Month: September 2023

Categories
crypto technologie

De beste tech-investeringen van de laatste vijf jaar waren niet Apple of Bitcoin, maar Tesla en Ethereum

Bij de vijfentwintigste editie van deze nieuwsbrief wil ik over deze saaie nieuwsweek heenkijken naar wat de laatste vijf jaar de best renderende investering op tech-gebied is geweest. Tot mijn verbazing was dat niet Apple, Bitcoin of Nvidia, maar Tesla. In de cryptowereld bleek Ethereum liefst twee keer zoveel te zijn gestegen als Bitcoin. Ok, één nieuwsfeitje viel wel op deze week: Tinder introduceert een abonnement van $500 per maand, voor de echte liefhebbers.

Als Tesla en Ethereum samen een auto zouden maken, zou die er volgens Midjourney zo uitzien.

Tesla en Ethereum de grote winnaars

Tesla steeg de laatste vijf jaar liefst 1287% en Ethereum 611%, tegen Nvidia 492%, Bitcoin 305% en Apple 210%. Intussen deed de S&P 500, de klassieke benchmark, 48%. Oorlog en inflatie ten spijt, is sparen nog steeds veel duurder gebleken dan index-beleggen.

Tesla en Elon Musk laat ik aan Walter Isaacson, wiens boek over Musk een enorme hit is. Liever kijk ik naar Ethereum, juist omdat de traditionele media zelden of nooit een fatsoenlijke analyse over dit onderschatte platform publiceren.

Maar voor we de cijfers en koersen induiken, is het belangrijk om te bekijken wat Ethereum doet en kan en wat het verschil is met die blockhainbroer van een andere moeder, Bitcoin. Voor deze beschrijving heb ik gebruik gemaakt van ChatGPT en het standaardwerk van Gert-Jan Lasterie.

Ethereum is een openbare werkplaats

Stel je voor dat het internet een grote stad is. In die stad heb je een markt voor handel, een bibliotheek voor informatie, een bank voor geldzaken, enzovoort. Bitcoin is zoiets als een speciaal soort goud; waardevol en je kunt het bewaren, maar verder kun je er niet zoveel mee. De koers varieert sterk en dus je zal het niet snel gebruiken om iets mee te betalen.

Ethereum is iets heel anders, waarbij er een groepje mensen bij elkaar kwam op initiatief van Vitalik Buterin en zei: “zullen we in plaats van alleen een nieuw soort geld of een ander soort goud te maken, een soort openbare werkplaats in de stad neerzetten waar mensen van alles kunnen bouwen?”

Met Ethereum kun je ‘slimme contracten’ maken, wat een beetje klinkt als magische contracten, die zichzelf automatisch uitvoeren zodra aan bepaalde voorwaarden is voldaan. Dus stel, je wilt een huis huren. Normaal gesproken zou je naar een makelaar of woningbouwvereniging gaan, je identiteitsbewijs laten zien, betalen en papierwerk ondertekenen.

Verhuurder en huurder kunnen op basis van Ethereum een slim contract gebruiken dat zegt: “Wie het digitale sleutelgeld betaalt, krijgt automatisch de digitale sleutel van het huis.” Die transactie vindt plaats op internet, er is geen tussenpersoon nodig, alles gebeurt automatisch op basis van het slimme contract.

Maar daar houdt het niet op. Ethereum wordt gebruikt om zogenaamde ‘gedecentraliseerde applicaties’ te bouwen, dApps genoemd. Dit zijn programma’s die niet op één centrale computer draaien maar verspreid zijn over vele computers wereldwijd. Hierdoor zijn ze vaak veiliger en minder vatbaar voor fraude of censuur.

Het toverwoord is decentraal

Ook is er ‘DeFi’ (‘DieFai’), wat staat voor ‘Decentrale Financiën’. Dit zijn financiële diensten zoals leningen of verzekeringen die via slimme contracten op Ethereum werken, zonder tussenkomst van banken of andere financiële instellingen. Ook de NFT-hausse van 2021 werd gebaseerd op het Ethereum-platform.

In tegenstelling tot Bitcoin en Ripple is Ethereum technisch gezien geen valuta, maar een open-source softwareplatform voor blockchain-applicaties – waarbij Ether (ETH) de cryptocurrency is die binnen het Ethereum-netwerk wordt gebruikt.

Kortom, Ethereum is bijzonder omdat het veel meer is dan alleen een digitale munt. Het is een complete digitale wereld waar je allerlei soorten transacties en overeenkomsten kunt aangaan zonder dat je daarvoor iemand anders nodig hebt.

Het is als een nieuwe, slimmere laag van het internet. Om mee te doen heb je alleen ETH nodig als betaalmiddel, vergelijkbaar met een festivalmuntje kopen als je naar festivals gaat omdat dat muntje als enig betaalmiddel wordt geaccepteerd.

Waarom is Ethereum riskant uit beleggingsoogpunt?

Tot zover de utopische visie: een wereldcomputer met slimme contracten. Daar is niets mis mee en als ondernemer ben ik groot fan van de toegang tot een ontwikkelplatform als Ethereum. Ik sluit zelfs niet uit dat de bedenkers van Ethereum ooit een Nobelprijs voor economie krijgen.

Maar laten we vanuit beleggingsoogpunt een fundamenteel economisch principe bekijken: schaarste – of in het geval van Ethereum, het gebrek daaraan. Elk weldenkend mens steunt de uitgebreide visie van Ethereum. Het wil de olie zijn die de tandwielen van Web3 aandrijft. Maar de olievoorraad is eindig; Ethereum is dat niet.

Bitcoin heeft zijn eigen tegenverhaal. Het is beperkt tot eenentwintig miljoen Bitcoins en dat betekent ingebouwde schaarste. Je hoeft geen econoom te zijn om te begrijpen dat schaarste de vraag stimuleert, wat op zijn beurt de prijs opdrijft.

Maar Ethereum is als een nooit eindigende digitale oliebron. Geweldig om het netwerk van stroom te voorzien en ervoor te zorgen dat er altijd genoeg is, maar niet zo geweldig voor het fundamentele principe van vraag en aanbod. Als ETH te overvloedig wordt, kan de waarde ervan afnemen, waardoor de prijs per munt daalt. Het oneindige aanbod betekent dat ETH net zo gewoon wordt als kraanwater in ontwikkelde landen: natuurlijk heb je het nodig, maar je gaat er geen premie voor betalen.

Het ontbreken van een aanbodlimiet voor Ethereum kan dus de achilleshiel zijn voor een stabiel ontwikkelende koers. Houd het daarom scherp in de gaten als je overweegt na de volgende paragrafen om in Ethereum te investeren, want het ontbreken van een aanbodlimiet is geen kers op de taart; het kan de hele taart zijn, of zelfs de hele banketbakkerij – in een land vol diabetici.

Spotlight 9: TSLA fenomenaal, ETH twee keer zo snel gestegen als Bitcoin

Met 1287% stijging in vijf jaar verdient Tesla een plaatsje in de Spotlight 9.

Het idee achter de Spotlight 9, een door ChatGPT bedachte naam voor deze rubriek, was om wekelijks kort bij te houden hoe de belangrijkste tech-beleggingen het deden vergeleken met de benchmark, de S&P 500. Het blijft simpel: als een belegging het op lange termijn niet beter doet dan de S&P 500, waarom zou je daar dan in investeren en niet in de S&P? Amazon is zo’n tegenvaller, met slechts 29% stijging in de laatste vijf jaar tegen +48% voor de S&P 500.

Het beurssentiment is belangrijk omdat als het daar regent, het in de hele technologiewereld tot aan de jongste startups, doordruppelt. Als er geen exits, geen beursgangen zijn, betekent dat minder investeringen in grotere techbedrijven die nog niet beursgenoteerd zijn en heeft het zijn weerslag op de hele techsector. Uiteindelijk worden nieuwe innovaties daardoor beperkt.

Meta eruit, Tesla erin

Tesla zat niet in mijn Spotlight 9 lijstje omdat ik wekelijks de vijf grootste techbedrijven volg, gerangschikt naar marktwaarde. Dat zijn Apple, Microsoft, Alphabet (Google), Microsoft en Meta (Facebook). Tesla valt daar net buiten, maar het wordt interessant: Meta is op dit moment $769 miljard waard en Tesla… $767 miljard.

Op basis van de prestaties over de laatste vijf jaar heb ik Meta uit de Spotlight 9 gegooid en Tesla zit er vanaf vandaag in. Zuckerberg is er vast kapot van en in huize Musk lopen Elon en de kleine x-jes op zeker een algoritmisch berekende polonaise. Laten we hopen dat Musk met Tesla niet teleurstelt, anders moet ik weer een nieuw plaatje maken.

Geen meestervoorspellers

Behalve de vijf grootste techbedrijven naar marktwaarde volg ik tevens de twee grootste cryptomunten, Bitcoin en Ethereum. Er is zo weinig aandacht voor crypto in de traditionele media en ik heb zelf zo weinig interesse in de dagkoersen, dat ik compleet had gemist dat na alle sterk belichte koersdalingen van de laatste twee jaar Ethereum en Bitcoin nog altijd hele goede beleggingen zijn gebleken voor mensen die iets verder kijken dan een week, een maand of een jaar.

Het is in de cryptowereld haat en nijd tussen Bitcoin-maximalisten en altcoin-lovers. Dat is zoiets als een metalhead die aan een rapper uitlegt waarom zijn muziek beter is. Het zijn onvergelijkbare grootheden, waarbij Bitcoin zoals gezegd enigszins kan worden vergeleken met een populaire, digitale variant van goud, terwijl Ethereum een veelgebruikte bouwsteen is van Web3.

Allebei hebben een bepaald nut, maar hoe dat zich zal weerspiegelen in de koers is een totale gok. Zover ik weet was er in september 2018 in elk geval niemand die voorspelde dat Ethereum (+611%) twee keer zoveel in waarde zou stijgen als Bitcoin (+305%).

Tinder’s abonnement van $500 per maand

‘Hate the game, don’t hate the players’ dacht Tinder en introduceerde een abonnement van $500. Per maand.

Ik las dit artikel en ik heb het niet kunnen lezen zonder bij elke vijf zinnen een vertaling uit Amsterdam-West in mijn hoofd te horen spoken. Ik vertaal die hieronder weer naar taalgebruik waardoor deze mail niet in je spamfilter beland.

Laten we beginnen met deze passage: “We weten dat er een subgroep van zeer betrokken en actieve gebruikers is die prioriteit geven aan effectievere en efficiëntere manieren om verbindingen te vinden”, aldus Tinder Chief Product Officer Mark Van Ryswyk, “en daarom hebben we de afgelopen tijd uitgebreide tests met dit publiek uitgevoerd.”

Vertaling: “We weten dat er een horde hitsige hijgers ongelimiteerd geld aan ons wil betalen, als ze maar nieuwe slachtoffers liefdes kunnen vinden.”

We gaan door: “Het nieuwe plan dat vrijdag werd aangekondigd, genaamd Tinder Select, werd slechts aangeboden aan minder dan 1% van de Tinder-gebruikers die tot de meest actieve van de app behoren, aldus het bedrijf. Voor bijna $6.000 per jaar zullen gebruikers toegang krijgen tot nieuwe functies, zoals ‘VIP’ zoeken, matchen en conversatie, die momenteel niet beschikbaar zijn bij de bestaande betaalde abonnementen.”

Vertaling: “We weten nog niet precies hoe we het legaal moeten doen, maar we gaan deze groep verslaafden de kans geven om sneller hun slachtoffers doelgroep te bereiken, ten koste van dan die klantjes van ons die maar een paar tientjes betalen.”

Een ander pareltje uit het artikel: “Tinder-moederbedrijf Match Group Inc. heeft ervaring met dure abonnementen. In 2022 kocht het The League, een dating-app die alleen op uitnodiging toegankelijk is en zich richt op ‘ambitieuze, carrièregerichte singles’. De League heeft een VIP-abonnement dat $1.000 per week kost. Het bedrijf zei eerder dat het succes van het dure abonnement van The League ervoor zorgde dat Match Group heroverwoog hoe het ‘gebruikers met een hoge intentie’ kon aanspreken op zijn andere apps zoals Tinder.”

Conclusie: het is hartstikke leuk dat mensen tegenwoordig de kans hebben om meer potentiële partners c.q. speelmakkertjes te vinden dan vroeger op de bushalte naar kantoor of in het biljartcafé. Maarreh… ‘Gebruikers met een hoge intentie?’ Vroeger hadden we voor dat soort laagdrempelige jongens en meisjes hele andere benamingen.

Tot slot

YouTuber en postdoctoraal onderzoeker Rob ter Horst van het CeMM onderzoekscentrum voor Moleculaire Geneeskunde in Wenen testte de nieuwe Apple watches en maakte er deze leuke en informatieve video over, op wetenschappelijke basis. Volgens zijn cv is Ter Horst ‘ontwerper en onderzoeksonderwerp tegelijk van een uitgebreide N=1 studie op het gebied van computationele scheikunde en bio-informatica.’

Misschien leuk als Ter Horst zijn wetenschappelijke expertise en N=1 aanpak loslaat op dat abonnement van $500, een maandje los gaat op Tinder en alle bevindingen van zijn wetenschappelijk onderzoek op YouTube publiceert?

Categories
technologie

Singapore F1 weekend is hèt netwerkevent van Azië

Deze week een thematische editie van mijn nieuwsbrief, vanuit wat deze week meer dan ooit het sportief en zakelijk epicentrum van Azië is: Singapore.

Een Ferrari Formule 1 auto voor een achtergrond van traditionele Singaporese ‘shophouses’. Beeld gemaakt met Midjourney.

F1 als zakelijke magneet

In de meeste landen is de Formule 1 vooral een grandioos sportevenement, maar in Singapore transformeert de Grand Prix in iets veel groters dan een raceweekend; de stad wordt een zevendaags spektakel van netwerkevents en zakelijke presentaties.  

Omdat het circuit midden in het centrum ligt, bruist de stadstaat deze week van hoogwaardige seminars, exclusieve diners en investeerdersbijeenkomsten, tegen een achtergrond van F1 bolides die langs Marina Bay razen. Hier is de Formule 1 niet alleen een sport, maar een motor voor economische groei en innovatie.

Singapore heeft aanzienlijke bedragen geïnvesteerd om de Formule 1 naar de stadstaat te halen. De eerste race werd gehouden in 2008 en de organisatie ervan kostte naar schatting $150 miljoen USD per jaar.

Ongeveer 60% van deze kosten werd gedragen door de overheid van Singapore, terwijl de overige 40% werd gefinancierd door de organisator van het evenement, die zich gelukkig mag prijzen met Singapore Airlines als titelsponsor – niet geheel toevallig een bedrijf dat grotendeels in handen is van staatsfonds Temasek.

Noorwegen boort olie, Nederland spaart, Singapore belegt

Temasek is een investeringsmaatschappij, vernoemd naar de naam van het eiland voordat de Britten onuitgenodigd twee eeuwen kwamen buurten, die volledig eigendom is van de Singaporese overheid. Opgericht in 1974 heeft Temasek een gediversifieerde investeringsportefeuille die zich uitstrekt over verschillende sectoren zoals financiële diensten, telecom, gezondheidszorg, infrastructuur, vastgoed en technologie.

Opvallend: Temasek opereert onafhankelijk van de Singaporese overheid wat betreft haar investeringsbeslissingen, ondanks dat het een staatsbedrijf is. Singapore heeft nog een tweede staatsfonds genaamd GIC, dat meer risicomijdend optreedt en vooral actief is als passief belegger met een langere investeringshorizon, plus nog een centraal pensioenfonds (CPF). In totaal heeft de Singaporese overheid daarmee ruim 1.6 biljoen USD (1600 miljard) aan belegd vermogen.

Om in perspectief te plaatsen: het befaamde Noorse pensioenfonds (bekend als het Oil Fund) heeft ‘slechts’ 1.4 biljoen USD in beheer terwijl Singapore de Nederlandse pensioenfondsen nadert, die gezamenlijk ruim 1.6 biljoen USD belegd vermogen vertegenwoordigen. Alleen moesten de Noren voor hun volle spaarvarken liefst 2% van de wereldvoorraad aan dinosaurusbloed uit de aarde oppompen en heeft Nederland de laatste zestig jaar ruim vierhonderd miljard verdiend aan aardgasbaten, waardoor Groningers nog regelmatig uit hun bed trillen.

Nederland heeft met achttien miljoen mensen ruim drie keer zoveel inwoners als Singapore, dat geen natuurlijke grondstoffen heeft tenzij je gek bent op moeras en mangroves, en pas onafhankelijk is sinds 1965.

Singapore voorbij Israel naar quantum computing

Daarmee lijkt Singapore vooral op Israel, zoals het BNP van beide landen ook vergelijkbaar is (rond de 500 miljard USD), alleen het BNP per hoofd van de bevolking ligt in Singapore veel hoger. Singapore keek goed af van Israel hoe je van een klein land zonder natuurlijke grondstoffen een economisch ontwikkeld land kunt maken, met een sterke focus op goed onderwijs.

Wat ik probeer te duiden met dit intermezzo aan sociaal-economische geschiedenisles, is de gestructureerde manier waarop Singapore de samenleving heeft georganiseerd en gereed gemaakt voor de digitale wereld.

In de eerste periode na de onafhankelijkheid in 1965 werd gefocust op handel en distributie. Nog altijd is de haven van Singapore na Shanghai de grootste containerhaven ter wereld en het vliegveld Changi is al twaalf keer verkozen tot beste luchthaven ter wereld. Van het vliegtuig uit tot de taxi in, lukt me meestal binnen 15 minuten. Zou Schiphol weleens naar Changi hebben gekeken?

In de tweede fase ontwikkelde Singapore zich als financieel centrum van Zuid-Oost Azië, met ruim 200 banken voor consumenten en ondernemingen uit de Asean-regio die bijna 700 miljoen inwoners telt; ter vergelijking, de Europese Unie telt 450 miljoen inwoners en de Verenigde Staten ruim 330 miljoen inwoners. Met dat achterland was de aandacht voor logistiek, handel en financiële dienstverlening in Singapore logisch.

In wat ik zie als de derde fase richtte Singapore zich op het opbouwen van belangen in het buitenland en investeerde het in de wereldwijd leidende financiële spelers. Zo kocht Temasek belangen in BlackRock, Visa en Mastercard.

In de vierde fase reageerde Temasek snel op de enorme groei in marktwaarde van de grootste technologiebedrijven ter wereld en kocht het aanzienlijke belangen in Airbnb, Amazon, Zoom, Tencent, Palantir, Alibaba, Stripe en Nvidia, om er slechts een paar te noemen.

Inmiddels zijn we beland in de vijfde fase waarin Singapore zelf wereldspelers wil ontwikkelen. Met een breed gesteund industriebeleid, wat altijd een risico is omdat iedereen, ook wetenschappers en overheden, er naast kan zitten bij het aanwijzen van kansrijk geachte sectoren, wordt getracht gericht te investeren in kansrijke startups.

Zoals een medewerker van SGInnovate, het overheidsfonds dat investeert in deep tech bedrijven, het aan me uitlegde: ‘We vonden quantum computing belangrijk en er zjin acht serieuze bedrijven op dat gebied in Singapore. Wij hebben geïnvesteerd in alle acht.‘

Hoe krijg je de juiste mensen?

Of die aanpak werkt is puur afhankelijk van de kwaliteit van de fondsbeheerders. Het is onmogelijk voor andere landen om de industriepolitiek van Singapore klakkeloos te imiteren en soortgelijk succes te verwachten. Want lukt het die landen om de juiste mensen aan het stuur te zetten? En hoe krijg je de juiste mensen goed opgeleid en gemotiveerd?

Onderwijs en gezondheidszorg behoren tot de wereldtop en al jaren wordt Singapore verkozen tot de beste plek om te ondernemen. Maar bovenal is Singapore pragmatisch. Het meest opvallende voorbeeld hiervan vind ik de subsidies die kunnen oplopen tot tienduizenden dollars voor mensen die een woning kopen binnen een straal van vier kilometer van hun ouders, of hun getrouwde kinderen. Hierdoor zorgen mensen sneller voor hun ouders, cruciaal met een vergrijzende bevolking, en tegelijkertijd kunnen de grootouders makkelijker op hun kleinkinderen passen. Dit verlaagt de druk op zorginstellingen, maar vereist uiteraard een goede relatie met je (schoon)ouders.

De Chinese, Maleisische en Indiase bevolking leeft relatief harmonieus samen omdat de omgang met raciale verschillen, een groot probleem in veel westerse landen, op geheel eigen wijze werd aangepakt: zowel bij de samenstelling van politieke partijen als bij woningbouw wordt pragmatisch maar streng bepaald dat alle etnische groepen zijn vertegenwoordigd.

Zo worden quotas bepaald per etnische groepering per woonwijk en dus leren bijvoorbeeld Chinese kinderen al jong om te gaan met Maleisische en Indiase buurkinderen. Het is moeilijk om iemand te haten waar je vroeger een balletje mee hebt getrapt of tikkertje mee hebt gespeeld. Quotering naar ras en cultuur is een simpele maar effectief gebleken aanpak waar veel westerse landen van zouden kunnen leren. En zou Israel weleens naar Singapore hebben gekeken?

Dan de beloningen. In Singapore wordt de kwaliteit van de prestatie beloond en behoren overheidsfunctionarissen, vooral degenen in hoge posities zoals ministers, tot de best betaalde ter wereld. Het idee is om toptalent aan te trekken en de corruptie te minimaliseren door concurrerende salarissen aan te bieden die kunnen wedijveren met die in de private sector. Een minister in Singapore kan jaarlijks ruim SGD 1 miljoen (733.000 USD) verdienen.

Hoewel niet wordt gepubliceerd wat de salarissen en bonussen zijn van de directies van GIC en Temasek, is bekend dat de beloning marktconform is inclusief prestatiebonussen voor lange termijn resultaat; geen bonussen voor een goed kwartaal.

Het succes is meetbaar

Hoe goed doen deze goed betaalde (semi)ambtenaren het? Het antwoord luidt: erg goed. Het reële jaarlijkse rendement van het zo risicoloos mogelijk opererende GIC over 20 jaar bedraagt 4,6%, terwijl de risicovollere investeringen van Temasek sinds de start liefst 14% per jaar opleverden. Dat is aanzienlijk beter dan de graadmeter, de S&P 500, die de laatste 20 jaar gemiddeld minder dan 10% per jaar steeg.

Op de netto portfolio waarde van Temasek van 287 miljard USD staat die 4% performance verschil gelijk aan een slordige 12 miljard USD per jaar. Er zijn landen waar voor minder complete parlementaire enquetes worden gestart, alleen dan uitgevoerd door minder competente politici en ambtenaren dan in Singapore.

Het is uiteraard niet altijd alleen maar feest, want Temasek verloor vorig jaar 5% aan waarde, inclusief de beruchte 275 miljoen USD afboeking op het belang in FTX die leidde tot salarisverlaging voor de betrokken investment managers, maar dat was nog steeds minder dan de 20% daling van de S&P 500.

Block 71 en Carousell

Temasek investeert wereldwijd, maar 54% van de portefeuille bestaat nog steeds uit bedrijven met het hoofdkantoor in Singapore. Het is een overheidsstreven om meer hoogwaardige startups te ontwikkelen, want geld wat wordt geinvesteerd in eigen land levert onderaan de streep meer op. Daarbij wordt behalve naar alleen het geld ook gekeken naar mogelijkheden om de kwaliteit van de ondernemers te verhogen.

De entree bij Carousell in Block 71. Voor meer beelden van mijn bezoek aan Carousell en andere events rond F1 weekend, klik hier.

Afgelopen donderdag was ik op bezoek bij Siu Rui Quek, de even energieke als sympathieke oprichter en CEO van Carousell, een online marktplaats uit Singapore die actief is in negen landen.

Quek vertelde hoe effectief de Singaporese overheid te werk ging toen ruim 10 jaar geleden werd besloten om meer ondernemers te ‘kweken’. Allereerst werd Quek als student aan de National University (NUS) met belangstelling om een startup te beginnen, via een door de overheid gefinancierd programma een jaar uitgezonden naar Silicon Valley.

Daar werkten hij en andere deelnemers bij succesvolle techbedrijven zoals Facebook, Google en Microsoft, op voorwaarde dat ze zouden terugkeren naar Singapore om daar hun studie te voltooien. Tegelijkertijd werd een afgetrapt industrieterrein vlakbij de universiteit omgetoverd in Block 71, een mooie broedplaats voor startups.

Quek begon er met twee studievrienden hun marktplaats voor tweedehands producten, die inmiddels is uitgegroeid tot een unicorn, een bedrijf met een marktwaarde van meer dan een miljard dollar. Hij is ervan overtuigd dat hij zonder de hulp van de overheid nooit zover had kunnen komen.

Er werden via Carousell ruim een miljard aan luxury items verkocht per jaar, waarop Quek besloot om zelf in het luxe marktsegment te stappen. Alle items in deze categorie worden gekeurd voordat ze op de site worden aangeboden.

Eén van de investeerders in Carousell was EDBI, een onderdeel van het ministerie van Economische Zaken. Hun participatie hielp om andere, vooral buitenlandse investeerders, over te halen om in Carousell te investeren.

F1 week telt honderden grote en kleine events

Vrijwel alle startups lieten zich deze week zien toen de wereld naar Singapore kwam voor de Formule 1 race. Siu Rui Quek vertelde dat hij zelfs geen tijd had om naar het circuit te komen, omdat hij teveel afspraken en events had gepland gedurende het weekend.

Maar ook de traditionele partijen waren erg actief. De week begon met de Forbes Global CEO Conference, gevolgd door het grote crypto-event Token 2049 en the Milken Institute Asia Summit. De stad bruisde van mensen in (mantel)pak en zwarte t-shirts, de mengeling van de traditionele financiële wereld en de startup scene was bijna zichtbaar.

In de prestigieuze Mandala Club organiseerde investeerder Hustle Fund op zaterdagmiddag samen met overheidsinstantie Singapore Global Network (SGN) een event, gesponsord door fintech startup Aspire, waarbij ondernemers en investeerders elkaar ontmoetten. Om me heen kijkend in alle drukte vroeg ik me af hoeveel mensen zouden komen opdagen als zoiets tijdens het F1 weekend in Engeland, Frankrijk of de VS zou worden georganiseerd om 14 uur op een zaterdag.

Max Verstappen moest op vaak spectaculaire wijze races winnen en een enorme schare fans aan zich binden, voordat in zijn thuisland Nederland na 35 jaar weer een Formule 1 race werd georganiseerd. In Singapore rijden de duurste Ferrari’s meestal langzamer dan in Nederland moeders op een bakfiets, maar er was geen Singaporese autocoureur nodig om de Formule 1 naar Singapore te halen. Het was onderdeel van gericht beleid.

Met Formule 1 als achtergrond laat Singapore zien dat het meer is dan een hub voor handel en financiën. Het is een proeftuin voor innovatie en een smeltkroes van culturen. Het maakt dit F1-weekend tot veel meer dan een race; het is een momentopname van een natie die zich constant vernieuwt en opnieuw uitvindt. Er zijn decennia lang zoveel bewegende onderdelen nodig om dit beleid te laten slagen, dat ik niet verwacht dat andere landen het met succes zullen kunnen imiteren. Het vereist durf, toewijding en uithoudingsvermogen, geen kwaliteiten waar de gemiddelde politicus in de meeste andere landen in uitblinkt.

Ik wens je veel plezier met de race vandaag! Groeten uit Singapore en tot volgende week.

Categories
AI technologie

Apple verliest $200 miljard in twee dagen na Chinees ingrijpen

Zelfs Lionel Messi kon Apple niet helpen scoren deze week. Beeld gemaakt met Midjourney.

Zelfs Lionel Messi kon Apple deze week niet helpen. De week begon vrolijk toen bekend werd dat de komst van de Argentijnse baltovenaar naar de MLS heeft geresulteerd in honderdtienduizend nieuwe abonnees voor Apple TV+, maar dat nieuws werd snel vergeten toen de Chinese overheid ambtenaren verbood om iPhones te gebruiken. Apple verloor prompt $200 miljard aan beurswaarde en hoewel het Amerikaanse appels met Chinese perenthee vergelijken is; dat getal is vergelijkbaar met het bruto nationaal product van een middelgroot land. Wat is er aan de hand?

Apple tegen Huawei is FC USA tegen China United

Om de Chinese ingreep in telefoongebruik van ambtenaren beter te begrijpen moeten we iets verder kijken dan een iPhone lang is. Op de Asean-top waarschuwde China deze week voor het ontstaan van een nieuwe koude oorlog, hetgeen door de aanwezige delegaties van ondermeer Japan, Zuid-Korea en de Philippijnen werd ontvangen alsof iemand op een verjaardag binnenloopt, de kachel op de hoogste stand zet en dan verzucht: ‘warm hè jongens, dat hebben wij weer.‘

De Chinese regering is al langer ontstemd over de maatregelen van vooral de VS maar ook Nederland om China de toegang te ontzeggen tot de nieuwste technologie om chips te maken. Onlangs werd bekend dat de Chinese markt voor Apple inmiddels de grootste markt ter wereld is; 24% van alle iPhones, dus 1 op de 4 iPhones, wordt verkocht in China.

Deze week was daarom het perfecte moment voor de Chinese overheid om terug te slaan: Huawei lanceerde de nieuwe Mate 60 Pro, de beoogde iPhone killer van Chinese makelij, niet geheel toevallig vlak voordat Apple over een paar dagen op het olijk getitelde Wonderlust-event de nieuwe iPhone 15 introduceert. Wat is er voor de Chinese overheid leuker dan dat Amerikaanse feestje te verstoren met een verbod op iPhone-gebruik door Chinese ambtenaren?

Apple loopt tegen de Grote Chinese Muur aan. Beeld gemaakt met Midjourney.

Apple verloor 6% van zijn beurswaarde, een slordige $200 miljard. De boodschap die China hiermee afgeeft is helder; blokkeer onze toegang tot de westerse markten en wij blokkeren de Chinese markt voor jullie producten. Als China het meest gewilde product ter wereld, van het grootste bedrijf ter wereld, uit het machtigste land ter wereld, zo makkelijk uit een deel van de markt kan vegen, dan geldt dat uiteraard voor elk product van elk bedrijf uit elk land. Daarom daalden de meeste tech-aandelen deze week, maar daarover later meer.

China glorieert in… Beieren?

Traditioneel is Zuid-Duitsland het kloppend technologisch hart van de Duitse automobielindustrie. Stuttgart is gekroond met de Mercedes-ster en Audi en BMW zijn even Beiers als pullen bier en dronken kerels op het Oktoberfest. Maar september werd in autoland de maand van de Chinese auto: liefst 50 Chinese automerken presenteerden zich op de toonaangevende IAA Mobility in München.

In augustus waren liefst 37% van alle verkochte auto’s in China elektrisch en die enorme volumes en goedkope productie-capaciteit bieden Chinese automakers een niet te kloppen concurrentievoordeel. Volgens een schatting van UBS verdubbelen Chinese autofabrikanten in 2030 hun aandeel op de wereldmarkt van 17% naar 33%, waarbij Europese bedrijven het grootste verlies aan marktaandeel lijden.

Het zijn dit soort getallen waar de Chinese regering van droomt in andere geavanceerde markten, zoals die van smartphones.

Midjourney weigert investeerders, Imbue haalt $200 miljoen op

In het grote geopolitieke gevecht is het aardig om in Midjourney een bedrijf tegen te komen dat op geheel organische wijze zijn eigen weg probeert te vinden. Prachtige voorbeelden van wat experts met de fotocreatie-tool van Midjourney kunnen maken zijn de Instagram-accounts van Chaos Dreamland en David Szauder.

Critici vinden hun werk geen kunst, maar ik vind het vergelijkbaar met hoe tijdens de opkomst van hip hop gebruik werd gemaakt van samples om nieuw werk te creëren. Venture capitalist Ben Evans schreef een uitmuntende analyse over intellectueel eigendom en AI.

Midjourney weigert nog steeds om geld van investeerders aan te nemen, hoewel die de deur platlopen. Imbue, voorheen bekend als Generally Intelligent (maar die naam was blijkbaar te algemeen en niet slim genoeg), haalde daarentegen $200 miljoen op van ondermeer Nvidia en de CEO’s van Cruise en Notion.

Zoals alle AI-bedrijven heeft ook Imbue een prachtige missie: ‘Bij Imbue ontwikkelen we AI-systemen die kunnen redeneren en coderen, waardoor computers intelligentie en menselijke waarden krijgen, zodat ze ons kunnen helpen grotere doelen in de wereld te bereiken.’ De geschiedenis leert ons dat je mensen die roepen grotere doelen in de wereld te willen bereiken, kritisch moet volgen.

Claude tegen Chat

De bekendere AI-bedrijven OpenAI en Anthropic zijn inmiddels beland in een directe concurrentiestrijd. OpenAI haalt $80 miljoen omzet per maand met ChatGPT Plus, al hapert de groei in bereik al enkele maanden. Anthropic kan niet achterblijven en lanceerde Claude Pro, voor $20 per maand. Ik heb Claude nog niet kunnen testen omdat de dienst alleen beschikbaar is voor gebruikers uit de VS, het VK, Gibraltar en, serieus, St. Helena en de Falkland-eilanden (door wereldkampioenen ook de Malvinas genoemd). Claude bewijst hiermee dat intelligentie en slimheid twee verschillende dingen zijn. Waarom Guernsey niet? En hoe zit het met Claude op de Lofoten?

Laatste bericht deze week over funding en AI-bedrijven: de bekendste bedrijvenincubator ter wereld, Y Combinator, hield afgelopen week de befaamde Demo Days (waar ooit Airbnb, Dropbox en Coinbase debuteerden) en ruim 65% van de uitverkoren startups hield zich bezig met AI. De meerderheid van het zomercohort van Y Combinator, in totaal 134 startups, bouwt tools rond AI, waardoor automatisering van claims in de gezondheidszorg, automatisering van klantenservice, verkoopactiviteiten, codering en game-ontwerp mogelijk wordt gemaakt.

Bij elke andere incubator zou je kunnen denken dat het blind meelift op de hype, maar het track record van Y Combinator is daarvoor te indrukwekkend: bijna 5% van hun bedrijven behaalt de befaamde unicorn-status (bedrijfswaarde van meer dan $1 miljard) en de totale omzet van de Y Combinator bedrijven in 2022 bedroeg ruim $50 miljard.  

Spotlight 9: Apple’s Chinese probleem drukt de tech-sector

Apple kreeg een tik, maar ook Nvidia verloor na de extreme stijging van dit jaar.

Het was interessant om te zien hoe verschillende Wall Street-analisten oordeelden over de problemen van Apple in China. De heersende opinie was dat de Chinese maatregelen aantonen dat zelfs een bedrijf met een goede relatie met de Chinese overheid, zoals Apple, en een grote aanwezigheid in de op één na grootste economie ter wereld niet immuun is voor de toenemende spanningen tussen de twee landen. En dat drukte de koersen van de leidende techbedrijven.

Er is echter ook een stroming die vindt dat de koersdaling van Apple een overtrokken reactie was van de markten. “Wij geloven dat Apple’s tweedaagse -6% aandelenkoers erop wijst dat de markt denkt dat de recente Chinese krantenkoppen zullen evolueren naar iets breders”, schreef aldus een analist van Morgen Stanley op vrijdag. “Wij denken dat dit onwaarschijnlijk is… De aandelenbeweging is overdreven.” De hele techwereld hoopt dat hij gelijk heeft.

Tot slot

Aan het eind één link naar een onderwerp dat niets met technologie te maken heeft, maar toch voor elke lezer relevant is: ‘Mijn 95-jarige Japanse grootvader is een voormalige cardioloog – zijn 8 ‘non-negotiables’ voor een lang, gelukkig leven.’ Hij blogt, gebruikt social media om contact te houden met zijn familie en doet dutjes, wat een rolmodel!

Fijne zondag, tot volgende week.

Categories
AI technologie

Tech-elite vast in de woestijn op verregend Burning Man

Burning Man 2023 werd geen feestje. Beeld gemaakt met Midjourney.

Ik had een hele andere opening van mijn nieuwsbrief in gedachten, maar dat de tech elite met hun private jets in de woestijnmodder vastzit op Burning Man is vanmorgen het opvallende nieuws. Zoals een Burner het samenvat in deze droevige video: Burning Man 2023 is screwed. In ander nieuws: OpenAI, maker van ChatGPT, is op weg naar $1 miljard omzet.

Je leest de webversie van mijn gratis wekelijkse nieuwsbrief over de technologische, economische en sociale gebeurtenissen die ons leven definiëren. Je kunt je hier gratis abonneren om de nieuwsbrief elke zondag in je mailbox te ontvangen.

Burning Man is het Coachella voor de techindustrie

Toen ik diep in de vorige eeuw studeerde aan San Francisco State University reed ik op mijn scootertje regelmatig van de campus terug naar huis langs Baker Beach en China Beach. Vaak werden daar kampvuren aangestoken door daklozen, hippies of groepjes hipsters. Het was de eerste keer dat ik me realiseerde dat hun kleding zo op elkaar leek, dat ik zelfs van dichtbij weinig verschil kon zien tussen ‘hipsters of homeless’.

Eén van die strandfeestjes liep zo uit de hand dat het begin jaren negentig werd verboden en verhuisde naar de woestijn van Nevada. Hier werd het concept van de “Tijdelijke Autonome Zone” gerealiseerd – een stad die vanaf de grond werd opgebouwd, waar de gebruikelijke maatschappelijke normen en commerciële transacties werden opgeschort ten gunste van een “gifteconomie”. Klinkt prachtig.

Burning Man is in de loop der jaren flink gegroeid en trok de afgelopen edities meer dan 70.000 deelnemers van over de hele wereld. De laatste jaren is het gebied uitgegroeid tot een heus Black Rock City, een tijdelijke stad die voor het evenement wordt gebouwd, ontworpen als een reeks concentrische cirkels met als middelpunt “The Man”, een grote houten beeltenis die aan het einde van het festival wordt verbrand. De stad heeft ook themakampen, kunstinstallaties, workshops en een reeks optredens.

Wat Coachella is voor de entertainment-industrie uit Los Angeles, werd Burning Man voor de techindustrie uit Silicon Valley: een paar uur rijden naar een lang weekend escapisme in de woestijn. Zo zag het eruit vanuit de lucht eerder deze week.

Ik ben er nooit geweest want ik houd niet van de combinatie van fijn zand, kort douchen en grote groepen veelal gedrogeerde mensen die graag huggen. Maar iedereen die ik ken die er is geweest had een fantastische tijd en dus ben ik net zo’n fan van Burning Man als van maanlandingen: ik snap het niet helemaal en doe er graag niet aan mee, maar vanaf afstand vind ik het leuk om te zien dat zoveel mensen er plezier aan beleven.

Alternatief protest tegen voorheen alternatief festival

De snelle groei heeft geleid tot kritiek op de impact op het milieu. Een tijdelijke stad van 80.000 mensen bouwen in de woestijn is eigenlijk slecht voor de planeet, meldde Vox woensdag toen klimaatactivisten de weg afsloten richting Burning Man:

‘Alles bij elkaar genereert elke Burning Man ongeveer 100.000 ton kooldioxide. Dat is meer dan ongeveer 22.000 auto’s op gas produceren in een jaar. Wat begon als een bijeenkomst op een strand in San Francisco is uitgegroeid tot een bestemming voor beroemdheden en de ultrarijken, vooral tech miljardairs. Daarom zijn privéjets een probleem geworden. Er zijn nu chique kampen, maaltijden bereid door privékoks en VIP-feesten. Bedenk wel dat dit alles alleen wordt gebouwd voor het festival van een week aan het eind van de zomer en dat alles daarna weer moet worden afgebroken en weggehaald. Een van de basisprincipes van Burning Man is “laat geen sporen achter”, maar zelfs de organisatoren van het evenement waren verbijsterd over hoeveel afval er vorig jaar in de woestijn werd achtergelaten.’

Vox

Afgelopen maandag parkeerde een kleine groep klimaatdemonstranten een trailer van 2,5 meter dwars over de weg, wat kilometers aan opstoppingen veroorzaakte voor deelnemers op weg naar Burning Man. De demonstranten eisten een verbod op het gebruik van privévliegtuigen, plastic voor eenmalig gebruik, onnodige verbranding van propaan en onbeperkt generatorgebruik.

Het protest eindigde toen een ranger met zijn pickup truck door de blokkade ramde en met getrokken wapen een vrouw tegen de grond werkte. Kijkend naar deze beelden dwaalden mijn gedachten af naar die fikkie stokende hippies op Baker Beach in San Francisco; hoe kon zoiets gemoedelijks zo gigantisch uit de klauw lopen? Wat ooit begon als tegencultuur is mainstream geworden, waarna een nieuwe tegencultuur ontstaat die daartegen protesteert. Het is vermoeiend door de voorspelbaarheid.

Chris Rock verlaat Burning Man liftend in een pickup truck. Beeld; @erichamiilton

Chris Rock en Diplo zijn eruit

Het sfeertje zat er dus al niet lekker in, maar de situatie verergerde toen gisteren het festivalterrein wegens hevige regenval werd afgesloten door de organisatie, die opriep tot het zuinig omspringen met water, voedsel en brandstof. Deelnemers zitten misschien nog dagen vast omdat voertuigen vaststaan in de tot modderpoel vergane woestijn.

Een aantal deelnemers besloot daarop het terrein, waarop inmiddels een dode werd aangetroffen, te voet te verlaten. De bekende angel investor Gil Penchina liep bijna 13 kilometer door de modder tot hij een lift kon scoren. Dj Diplo wilde absoluut geen verstek laten gaan op een optreden gisteravond en ging ook aan de wandel, alleen had hij het geluk dat te doen in het gezelschap van Chris Rock, die bekende ook ooit te zijn begonnen als dj.

Rock verzuchtte tegen Diplo, liftend in een open pick up truck: ‘If I would have known dj’s would ever make money, I would have never told a joke.’ De Braziliaanse dj Lukas Ruiz, beter bekend als Vintage Culture, zit nog steeds vast in de woestijn en zegde via Instagram meerdere optredens af. De organisatie heeft inmiddels een ‘Wet Playa Survival Guide’ gelanceerd. De mix van celebrities, hevige regenval en een fotogenieke woestijn is onweerstaanbaar voor de media, dus de komende 48 uur zal Burning Man het nieuws domineren.

Kort ander nieuws:

OpenAI op weg naar $1 miljard omzet

The Information berichtte deze week dat OpenAI, maker van ChatGPT, hard op weg is om een miljard dollar jaaromzet te behalen. Die omzet wordt vooral behaald op bedrijven die ChatGPT inzetten en daarvoor een licentie-fee betalen aan OpenAI. Door de lancering van ChatGPT Enterprise zal OpenAI de omzet heel snel fors kunnen verhogen, want ondanks alle recente kritiek op OpenAI lijkt er geen concurrerend product op de markt te zijn dat zo eenvoudig door bedrijven kan worden geïntegreerd.

Durfkapitalist Reid Hoffman verkleint rol bij Greylock

De medeoprichter van LinkedIn is een van Silicon Valley’s meest invloedrijke AI-enthousiastelingen. Hoewel niet bekend is wat Hoffman gaat doen, is de verwachting dat hij zich nog verder op AI zal storten. Dit recente interview met Hoffman over AI is een aanrader. Hij noemt AI ‘Amplification Intelligence’, versterkte intelligentie.

Duizenden deelnemers onderzochten zwakke plekken in AI

Gedurende tweeënhalve dag in Las Vegas gingen duizenden deelnemers – waaronder 220 community college-studenten en anderen uit organisaties die traditioneel buiten de vroege stadia van technologische verandering worden gehouden uit 18 Amerikaanse staten – aan de slag met toonaangevende AI-modellen. Deelnemers wisselden 164.208 berichten uit in 17.469 conversaties terwijl ze op zoek gingen naar vooroordelen, mogelijke schade en zwakke plekken in de beveiliging in 21 uitdagingen die waren ontworpen om de mogelijke gaten in het vertrouwen en de veiligheid van de AI-modellen bloot te leggen. Dit was de challenge.

Hoe praat je met een AI?

Praktische gids hoe je als doorsnee mens buitengewone resultaten kunt behalen met een chatbot zoals ChatGPT. Mooi voorbeeld: ‘ Vraag chatbots om dingen uit te leggen aan de hand van voorbeelden uit je favoriete romans. Je zou hetzelfde kunnen doen met bijvoorbeeld Harry Potter of “Keeping Up With the Kardashians”.

De CEO van Bumble zegt dat AI je zal helpen om meer dates te krijgen.

Laat weten of het werkt, dan deel ik de tips en ervaringen in deze nieuwsbrief, indien gewenst met je foto en contactgegevens want ik breng mijn community graag bij elkaar.

AI-koorts maakt van Anguilla’s “.ai” domein een digitale goudmijn

Het kleine eiland kan dit jaar 10% van zijn BBP binnenharken aan domeinverkopen. Het succes van Anguilla met de verkoop van de AI-domeinnamen wordt vast met grote afgunst bekeken door het buureiland met een minder commercieel aantrekkelijke naam om af te korten, Sint Maarten.

Naar kantoor of ontslag?

Amazon CEO Andy Jassy vertelt werknemers dat het ‘verleden tijd’ is om zich te committeren aan het ‘terug naar de zaak-mandaat’ van het bedrijf en dat hun banen op het spel staan. Ik prefereer werk op afstand, maar is het zo vreemd dat een bedrijf werknemers vraagt minimaal drie dagen per week naar kantoor te komen?

Een venture capital bedrijf heeft een AI-gestuurde pitch deck-generator gebouwd voor startup-oprichters – en geeft het gratis weg

Ik heb hem nog niet kunnen testen want sta nog op de wachlijst, daarvoor kun je je hier aanmelden.

Spotlight 9: techaandelen zijn de klappers van de week

Het is onmogelijk met een leuke grafiek van aandelen te komen na een foto van Chris Rock achterin een pickup truck in de woestijn.

Hedgefondsen hebben een recordblootstelling aan de zeven grootste techaandelen naar marktkapitalisatie, volgens gegevens die vrijdag zijn vrijgegeven door Goldman Sachs, in een week nadat het aandeel Nvidia een recordhoogte bereikte vanwege de spectaculaire omzet- en winstcijfers.

“Hedgefondsen blijven mega cap tech en het thema kunstmatige intelligentie omarmen”, aldus Goldman Sachs’ brokerage in een notitie die naar een beperkte groep klanten is gestuurd en in handen is gekomen van Reuters.

Het is opvallend hoe de afgelopen week Bitcoin en Ethereum, de voornaamste crypto-assets, daalden terwijl de rest van de markt steeg. Juist omdat ze de rest van het jaar leken mee te bewegen met de reguliere markt, met name die van de techaandelen.