat ze bij Palantir zouden doen. Vervolgens kijk ik hoe ze de vraag ontleden en of ze inzien hoeveel verschillende manieren er zijn om hetzelfde te bekijken. Ik houd interviews graag kort, ongeveer tien minuten. Anders gaan mensen over op hun aangeleerde antwoorden en krijg je geen goed beeld van wie ze werkelijk zijn.”

In tien minuten zul je niet de diepte ingaan over je tijd als praeses bij het corps, je gezinsleven of je hobbies, dus dat geeft al een aardige indicatie over de sfeer en focus bij Palantir.

Geen FTE maar FDE

Opvallend is dat Palantir volgens Qureshi is georganiseerd rond twee typen ontwikkelaars:

  • ontwikkelaars die met klanten werken, ook wel bekend als FDE’s, forward deployed engineers.
  • ontwikkelaars die werken in het kernproductteam aan productontwikkeling, PD-ers, en die zelden klanten bezoeken.

FDE’s werken ‘onsite’ bij de klant, drie tot vier dagen per week, wat resulteert in een enorme hoeveelheid reizen, zeer ongebruikelijk voor software-ontwikkelaars bij een bedrijf uit Silicon Valley.

Doel van deze aanpak is diepgaande kennis op te doen van bedrijfsprocessen in complexe sectoren (zoals gezondheidszorg, inlichtingendiensten, ruimtevaart, enz.) en die kennis vervolgens te gebruiken om software te ontwerpen die daadwerkelijk het probleem oplost.

De PD-ontwikkelaars ‘productiseren’ wat de FDE’s bouwen. Ofwel: ze zetten het maatwerk van de FDE’s om in standaard-producten en ontwikkelen zo de software die de FDE’s bij volgende projecten in dezelfde sector weer helpt om hun werk beter en sneller te doen. Qureshi bracht bijna een jaar door in Frankrijk bij Airbus, zodat Palantir leerde wat voor soort producten de luchtvaart-industrie nodig heeft.

Het is een originele aanpak die het midden houdt tussen het maatwerk dat de grote IT-consultancybedrijven zeggen te leveren (kuch) en de ‘one size fits all’-aanpak van traditionele ERP-bedrijven.

‘Whatever you want Ben’

Een stukje durfkapitalisme naar de mensen toe: topinvesteerder Ben Horowitz doneerde geld aan de politie van Las Vegas, dat daar op zijn verzoek drones mee kocht van een leverancier waarin zijn bedrijf investeerde. De fabrikant maakte uiteraard goede sier met deze order, in een moderne variant van vestzak-broekzak-via-politie-borstzak.

Bedrijven willen werknemers terug op kantoor. Wat speelt er echt?

In een podcast bespreekt The Verge met twee experts wat de ware redenen zijn waarom veel bedrijven hun werknemers terug op kantoor willen. Het zijn niet alleen verkapte bezuinigingen, hopend dat mensen ontslag zullen nemen. Veel bedrijven hechten toch aan teambuilding en verwachten op kantoor hogere productiviteit.

Nvidia passeert grens van $3.6 biljoen marktwaarde

Wall Street verwacht dat Trump de beperkingen voor AI-ontwikkeling van de regering-Biden terugschroeft en daardoor haalde Nvidia via rechts Apple in als ’s werelds meest waardevolle bedrijf.

Nvidia voorbij Microsoft en Apple; voor hoe lang?

De marktwaardes van de top drie zijn nu als volgt:

  • Microsoft: $3.14 biljoen
  • Apple: $3.43 biljoen
  • Nvidia: $3.62 biljoen

Het aandeel NVDA steeg dit jaar 206%. Het is geen PLTR, maar blijft hoogst uitzonderlijk voor een bedrijf van deze omvang. De laatste vijf dagen stegen Microsoft, Apple en Nvidia respectievelijk 3.1%, 2.6% en 7.6% tegen een stijging van 41.8% voor Palantir. Daarmee steeg Palantir zelfs veel harder dan de crypto’s, waarvan zoveel werd verwacht door beleggers en speculanten.

Aanleiding waren de uitstekende kwartaalcijfers, waaruit bleek dat de omzet van Palantir vergeleken met hetzelfde kwartaal vorig jaar met 30% was toegenomen. De winst steeg zelfs met 101%. Palantir behaalt een operationele winst van bijna 20%, vergeleken met bijvoorbeeld 15% bij Salesforce, waarvan de omzet met slechts 8% groeide.

De negen grootste cryptovaluta naar marktwaarde stegen na de Amerikaanse verkiezingen

Waar verwacht werd dat de cryptovaluta door het dak zouden gaan na de overwinning van Trump, bleef de stijging voor de volatiele cryptowereld nog relatief bescheiden. Bitcoin vestigde een nieuw hoogtepunt maar stabiliseerde redelijk.

In deze grafiek valt de stijging van Cardano op, maar die is bedrieglijk: de koers van ADA steeg het laatste jaar ‘slechts’ 28% dus dit was eerder een correctie dan een doorbraak. Gemiddeld stegen de grootste crypto’s afgelopen week met 16%.

Er is gerechtigheid: memecoins deden het slechter dan een echt bedrijf als Palantir

Zat de grootste winst dan bij die malle speculatieve muntjes van honden (al dan niet met hoed), of kikkers en andere gekkigheid? Nee, want de grootste memecoins stegen afgelopen week ‘slechts’ 12%.

Wie deze zondag onverhoopt belandt op een kringverjaardag of in een voetbalkantine met blaatapen die oreren over bizarre koerswinsten op memecoins, kan zich wapenen met de wetenschap dat de grootste memecoin, Dogecoin, afgelopen jaar 198% steeg.

Leuk en aardig, maar het meest waardevolle technologiebedrijf ter wereld, Nvidia, dat in tegenstelling tot memecoins daadwerkelijk unieke technologie ontwikkelt en daardoor veel minder gevoelig is voor speculatie, steeg in het laatste jaar met 214%. Sta je daar, met je roze koek of je kaasdobbelsteentjes in je hand op te scheppen over Dogecoin.

Palantir is met 252% stijging dit jaar aan een enorme opmars bezig; van $15 begin dit jaar steeg de koers naar $58 afgelopen vrijdag. Hierbij rijst uiteraard de vraag of het bedrijf met een stratosferische koers-winstverhouding van 295 deze waardering weet vast te houden.

Peter Thiel, mede-oprichter van Palantir, zou daarbij wat hulp kunnen gebruiken van zijn vrienden in het Witte Huis; want Thiel is zo uitgenast geweest om niet alleen al vroeg het spoor van Trump te kiezen, hij is ook mentor en vriend van de nieuwe vice-president JD Vance.

Wetenschapper behandelde haar kanker met virussen die ze zelf ontwikkelde

Graag sluit ik de nieuwsbrief deze week positief af, met de bijzondere prestatie van iemand die dit geheel op eigen kracht deed: virologe Beata Halassy zegt in Nature dat zelfbehandeling werkte en een positieve ervaring was — maar onderzoekers waarschuwen dat dit niet iets is dat anderen zouden moeten proberen.

Halassy, een virologe aan de Universiteit van Zagreb, behandelde met succes haar eigen borstkanker door de tumor te injecteren met in het laboratorium gekweekte virussen, waarmee ze een discussie op gang bracht over de ethiek van zelf-experimentatie.

Halassy ontdekte in 2020, op 49-jarige leeftijd, dat ze borstkanker had op de plaats van een eerdere mastectomie. Het was de tweede terugkeer op die plek sinds haar linkerborst was verwijderd en ze wilde onder geen beding een nieuwe chemokuur  ondergaan.

Na een uitgebreide literatuurstudie verkoos Halassy een onbewezen behandeling en diende zichzelf een behandeling genaamd oncolytische virotherapie (OVT) toe om haar eigen stadium 3-kanker te behandelen. Ze is nu vier jaar kankervrij.

Dank voor de belangstelling en tot volgende week!

Michiel Frackers

De Engelse versie van deze nieuwsbrief verschijnt hier op LinkedIn.

Deze nieuwsbrief bevat geen beleggingsadvies maar slechts een op kennis, ervaring en zelfoverschatting gebaseerde persoonlijke mening.

Het overzicht met eerdere nieuwsbrieven staat op Frackers.com.

Volg me op LinkedInXInstagram of TikTok.

Categorieën
AI technologie

Meta’s bril gehacked tot Terminator-bril

Het Messias-gedrag van Sam Altman over AI doet denken aan de wijze waarop Mark Zuckerberg de zegeningen van sociale media voor de samenleving propageerde, voordat de negatieve effecten duidelijk werden en hij publiekelijk werd gekielhaald, ondermeer voor het Amerikaanse congres. Zuckerberg stelt inmiddels dat sociale media eerder een spiegel zijn voor de samenleving dan de veroorzaker van het kwaad, waardoor hij steeds zelfverzekerder wordt in zijn presentatie naar de buitenwereld.

‘Inside the bro-ification of Mark Zuckerberg‘ is de onvertaalbare kop boven een uitstekend artikel van de Washington Post over Zuckerberg, die zichzelf heruitvindt als een gespierde versie van… Julius Caesar? Zuckerberg is overgestapt van zijn bekende hoodie naar t-shirts met zelf verzonnen teksten waarin hij de Latijnse keizer citeert, maar waarbij hij blijkbaar is vergeten hoe Caesar aan zijn einde kwam.

Zuckerberg beleeft een topjaar: door sterke financiële prestaties stijgt het aandeel Meta fors na een rampzalig 2023, de VR-bril van Apple is geflopt terwijl de nieuwe Ray-Ban Meta smart glasses lovende kritieken krijgt. Maar opnieuw lijkt Zuckerberg blind voor de problemen die de door zijn bedrijf geïntroduceerde technologie kan veroorzaken.

Man ziet onbekende vrouw – inclusief woonadres.’

Griezeligste bril ooit

Harvard-studenten maakten van de Meta-bril van Zuckerberg een ‘Terminator-bril’ waarmee ze hele griezelige dingen kunnen doen, door simpelweg iemand aan te kijken:

“De technologie, die Meta’s slimme Ray-Ban-bril combineert met de gezichtsherkenningsdienst Pimeyes en enkele andere tools, stelt iemand in staat om automatisch van een gezicht naar een naam, telefoonnummer en huisadres te gaan.”

De video die de studenten dinsdag publiceerden geeft een afschrikwekkend beeld van een wereld waarin bijvoorbeeld elke griezel met zo’n bril elke vrouw kan stalken. De makers hebben alle informatie over deze ‘I-XRAY’ hier gedeeld.