Het was de week van AI op Wall Street. Nadat Apple op maandag zijn AI-plannen presenteerde bleef het even rustig, maar na een dag adempauze sloeg de beurs woensdag volledig op hol: Apple haalde kortstondig Microsoft in als meest waardevolle bedrijf ter wereld, terwijl het vorige week nog de tweede plek was verloren aan Nvidia. Wat is er loos met die beleggers? Vanwaar die absurde koerszwenkingen van honderden miljarden?
Biljoenenjacht
Sinds 14 juni hebben Apple, Microsoft en Nvidia allemaal de mijlpaal van een marktwaarde van $3 biljoen overschreden, waardoor ze een exclusieve “trillion-dollar” club vormen. Door enthousiasme onder beleggers over de aanstaande introductie van AI-toepassingen en ChatGPT in de iPhone, herwon Apple kortstondig de titel van het meest waardevolle bedrijf ter wereld met een marktkapitalisatie van $3.283 biljoen, net iets hoger dan die van Microsoft met $3.282 biljoen.
Ook de koers van Nvidia steeg intussen gestaag, gedreven door de opwinding van investeerders over de 10-voor-1 aandelensplitsing van Nvidia. De marktkapitalisatie van Nvidia heeft een meteorische stijging doorgemaakt, van $2 biljoen naar $3 biljoen in een recordbrekende 96 dagen, sneller dan Microsoft (649 dagen) en Apple (718 dagen).
Nvidia’s dominantie in AI-chips en sterke winstgroei hebben de stijging van de aandelenkoers aangewakkerd, met aandelen die dit jaar met meer dan 132% zijn gestegen en met 193% in het afgelopen jaar. Maar op vrijdag daalde koers van Apple licht, steeg Microsoft iets en dus sloot Microsoft de beursweek af zoals het begon: als ‘s werelds meest waardevolle bedrijf.
Iedereen kocht iPods, geen AAPL
Laten we eerlijk zijn: als de zogenaamde beleggingsgoeroe’s iets van technologie snapten, hadden ze jaren geleden al massaal aandelen Nvidia ingeslagen. Maar net zoals er 21 jaar geleden niemand was die in plaats van een iPod voor die prijs, $300, aandelen Apple kocht (die vandaag $137.000 waard zouden zijn), zo is er vrijwel geen professionele belegger die al langer dan pakweg vijf jaar in Nvidia zit.
De professionele fondsbeleggers zijn even grote amateurs als u en ik. Waarom zijn Apple ($3.26 biljoen), Microsoft ($3.29 biljoen ) en Nvidia ($3.24 biljoen) inmiddels vrijwel evenweel waard? Vraag het een analist of een belegger en ze zeggen in koor: door AI. Dat is alsof een artiestenmanager zegt: ‘maakt niet uit of ik manager ben van Taylor Swift of Country Wilma, het zijn allebei zangeressen.’
De markt lijkt niet te begrijpen dat het gaat om totaal verschillende bedrijven die op een verschillende manier omzet, kosten en mogelijk winst boeken uit toepassingen van AI. Maar hun perspectief is totaal verschillend.
Nvidia maakt houwelen, Microsoft is mijnbouwer
Bij AI kunnen we spreken van pure goudkoorts, dus laten we die metafoor aanhouden. In deze goudkoorts maakt Nvidia de schoppen en houwelen, die elke mijnbouwer nodig heeft. Amazon, Meta, X, Tesla, Oracle, ga het rijtje techreuzen af: allemaal gebruiken ze net als Microsoft de schoppen en houwelen van Nvidia.
Er is geen alternatief dat dezelfde prestaties per geïnvesteerde dollar levert en de omzetgroei en winstmarges van Nvidia zijn daarom nu al legendarisch te noemen. De vraag is hoe lang Nvidia deze positie kan aanhouden, maar in elk geval de komende jaren.
Microsoft is de grootste mijnbouwer, met wereldwijd datacenters vol Nvidia spullen. Bij Microsoft is, in tegenstelling tot Nvidia, wel de vraag of die miljardeninvesteringen zullen leiden tot voldoende marge. De eerste geluiden zijn al te horen dat klanten van Microsoft helemaal niet de beoogde rendementsverbetering behalen op basis van de AI-toepassingen van Microsoft.
Dat leidt uiteraard tot prijserosie en lagere omzet en ondermijnt het vertrouwen van beleggers in de AI-plannen van Microsoft, want de kosten zijn astronomisch. Het gaat niet om investeringen van miljarden, maar tientallen miljarden en die zullen gaan knagen aan de winstmarge.
OpenAI is goudsmid, Apple de sieradenmaker
OpenAI zit net een laag boven Microsoft: het gebruikt de datacenters en cloud services van Microsoft om goud te smeden, het maximale vermogen eisend van de Nvidia-chips. De vraag naar de technologie van OpenAI, met name het vlaggenschip ChatGPT, is enorm. Inmiddels stevent OpenAI af op een jaaromzet van bijna $3.5 miljard.
Daarom blijft aandeelhouder Vinod Khosla onverminderd optimistisch. Geen wonder, hij stapte in op een waardering onder de miljard en heeft zijn investering al zien verhonderdvoudigen in waarde. Dan zou ik ook minzaam de kritiek op OpenAI weglachen.
OpenAI laat onder leiding van Sam Altman graag omzetcijfers lekken; maar over de burn rate, het verlies, horen we niets. Dat is geen wonder, want feitelijk betaalt OpenAI fors aan twee leveranciers: Microsoft en Nvidia. Beiden zoeken maximale winst en dus verbrandt OpenAI miljarden per jaar. De miljarden die het investeert in OpenAI, krijgt het grotendeels terugbetaald door geleverde diensten.
Nee, dan Apple, de sieradenmaker van de AI-mijnbouw. Het bouwt her en der in zijn besturingssysteem en applicaties AI-toepassingen, die ze geen AI maar Apple Intelligence noemen, maar de kosten daarvan zijn op het grote geheel gezien bij Apple vrijwel marginaal. En de maandag groot aangekondigde samenwerking met OpenAI kost Apple helemaal niets.
Wat Apple doet, is elegante, gebruiksvriendelijke producten maken die het dagelijks leven verbeteren, vergelijkbaar met het omzetten van ruw goud in verfijnde sieraden. Apple heeft de ambitie om consumentenproducten en -diensten aan te bieden die naadloos AI integreren om ons dagelijks leven te verbeteren. De vraag is alleen: wordt het dit keer wel iets met die AI-ambities van Apple?
Apple Intelligence is Siri 2.0?
Investeerder en voormalig journalist MG Siegler wijst terecht op alle eerdere pogingen van Apple om Siri goed werkend te krijgen. Het is hetzelfde pijnpunt waarop Marques Brownlee wees in gesprek met Apple CEO Tim Cook.
Ruim twee miljard iPhone bezitters krijgen voor het eind van het jaar een update waarmee ze het AI-tijdperk kunnen betreden – mits hun iPhone het aankan en daardoor kan Apple weleens een enorme verkoopimpuls krijgen van de iPhone 15 en de nieuwe iPhone 16, terwijl jarenlang het vernieuwen van je iPhone vrijwel onnodig was.
Overigens opvallend hoe de tijden zijn veranderd: vorige week wees ik nog op een podcast met de legendarische Wall Street Journal-verslaggever Walt Mossberg, die de gehele tech-elite angst aanjoeg. Tegenwoordig is het YouTuber en professioneel frisbeespeler Marques Brownlee voor wie de rode loper wordt uitgerold bij de introductie van een nieuw product.
De traditionele journalistiek heeft moeite om de introductie van Apple’s AI-toepassingen te duiden. Op zich ook logisch, want het is allemaal nog toekomstmuziek en niets kan al daadwerkelijk worden getest.
Het is alleen wel droevig dat de Washington Post niet veel verder kwam dan te wijzen op de hilarische pose waarmee alle Apple-medewerkers tegenwoordig in beeld worden gebracht. Het is inmiddels al vleiend de “Apple Power Stance” gedoopt, maar Nederlanders kennen deze positie toch beter als de spreidstand van Bassie op zijn flapschoenen.
Teveel focus op LLM’s en Generatieve AI
Wie deze week van enige afstand de technologiesector zou hebben gevolgd, krijgt ongetwijfeld de indruk dat Large Language Models (LLM’s) zoals ChatGPT en Google Gemini, de enige en belangrijkste vorm van AI zijn.
Maar de kritiek op de honderden miljarden die in deze tak van AI worden gesmeten, klinkt terecht steeds luider. Martin Peers van the Information heeft een scherpe analyse:
“Ondanks de alomtegenwoordigheid van AI in nieuwsberichten, krijgt één punt niet genoeg aandacht: Zijn de vooruitgangen die de samenleving zal behalen met de nieuwe technologie de kosten waard? Met kosten bedoel ik met name de impact op de energievoorziening. De energievraag van datacenters dreigt de energiebronnen uit te putten, waardoor inspanningen om over te schakelen van koolstofuitstotende energiebronnen worden teruggedraaid.
En waarvoor? Afgaande op hoe sommige technologiebedrijven hun AI-gestuurde diensten op de markt brengen, gaat het om het helpen van consumenten bij het ontwerpen van een menu voor een diner, het plannen van een vakantie of het vinden van een foto op hun telefoon. (Het idee is natuurlijk om consumenten geld te laten uitgeven aan nieuwe apparaten of AI-abonnementen.)
Of het gaat om het helpen van bedrijven om de productiviteit van werknemers te verbeteren, inclusief het schrappen van banen (geweldig!). Ondanks de aandacht die deze toepassingen hebben getrokken, ligt de echte belofte van AI ongetwijfeld in het potentieel om existentiële uitdagingen zoals dodelijke ziekten of gevaarlijke bestuurders op te lossen.
Inspanningen om de nieuwe technologie in die richtingen te gebruiken zijn al onderweg. Google heeft bijvoorbeeld zijn AlphaFold-project dat gericht is op het versnellen van geneesmiddelen voor ziekten. Elon Musk maakt AI het middelpunt van zijn inspanningen bij Tesla om volledig autonoom rijden te ontwikkelen. Microsoft gebruikt ondertussen AI om onder andere de cybersecurity te verbeteren – een inspanning die niet snel genoeg kan komen.
Datalekken bij grote bedrijven – waaronder recent bij Snowflake, dat meerdere van zijn klanten trof – zijn zo gewoon geworden dat ze weinig aandacht trekken, ondanks de pijn die ze veroorzaken. Niemand kent het probleem beter dan Microsoft, wiens president, Brad Smith, donderdag in een hoorzitting in het congres werd aangesproken op de tekortkomingen van het bedrijf op het gebied van cybersecurity.
Maar het bestrijden van dodelijke ziekten, het oplossen van autonoom rijden en zelfs het verbeteren van cybersecurity zijn geen goedkope of snelle ondernemingen. Toch geven grote technologiebedrijven tientallen miljarden dollars uit om AI te ontwikkelen, dus ze hebben een rendement nodig. Het gevaar is dat de behoefte aan snelle rendementen van de consumenten- en bedrijfsdiensten investeringen zal vertekenen, waardoor belangrijkere behoeften worden verwaarloosd.
In tegenstelling tot AI-startups zoals Anthropic en OpenAI, worden grote bedrijven niet bestuurd door non-profits die hen verplichten om de belangen van de mensheid op de eerste plaats te zetten. Laten we hopen dat de grootste vooruitgangen van AI geen trivialiteiten blijken te zijn, zoals een beetje tijd besparen door consumenten terwijl ze met hun telefoons spelen.”
“LLM’s zuigen zuurstof uit elke ruimte”
De vooraanstaand denker over technologie Jennifer Zhu Scott zegt het als volgt: “LLM’s zuigen alle zuurstof uit elke ruimte waarin ik kom. Nogmaals, een herinnering:
- LLM’s zullen uiteindelijk gemeengoed worden
- LLM’s zijn het speelveld voor slechts een handvol bedrijven ter wereld
- LLM’s zijn niet de toekomst van echt geavanceerde AI; in plaats daarvan is een efficiëntere architectuur, die minder data/rekencapaciteit/energie nodig heeft en meer lijkt op biologische hersenen, de toekomst.
- LLM’s veroorzaken een enorme koolstofvoetafdruk en waterverbruik, en een groot deel van de output is geloofwaardige onzin, zinloze “kunst,” deep fake en massale privacy-inbreuk
- lof aan degenen die hun LLM’s open-source houden
OpenAI’s release van ChatGPT3 in november 2022 zette deze gekke race van LLM’s in gang en heeft de vooruitgang van geavanceerde AI met minstens vijf jaar vertraagd.”
Eerder zei Jen Zhu Scott al: “Het is simpel. We komen niet op Mars door hogere gebouwen op aarde te bouwen. Waarbij Mars staat voor algemene kunstmatige intelligentie, of AGI.”
LLM’s blijven, hoe knap sommige toepassingen ook zijn, geavanceerde vormen van de beste speler in een pubquiz of de scholier die altijd zijn vinger opsteekt om het antwoord te willen geven. Alleen blijkt het antwoord niet altijd juist, en zijn de feitjes die de ijverige scholier uitspuit uitsluitend gebaseerd op aangeleerde kennis.
Fundamentele technologie die de samenleving vooruit helpt, bijvoorbeeld ziektes helpt uitbannen, zal niet worden ontwikkeld op basis van LLM’s. Daarmee komen de miljardeninvesteringen en de biljoenenwaarderingen voor bedrijven die zich bezighouden met de huidige vorm van AI, de LLM’s, in een steeds bedenkelijker daglicht te staan.
Tot volgende week!