Tag: Bill Gates

Categorieën
AI beleggen crypto technologie

De grote trends van 2024: AI, crypto en koolstofverwijdering

Er zijn op dit moment drie grote trends in technologie die zowel worden gedreven door technologische, als door sociologische en politieke stromingen: AI, crypto en carbon removal (koolstofverwijdering). Deze baanbrekende ontwikkelingen worden zoals elke grote innovatie met scepsis ontvangen, een patroon dat al decennia zichtbaar is.

PC: “te duur en nutteloos”

In de jaren tachtig, toen de personal computer opkwam, werden pc’s vooral gezien als te duur voor een apparaat zonder veel relevante toepassingen. Dat veranderde snel dankzij prijsdalingen en standaardisatie van software, nadat MS-DOS dankzij een uitgenast licentiemodel van Microsoft uitgroeide tot wereldstandaard. De tekstverwerker en het spreadsheet maakten de PC snel onmisbaar op kantoor.

Internet: “te moeilijk en gevaarlijk”

In de jaren negentig herhaalde dit patroon zich met internet. De pc werd gezien als een werkinstrument, niet als een potentieel massamedium. Bill Gates verklaarde zelfs dat internet gebukt ging onder gebrek aan standaarden, het was onveilig en veel te ingewikkeld, reden waarom hij in zijn boek The Road Ahead het woord internet nog geen tien keer gebruikte.

Bill repte liever over de information super highway, die hij zelf wel effe ging aanleggen met het gesloten MSN, waar we verder nooit meer iets over hebben gehoord. Toch maakten email, de web-browser en toepassingen zoals eBay, Amazon en Google internet binnen een paar jaar toegankelijk voor consumenten.

In Nederland duurde het tot eind 1996 voordat het NOS Journaal begreep dat internet een serieus massamedium ging worden, al werd de penetratie van de computer door Joop van Zijl nog wel vergeleken met die van de magnetron.

Smartphones: “alleen voor vertegenwoordigers”

Toen de iPhone in 2007 op de markt kwam heerste de Blackberry in de zakelijke markt. Hoewel het grootste deel van de bevolking in ontwikkelde landen al een mobiele telefoon had, vaak een Nokia, was de kritiek op de iPhone niet mals. “Te duur, alleen handig voor vertegenwoordigers”, zo oordeelde een vriend uit notabene de IT-wereld. Overigens dezelfde knakker die tien jaar eerder over de mobiele telefoon oordeelde als ‘alleen handig voor drugsdealers‘, een veel gehoord sentiment.

Microsoft-CEO Steve Ballmer lachte de iPhone weg in een video waarin hij, zoals hem was aangeleerd door PR-mensen, snel overstapte op het promoten van het eigen Windows Mobile waar we verder ook nooit meer iets over hebben gehoord. Het maakt de prestatie van CEO Satya Nadella om Microsoft na Ballmer compleet nieuw leven in te blazen des te knapper, maar daarover een andere keer.

AI, crypto en koolstofverwijdering aan de beurt

Op dit moment zien we exact dezelfde patronen als voorheen, maar nu over AI, crypto en koolstofverwijdering:

  • AI wordt vaak afgedaan als nuttig voor werk, maar zonder nuttige toepassingen voor consumenten.
  • Crypto wordt bekritiseerd met opmerkingen als: “Noem een toepassing.” Intussen ligt de eerste toepassing in iets elementairs als het herontwerpen van het bancaire systeem, waarbij elke gebruiker zijn eigen rekening beheert en banken overbodig maakt. Blijkbaar wordt de significantie hiervan door velen gemist. Tip: ga nooit in discussie met mensen die te lui waren om het Bitcoin whitepaper te lezen, maar wel een mening hebben.
  • Koolfstofverwijdering wordt vaak getypeerd als fraude, waarbij wordt verwezen naar bekende voorbeelden zoals inefficiënte kookovens, zonder de complexiteit en potentie te kennen of te begrijpen van projecten die wel daadwerkelijk koolstof verwijderen uit de atmosfeer, zoals ocean fertilization. Dit soort verwijdering van koolstof uit de atmosfeer is de grootste opgave die de wereld te wachten staat in de komende decennia. Tip: ga nooit in discussie over klimaatverandering met mensen die te lui waren om de samenvatting te lezen van recente IPCC-rapporten.

Toegegeven: ik heb een persoonlijke fascinatie voor de wijze waarop innovaties doorbreken of mislukken. Daarom heette zowel mijn afstudeerscriptie in 1993 als mijn boek uit 2001 allebei “Op zoek naar de Heilige Graal,” hoewel een of andere mafkees de omslag heeft gefotoshopt van mijn boek dat overigens nog steeds in grote aantallen te koop is. En niet vanwege het grote succes.

Ik leerde meer van Megamistakes dan van Megatrends. Iedereen kent de adoptiecurve van Rodgers, maar het blijft mysterieus waarom de ene innovatie wel aanslaat en de andere genadeloos flopt. Voor koolstofverwijdering, crypto en AI zijn er verschillende belangrijke succesfactoren, waarvan ik er een aantal wil belichten.

CO2-succes was niet tijdens COP29

Voor de doorbraak van koolstofverwijdering is politieke bereidheid een vereiste. Alle media waren gericht op de klimaattop COP29 in Bakoe, maar intussen werden er in Brussel en Washington successen geboekt in de strijd tegen klimaatverandering.

In Brussel keurde de Europese Raad de oprichting goed van het eerste EU-brede certificeringskader voor permanente koolstofverwijdering, koolstoflandbouw en koolstofopslag in producten. Dit vrijwillige kader is bedoeld om een certificeringssysteem te creëren waarmee koolstofverwijdering kan worden gekwantificeerd, gemonitord en geverifieerd en om greenwashing tegen te gaan; koolfstofhuichelen. De goedkeuring van de nieuwe regels door de EU markeert de laatste grote wetgevende stap om groen licht te geven voor de oprichting van het nieuwe certificeringskader voor koolstofverwijdering.

Dan nu in het Nederlands: er worden standaarden ingevoerd waardoor bedrijven en burgers daadwerkelijk hun koolstof-uitstoot kunnen compenseren en dan niet door flutbossen te planten of te behouden, maar door CO2-uitstoot meetbaar tegen te gaan of nog beter, CO2 uit de atmosfeer te verwijderen.

Democraten en Republikeinen samen voor koolstofverwijdering

In de Verenigde Staten werd een wetsvoorstel ingediend door senatoren Lisa Murkowski (Republikeins, Alaska) en Michael Bennet (Democraat, Colorado) met als doel subsidies voor koolstofverwijdering uit te breiden voor een breed scala aan technologieën die bedoeld zijn om koolstofdioxide permanent uit de lucht en zeeën te verwijderen.

De wet zal waarschijnlijk nog niet worden aangenomen door het huidige congres wegens tijdsgebrek, maar de introductie ervan wijst erop dat subsidies voor koolstofverwijdering ook onder president Trump zullen worden uitgebreid. Het feit dat de wet werd ingediend door senatoren uit beide partijen, een zeldzaamheid tegenwoordig, stemt hoopvol.

AMC’s voor CO2

Let komende jaren op de term Advanced Market Commitment (AMC), hier toegelicht door de Economist: ongeacht hoe de politieke wind waait, is de druk uit de samenleving op decarbonisering zo groot dat slimmere bedrijven zelfstandig proberen om hun eigen koolstofafdruk te verwijderen of minimaal te compenseren, door het financieren van technieken die koolstof verwijderen voor lange termijn; liefst voor altijd. Salesforce, Google, Meta en Microsoft zijn slechts de eersten uit een lange lijst bedrijven die AMCs zullen financieren.

Een ander voorbeeld: vorige week werd bekend dat Planetary Technologies 138 ton CO2 heeft verwijderd via ‘Ocean Alkalanity Enhancement (OAE)’, waarbij door het toevoegen van mineralen of stoffen de alkaliniteit, de capaciteit van de oceaan om CO2e te absorberen, wordt verhoogd met als doel CO₂ vast te leggen en  klimaatverandering tegen te gaan. Kopers van de bijbehorende carbon removal credits waren Shopify (96 ton) en Stripe (42 ton) op basis van een ‘vooraankoopovereenkomst‘. Bij Scrabble leg je hem niet snel, maar het bestaat echt en zal veel worden gebruikt.

Old school tech vergeleken met AI en crypto

Beurswaarderingen zijn een weerspiegeling van marktverwachtingen en het enthousiasme rond AI en crypto toont aan dat investeerders vertrouwen hebben in hun potentieel op langere termijn. Ik heb vier virtuele ‘mandjes’ aangemaakt waarover ik vaker heb bericht:

  • ‘MANAAM’: de old school techbedrijven
  • Spotlight 9: de negen m.i. toonaangevende tech-beleggingen
  • AI Spotlight 9: negen bedrijven die profiteren van AI
  • Crypto Spotlight 9: de grootste negen crypto’s gemeten in marktwaarde

Old school tech MANAAM: +36%

In de bredere techsector blijven gevestigde spelers domineren. Ooit waren beleggers fan van de term FANG (voor Facebook, Apple, Netflix en Google, alsof Microsoft niets voorstelde), maar laten we het groepje ‘MANAAM’ nemen, bestaande uit Meta (voorheen Facebook), Apple, Microsoft, Amazon, Alphabet (voorheen Google) en Netflix. De gemiddelde stijging van de aandelen van dit inmiddels klassieke clubje bedraagt dit jaar liefst 35.9%. Dat is vanuit beleggingsperspectief fenomenaal, tot je bedenkt dat de S&P 500 dit jaar ook al 27.19% in de plus staat.

Spotlight 9: +63%

Microsoft (14%), Alphabet (22.28%) en Apple (27.84%) doen het niet eens beter dan de index. Terwijl beleggers tech-aandelen kopen voor de hogere koersstijgingen, als compensatie voor het hogere risico.

Geen koopadvies, maar indicatief: de Spotlight 9 is +63%

Wie echter de Spotlight 9 had gekocht, die bestaat uit de belangrijkste techbedrijven en de twee grootste crypto’s Bitcoin (+119%) en Ethereum (+57%), zou de beleggingsportefeuille dit jaar al 63.37% hebben zien stijgen. Vergeleken met de MANAAM ontbreekt Netflix in de Spotlight 9, terwijl Nvidia (+187%) uiteraard is toegevoegd als ’s werelds meest waardevolle technologiebedrijf.

AI Spotlight 9: +76%

De waardering van AI-gedreven bedrijven zoals Nvidia, die een sleutelrol spelen in de ontwikkeling van AI-infrastructuur, heeft recordhoogtes bereikt. Dit laat zien dat de markt de snelheid erkent waarmee deze door AI opgestuwde bedrijven hun resultaten zien stijgen.

Ondanks AMD, Gigabyte en Super Micro doet de AI Spotlight 9 liefst + 76%

Omdat Nvidia al is opgenomen in de Spotlight 9 heb ik de marktleider buiten beschouwing gelaten in mijn eveneens compleet arbitraire ‘AI Spotlight 9’, bestaande uit negen bedrijven waarvan ik het vermoeden heb dat ze door AI sneller zullen kunnen groeien dan de toonaangevende grote techbedrijven (de MANAAM-groep) en wellicht zelfs sneller dan de Spotlight 9.

Met een groei van 76.11% is dat dit jaar zeker het geval, waarbij het helemaal opvallend is dat deze stijging tot stand komt ondanks Super Micro (dat de accountant het hazenpad zag kiezen), AMD (-1%) en Gigabyte, hardware-partijen die de groei van de rest niet bijbeenden. Softwarebedrijf Palantir (+305%), waarover ik begin november schreef, maakt het verschil meer dan goed.

Crypto Spotlight 9: +191%

Sinds de goedkeuring eerder dit jaar van Bitcoin ETFs, stroomden al tientallen miljarden vanuit de traditionele beleggingswereld richting crypto. Het wachten was op het moment dat de ‘alt rotation‘ zou beginnen, het moment waarop er meer geld naar andere cryptovaluta vloeit dan naar Bitcoin, wat geldt als het onofficiële startschot van ‘altcoin season.‘ Dat moment vond gisteren plaats, toen de Ethereum Spot ETF netto instroom, die naar Bitcoin oversteeg.

Crypto Spotlight 9: +191% en hier zit geen memecoin tussen.

De echte durfal stapt daarom nu groot in de meest malle muntjes die vaak geen enkele onderliggende waarde bevatten, maar dat is even risicovol als in een casino alles op rood of zwart zetten. Een minder risicovolle strategie, voorzover dat mogelijk is in crypto, is om te spreiden in de grootste cryptovaluta en te profiteren van het algehele sentiment.

De ‘Crypto Spotlight 9’ bestaat uit de grootste cryptovaluta gemeten naar marktwaarde, waarbij stable coins, memecoins (crypto-gebbetjes) en tokens die gekoppeld zijn aan cryptobeurzen zoals BNB, buiten beschouwing worden gelaten.

Dat groepje, alfabetisch gerangschikt als Avalanche, Bitcoin, Cardano, Ethereum, Solana, Stellar, Toncoin, TRON en XRP, behaalde dit jaar tot nu toe een stijging van 191%. Is dit dan een koopadvies? Absoluut niet.

Wat ik wel iedereen aanraad die actief is op het gebied van technologie en innovatie, is om zich te verdiepen in AI, koolstofverwijderings-technologie, blockchain en cryptovaluta. Net zoals in de jaren tachtig met de pc, internet in de jaren negentig en de smartphone vijftien jaar geleden, zijn dit ontwikkelingen die wereldwijd onstuitbaar zijn.

Een praktische manier om op de hoogte te blijven is om dan een beetje te investeren in die sectoren, waarbij ik aanraad om dit alleen te doen met geld dat je niet nodig hebt voor de huur, hypotheek of andere dagelijkse beslommeringen. Ook binnen technologie en crypto loont het zeker om goed te kijken naar wat de beoogde beleggingen daadwerkelijk behelsen; wat doet Palantir eigenlijk, wordt Ethereum bedreigd door Solana en SUI; en is het niet grappig om toch een klein gokje op memecoins te wagen?

Wie er wat geld instopt, gaat zich vanzelf informeren. Het alternatief is een wekelijkse nieuwsbrief schrijven over tech en innovaties, maar dat vereist ook een enorm ego.

Hartelijke groet, dank voor de belangstelling en tot volgende week!

Categorieën
AI beleggen technologie

Energieverbruik van AI helpt climate tech aan definitieve doorbraak

De afgelopen week kwamen een tweetal ontwikkelingen samen die de komende jaren het wereldwijde technologiebeeld zullen bepalen. Allereerst lanceerde OpenAI nieuwe producten waarmee het Google en Microsoft frontaal aanvalt. De AI-markt explodeert zowel voor consumenten als voor zakelijk gebruik, met als nadelig gevolg dat het energieverbruik en de CO₂-uitstoot navenant stijgen.

Misschien juist door die stijgende CO₂-uitstoot lijken de ontwikkelingen in ‘Climate Tech’, het containerbegrip voor alle technologie die klimaatverandering tegengaat, ook te versnellen. Bill Gates noemt 2024 zelfs het jaar waarin climate tech definitief is doorgebroken.

OpenAI nu directe concurrent van Google

OpenAI heeft afgelopen week ‘ChatGPT met Zoeken‘ gelanceerd, een functie waarmee gebruikers in realtime actuele informatie direct in hun gesprekken kunnen opvragen. Deze zoekfunctionaliteit, geïntegreerd in de bestaande ChatGPT-interface, is momenteel beschikbaar voor betalende gebruikers en zal binnenkort voor iedereen beschikbaar zijn.

In plaats van een afzonderlijk product zoals in een aparte app of aparte webpagina, maakt de zoekfunctie in bijvoorbeeld de Chrome-browser het mogelijk dat ChatGPT automatisch webbronnen raadpleegt wanneer dat relevant is voor de gestelde vraag. Gebruikers kunnen ook zelf zoeken handmatig activeren om specifieke informatie te vinden.

De zoekfunctie van ChatGPT biedt extra interactieve mogelijkheden, zoals het weergeven van kaarten met plaatsmarkeringen voor aanbevolen locaties en het tonen van actuele aandelenkoersen en nieuwsartikelen. Bij elke zoekopdracht kunnen gebruikers een zijbalk openen met klikbare bronnen, zodat ze de originele artikelen of gegevens kunnen raadplegen.

OpenAI stelt dat samenwerking met Microsoft Bing en mediapartners als Associated Press en Reuters ervoor zorgt dat de verstrekte informatie nauwkeurig en betrouwbaar is. Deze samenwerkingen beperken ook juridische vraagstukken rondom ‘gegevensscraping’, aangezien OpenAI via deze partners geautoriseerde toegang krijgt tot data.

Nieuw: reclamevrije actuele informatie 

Dit nieuwe zoekaanbod helpt OpenAI met een nieuwe focus op betrouwbare actuele informatie, wat vooral belangrijk is bij gevoelige onderwerpen zoals verkiezingen, waarbij betrouwbare informatie essentieel is. Daarbij vermijdt ChatGPT het gebruik van advertenties of gesponsorde links, een groot verschil met Google Search, dat juist het merendeel van de omzet genereert via advertenties.

In plaats daarvan richt OpenAI zich op het verstrekken van een onafhankelijke gebruikerservaring die gefinancierd zal moeten worden uit abonnementen. Hoewel het voor gratis gebruikers mogelijk zal blijven om van de zoekfunctie gebruik te maken, kunnen we limieten verwachten op het aantal gratis zoekopdrachten.

Voor meer details en achtergronden over de laatste ontwikkelingen op het gebied van AI, raad ik de wekelijkse nieuwsbrief aan van Michiel Schoonhoven van contentmarketingspecialist NXTLI. Op LinkedIn heeft Michiel meer details gedeeldover de laatste updates van ChatGPT.

Gates: 2024 doorbraak van ‘climate tech’

In mei schatte Goldman Sachs, toch niet bekend als klimaatactivisten die wekelijks op de A12 liggen, dat de groei van AI leidt tot een toename van energieverbruik door datacenters van 160% in 2030. Alleen al in Europa schat de moderne generatie bankiers, gehuld in het nieuwe uniform van mouwloze bodywarmers, dat er 800 miljard Euro zal worden geïnvesteerd in verbetering van het elektriciteitsnetwerk.

Bill Gates kopte daarom enthousiast in het jaarverslag van zijn investeringsmaatschappij BreakThrough Energy: ‘The State of the Transition. Climate tech has arrived.’ Volgens Gates zal 2024 achteraf een cruciaal moment blijken in de strijd tegen klimaatverandering, dat hem doet denken aan de periode rond 2000 toen op grote schaal werd besloten kindersterfte te bestrijden.

Destijds stierven jaarlijks miljoenen kinderen in Zuid-Azië en Sub-Sahara Afrika door te voorkomen ziektes, ondanks dat vaccins en medicijnen vaak al bestonden. Deze middelen waren echter moeilijk bereikbaar voor arme landen, hoewel ze in rijkere landen op voorraad lagen. Door de inzet van een wereldwijd gezondheidsnetwerk, dat vaccins en medicijnen produceerde en beschikbaar stelde, daalde de kindersterfte binnen twintig jaar met 50%. Deze vooruitgang was mogelijk door bestaande innovaties op te schalen en nieuwe methoden te ontwikkelen, bijvoorbeeld in de bestrijding van HIV en malaria.

Inmiddels worden er steeds meer technologieën ontwikkeld die effectief zijn in het verminderen van broeikasgassen. De volgende grote uitdaging ligt volgens Gates echter in de implementatie: het opschalen van deze technologieën binnen de economie. Hoewel grote bedrijven deze schaalgrootte goed beheersen, waren ze tot nu toe vaak terughoudend om te investeren in schone technologieën. Ze zagen deze voornamelijk als manieren om hun ecologische voetafdruk te verkleinen en bij te dragen aan het milieu, zonder ze als een bron van waarde voor hun eigen bedrijfsvoering te beschouwen. Kortom: focus op duurzaamheid leidde niet tot hogere winsten. 

Volgens Gates begint dit sinds 2024 echter te veranderen en is er een belangrijke verschuiving gaande in het perspectief van investeerders en bedrijven. Grote wereldwijde investeerders—zoals stichtingen, staatsinvesteringsfondsen en infrastructuurinvesteerders— gaan eindelijk serieus investeren in klimaattechnologie. Ook topmensen in het bedrijfsleven begrijpen steeds beter dat climate tech meer biedt dan alleen milieuwinst; het kan hun bedrijven versterken en hun kapitaal efficiënter benutten. Laten we hopen dat Gates gelijk heeft.

200 gram geel poeder even effectief als een boom

Een halve pond van dit gele poeder verwijdert evenveel koolstofdioxide uit de atmosfeer als een boom in een jaar. Bron foto: Zihui Zhou, UC Berkeley.

Gates genoemde wereldwijde strijd tegen door de mens veroorzaakte klimaatverandering. Alleen al Californië zal jaarlijks ongeveer 100 miljoen ton koolstofdioxide moeten afvangen of verwijderen — ongeveer gelijk aan de vervuiling van 250 gascentrales — om zijn ambitieuze klimaatdoelen te halen, waaronder het bereiken van koolstofneutraliteit in 2045.

Het lijkt alsof er inmiddels wekelijks innovatieve technieken bekend worden voor deze verwijdering van koolstofdioxide. Zo hebben onderzoekers aan de Universiteit van Californië in Berkeley, een nieuw covalent organisch raamwerk (COF) ontwikkeld dat de directe luchtvangst (Direct Air Capture, DAC) van koolstofdioxide aanzienlijk verbetert.

Dit materiaal, een diepgeel poeder, absorbeert efficiënt CO₂ uit de omgevingslucht zonder afbraak door water of andere verontreinigingen, een veelvoorkomend probleem bij bestaande DAC-technologieën. Het COF functioneert als een soort spons die CO₂ opvangt, totdat het verzadigd is.

Het kan vervolgens worden geregenereerd door verhitting, waarbij de CO₂ vrijkomt voor opslag of hergebruik, en daarna opnieuw worden ingezet voor verdere opvangcycli. Opmerkelijk is dat 200 gram van dit materiaal ongeveer 20 kilogram CO₂ per jaar kan verwijderen, vergelijkbaar met de absorptiecapaciteit van een volgroeide boom!

Technologische hulpmiddelen kunnen uitstoot van CO₂ beperken en zelfs bestaande emissies uit de atmosfeer verwijderen. Bron: beeld gemaakt met Midjourney.

Dit soort innovatieve technieken zijn vele malen effectiever dan het planten van bomen, wat sympathiek overkomt en begrijpelijker is voor de leek. De grote vraag is of de door Gates voorspelde groei in investeringen in climate tech nog op tijd komt om versnelde klimaatverandering tegen te gaan, zoals onlangs door de VN werd voorspeld.

Investeren in AI of climate tech?

Er ontstaat dus een vreemde paradox: hoe verhoudt investeren in climate tech zich met investeren in AI? Het is evident dat de financiële resultaten van investeren in climate tech minstens vijf tot tien jaar op zich zullen laten wachten. Alleen bedrijven waarvan de CEO’s langer vooruit kijken dan hun eigen jaarbonus, zullen structureel proberen CO₂-neutraal of zelfs CO₂-negatief te worden, zoals Microsoft.

De gemiddelde stijging dit jaar van deze door AI omhoog gestuwde bedrijven bedraagt liefst 119%. Zelfs het accountant-loze Super Micro is slechts 9% gedaald. 
Bron: Google Finance

lucratief. Zie mijn compleet arbitrair en subjectief samengestelde AI Spotlight 9, die geen financieel advies is, maar probeert een meetbaar beeld te schetsen van een zichtbare tendens.

De gemiddelde koersstijging dit jaar van deze door AI omhoog gestuwde bedrijven bedraagt liefst 119%. Opvallend is dat softwarebedrijf Palantir een hogere koersstijging beleeft dan de chipmakers zoals AMD, Arm en Broadcom. Maar let op: marktleider Nvidia is niet opgenomen in deze lijst, omdat Nvidia al is opgenomen in de algemene tech-graadmeter Spotlight 9. Ter vergelijking: het aandeel Nvidia steeg dit jaar al 181%, tegen Palantir 153%.

Op korte termijn zijn alleen memecoins lucratiever dan AI-aandelen. Het is voor de wereld te hopen dat Bill Gates gelijk heeft en dat er genoeg investeerders zijn die iets verder kijken dan rendement op korte termijn. Zelf ben ik de komende dagen op het bijzonder interessante Business & Philanthropy Forum in Singapore, waar juist wordt gepoogd om investeren met winstoogmerk te combineren met het streven naar een betere wereld. Hopelijk kan ik volgende week positief nieuws delen. 

Categorieën
AI crypto technologie

Interessante leeslinks en klikvoer in januari 2024

  • Interessant om over na te denken: de legendarische investeerder Fred Wilson (Twitter, Etsy, Kickstarter, Coinbase) beschrijft een nieuw business model voor web 3 en misschien AI-toepassingen: minting. De kern is: gedeeld eigendom met de gebruikers.
  • Sam Altman, de oprichter en CEO van OpenAI, zoekt miljarden om een netwerk van chipfabrieken op te zetten. Het doel is duidelijk: minder afhankelijk worden van NVIDIA. Opmerkelijk dat de man als side hustle miljarden weet op te halen.
  • Investeerder en oprichter van LinkedIn Reid Hoffman deelt zijn gedachten over ‘een plausible realiteit.’ Let op zijn beschrijving van een zoektocht naar een oase in plaats van een luchtspiegeling.
Categorieën
AI crypto technologie

Worldcoin bewijst: mensen geven hun oogbol weg voor een paar muntjes

De technologiebranche gaat steeds meer gebukt onder overdreven veel aandacht voor de oprichters. Elon Musk blijft de schijnwerpers domineren, of hij nu Twitter nieuw leven inblaast of juist afbreekt, afhankelijk van aan wie je het vraagt. Toch was het meest significante nieuws van de afgelopen week de onthulling van Worldcoin. Dit project trekt de aandacht door de glanzende bol, de ‘orb’, die de iris van nieuwe gebruikers scant, en door de betrokkenheid van mede-oprichter Sam Altman, tevens de CEO van OpenAI.

Het was de week van Barbie en Oppenheimer, ofwel Barbenheimer, en de Orb van Worldcoin. Foto: gemaakt met Midjourney

Twee maanden geleden schreef ik over Worldcoin en het bedrijf erachter genaamd Tools for Humanity, dat zich toen op de website van 1 pagina presenteerde met de slogan ‘een technologiebedrijf dat zich inzet voor een rechtvaardiger economisch systeem’ en liefst $115 miljoen ophaalde voor het Worldcoin-project.

Het doel, zeggen de oprichters, is om een wereldwijd identificatiesysteem te creëren dat zal helpen om op betrouwbare wijze onderscheid te maken tussen mensen en AI, ter voorbereiding op het moment dat intelligentie niet langer een betrouwbare indicator is van mens-zijn. Bij Worldcoin wordt de verificatie van het menszijn verzekerd door het gebruik van een Orb, een bol: een biometrische irisscanner.

‘Geef mij nu je oog, ik geef je de morgen terug.’ Vrij naar André Hazes. Foto: Worldcoin

Maar volgens Alex Blania, CEO en medeoprichter van Tools for Humanity en Worldcoin-projectleider, is er een groter doel dan alleen identificatie als mens:

‘Wij streven naar universele toegang tot de wereldeconomie, ongeacht land of achtergrond, en versnellen de overgang naar een economische toekomst waarin iedereen op aarde welkom is en profiteert’

De definitie van een pyramidespel?

Wie is niet tot tranen geroerd door dit nobele streven? Wie is er tegen welkom zijn op aarde? Coindesk was op bezoek bij het hoofdkantoor van Worldcoin in Berlijn en uit dit schitterende artikel ‘Inside the Orb’ ontstaat de indruk dat de heren Altman en Blania beschikken over een unieke combinatie van talent, wereldvreemdheid en opportunisme.

Zo spreken ze over Worldcoin als een cruciale stap op weg naar een Universeel Basis Inkomen (UBI) voor de gehele wereldbevolking, want deze mannen denken groot. Dat is nog eens een ander ambitieniveau dan flitsbezorgers die als missie hebben om binnen vijf minuten een Bounty en een Cola in de Randstad af te leveren op een rare kleur fiets.

Maar ze zijn bijzonder vaag als de vraag wordt gesteld wie dat universeel basisinkomen voor onze planeet dan moet bekostigen. Altman zegt daarover:

“De hoop is dat wanneer mensen deze token willen kopen, omdat ze geloven dat dit de toekomst is en er een instroom zal zijn in deze economie. Nieuwe token-kopers is hoe het wordt betaald, uiteindelijk.”

Sam Altman, mede-oprichter Worldcoin

Aha, dus de instroom van nieuwe kopers financiert het systeem. Dat deed een belletje rinkelen en ik vroeg aan ChatGPT, het eerste product van het andere bedrijf van Sam Altman, OpenAI, wat de definitie is van een pyramidespel. Komt ie:

‘Een piramidesysteem is een bedrijfsmodel waarbij leden worden gerekruteerd via een belofte van betalingen of diensten voor het inschrijven van anderen in het systeem, in plaats van het leveren van investeringen of de verkoop van producten. Als het werven zich vermenigvuldigt, wordt het werven al snel onmogelijk en kunnen de meeste leden niet profiteren; piramidesystemen zijn daarom onhoudbaar en vaak illegaal.’

Ik zeg niet dat Worldcoin een pyramidespel is. Alleen ChatGPT zegt dat het er verdomd veel op lijkt.

Gratis muntjes voor je iris

Rond Sam Altman ontstaat een persoonlijkheidscultus die doet denken aan de gouden jaren van Steve Jobs en Elon Musk. Er worden hele onderzoeken gedaan naar de 400(!) bedrijven waarin Altman heeft geinvesteerd.

Mede daarom stonden mensen op meerdere plaatsen in de wereld afgelopen week in de rij om hun ogen te laten scannen door de orb van Worldcoin. De media hielp vrolijk mee om de hype zo groot mogelijk te maken, met service-journalistiek zoals dit artikel in India: ‘Sam Altman’s Worldcoin is hier: hoe je je gratis muntje kunt krijgen.‘

Zelfs de tweet waarin Altman jubelt dat elke acht seconden iemand zijn iris laat scannen door Worldcoin, werd in het artikel opgenomen, inclusief video van een rij vrolijke wachtenden.

Want het systeem werkt verbluffend simpel: download de gratis Worldcoin app, scan je ogen bij een orb, krijg een World ID en je Worldcoin app ontvangt direct 25 gratis Worldcoins; behalve in Amerika, zoals Gizmodo ervaarde. Maar het is customer onboarding met een simplisme en efficiëntie waar een drugsdealer op een schoolplein jaloers op is.

Critici hebben een punt

Twitter zou Twitter niet zijn (oh nee, het is ook geen Twitter meer maar heet nu X, maar daarover later meer), als zich niet een aantal scherpzinnige critici meldden die Worldcoin goed hebben geanalyseerd, zoals hier en hier.

Ethereum-oprichter en alom geroemd ethicus binnen de blockchain-industrie Vitalik Buterin waarschuwde direct voor de mogelijke, onbedoelde, kwalijke gevolgen van de aanpak van Worldcoin:

‘Risico’s zijn onder andere onvermijdelijke privacylekken, verdere erosie van het vermogen van mensen om anoniem over het internet te surfen, dwang door autoritaire regeringen en de potentiële onmogelijkheid om tegelijkertijd veilig en gedecentraliseerd te zijn.’

Vitalik Buterin, mede-oprichter Ethereum

Voorop gesteld: laten we vooralsnog de belofte van Blania en Altman geloven dat de iris-data direct wordt verwijderd uit de orb en niet wordt opgeslagen. Maar hoeveel nep-orbs zullen door criminelen worden gebruikt om consumenten hun iris-scan afhandig te maken?  

De vraag is sowieso gerechtvaardigd of een centraal geleide onderneming dit soort initiatieven moet ontplooien. Het World ID is feitelijk een universeel paspoort, waarom moet dit worden ontwikkeld door een commercieel bedrijf?

Onthoud dat alle mooie beloftes en doelstellingen ten spijt, dit een commerciele organisatie is en de oprichters en financiers 25% van alle Worldcoin in handen hebben. Dat is een hoger belastingtarief dan btw. Nog vreemder: vanuit Azië kan ik de pagina’s in het whitepaper die gaan over deze tokenomics helemaal niet zien, omdat die zijn afgeschermd. Een probleem waar meer mensen mee werden geconfronteerd. Waarom schermen ze informatie af voor dezelfde mensen die wel hun ogen mogen laten scannen?

Decrypt vatte de bezwaren van Buterin goed samen, al is het schematische bezwaar dat Buterin in zijn blogpost deelde ook verhelderend:

Vitalik Buterin’s schematische weergave van de problematiek

‘Proof of Personhood’ is relevant, maar niet op deze manier

Cybercriminaliteit zal alleen maar toenemen in het tijdperk van AI, dus er is behoefte aan bewijs dat je met een mens te maken hebt en niet met een computerprogramma. Alleen niet op de manier waarop Worldcoin het probleem aanpakt. Michael Casey van Coindesk bewandelt de gulden middenweg:

‘Het risico ligt niet bij de technologie op zich – we weten al jaren dat AI in staat is om ons te vernietigen. Het is dat als we de controle over deze technologieën concentreren bij een handvol te machtige bedrijven die gemotiveerd zijn om ze te gebruiken als propriëtaire “black box” systemen om winst te maken, ze zich snel op gevaarlijk, mensheidsschadelijk terrein zullen begeven, net zoals de Web2 platformen dat deden.

Toch is er ten minste één positief aspect dat uit het Worldcoin-project kan voortkomen. Het vestigt de aandacht op de behoefte aan een soort bewijs van menselijkheid, wat een impuls kan geven aan de vele interessante projecten die mensen meer controle willen geven over hun identiteit in het Web3/AI tijdperk.

Het antwoord op het bewijzen en verheffen van authentieke menselijkheid zou kunnen liggen in het vastleggen van de “sociale grafiek” van onze online connecties, relaties, interacties en geautoriseerde referenties via gedecentraliseerde identiteitsmodellen (DID) of initiatieven zoals het gedecentraliseerde sociale netwerkprotocol (DSNP) dat deel uitmaakt van Project Liberty.

Of het zou nog kunnen liggen in een biometrische oplossing zoals waar Worldcoin aan werkt, maar hopelijk met een meer gedecentraliseerde, minder corporatieve structuur. Wat duidelijk is, is dat we iets moeten doen.’

Draagbare identiteit en reputatie

Casey’s denkrichting leidt tot een systeem van identificatie en reputatie, waarbij je anoniem van diensten gebruik kunt maken, maar wel je identiteit en reputatie kunt delen indien je dat zelf wenst. Bij Uber heb ik bijvoorbeeld een score van 4.96, maar als ik via Airbnb een kamer wil boeken ben ik voor de verhuurder even onbekend en dus onbemind, als een buitenaards wezen.

Daarom vraagt een verhuurder als eerste naar een paspoortkopie, terwijl het ook voor Airbnb en de verhuurder waardevol zou zijn om te weten dat ik in elk geval als passagier in een Uber de taxi niet heb gesloopt of ondergekotst. Een dergelijk systeem waarbij je als gebruiker je online reputatie met je mee draagt en zelf beslist om te delen op een moment dat je dat wenselijk acht, zou bijzonder nuttig zijn in de digitale economie.

Het universele basisinkomen voor de wereldbevolking is dermate ingrijpend dat het via de normale democratische processen zou moeten worden geïntroduceerd. Laten we dat soort grote maatschappelijke vraagstukken maar niet overlaten aan een paar mannen uit Berlijn, dat is historisch gezien geen gelukkige combinatie gebleken.

Twitter wordt X

Het kan niemand zijn ontgaan, Elon Musk is Twitter aan het ombouwen tot X. Wat is het een romanticus hè, om zijn bedrijf naar zijn jongste zoon te noemen? Hij legt zelf uit dat de komende maanden ‘je hele financiële wereld kan worden georkestreerd’ vanuit X. Want Musk wil van Twitter een ‘super-app’ maken, een allesomvattende app waarin informatie, communicatie en transacties worden samengevoegd. Vergelijkbaar met het zeer succesvolle Chinese WeChat. Musk wil zo snel mogelijk van het gehate advertentie-model af.

Musk zal verlekkerd kijken naar het Zuid-Aziatische Grab en GoJek, waarmee gebruikers niet alleen taxi’s (op auto’s of scooters) kunnen bestellen, maar ook hun rekeningen kunnen betalen en zelfs personal shoppers inhuren die naar de winkel van jouw keuze gaat om je boodschappen te doen. Uiteraard met een marge voor Grab en GoJek op elke transactie.

Elke seconde die Musk besteedt aan het overschatte Twitter blijft tijdverlies en verspilling van zijn talent. Ik hoop nog steeds dat Musk zich eens boos maakt over Alzheimer, kanker en de geestelijke gezondheid van de mensheid en zijn onmiskenbare talenten aanwendt om die problemen op te lossen, bijvoorbeeld met een biotech-bedrijf. Musk beheerst ontwikkeling van software, hardware en mechanische innovaties, hoe moeilijk zou biotech voor hem zijn? 

In de informatieve podcast More or Less, van de echtparen Morin en Lessin, werden de plannen van Musk met Twitter deze week uitgebreid besproken. Het is de enige podcast die ik overigens ken waarin twee echtparen een specifieke branche bespreken, waarbij het belangrijk is om te weten dat ex-Wall Street Journal verslaggever Jessica Lessin de scherpzinnige oprichter is van het online vaktijdschrift The Information en Dave Morin een investeerder is die eerder Path begon, de mooiste app van een mislukt sociaal netwerk die ik ooit heb gebruikt.

Opvallende links deze week

Bill Gates heeft een podcast

Over opvallende podcasts gesproken: Bill Gates is een podcast begonnen onder de naam Unconfuse Me en in de eerste editie waren acteur Seth Rogen en zijn echtgenote Lauren te gast. Blijkbaar is dat een trend, om als echtpaar op te treden in een podcast. Ik hoor het u denken: ‘Bill Gates heeft een podcast met Seth Rogen, klinkt dat niet als Kermit de Kikker met als gast Scooby Doo?’ Dat klinkt het zeker, maar het werd een onverwacht openhartig gesprek over ondermeer Alzheimer, thuiszorg en recreatief drugsgebruik. Afspelen op dubbele snelheid wordt afgeraden.

Barbenheimer doet bijna $1.2 miljard in een week, Oppenheimer breekt IMAX projectors

Het kassucces van Barbie en Oppenheimer is onverwacht groot: Barbie zal naar verwachting het weekend afsluiten met een omzet van $750 miljoen en Oppenheimer nadert de $400 miljoen. Nog opvallender vond ik dat de 70 millimeter versie van Oppenheimer in de IMAX zo complex is dat de film soms niet synchroon loopt met het geluid en zelfs letterlijk breekt. Tot zover alle doemscenario’s dat de ‘ouderwetse’ bioscopen het zouden afleggen in het streaming tijdperk. Goede speelfilms trekken meer publiek naar de bioscoop dan ooit.

Barbenheimer, maar dan gemaakt door AI

Als Barbie en Oppenheimer in één film werd geperst, dan was dit de trailer. Ik zeg het te vaak over AI-toepassingen, maar het is ongelooflijk dat dit helemaal is gemaakt door AI: beeld, geluid, video. Vooral de snelheid waarmee dit soort toepassingen zich ontwikkeld is ongeëvenaard. De laatste keer dat ik zo verbijsterd was door een technologie op internet, was ruim 25 jaar geleden bij de presentatie van video in een web-browser door George Michael.

Spotlight 9: Feestkwartaal bij Google en Facebook

Ja, ik weet dat ze tegenwoordig eigenlijk Alphabet en Meta heten, maar zeg eerlijk, wie leest nog verder als die namen in de kop staan? Het was de week waarin de kwartaalcijfers van het tweede kwartaal bekend werden dus er was een hoop beweging op de beurzen. Deze webpagina bevat een kort, handig overzicht van de resultaten van de belangrijkste tech-bedrijven.

Meta en Alphabet stijgen, Microsoft daalt. Beleggen op de beurs lijkt zo een sprint, geen marathon.

De kortzichtigheid op de beurzen werd deze week voor de zoveelste keer aangetoond. Alphabet en Meta maakten forse koerssprongen, door hoger dan verwachte omzetten terwijl die mede door valutaverschillen werden veroorzaakt. Toegegeven, Alphabet maakte 28% meer omzet op de cloud-diensten en dat zal alleen maar toenemen in het AI-tijdperk.

Meta verloor echter liefst $21 miljard in 18 maanden op de investeringen in Reality Labs, het bedrijfsonderdeel van Meta dat iets gaat doen met alle buzzwords van de laatste twee jaar, waaronder Web3, Metaverse, AR, VR en alles met moeilijke brillen. Gevolg: 10% koerswinst. Hoe kan het?

Microsoft, dat op het gebied van AI een enorm sterke positie heeft ingenomen door OpenAI in te passen in de Bing-zoekmachine *en* liefst $10 miljard investeerde in OpenAI, een gegarandeerde hit, werd juist niet begrepen door beleggers omdat de investeringen in AI ‘niet gelijk tot hogere omzetten leiden.’ Gevolg: 2% daling.

De roze wolk is een schematische weergave van mijn hersens als ik naar de beurs kijk en Meta zie stijgen, terwijl Microsoft daalt. Foto: gemaakt met Midjourney

CNBC snapt het ook niet en legt het nog even uit:

‘De groei in AI heeft het potentieel om Microsofts twee grootste activiteiten te stimuleren: de publieke cloud Azure en de meer traditionele en marktleidende productiviteitssoftware Office.’

CNBC

Zo is het precies, maar de beleggers hadden deze week blijkbaar een horizon die eindigde bij de vrijmibo.

Tot volgende week, fijne zondag!

Categorieën
AI technologie

Betekent AI voor Doe-Het-Zelvers het einde van de wereld?

‘Het verminderen van het risico op uitsterven door appeltaart zou een wereldwijde prioriteit moeten zijn, naast andere risico’s op maatschappelijke schaal zoals pandemieën en kernoorlogen.’

Als hier appeltaart had gestaan en geen AI, zou het Journaal ermee hebben geopend.

Als dat de eenregelige verklaring zou zijn geweest die afgelopen dinsdag door tientallen leiders op het gebied van AI (artificial intelligence, kunstmatige intelligentie) openbaar werd gemaakt, zou het groter wereldnieuws zijn geweest dan nu het geval was. Alleen werd er geen appeltaart genoemd als bedreiging voor de wereld, maar AI. Dat maakte de verklaring een stuk moeilijker te duiden door journalisten, want AI is een soort water van de technologie: het kan worden gebruikt om mensen drinken te geven, of te waterboarden. De grens daartussen is helder: het gaat erom wie bepaalt om te stoppen met drinken.

De angst is dat in het geval van AI, de software zelf bepaalt wanneer er iets gebeurt. Of stopt. Ik ben ooit gaan bloggen en schrijf tegenwoordig deze nieuwsbrief, omdat het me dwingt om bij te blijven op mijn vakgebied en vervolgens mijn gedachten publiekelijk te ordenen. Dus hierbij mijn onbescheiden poging om de laatste ontwikkelingen op het gebied van AI in een breder perspectief te plaatsen.

Wie zijn deze mensen?

Allereerst die verklaring van afgelopen dinsdag, uitgegeven door het Center for AI Safety (CAIS, spreek uit: Kees) met als missie ‘de risico’s van kunstmatige intelligentie op maatschappelijke schaal te verminderen.’ Van het Watergate-schandaal leerden we dat je allereerst de geldstroom volgt, dus waar haalt Kees het geld vandaan? De stichting Open Philanthropy doneerde ruim $5 miljoen en wordt weer gefinancierd door voormalig Wall Street Journal verslaggever Cari Tuna en Dustin Moskovitz, één van de oprichters van Facebook. (U mag zelf raden wiens spaarvarkentje van dat echtpaar het meest werd omgekeerd voor deze donatie. Ach, dan wordt het geld dat Facebook verdient met de uitverkoop van de privacy van z’n gebruikers tenminste aan iets nuttigs besteed.)

In Europa wordt er voor lastige dossiers meestal een convenant gesloten tussen overheid, het bedrijfsleven en een partij die beleidsmedewerkers in dat soort stukken die niemand leest omschrijven als ‘het maatschappelijk middenveld.’ Amerika is het land van de one-liner, dus daar kwam men tot deze kloeke zin: ‘‘Het verminderen van het risico op uitsterven door AI zou een wereldwijde prioriteit moeten zijn, naast andere risico’s op maatschappelijke schaal zoals pandemieën en kernoorlogen.’

En dat was het, meer staat er niet in de verklaring van 22 woorden. Het leidde tot vrij inhoudsloze berichten in de media waaruit je de wanhoop van de verslaggever bijna kunt aflezen. Zo van ‘mijn hemel, moet ik nu uitleggen in hoeverre deze verklaring vergelijkbaar is met die van Robert Oppenheimer over het gevaar van nucleaire wapens, of zal ik gewoon het lijstje ondertekenaars opsommen?’ Het werd uiteraard meestal het laatste en de meeste namen zult u herkennen uit eerdere nieuwsbrieven. CNN somt braaf op: ‘De verklaring is ondertekend door vooraanstaande functionarissen uit de industrie, waaronder OpenAI CEO Sam Altman; de zogenaamde “godfather” van AI, Geoffrey Hinton; topmanagers en onderzoekers van Google DeepMind en Anthropic; Kevin Scott, chief technology officer van Microsoft; Bruce Schneier, de pionier op het gebied van internetbeveiliging en cryptografie; klimaatverdediger Bill McKibben; en muzikant Grimes.’

Wie tekende niet?

Dat laatste is wel leuk, want Grimes is de baby mama van voorzover bekend de jongste zoon van Elon Musk, die zelfs X Æ A-Xii heet omdat het de elvenspelling is van het begrip AI. (Lees die laatste zin nog eens en besef dat het gaat om een weerloos kind.) Juist de naam Elon Musk ontbrak bij de ondertekenaars. Andere mensen die opvallend genoeg de verklaring niet hebben getekend en waarvan het me zinvol lijkt als CNN had geinformeerd waarom, zijn Jeff Bezos (oprichter en voorzitter van de Raad van Commissarissen van Amazon), Sundar Pichai (CEO van Alphabet, het moederbedrijf van Google, man van deze briljante speech), Andreessen Horowitz (de meest vooraanstaande investeerder in technologiebedrijven), Mark Zuckerberg (CEO Meta, voorheen bekend als Facebook, opkoper van voormalige concurrenten als Instagram en Whatsapp) en Peter Thiel (financier van ondermeer, LinkedIn, Yelp, Facebook en Palantir en via zijn Founders Fund ook Airbn en Space X). En verder ontbreken zo’n beetje alle spelers op technologiegebied uit India, Zuid-Korea, Japan en China.  

Al deze partijen hebben de kennis, slagkracht en motivatie om een belangrijke speler in de wereldwijde markt voor AI-toepassingen te worden. En ze hebben de ongetwijfeld goedbedoelde verklaring om erop te letten dat de wereld niet aan AI ten onder gaat, niet ondertekend. Dat betekent uiteraard niet dat de opperbazen van de techwereld zullen proberen om de wereld te vernietigen met AI; het omleggen van de wereldbevolking zou immers slecht zijn voor hun kwartaalcijfers.

En Bill Gates dan?

Microsoft mede-oprichter Bill Gates hoopt publiekelijk dat Amazon en Google het loodje zullen leggen door AI. Verder heeft hij weinig invloed op het publieke debat over AI, het is niet toevallig dat CNN Gates niet eens noemde in de opsomming van ondertekenaars en zelfs de ex van Elon Musk wel. Ik hecht weinig waarde aan de voorspellingen over technologie van de man die in zijn boek The Road Ahead, uit november 1995, internet niet de toekomst noemde, maar een zandpad vergeleken met de information super highway die hij zelf zou gaan bouwen in de vorm van MSN.

Het blijft voor mij onbegrijpelijk dat Gates niet meer analyses geeft over de bedrijfsmatige aspecten van technologie, maar blijft mijmeren over de maatschappelijke gevolgen. Want juist als ondernemer blijft hij in mijn ogen ongeëvenaard. Zijn visie is briljant wanneer die wordt gemeten over pakweg 24 maanden, niet 24 jaar.

Onthoud van Bill Gates vooral deze twee wapenfeiten:

  • IBM zocht in 1981 een besturingssysteem voor hun nieuwe product, de personal computer; Gates had niets in huis maar kocht voor vijfenzeventigduizend dollar het obscure Quick and Dirty Operating System (QDOS) van een kleine softwaremaker, veranderde de naam in MS-DOS (want het brandschone IBM kon niets met het woord Dirty) en verkocht de software niet, maar licenseerde het aan IBM op een non-exclusieve basis. Die vorm van licensering was vrijwel onbekend in de softwarewereld. Vooral op basis van deze ene deal werd Microsoft het meest waardevolle bedrijf en Gates de rijkste man ter wereld.
  • In 1995 was Microsoft de machtigste onderneming in de technologiewereld en Gates ’s werelds rijkste man. Alleen was het hele beeld van Microsoft en Gates gericht op een wereld waarin computers nauwelijks samenwerkten, laat staan samen communiceerden of transacties mogelijk maakten. Terwijl Jeff Bezos een paar kilometer verder Amazon uitbouwde tot een e-commerce machine en in de voetsporen van Gates zou treden als ’s werelds rijkste man, schreef Gates een memo aan de top van Microsoft dat bekend zou worden als ‘de Internet vloedgolf.’ Feitelijk zei Gates: ‘ik had ongelijk. We moeten al onze producten geschikt maken voor internet.’ Ik had nog nooit een CEO gezien die op een dergelijke manier zijn eigen fouten bekende en het hele concern liet keren en focusen, in zo’n korte tijd. Toegeven dat hij internet over het hoofd had gezien, vond ik groots. (En ik was opgelucht, want mijn geesteskind heette Planet Internet en het is niet lekker om dagelijks op te staan met het idee dat ’s werelds rijkste man zegt dat je product waardeloos is.)

Zijn boek The Road Ahead zou een half jaar later uitkomen en al gedateerd zijn bij publicatie. Het was vooral vreemd omdat Gates in zijn memo het belang van internet zo sterk had benadrukt. Internet, zo orakelde Gates in zijn boek, was gebouwd op ouderwetse technologie en daarom te beperkt om informatie, communicatie en transacties overheen te sturen op grote schaal.

Wat vervolgens gebeurde was even hilarisch als symbolisch, omdat zijn boek even snel een tweede versie vereiste als zijn software: al een maand na het verschijnen van het boek begon Gates aan een tweede versie, die in oktober 1996 verscheen en liefst 20.000 woorden langer was, net zoals zijn software steeds meer regels code telde. In de tweede versie van het boek stelde Gates internet veel centraler.

Het enige leuke aan The Road Ahead vond ik dat Gates het had geschreven met toenmalig Microsoft CTO Nathan Myhrvold, een voormalig wereldkampioen barbecue die had gestudeerd onder Stephen Hawking. Van Myhrvold had ik graag meer gelezen.

Bill Gates is een soort nerdversie van Marco van Basten: een topspeler die fenomenaal is als analist, maar falend als trainer. Ik hoop van ganser harte dat Bill Gates gaat schrijven over toepassingen van AI, over business modellen, kansen en bedreigingen; over alles, behalve wat het voor de samenleving gaat betekenen. En full disclosure: mijn mening over Gates staat los van mijn eigen ervaringen met hem en Microsoft in de browseroorlog.

Impact, een Belgisch uitzendbureau voor technici, kwam met deze aardige reclame

Waarom is AI zo kansrijk en zo gevaarlijk?

Veel belangrijker dan de mening van Gates over AI, vond ik dit artikel over een officier bij de Amerikaanse luchtmacht die een bespiegeling hield over een drone die door AI op hol slaat en zijn eigen bestuurder wilde vermoorden. De eerste hijgerige berichten waren dat dit werkelijk is gebeurd, maar blijkbaar was het slechts een scenario dat in de Amerikaanse krijgsmacht wordt besproken. Gelukkig maar, want het is de ultieme Terminator-nachtmerrie wanneer het geweldsmonopolie bij computers komt te liggen.

Hoewel het een enorme technologische prestatie is, zal ook de nieuwe supercomputer van Nvidia, waarover ik vorige week schreef, niet leiden tot een massale doorbraak van AI-toepassingen. Dergelijke computers zijn dermate duur en complex dat slechts een klein aantal bedrijven de mogelijkheden heeft om ze goed te gebruiken. Uiteraard is het een enorme omzetbron voor Nvidia, want Amazon, Microsoft, Meta en Google zullen deze computer graag massaal inslaan, maar juist open source AI lijkt de definitieve doorbraak van AI te worden.

Dat zijn niet mijn woorden, maar dit blijkt uit een gelekt intern document van Google. Volgens het gelekte document is de open source AI community dermate actief en sterk ontwikkeld, dat zodra er meer toegankelijke ontwikkelmogelijkheden ontstaan, zowel OpenAI als Google kansloos zijn. Terwijl OpenAI en Google ‘proprietary’ LLM’s (Large Language Models) gebruiken, zijn de modellen in open source feitelijk gereed voor publiek gebruik. Daarmee is de groep wereldwijde ontwikkelaars groter dan de personeelsleden van OpenAI en Google, zo is de gedachte.

Hoera voor QLoRA?

En nu blijken die goedkopere tools binnen een jaar beschikbaar te komen! Want het lijkt mogelijk om AI-toepassingen te ontwikkelen op wat uit de kluiten gewassen game-pc’s. LLM’s waarmee generatieve AI-toepassingen worden ontwikkeld, kunnen normaliter alleen op enorm krachtige computers draaien. Dat is de reden van de explosieve koersstijgingen van de makers van dergelijke apparatuur zoals Nvidia en Marvell, waarover ik vorige week schreef. Zoals een lezer stuurde: ‘QLoRA verandert het landschap volledig. Je kunt dezelfde 8x80GB op een enkele 48GB kaart gebruiken. Van een 8x15K$ stuk kit naar een opgevoerde PC.’

Vertaald in iets normaler Nederlands: het feit dat je in 48GB (wat enorm is) 96 miljard 4-bits gewichten kunt proppen, betekent dat AI-ontwikkeling nu beschikbaar is voor hobbyisten. Wat normaal een ton kost aan apparatuur, kan nu voor een paar duizend Euro. Voor de liefhebbers: hier het wetenschappelijke artikel. En hier de tweet die voorspelt dat binnen een jaar deze computers gemeengoed zullen zijn.

AI voor Doe-Het-Zelvers

De vraag is welke toepassingen zullen worden gebouwd als hobbyisten, liefhebbers en malafide figuren de mogelijkheid zullen hebben om AI-toepassingen te maken. En de vervolgvraag is hoe dit moet worden gemonitord en gereguleerd, als dat al mogelijk is.

Tot slot voor dit stuk over AI:

Opvallende links:

  • Artifact, van de oprichters van Instagram, is een persoonlijke nieuwslezer. Net gedownload, maar nog niet getest, met de slogan: ‘Finally, an AI-driven news feed with you in control.’ Want geen enkele startup kan zonder het woord AI in de slogan in 2023. Ik hoor graag de mening van lezers, anonimiteit gegarandeerd.
  • Gedurfd: een gedetailleerde prognose van de ontwikkeling van AI Singularity tot aan 2029. Iemand zou dit jaarlijks moeten checken op juistheid, ik vergeet het zeker.
  • Meta (die van Facebook) wil dat vanaf september elke medewerker die is toegewezen aan een bepaalde vestiging, minimaal drie dagen per week op kantoor verschijnt. Helaas is niet duidelijk voor welk percentage van de medewerkers dit geldt. Het is nog maar de vraag of hierdoor veel talentvolle medewerkers zullen vertrekken, want liefst 150.000 banen gingen alleen dit jaar al verloren in de tech-sector in de VS.

Event van de week: ATxSummit Singapore

Een weinig subtiele humblebrag: de maker van uw zondagse tech-nieuwsbrief doet dinsdag mee in een panel over Web 3.0 met de prachtige titel ‘Everything, Everywhere, All at Once.’ Het is een onderdeel van de ATxSummit in Singapore, waar ‘overheden, ondernemingen en kenniscentra bijeen komen voor een discussie over de rol van technologie in onze gezamenlijke digitale toekomst.’

27 ontvangers van een mail over een panel in Singapore met vier deelnemers

Er wordt vaak gevraagd hoe werken in Singapore is en die vraag beantwoord ik meestal met ‘intens.’ Iedereen is professioneel, van een receptionist tot een minister, gefocust en toegewijd. Tegelijkertijd maak ik me zorgen of er wel genoeg wordt gerelaxed en niet te hard gewerkt. Zie bovenstaand screenshot van een email over de voorbereidende online meeting over ons panel, dat bestaat uit slechts vier deelnemers en die toch uitging naar 27 mensen. Je zou denken dat dit leidt tot een enorme bureaucratie, maar ambtenaren beantwoorden bijvoorbeeld vragen via e-mail inhoudelijk binnen drie werkdagen. Soms gun ik iedereen in Singapore een papa- of mama-dag per week.

Aangezien ik de beschikking krijg over een visagist, iets dat al jaren bovenaan mijn wensenlijst staat, verwacht ik dat er een livestream is die ik zal delen via mijn accounts op Twitter, LinkedIn en Instagram. Het panel vindt plaats vanaf 9 uur tot 9.45 uur Nederlandse tijd. Waarschuwing vooraf: het is alleen voor de fijnproever c.q. liefhebber van begrippen als ‘participatory data’ en ‘decentralization of identity.’

Met stip de Spotlight 9 binnen: Nvidia

Al jaren wordt in de technologie-sector gesproken over een handvol dominante partijen: Alphabet (moederbedrijf van Google), Amazon, Apple, Facebook (tegenwoordig Meta) en Microsoft. Sinds deze week mogen we daartoe Nvidia rekenen, dat in marktwaarde Meta voorbij is gegaan. Heel even was Nvidia zelfs ‘a trillion dollar company’, ofwel meer dan een biljoen waard: duizend keer een miljard. (Een miljard is in het Engels a billion en een biljoen is in het Engels a trillion. Het zijn niet voor niets de uitvinders van de nutteloze inch en links rijden.)

Meta voorbij in marktwaarde, 175% stijging dit jaar: Nvidia hoort in de Spotlight 9

Daarom heb ik in mijn geheel arbitraire overzicht van belangrijke economische indicatoren voor de tech-wereld, mijn Spotlight 9, de Dow Jones Index eruit gegooid en vervangen door Nvidia. Voor de gehele markt zit immers de S&P 500 al in de lijst, voor crypto de tokens Bitcoin en Ethereum en dan resteren er nu liefst zes indicatoren voor het beurssentiment van de techsector.

Maar pas op: wie een aandeel Nvidia koopt, doet dat nu op een koers-winstverhouding van ruim 200! Vergelijk dat met Apple, met een P/E ratio van 30 en dan durf ik te stellen dat het niet realistisch is om te verwachten dat Nvidia ruim zes keer zo snel zal groeien als Apple. Ofwel: het aandeel Nvidia is peperduur, ongeacht die door AI gedreven vraag naar GPU’s en de nieuwe Nvidia supercomputer.

Over Apple gesproken: ik schreef, tot ergernis van een aantal Apple medewerkers die ik tot dat artikel tot mijn vriendenkring dacht te kunnen rekenen, over de langverwachte Apple mixed reality headset, waarschijnlijk de Apple Reality Pro geheten. De verwachting is dat dit apparaat, het eerste geheel nieuwe device sinds de Apple Watch in 2015, maandag tijdens de WWDC wordt onthuld. Als het echt iets bijzonders is, schrijf ik dinsdagochtend een extra editie van deze nieuwsbrief. Zo niet, dank voor de belangstelling en tot volgende week.