Marques Brownlee testte de Apple Vision Pro en heeft een genuanceerde conclusie
Innovatie wordt zelden op waarde geschat door beleggers, die veelal leven met de horizon van een eendagsvlieg. Apple introduceerde deze week met de Apple Vision Pro een revolutionaire nieuwe vorm van computergebruik en verloor $70 miljard aan beurswaarde. Amazon verkocht een hoop spullen in het vierde kwartaal (goh) en Meta trok veel adverteerders en kondigde aan dividend uit te keren; weinig innovatief, maar samen wonnen ze $270 miljard aan beurswaarde. Misschien fijn voor beleggers, maar voor liefhebbers van innovatie totaal oninteressant.
Wervelende techweek op Wall Street
Het was opnieuw een roerige week voor Tesla, omdat de groei uitblijft en er gedoe is rondom de compensatie van Elon Musk. Het leidde er zelfs toe dat de advocaat van Tesla in huilen uitbarstte, zo oneerlijk vond de schat het dat de rechtbank van zins was Musk een bonus van $56 miljard door de neus te boren.
Het geinige is dat het tranendal volgens de rechter juist aantoonde dat Musk bij Tesla niet wordt omringd door onafhankelijke personen, die ook het belang van de onderneming en de andere aandeelhouders ter harte nemen. Het is niet bekend of Musk zelf een traantje heeft gelaten om het mislopen van zijn dertiende maand van $56 miljard.
Verder was het opnieuw een bijzondere week op Wall Street voor techbedrijven. De aandelen Amazon en Meta spoten omhoog, terwijl Apple juist een forse prijs betaalde voor de aanhoudende onzekerheid over de toegang tot de Chinese markt.
Google verkocht minder advertenties dan gehoopt en beleggers schrokken van de investeringen van Google op AI-gebied, want servers voor AI-toepassingen zijn schreeuwend duur in aanschaf en gebruik. Daar staat tegenover dat de AI-assistent van Google, Bard, inmiddels grote vorderingen maakt in de strijd met ChatGPT van rivaal OpenAI. Maar dat was blijkbaar niet interessant voor beleggers, die gefocust zijn op de korte termijn.
Excuses van Zuckerberg aan ouders die hun kinderen verloren op woensdag en 20% stijging van het aandeel Meta op donderdag
Memorabele week voor Zuckerberg
Meta’s Mark Zuckerberg beleefde een bizarre week. Op woensdag getuigde hij met CEO’s van andere social mediabedrijven in het Amerikaanse congres en bood hij zijn excuses aan voor de gruwelijke dingen die kinderen zijn overkomen op zijn social media netwerken. Ouders van kinderen die zelfmoord pleegden na de hen overkomen ellende, waren niet onder de indruk.
Zuckerberg heeft een lange geschiedenis in het aanbieden van excuses voor alle uit de hand gelopen incidenten op zijn netwerken. Ik houd hoop dat er ooit een belletje bij hem gaat rinkelen dat een bedrijf meer doelen kan hebben dan alleen het koppelen van verslavende algoritmes aan klikbeluste adverteerders.
Maakt zo’n genânte vertoning in het Congres beleggers iets uit? Nee, want de volgende dag kondigde Meta een winststijging aan van 25%, met de belofte voortaan dividend te zullen uitkeren en dus kon Meta $196 miljard aan beurswaardebijschrijven. Zelf zal Zuckerberg, die ongeveer $350 miljoen aan aandelen in Meta bezit, een extra $175 miljoen aan dividend ontvangen en jaarlijks $700 miljoen extra kunnen verdienen.
In tech-aandelen is kiezen op basis van grootte (in marktwaarde) vaak niet de beste belegging
Het aandeel SMCI is wel super, niet micro
Terwijl Meta en Amazon de meeste aandacht trokken bleef bijna onopgemerkt dat de motor achter alle AI-ontwikkelingen, chipmaker Nvidia, bijna Amazon en Alphabet heeft ingehaald in marktwaarde. Vrijwel geruisloos steeg Nvidia dit jaar al evenveel als het deze week zo door beleggers geliefde Meta: 37%. Maar Nvidia deed dat zonder minderjarige klanten over de kling te jagen.
Er is nog een fascinerend aandeel van een veel minder bekende chipmaker: Super Micro (SMCI). Doe jezelf vandaag een groot plezier en klik op die link: het is toch genieten van zo’n website, die schijnbaar gemaakt is door het neefje van de CEO tijdens een huiswerkopdracht in groep 6?
In bovenstaande grafiek is Super Micro tussen de tech-reuzen bijna onzichtbaar met een marktwaarde van ‘slechts’ $32 miljard, maar het bedrijf ontpopt zich in hoog tempo tot een mini-Nvidia.
Super Micro (SMCI) Nvidia (NVDA)
laatste 5 jaar: 3.664% 1.686%
1 jaar: 587% 214%
jaar tot heden: 103% 37%
Super Micro is het goedkopere alternatief voor Nvidia en verdubbelde de omzet, gedreven door de wereldwijde honger naar chips die AI-toepassingen aankunnen, in combinatie met een winststijging van 71%. Het aandeel SMCI steeg dit jaar daarom al liefst 103%. Op de beurs wint Super Micro al vijf jaar van Nvidia.
Januari was fantastisch voor techbedrijven en de S&P 500, maar niet voor Tesla
Het is verwarrend, maar in januari werden duizenden mensen ontslagen bij techbedrijven die tegelijkertijd andere mensen aannamen. Bij Google en Microsoft gingen er ‘netto’ duizenden mensen uit en als gevolg daarvan (of desondanks?) stegen beide bedrijven naar recordhoogte. Is misschien logisch, maar voelt raar.
Tesla buiten beschouwing latend, waar de groei stagneert, worden vrijwel alle grote beursgenoteerde bedrijven beloont voor het optimisme over de groei van de wereldeconomie. In het Midden-Oosten vindt een Gaza een humanitaire tragedie plaats, maar die lijkt zich af te spelen in een parallel universum buiten de economische realiteit. Als Houthis -wie kende deze club een maand geleden- een paar boten aanvallen heeft dat een grotere impact op de beurs, dan groot menselijk lijden. Opnieuw misschien logisch, maar het blijft schrijnend.
In tech zat de nieges er een beetje in, nadat de door de smartphone veroorzaakte groei afnam en het afwachten was welke nieuwe trend een nieuwe hype-cyclus startte. In AI is die nieuwe hype gevonden. De vraag is waarom de twee exponenten van blockchain, Bitcoin en Ethereum, in januari daalden als er zoveel optimisme heerst over de economie en de nieuwe technologische golf?
Het antwoord is simpel: blockchain ligt meestal iets voor op de ’traditionele’ tech-economie en Bitcoin en Ethereum boekten in 2023 al enorme stijgingen. Vergeleken met een jaar geleden steeg Bitcoin 84% en Ethereum 45%. De goedkeuring van de eerste Bitcoin ETF’s werd daarmee een ouderwets ‘buy the rumour, sell the news’-scenario dat zelfs leidde tot angst voor een nieuwe, hevige koerscorrectie voor crypto.
Er zijn miljarden geinvesteerd in nieuwe toepassingen, waarvan er velen al dit jaar op de markt zullen komen. We gaan het vaak hebben over multimodal AI (grof gezegd AI die meer vormen kent en herkent dan alleen tekst) en in blockchain zijn de hypeprojecten veelal weggespoeld en worden serieuze toepassingen beschikbaar. Loopt Apple vast in problemen rond regelgeving en de Chinese markt en wordt NVIDIA één van de drie meest waardevolle bedrijven ter wereld? Alles wijst erop dat 2024 een fascinerend jaar wordt.
Interessant om over na te denken: de legendarische investeerder Fred Wilson (Twitter, Etsy, Kickstarter, Coinbase) beschrijft een nieuw business model voor web 3 en misschien AI-toepassingen: minting. De kern is: gedeeld eigendom met de gebruikers.
Sam Altman, de oprichter en CEO van OpenAI, zoekt miljarden om een netwerk van chipfabrieken op te zetten. Het doel is duidelijk: minder afhankelijk worden van NVIDIA. Opmerkelijk dat de man als side hustle miljarden weet op te halen.
Investeerder en oprichter van LinkedIn Reid Hoffman deelt zijn gedachten over ‘een plausible realiteit.’ Let op zijn beschrijving van een zoektocht naar een oase in plaats van een luchtspiegeling.
’s Werelds meest waardevolle bedrijf serieus gehacked
Russen hacken bedrijven, waaronder Microsoft en Hewlett-Packard. Microsoft hult zich in nevelen over wat er is gebeurd: “The threat actor then used the legacy test OAuth application to grant them the Office 365 Exchange Online full_access_as_app role, which allows access to mailboxes.”
Dat is zoiets als de aanvallen op het WTC van 9/11 omschrijven als: “enkele slecht geluimde passagiers brachten onuitgenodigd bezoek aan de cockpit en parkeerden vervolgens de toestellen op ruwe wijze in een bekend commercieel vastgoed-object in de nabijheid van een markant standbeeld.”
Want wat Microsoft hier volgens experts toegeeft, is dat de hackers dezelfde toegang hadden gekregen als een systeembeheerder en vervolgens alles konden doen wat ze wilden, waaronder het lezen van de emailberichten van Microsoft management. Het is pijnlijk voor Microsoft, dat juist zo trots was dat het Apple passeerde als ’s werelds meest waardevolle bedrijf met een beurswaarde van liefst 3 biljoen dollar (3000 miljard).
De hack van Microsoft op dit niveau toont ook aan dat bedrijven en organisaties zich vooral moeten inspannen om zo weinig mogelijk relevante informatie centraal op te slaan, want 100% beveiliging is een mythe.
Jongens spelen schietspelletjes, meiden zitten op sociale media
Oprichter van de befaamde startup incubator Y Combinator Paul Graham deelde een opmerkelijk bericht: uit onderzoek blijkt dat jongens steeds conservatiever worden en meisjes steeds progressiever.
Graham denkt de reden te kennen: ‘Deze trend heeft een saai voor de hand liggende verklaring. Jongens en meisjes gingen vroeger meer met elkaar om. De meisjes maakten de jongens liberaler en de jongens maakten de meisjes conservatiever. Maar nu zitten de jongens thuis schietspellen te spelen, en de meisjes zitten thuis te posten op Instagram.’
Ik ben voorzover mij bekend kinderloos dus geen expert, maar dit klinkt als een plausibele verklaring. Alleen zit de jeugd vooral op TikTok en de 25-plussers op Instagram. Facebook is voor opa en oma.
Fake naakt blijkt erger dan echt dood
In de Verenigde Staten wordt de noodklok geluid sinds fake naaktfoto’s van beroemdheden zoals Taylor Swift, waarschijnlijk gemaakt met AI, sociale media overspoelen. Uiteraard gun je niemand om zo ordinair door de mangel te worden gehaald als TayTay, maar als Europeaan blijft het wonderbaarlijk om te constateren dat Amerikanen wel in actie komen tegen nepnaakt, maar de meest gruwelijke beelden van kinderlijken in oorlogsgebieden verspreid via sociale media, nauwelijks tot ophef leidden.
AI en crypto mining snel groeiende energieslurpers
De groei van internet, de AI-explosie en de wederopstanding van crypto en daarmee gepaard gaande mining, leiden ertoe dat het energieverbruik van datacenters de komende twee jaar verdubbelt, zo meldt het International Energy Agency in een nieuw rapport. De verwachting is dat bijvoorbeeld in Ierland, dat graag grote datacenters binnenhengelt, al in 2026 liefst een derde van alle energie door datacenters zal worden opgeslurpt.
Meta stuwt de koers van NVIDIA omhoog
Mark Zuckerberg draagt zijn steentje bij aan de opwarming van onze aardkloot, hij meldde op Instagram dat zijn bedrijf Meta liefst 350.000 H100 systemen van NVIDIA heeft gekocht en in totaal 600.000 met H100 vergelijkbare systemen heeft ingeslagen.
Het wordt interessant om te zie hoe Meta het enorme bereik gaat koppelen aan AI om nieuwe toepassingen te ontwikkelen. Ook is het interessant om te zien of Zuckerberg in zijn volgende video weer een visagist gebruikt die hem opmaakt als de reincarnatie van een gebalsemde Lenin.
Na een korte winterpauze wil ik in de eerste nieuwsbrief van dit jaar terugblikken op een vreemde maand januari. Terwijl een groot deel van de mensheid wakker ligt over oorlogen in Oekraïne, Gaza en Syrië en de halve wereldbevolking dit jaar over grote problemen gaat stemmen in ruim 50 landen, waaronder India, Mexico, het Verenigd Koninkrijk, Rusland en de Verenigde Staten, was januari één grote feestmaand in de techwereld. Niks dry january, het nieuwe jaar ging van start als een maandlange vrijmibo.
Het was weer een dolleboel tijdens het World Economic Forum in Davos. Beeld: gemaakt met Midjourney.
800 vrouwen op een berg lijkt meer dan het is
Over feestjes gesproken, de jaarlijkse reünie van oude blanke mannen op een berg was weer unaniem een belachelijk groot succes, om de bekende filosoof Ivo Niehe te citeren. Het World Economic Forum (WEF) feliciteerde zichzelf met de deelname van 800 vrouwen in het officiële programma, liefst 28% van de deelnemers.
Het moet niet veel gekker worden, als ze niet oppassen telt WEF deze eeuw nog bijna één vrouw op elke twee kerels! De vraag werpt zich op of secretaresses werden meegeteld als delegatieleden, want deelnemers meldden dat het aantal vrouwen dat ze tegenkwamen in Davos in de praktijk even hoog lag als het aantal MMA-vechters op de jaarlijkse Dag van de Dameskapper.
Vrouwen zijn nog net niet zo zeldzaam tijdens als WEF als donkere mensen. Als motorrijders tijdens een toertocht of pinguins in een dierentuin, betrapte ik mezelf in Davos erop beleefd terug te zwaaien of te knikken naar andere gepigmenteerde medemensen.
Een week later kan geen WEF-deelnemer zich herinneren wat er verder is besproken of afgesproken, want het gaat in Davos in tegenstelling tot bijvoorbeeld de COP-klimaatconferenties niet om het gemeenschappelijk formuleren van meetbare doelstellingen. Er wordt ouderwets genetwerkt en baantjes gejaagd.
Stukje wereldheerschappij naar de mensen toe?
Want het spijt me de complotdenkers te moeten teleurstellen, maar er wordt tijdens WEF niet gesproken over wereldheerschappij van een kleine, heersende elite ten koste van het gewone volk; er wordt sowieso niet veel nagedacht over de toekomst. WEF blinkt vooral uit in het zizaggend de toekomst tegemoet rijden, kijkend in de achteruitkijkspiegel – met bril in de kaasfondue.
Wie zonder chauffeur WEF bezoekt, heeft snow boots om meters te maken. Foto: zelf.
Begrijp me niet verkeerd: die jaarlijkse januariweek in Davos is bovenal een gelegenheid om heel efficiënt veel afspraken in korte tijd af te werken en dat bespaart reistijd in de rest van het jaar. In de jaren dat ik op het WEF kwam, 2018 voor het laatst, kwam ik meerdere mensen tegen die tot 20(!) afspraken in een dag propten. Maar die besprekingen gingen bijna alleen over het hier en nu. Alleen bij hoge uitzondering werd gesproken over de dag van morgen, laat staan de rest van de eeuw.
Kijk de agenda’s van het WEF van de laatste 50 jaar er maar op na: in de jaren zeventig werd er na de oliecrisis vooral gesproken over… olie en energie. Tegenwoordig wordt er geconfereerd over AI en klimaatverandering. Maar dat gebeurt nadat ChatGPT de wereld veroverde, in het natste en warmste jaar uit de geschiedenis.
Net zoals er in de jaren negentig op het WEF nauwelijks werd gesproken over internet, tot het onomstotelijk was uitgegroeid tot het snelstgroeiende medium uit de geschiedenis, zo was klimaatverandering jarenlang een ondergeschoven kindje in Davos. Liever werd er geleuterd en interessante snuitjes getrokken bij thema’s als de Vierde Industriële Revolutie, typisch zo’n WEF-thema waar je nooit meer iemand over hoort.
Gucci heeft een trust layer
Een opvallend moment van WEF 2024 was de monoloog die Salesforce-CEO Marc Benioff afstak tijdens een verder slaapverwekkend panel. Het blijft fascinerend hoe gemakkelijk de meeste Amerikanen kunnen presenteren, waarbij ze de ene na de andere modieuze kreet rondslingeren als sneeuwballen op een winters kinderpartijtje.
Benioff meldde dat Salesforce een AI-product heeft, in alle bescheidenheid Einstein gedoopt, en zei daarover spanningsloos: ‘it is a trust layer.’ Op de marketingafdeling van Durex moeten er mensen spontaan in een huilbui zijn uitgebarsten dat zij die kreet niet hadden verzonnen voor de nieuwste generatie dunne condooms. ‘It is a trust layer.’ Zoveel beter dan de slogan van Durex: ‘made to make you last longer.’
Het was genieten om het uitgestreken gezicht van OpenAI-CEO Sam Altman te zien toen Benioff hem publiekelijk omschreef als ‘my good friend Sam.’ Niet slechts zijn vriend, dat zou te weinig eer zijn. Altman is zijn goede vriend.
Wie waarschijnlijk minder goed bevriend zullen zijn met Benioff na dit panel, zijn de mensen van Gucci. Benioff vertelde trots dat hij net de helpdesk van Gucci in Milaan had bezocht, waar honderden medewerkers met behulp van software van Salesforce kapotte Gucci-producten geretourneerd krijgen en met klanten bellen die hun geld terugwillen. Vast geen informatie waarvan Gucci zou willen dat de wereld erover zou horen. Die trust layer van Salesforce reikte niet tot de mond van Marc Benioff.
WEF telt veel van deze weinig sfeerverhogende heren als door bitch. Foto: zelf.
We zijn vlak voor kerstmis 2023 en dit zou het moment kunnen zijn voor een flitsend jaaroverzicht of een spannende vooruitblik op 2024. Maar er is iets waar we niet omheen kunnen en wat dringend onze aandacht verdient. Afgelopen week werd de VN-klimaatconferentie COP28 afgesloten met een zouteloze compromisverklaring. The Guardian maakte daarover deze evenwichtige samenvatting.
De positie van de VS als ’s werelds grootste olie- en gasproducent blijft onaangetast. China zal de steenkoolproductie blijven uitbreiden en ook de industrie van India hoeft niet te vrezen. Saoedi-Arabië probeerde elke verwijzing naar fossiele brandstoffen te verwijderen, Rusland werkte achter de schermen om vooruitgang te dwarsbomen en zal dat volgend jaar weer proberen als de klimaattop in Azerbeidzjan wordt gehouden.
Zelfs als optimist kan ik door het ontbreken van specifieke doelstellingen voor CO2-reductie niet als een blij ei juichen over de bereikte overeenkomst om af te stappen van fossiele brandstoffen. Veel landen, met name grote CO2-uitstoters, zijn niet akkoord gegaan met concrete emissiereductiedoelstellingen. Dat maakt de overeenkomst even inhoudsloos als de beloftes van kinderen in de weken voor Sinterklaas, om volgend jaar braver te zijn.
Het is nu aan ons allen
In december 2015 was ik met collega Hans Tobé op COP21 in Parijs, waar de verwachting heerste dat er voor het eerst serieuze plannen zouden worden gesmeed om klimaatverandering tegen te gaan en, kort samengevat, de wereld te redden zoals we die kennen.
Met collega Hans Tobé op de drempel van COP21 in Parijs, december 2015
Hans en ik waren toen net met een groepje gelijkgestemden in de VS en Frankrijk begonnen met Blue City Solutions, dat als doel heeft om projecten te ondersteunen die CO2-reductie bevorderen. Om diverse redenen, waarvan de Covid-pandemie er één was, is dat moeizamer gegaan dan we hadden gehoopt.
Onze gedachte was destijds dat het belangrijk was dat overheid en bedrijfsleven gezamenlijk zouden optrekken. In de praktijk blijken politici wereldwijd door onwil of onkunde, of een ongelukkige combinatie daarvan, niet in staat om tot een coherent beleid te komen waarmee de opwarming van de aarde wordt tegengegaan.
Intussen zijn er veelbelovende technologische innovaties ontwikkeld, zoals CSS-technologie die CO2 uit de atmosfeer haalt en oplost in water maar ook doorbraken geweest in oceaanbemesting. Op het vlak van energie-efficiëntie worden grote doorbraken geboekt, waardoor ik ervan ben overtuigd geraakt dat deze planeet het snelst zal worden gered door innovaties vanuit de samenleving, waarbij overheden alleen faciliterend en niet richtinggevend optreden.
iXora, van de Veluwe
Iedereen die deze nieuwsbrief leest, ook via LinkedIn, Medium of Marketing Report, gebruikt moderne technologie in het dagelijks leven. Of het cloud-diensten zijn zoals Dropbox, Google Cloud of Microsoft OneDrive, AI-toepassingen zoals ChatGPT of streamingdiensten als Netflix; het moderne leven wordt mogelijk gemaakt door diensten die worden geleverd vanuit datacenters, een markt die op dit moment bijna 20% per jaar groeit!
Juist die snelgroeiende datacenters vreten stroom, vooral om de moderne, nieuwste generatie servers te koelen. Daarmee zijn wij samen een deel van het probleem. Volgens mij is de oplossing niet om onze smartphones in te ruilen voor oude Nokias, maar om juist een sprong voorwaarts te maken en datacenters op een betere manier te koelen.
Dat is wat iXora doet op basis van ‘immersion cooling’, koeling door middel van vloeistof in plaats van luchtkoeling, een gepatenteerde technologie waarmee datacenters ruim 30% kunnen besparen op hun energieverbruik en waarmee tevens restwarmte wordt gegenereerd die door bijvoorbeeld huizen en kantoren kan worden gebruikt. Kortom, de technologie van iXora leidt tot significante kostenbesparingen en structurele verlaging van CO2 uitstoot.
Kijk hier naar de korte introductievideo van iXora
Kort samengevat: allereerst gaat het bij datacenters om een wereldwijde miljardenmarkt die gedwongen is om het energieverbruik, en daarmee de CO2-uitstoot, zo snel mogelijk te beperken. Al is het alleen al vanwege de energiekosten!
Ten tweede is de unieke technologie die iXora toepast om servers in de wereldwijde standaard 19 inch behuizing te koelen goed gepatenteerd, wat een concurrentievoordeel betekent. En ten derde heb ik de oprichters leren kennen als kundig, energiek en betrouwbaar.
Die drie factoren samen zie je weinig in een Nederlandse startup. iXora biedt een belegging conform het planet-people-profit principe, waarbij technologische vooruitgang een duurzame wereld mogelijk maakt op winstgevende wijze. Die aanpak spreekt mij aan.
Waar ik ook veel van verwacht, is het deze week door iXora aangekondigde R&D-project om de koelingstechnologie van iXora toe te passen op de machines van NVIDIA, de onbetwiste marktleider op het gebied van servers voor AI-toepassingen. Als deelnemer in het NVIDIA Inception Program krijgt iXora toegang tot de NVIDIA engineers bij het geschikt maken van de iXora-technologie voor de CPU’s en GPU’s van NVIDIA.
En toegegeven, in het kader van volledige transparantie: ik denk als zuunige Nederlander ook dat de waardering van iXora, de prijs per aandeel, voor een bedrijf in zo’n wereldmarkt dat zijn producten al uitlevert aan betalende klanten, bescheiden is. Als iXora niet in Ede maar in Palo Alto zou zijn gevestigd, was het bedrijf minimaal het vijfvoudige waard. Zo simpel is het.
De kerstgedachte in 2023: investeer in duurzaamheid
Bij elke innovatie is het belangrijkst wat de klant ervan vindt. Juist daarom is de mening van Ludo Baauw, CEO van Intermax, zo belangrijk. Hij windt er als Rotterdammer geen doekjes om. Kijk hier naar zijn heldere presentatie over de eerste installatie van iXora bij Intermax, in het datacenter van NorthC.
Omdat jij als lezer van deze nieuwsbrief ook bovenmatig bent geïnteresseerd in innovaties die ons leven kunnen verbeteren, vraag ik je daarom of je iXora wil steunen. Dat is mijn oproep deze kerst.
Participeren kan al vanaf €5.000 en alle informatie is hier verkrijgbaar. Er zijn mensen die investeren op naam van hun kinderen, zodat eventuele winst ook bij de volgende generatie terecht komt. Een mooie gedachte, maar ik zou goed de afweging maken hoe snugger je kroost is want het gaat mogelijk om serieus zakgeld.
Let sowieso goed op, uiteraard: ondanks mijn enthousiasme wil ik benadrukken dat investeren in startups hoog risicovol is. Doe dit alleen met geld wat je kunt missen en ga er ook vanuit dat je het kwijt bent; alleen, als je er wel iets van gaat terugzien, is dat waarschijnlijk veel meer dan je erin hebt gestopt.
Spotlight 9: technologie had een topjaar in 2023
Over investeren en risico’s gesproken: het blijft opvallend om te zien dat ondanks de oorlog in Oekraïne, de ellende in Israel en de Gazastrook en de onzekerheid rond de Chinese economie, met de Amerikaanse presidentsverkiezingen in het vooruitzicht, de tech-aandelen fenomenale rendementen behaalden in 2023.
NVIDIA, Meta en Bitcoin waren de winnaars van 2023. Over de laatste vijf jaar bezien, was het anders.
Ik heb behalve naar 2023 ook teruggekeken naar de best presterende aandelen in de laatste vijf jaar. Dat leidt tot een ander beeld en andere conclusies. Wat in 2023 het meest in het oog springt, is niet dat NVIDIA met 242% stijging verreweg de beste belegging is geweest van de Spotlight 9, want dat was met de explosie van de AI-markt geen verrassing.
Maar ik ken niemand die had verwacht dat het aandeel Meta (Facebook, Instagram, Whatsapp) na het rampzalige 2022, dit jaar met 168% zou stijgen. De comeback van Bitcoin en Tesla was ook opvallend. Beleggen, zeker in technologie, blijft een rare combinatie van analytisch denken en geloof in toverkunst.
Daarom is het ook zinvol om de S&P 500 niet uit het oog te verliezen: in deze grafiek is het de kneus van de klas, maar in 2023 steeg deze index 23% en over de laatste vijf jaar bedroeg de stijging zelfs 93%. Voor de voorzichtige belegger nog altijd een vele malen beter rendement dan een spaarrekening.
Kijkend naar de laatste vijf jaar zijn Ethereum, NVIDIA en Tesla de beste drie beleggingen geweest met duizelingwekkende stijgingen:
Ethereum: 1841%
NVIDIA: 1409%
Tesla: 1089%
Ik had zeker Bitcoin op het podium verwacht, maar daaruit blijkt eens te meer dat ik me op beleggingsgebied beter kan richten op analyses dan op voorspellingen. Want ik kan nog steeds geen enkel zinnig antwoord geven op de meest gestelde vraag: ‘wat zijn in de komende vijf jaar de volgende Ethereum, NVIDIA en Tesla?’
Ik wil iedereen bedanken voor de belangstelling, de tips en de feedback en wens alle lezers en hun geliefden een hele fijne kerst, een prettige jaarwisseling en alle geluk, liefde en gezondheid in 2024. Tot volgend jaar!
Eindelijk verscheen deze week het antwoord van Google op ChatGPT van OpenAI, met als blikvanger een video van Gemini, de beoogde OpenAI-killer waar duizenden briljante breinen van Google en dochteronderneming DeepMind de laatste jaren aan hebben gewerkt. De ontvangst was gematigd positief; totdat vrijdag bleek dat Google een aantal elementaire delen van de introductievideo had gemanipuleerd. De reacties waren vervolgens vernietigend.
Google maakt een video, fake 1. Eh, take 1. (Beeld gemaakt met Dall-E)
Google werd met hoon overladen en het wachten is op de eerste rechtszaken. Een beursgenoteerde onderneming kan niet klakkeloos verkeerde informatie verstrekken die de beurskoers kan beinvloeden. Google is duidelijk in grote paniek en voelt zich door OpenAI aangevallen in het hart van het bedrijf: het toegankelijk maken van informatie.
Google onder grote druk
Het zat er aan te komen. CEO Sundar Pichai van Alphabet Inc, het moederbedrijf van Google, ging eerder dit jaar viral met deze briljante montage van zijn toespraak op het Google I/O event waarbij hij in vijftien minuten liefst drieëntwintig keer het woord AI in de mond nam. Het hele evenement duurde twee uur, waarin meer dan honderdveertig keer de term AI viel. De boodschap was duidelijk: Google ziet AI als een elementaire technologie.
Intussen bleef Google’s AI-dienst Bard in alle opzichten tekort schieten vergeleken met ChatGPT van marktleider OpenAI. Toen vervolgens Microsoft doorinvesteerde in OpenAI en het investeringsbonnetje liet oplopen tot liefst $13 miljard terwijl OpenAI tussen neus en lippen door meldde dat het op weg was naar een jaaromzet van meer dan een miljard dollar, gingen alle alarmbellen af bij Google.
De twee afdelingen die zich bij Google bezighielden met AI, genaamd DeepMind en Google Brain want aan zelfvertrouwen geen gebrek bij de oppernerds, werden gedwongen te fuseren en deze gecombineerde breinkracht had moeten culmineren in het ultieme antwoord op ChatGPT, onder de codenaam Gemini. Met liefst zeventien(!) video’s introduceerde Google deze beoogde ChatGPT-killer.
Kijk vooral naar dit stukje uit de gewraakte introductievideo van Gemini, waarin Gemini beter lijkt te zijn in balletje-balletje dan een willekeurige toerist op de Nieuwendijk: feilloos ziet Gemini welk bekertje moet worden opgetild. Even later lijkt Gemini nog intelligenter, omdat het gelijk ‘steen, papier, schaar’ herkent als iemand die handgebaren maakt. Helaas blijkt dit totale onzin.
Hoewel in een blogpost werd toegelicht hoe de fascinerende video in elkaar is gezet, zal vrijwel niemand van de YouTube-video doorklikken naar die blijkbaar bijbehorende uitleg. Uit de blogpost blijkt dat Gemini er via een tekstprompt op werd gewezen dat het een spel betreft met de aanwijzing: “Hint: it’s a game.”
Daarmee is het hele ‘wow-effect’ van de video ondergraven. De fascinatie die we als kijker in eerste instantie hebben vindt de oorsprong in onze hoop dat een computer ons begrijpt; als mensen, met onze eigen vorm van communicatie, zonder muis of toetsenbord. Wat Gemini doet is misschien alsnog razendknap, maar het is niet conform de verwachting die werd gewekt in de video.
Het is alsof er een date voor je wordt geregeld met die hele beroemde Cindy, dat Amerikaanse icoon uit de jaren negentig, en als je helemaal in je geluksblouse klaarzit in afwachting van Cindy Crawford, schuift tegenover je Cindy Lauper aan. Het is nog steeds hartstikke leuk en gezellig en tuurlijk maak je samen die selfie, maar het is toch anders.
‘Op een bepaald moment legt de gebruiker (de Google-werknemer) een wereldkaart neer en vraagt aan de AI: “Op basis van wat je ziet, bedenk een spelidee… en gebruik emoji’s.” De AI reageert door schijnbaar een spel uit te vinden genaamd “raad het land”, waarin het aanwijzingen geeft, zoals een kangoeroe en koala, en reageert op een correcte gok van de gebruiker die naar een land wijst, in dit geval Australië.
Maar in werkelijkheid, zo blijkt uit Google’s blogpost, heeft Gemini dit spel helemaal niet uitgevonden. In plaats daarvan werden de volgende instructies aan de AI gegeven: “Laten we een spel spelen. Denk aan een land en geef me een aanwijzing. De aanwijzing moet specifiek genoeg zijn dat er slechts één correct land is. Ik zal proberen naar het land op een kaart te wijzen,” luidde de opdracht.
Dat is niet hetzelfde als beweren dat de AI het spel heeft uitgevonden. Google’s AI-model is indrukwekkend ongeacht het gebruik van stilstaande beelden en tekstgebaseerde prompts – maar die feiten betekenen dat de mogelijkheden ervan zeer vergelijkbaar zijn met die van OpenAI’s GPT-4.’
Met die Brits onderkoelde laatste zin diskwalificeert de BBC het PR-circus wat Google probeerde op te tuigen. De bedoeling van Google was om OpenAI een enorme dreun te geven, maar in werkelijkheid heeft Google zichzelf fors in de voet geschoten. Meerdere Google-medewerkers uitten hun ongenoegen op interne fora. Dat is niet handig voor Google in de concurrentieslag op de arbeidsmarkt om AI-talent.
Want juist in deze weken waarin OpenAI nog slechter bleek te worden geleid dan een willekeurige carnavalsvereniging, had Google het verschil kunnen maken door rustig, weloverwogen en bovenal feitelijke informatie aan te bieden via Gemini.
Vertrouwen in Google geschaad
In plaats daarvan lanceerde het een wanhoopsoffensief. Google moet niet zo’n ingewikkelde video faken, als Gemini op de simpele vraag ‘geef me een Frans woord van zes letters’ nog antwoordt met ‘amour, het Franse woord voor liefde.’
De breinen van Google die Gemini hebben gevoed met data zijn blijkbaar zelden in Frankrijk geweest, anders hadden ze het juiste antwoord kunnen geven: ‘putain, het Franse woord voor elke situatie.’
Google’s merkwaarde en marktleiderschap zijn gebaseerd op het vertrouwen en de geloofwaardigheid dat het heeft opgebouwd door te proberen op een eerlijke manier antwoorden te geven op onze zoekvragen. Het bedrijf met als missie om ’s werelds informatie te organiseren en toegankelijk te maken, moet veel voorzichtiger zijn met de manier waarop het die informatie probeert te ontsluiten.
Techcrunch vat het kernachtig samen: “Google’s nieuwe Gemini AI-model krijgt een gemengde ontvangst na zijn grote debuut gisteren, maar gebruikers kunnen minder vertrouwen hebben in de technologie of integriteit van het bedrijf nadat ze erachter zijn gekomen dat de meest indrukwekkende demo van Gemini grotendeels in scène was gezet.“
Nu doet Google nog goochem met balletje-balletje of steen-papier-schaar, maar zodra Gemini volledig beschikbaar is wordt het geacht een relevant antwoord te geven op vragen zoals, ik noem eens wat, wie rechtmatig aanspraak kan maken op de Gazastrook, de Krim of de Zuid-Chinese zee. Wie heeft er na deze week nog vertrouwen in dat Gemini daarop een zinvol antwoord kan geven?
Hey Google, je staat op de voorpagina van de krant. Heus waar. (Beeld gemaakt met Dall-E)
Hoeveel miljard snoept OpenAI af van Google?
De reden dat Google zo overspannen reageert op het succes van OpenAI is uiteraard te vinden in de ordinaire pecunia, de pegulanten, de pegels. In het derde kwartaal van 2023 rapporteerde Alphabet Inc., het moederbedrijf van Google, een totale omzet van zevenenzeventig miljard dollar.
Liefst 78% daarvan werd gegenereerd uit de advertentieactiviteiten van Google, wat neerkomt op bijna zestig miljard dollar. Let wel: in een kwartaal. Google verkoopt per dag richting de zevenhonderd miljoen dollar aan reclame en is op weg om dertig miljoen dollar om te zetten – per uur.
ChatGPT haalde binnen twee maanden na lancering ruim honderd miljoen gebruikers en het is niet ondenkbaar dat OpenAI met ChatGPT binnen een paar jaar het bereik van Google zal halveren. Iedereen die ik ken die ChatGPT gebruikt, vooral degenen met een betaald abonnement, waarvan er al miljoenen gebruikers zijn, zegt Google nog zelden te gebruiken.
Google heeft veel meer bereik dan het kan verkopen dus afname in bereik staat niet gelijk aan een proportionele afname van omzet; maar het is nog slechts een kwestie van tijd voordat ChatGPT een goede reclamevorm weet te koppelen aan de specifieke zoekvragen. Ik bedoel: er is een bedrijf dat miljoenen verdient per uur aan het verkopen van blauwe linkjes boven de antwoorden, dat zal OpenAI ook niet zijn ontgaan…
Dalende beurswaarde betekent een exodus van talent
Google zal dan snel kunnen afzakken van één van ’s werelds meest waardevolle ondernemingen met een beurswaarde van 1.7 biljoen (1700 miljard) dollar naar, pak hem beet, de helft – en dan ongeveer evenveel waard zijn als de bij Google gehate, verafschuwde concurrent op de reclamemarkt: Meta, de maker van in de opperbreinen van Google eenvoudige, laag bij de grondse sociale media als Facebook, Instagram en Whatsapp. Oh, de horror.
Dit is vooral van belang omdat in dit scenario het personeel, dat in de tech-sector nooit opknapt van daling van de waarde van hun opties, veel sneller geneigd is om over te stappen naar bedrijven die wel snel in waarde stijgen. Zoals OpenAI, de maker van ChatGPT.
Spotlight 9: de meest gehate beursrally
‘The most hated rally’, aldus Meltem Demirors: de stijging van Bitcoin en Ethereum zet door.
‘The most hated rally’, zo omschrijft crypto-orakel Meltem Demirors treffend de situatie in de cryptosector. ‘Iedereen is moe om over crypto te horen, maar baby, we zijn terug!‘
Na alle schandalen in de cryptosector lijkt het aftreden van Binance CEO Changpeng Zhao, CZ voor mensen die willen doen alsof ze vroeger samen met hem in de zandbak speelden, het signaal te zijn geweest om de markt omhoog te stuwen. Ik schreef vorig jaar maart over de problemen bij Binance om te voldoen aan de meest basale vormen van compliance.
Volgens Demirors spelen de macro-economische factoren een grotere rol, zoals de verwachte rentedalingen en het oplopende Amerikaanse begrotingstekort. De mogelijke goedkeuring van Bitcoin ETF’s is al ingeprijsd en het wachten is tot institutionele beleggers in crypto stappen. De consumenten lijken al langzaam terug te keren. Cryptobeleggers lijken intussen vaker Ethereum naast Bitcoin te houden.
Beleggen en bevallen
Ik blijf bevestigd worden in mijn overtuiging dat professionele beleggers evenveel van technologie begrijpen als mannen van bevallingen: natuurlijk bestaan er moeilijke studies en prachtige theoretische bespiegelingen over, maar wat ik van ervaringsdeskundigen hoor blijkt het toch een cruciaal verschil of je naast een bevalling staat mee te puffen, of zelf nieuw leven op aarde brengt. In het beleggen in technologie of het ontwikkelen ervan zit een soortgelijk verschil.
Er is volgens mij geen mens werkzaam in de techsector die na het doornemen van de reacties op de Gemini-aankondiging van Google, dacht van: ‘dat ziet er toppie uit, ik moet snel wat aandeeltjes Alphabet bijkopen.’
Maar wat meldt Reuters, bijna juichend: “Alphabet aandelen eindigden donderdag 5,3% hoger, terwijl Wall Street de lancering van Gemini toejuichte, omdat het nieuwe kunstmatige intelligentie model kan helpen om het gat te dichten in de race met het door Microsoft-ondersteunde OpenAI.”
Ken Mahoney, CEO van Mahoney Asset Management (ik bespeur een familierelatie) zegt het nog mooier: “Er zijn verschillende manieren om je bedrijf te laten groeien, maar een van de beste manieren is met dezelfde klantenbasis door hen meer oplossingen of meer aanbiedingen te geven en dat is wat ik geloof dat dit (Gemini) doet voor Google.”
Het probleem met mensen die iets geloven, is dat ze dat vaak doen zonder feitelijke onderbouwing. Overigens stegen Bitcoin en Ethereum afgelopen week meer dan Alphabet (Google).
De echtparen Morin en Lessin zijn journalisten, ondernemers en investeerders en daarmee een levende weerspiegeling van het tech-ecosysteem in Silicon Valley.
Samen maken ze een interessante podcast waarbij deze week ondermeer Google’s Gemini en de crypto-rally worden besproken.
Het is fantastisch dat Google-oprichter Sergey Brin weer aan het programmeren is bij Google, uit pure passie. De Wall Street Journal had het deze zomer al in de smiezen. Benieuwd wat Brin vindt van de marketingactiviteiten over Gemini, waar hij zelf aan werkt.
Het AI-bedrijf van Elon Musk, x.AI, zoekt wat startkapitaal en met een miljard kunnen ze in elk geval een paar maanden vooruit. Waarbij wel gelijk de vraag rijst waarom Musk zin heeft in pottenkijkers van buiten en niet zelf de knip trekt. Misschien verwacht hij al bij dat andere x.com, het voormalige Twitter, fors te moeten bijleggen.
Mistral, Franse AI-hoop in bange dagen, maakte geen video, zelfs geen whitepaper of blogpost, maar het linkte in een tweet naar een torrent-bestand van hun nieuwe model, met de aansprekende naam MoE 8x7B. Maar dat is logisch. Het deed een humoristische Twitteraar verzuchten ‘wacht jullie doen het verkeerd, je moet alleen een blogpost publiceren, zonder model.’ Het zal nog een tijd duren voor Google niet meer van dit soort steken onder water krijgt. Enfin, mij betreft alleen maar amour voor Mistral.
De details moeten de komende dagen duidelijk worden, maar het feit dat Amnesty International zich al roert vanwege het gebrek aan een verbod op gezichtsherkenning, is zorgwekkend. EU-commissaris Breton denkt dat Europa hiermee een leidende rol speelt op AI-gebied en zou waarschijnlijk goed gedijen als belegger op Wall Street.
CFO Paul Vogel kreeg nog een schop na: “Spotify-CEO Daniel Ek zei dat de beslissing is genomen omdat Vogel niet de ervaring had die nodig was om het bedrijf zowel uit te breiden als te voldoen aan de marktverwachtingen.” Vogel was niet beschikbaar voor commentaar maar verkocht nog wel voor ruim $9 miljoen aan opties. Het blijft lastig om als intermediair van andermans media een stabiele onderneming te bouwen.
Ik houd hoop dat AI zal worden gebruikt in medische technologie, om sneller ziektebeelden op te sporen, diagnoses te stellen of behandelingen te ontwikkelen. Maar op dit moment lijken de slimste kinderen van de klas zich te richten op het ontwikkelen van AI-videos die op TikTok de dansjes nadoen van echte mensen.
Waar zijn de vrouwelijke auto-ontwerpers? ‘Misschien ligt de weg vooruit in de automobielindustrie noch bij het vrouwelijke (de onbeschreven bladzijde) noch bij het mannelijke (met volle kracht vooruit), maar ergens in het midden dat het praktische en het poëtische combineert, met of zonder paardenstaart,’ aldus Wired.
ChatGPT van OpenAI is een versnellende sneeuwbal: hoe lang nog, voordat mensen eerst op ChatGPT zoeken naar antwoorden op hun vragen en naar de beste deals voor producten? Beeld: ChatGPT4
Door al het geruzie bij OpenAI zou je het bijna vergeten, maar ChatGPT vierde deze week pas zijn eerste verjaardag. Ruim honderd miljoen mensen gebruiken maandelijks een dienst van OpenAI en op jaarbasis gemeten bedraagt de omzet ruim $1.3 miljard, een eerste stap op weg naar mogelijke marktdominantie.
ChatGPT4 fijner dan Google
Als abonnee van ChatGPT stel ik vrijwel elke vraag tegenwoordig eerst aan ChatGPT4, in plaats van te zoeken op Google. ‘De beste dag om te vliegen tussen Europa en Azië, welke schoenmaat heeft Shaquille O’Neal en onder welke drie namen werd die film met Tom Cruise en Emily Blunt uitgebracht?’ Zomaar drie vragen die ik vandaag aan ChatGPT stelde. Maar ook: ‘vertel over de investeerders Vinod Khosla en Reid Hoffman’, waarover zodirect meer.
Vergeleken met Google lijken de antwoorden van ChatGPT beter en ik vind het fijn dat ik niet hoef door te klikken naar andere websites. Ongetwijfeld heeft Google de verandering van zoekgedrag gevolgd via Google Chrome en de andere foefjes waarmee Google het gedrag van mensen vastlegt. Daarom is het des te pijnlijker dat Google, aldus The Information, dit weekend heeft besloten de lancering van OpenAI concurrent Gemini uit te stellen tot begin volgend jaar.
Zoek en koop via ChatGPT?
Een bedrijf dat ook serieus door OpenAI wordt bedreigd is Amazon en dat wordt zelden opgemerkt. Vooral in de VS is Amazon uitgegroeid tot ‘het Google van het kopen’: zodra Amerikanen eraan denken om iets te kopen, zoeken ze direct op Amazon. Andere websites spelen hierbij geen rol meer.
Het lijkt eerder maanden dan jaren te gaan duren, voordat ChatGPT wordt gevoed met de verkoopinformatie van ’s werelds grootste webshops. Alle partijen die nu via Amazon Marketplace verkopen kunnen dan direct hun klanten bedienen buiten Amazon om. Uiteraard blijft fulfillment dan een probleem en daarin is Amazon bijna niet te verslaan, maar het bedrijf is geen $1.5 biljoen waard omdat het zo goed is in het efficiënt verzenden van pakketjes.
Amazon is zo waardevol omdat het de plek is waar kopers hun producten vinden en waar de transacties plaatsvinden. OpenAI heeft met ChatGPT een geweldig instrument in handen om die functie over te nemen, want met de plus-abonnees heeft het al een betaalrelatie die eenvoudig kan worden uitgebreid. Amazon is ongetwijfeld al bezig een antwoord te formuleren op deze bedreiging.
iPhone gebruikers stappen over van Siri
Apple volgt met argusogen hoeveel mensen de nieuwe ‘action’-knop op de iPhone 15 programmeren met ChatGPT. De bedoeling was dat mensen zo sneller hun email of camera-app konden opstarten maar het ene na het andere artikel verschijnt waarin mensen wordt aangespoord om van Siri af te komen, als van herpes na een skiweekend met het studentencorps.
Een kop als ‘Gooi Siri van je telefoon en gebruik ChatGPT voor hulp‘ moet bij Apple intens pijn doen. Siri is nooit geworden wat Apple ervan had gehoopt en als veel mensen ChatGPT als eerste zoekfunctie op de iPhone gebruiken, zullen er koppen rollen bij Apple. De vraag is allang niet meer of ChatGPT deze potentie heeft, maar of het bestuur van OpenAI snel genoeg stabiel wordt om dit soort producten succesvol te introduceren.
Hoffman en Khosla, miljardairs met een mening
In dit licht bezien was het aardig dat er donderdag een uitstekende podcast verscheen waarin de legendarische ondernemers en investeerders Reid Hoffman (PayPal, LinkedIn, Greylock) en Vinod Khosla (Sun Microsystems, Khosla Ventures), beiden investeerder in OpenAI, te gast waren.
Let trouwens op de bijna spottende titel waarmee Khosla zichzelf omschrijft op LinkedIn: ‘venture assistant.’ Dat is alsof Lionel Messi een LinkedIn-profiel aanmaakt met de functie ‘ballenjongen.’
Hoffman was vanuit één van zijn privé-stichtingen de eerste donateur aan OpenAI, toen dat nog slechts een goedwillend clubje academici was. Je doet als miljardair immers pas lekker mee als je minimaal een stichting naar jezelf hebt vernoemd, al vond ik deze website van één pagina voor Hoffman’s andere stichting, de Aphorism Foundation, wel geinig.
Khosla stopte in OpenAI het dubbele van wat hij tot dan toe in een startup had geïnvesteerd: $50 miljoen. Kortom, de heren Hoffman en Khosla zijn niet geheel neutraal (kuch).
Geen concurrentiebeperking, China een risico
Hoffman focuste in het gesprek op marktwerking. “Startups worden op dit moment niet belemmerd,” verklaarde hij, ondanks de schijnbare dominantie van OpenAI en de mega-cap techbedrijven zoals Microsoft. Hoffman zit in het bestuur van Microsoft sinds hij LinkedIn aan Microsoft verkocht en vindt niet dat zijn ‘eigen bedrijven’ teveel macht hebben. “Ik denk niet dat het de concurrentie op enig niveau beperkt.”
Khosla noemde de focus op existentiële risico’s van AI ‘onzinnig gepraat van academici.’ Maar hij ziet China als een groot risico en vindt dat de VS ‘in een techno-economische’ oorlog met China verkeert en zich harder moet opstellen. “Ik zou TikTok in een nanoseconde verbieden,” zei Khosla, in tegenstelling tot Hoffman, die vlak voor de opname van de podcast nog met president Biden had gesproken. Als iemand de waarde kent van een goed netwerk, is het immers wel de oprichter van LinkedIn.
Khosla is ook sterk tegen open-source AI-modellen vanwege het risico dat China daarmee de huidige achterstand op het gebied van AI inloopt. “Bio-risico en cyber-risico zijn ook serieuze zorgen,” merkte hij op. Maar mits China of virussen ons niet doden, denkt Khosla dat de nabije toekomst zeer rooskleurig is: “Ik denk dat we over 10 jaar gratis dokters, gratis bijles-docenten en gratis advocaten zullen hebben” – allemaal aangedreven door AI.
Elon Musk had een zware maand
Op de valreep publiceerde Tesla dit geinige filmpje waarin de nieuwe Tesla Cybertruck gehakt maakt van een Porsche 911 in een sprint. Let vooral op de uitsmijter, want de Cybertruck heeft wat aan de trekhaak hangen en het is geen caravan. Marques Brownlee maakte een puike recensievideo van liefst 40 minuten.
Tesla Cybertruck met Porsche 911 aan de trekhaak sneller dan… een Porsche 911.
Niet iedereen is fan van de Cybertruck, zo schrijft Engadget bijvoorbeeld: “Tesla’s Cybertruck is een dystopische, masturbatoire fantasie. In Elon’s toekomst zouden de rijken toegestaan moeten worden om te domineren – en waarschijnlijk over de armen heen te rijden – zonder gevolgen.” (Overigens kostte het me drie pogingen voordat ChatGPT bij de vertaling de term ‘masturbatoire fantasie’ in de puriteins geprogrammeerde kunstmond wilde nemen.)
Hartstikke leuk dat zo’n Cybertruck binnen 2.6 seconden op de honderd zit, maar ik ben vooral benieuwd hoe dat verfloze zilveren hondenhok van ruim drieduizend kilo zich gedraagt op een bergpas vol haarspeldbochten. Of hoe je zo’n apparaat achteruit inparkeert op het parkeerterrein van de Jumbo.
Musk beledigt weglopende adverteerders
Reuters zegt het prachtig: “Elon Musk is erop gebrand om te bereiken wat geen enkele CEO voor hem heeft gedaan, van het in massa produceren van elektrische auto’s tot het ontwikkelen van herbruikbare ruimteraketten. Nu baant hij opnieuw een pad dat de meeste CEO’s hebben vermeden: de grove belediging.” Niet alleen dat: grove belediging van klanten.
Musk zei het tot twee keer toe tegen adverteerders die zijn sociale mediaplatform X hebben verlaten vanwege het complimenteren van een tekst met antisemitische inhoud: ‘go fuck yourself.’ Nu heeft de schrijver van deze nieuwsbrief weleens een soortgelijke tekst gebezigd vanwege een akkefietje met adverteerders op zijn eerste website, maar dan uiteraard professioneel, onder het genot van een biba en een esma tijdens de vrijmibo en zoals het hoort; achter hun rug.
Musk vond het nodig ongevraagd zo’n vertrekkende adverteerder, Disney CEO Bob Iger, bij naam te noemen. Bedenk wat voor weken Musk achter de rug heeft: op 18 november stuurde SpaceX de Starship de ruimte in, maar helaas ging deze raket met de grootte van een volwassen watertoren dankzij een fikse explosie direct naar de eeuwige jachtvelden.
In hetzelfde weekend voltrok zich het fiasco van OpenAI, waarbij de ontslagen Sam Altman en de andere hoofdrolspelers vrijwel uitsluitend via Musk’s platform X communiceerden met de buitenwereld. Dat was juist weer een overwinning voor Musk, die zich eerder dit jaar moest laten aanmeten dat Mark Zuckerberg’s Threads uitgroeide tot het snelst groeiende social media-platform – dat even snel uitsterft als het opkwam, maar dat is voor een andere keer.
De ironie van fuck en de vrijheid van meningsuiting
Kijk naar het hele item bij Fox. Musk ziet eruit als Herman Brood op een slechte dag. Hij oogt, waarschijnlijk net terug uit Israel en stijf van de jetlag, nog bleker dan de gemiddelde Fox-kijker en ondanks de poging mannelijk te lijken in zijn leren jas met smoetzige teddy kraag over een te heet gewassen t-shirt, maakt hij een kwetsbare en gefrustreerde indruk. Hier zit iemand die heel hard zijn best doet om te lijken op iemand die niet zijn best doet.
Het hele segment bij Fox is een bewieroking van Musk als verdediger van de vrijheid van meningsuiting, die zo gemist zou zijn toen X nog gewoon Twitter heette. Het aardige vind ik dat alle vijf panelleden, met die gereformeerde dansleraar in het midden omringd door vier EO-nimfen, niet beseffen dat het hilarisch is dat ze minutenlang praten over de vrijheid van meningsuiting, maar de door Musk gebruikte term ‘fuck’ tot twee keer toe door Fox wordt weggepiept.
Geen kijker weet dus wat Musk feitelijk heeft gezegd. Niemand herhaalt het of komt erop terug. Dat ongemak vind ik heerlijk. Het lijkt op zo’n moment dat een notoire vleeseter erachter komt dat de shoarma die hij voor de tweede keer ruim opschept, afkomstig is van de Vegetarische Slager.
Musk toont, gewild of ongewild, met al zijn absurde pogingen om X enerzijds te reguleren en dan weer vrij te geven, de totale waanzin aan van de Amerikaanse moraal waar hij zelf als Zuid-Afrikaan mee worstelt. Antisemitisme? Slecht voor de zaken. Fuck zeggen op tv? Mag niet, maar je mag hem vervolgens wel aanbidden als voorvechter van de door Fox zogenaamd zo gewenste vrijheid van meningsuiting.
Ontbijt-tv (h)eerlijk
Het deed me denken aan de keer dat ik tijdens Web Forum in Dublin een interview gaf over virtual reality voor een ontbijtprogramma van de BBC. Ik maakte de onvergeeflijke fout om te zeggen dat in de toekomst VR allerlei mooie toepassingen zou hebben, van nieuws tot film, muziek en seks. Hee ho ho nee jeetje, stop, paniek bij de BBC-crew: ik had seks gezegd.
Dat mocht niet in een ontbijtprogramma. Want vroeg op de dag, blozende kindjes net aan de havermout, nou ik begreep het vast wel. ‘Mag ik wel machinegeweer zeggen of massavernietigingswapen?’ vroeg ik. Dat mocht zeker. ‘Bloederige massamoord?’ Geen enkel probleem. ‘Hoe grafisch mag ik het wangedrag van de katholieke kerk met jonge jongens omschrijven?‘ Eh, daar waren geen specifieke regels voor, dus uiteindelijk had ik een topochtend. Dat het item ooit is uitgezonden toont de montagevaardigheid van de BBC-eindredacteuren.
Techbro’s hebben hulp nodig
Musk is niet de enige tech-CEO die worstelt met de vrijheid van meningsuiting en de regulering van zijn social medianetwerk. Onlangs schreef ik over mijn eigen worsteling met de vrijheid van meningsuiting, toen abonnees van mijn eerste bedrijf Planet Internet kinderporno bleken te verspreiden. De beslissing om bepaalde berichten niet door te geven was eenvoudig, maar om te bepalen waar die grens lag was complex, nog los van de technische complexiteit.
Mark Zuckerberg zit diep in de problemen nu de Meta platformen (met name Facebook en Instagram) populaire platformen onder pedofielen lijken te zijn geworden. Volgens de Wall Street Journal heeft Meta maandenlang geprobeerd de problemen met de kinderveiligheid op Instagram en Facebook op te lossen, maar worstelt het om te voorkomen dat zijn eigen systemen een uitgebreid netwerk van pedofiele accounts mogelijk maken en zelfs promoten.
Ik ben ervan overtuigd dat de beperkte sociale gaven van mensen als Musk en Zuckerberg ertoe heeft geleid dat ze anders, autonomer, denken dan wij simpele zielen en daarom ook tot meer in staat zijn; tegelijkertijd hebben ze een beperkt inlevingsvermogen en begrijpen ze oprecht niet waarom de wereld moeite heeft met hun beleid. Wat hen groot maakt als ondernemer, houdt ze klein als mens.
Bijzondere links
Wat deed een iPhone met de armen van deze vertwijfelde bruid?
Aanstaande bruid staat voor de spiegel, maakt een foto en opeens lijkt ze behekst. Let goed op haar armen.
De VN-klimaatconferentie COP28 is begonnen in Dubai, onder leiding van de oliebaas van Abu Dhabi. Voor we cynisch worden, is er het goede nieuws dat hard wordt gewerkt aan duurzame luchtvaart. Applaus voor Virgin Atlantic.
Spotlight 9: de week van de crypto’s!
Bitcoin richting de $40.000 en Ethereum over de $2.000, feest in de cryptowereld.
Het was een saaie week voor beleggers, tenzij je het aandurft in de crypto’s te stappen want Bitcoin en Ethereum lijken definitief terug!
Sam Altman is terug bij OpenAI en machtiger dan voorheen, maar is dat een goede zaak?
Laten we een paar dagen na het koningsdrama bij OpenAI proberen over de puinhopen heen te kijken bij dit bedrijf waarvan het opperbrein, Chief Scientist Ilya Sutskever, heeft gezegd dat het de ondergang van de wereld kan inluiden. Want te vaak wordt vergeten dat Sutskever en zijn collega Jan Leike, ook geen pannenkoek, in juli deze tekst publiceerden op het officiële blog van OpenAI:
“Superintelligentie zal de meest impactvolle technologie zijn die de mensheid ooit heeft uitgevonden en zou ons kunnen helpen bij het oplossen van veel van de belangrijkste problemen in de wereld. Maar de immense kracht van superintelligentie kan ook zeer gevaarlijk zijn en zou kunnen leiden tot de machteloosheid van de mensheid of zelfs tot menselijke uitsterving.”
Ilya Sutskever en Jan Leike, OpenAI
En oh ja, ze hebben ruim $10 miljard op de bank om uit te vogelen of ze de wereld gaan redden, of om zeep helpen. Toch worden er weinig serieuze pogingen gedaan om OpenAI en diens concurrenten serieus te volgen, laat staan te reguleren.
Stel je voor dat Boeing een nieuw vliegtuig ontwikkelt met een vergelijkbare wervende tekst: ‘dit supersnelle toestel zal vliegen op spotgoedkope biologische erwtensoep en zou de mensheid kunnen helpen om luchtvaart voor iedereen toegankelijk te maken, maar het kan ook tegenzitten en neerstorten en de aarde opblazen.’ Dan lijkt de kans op een vergunning niet erg groot. Bij AI ligt dat anders; de tech bro’s zetten gewoon de website live en kijken wel effe hoe die gaat.
Niets aan de hand, prima kalkoen
Waar bericht de media nu over bij OpenAI? Over het Thanksgiving-diner waarbij de weer in genade aangenomen CEO Sam Altman aanschoof bij Adam D’Angelo, één van de commissarissen die hem zes dagen eerder nog had ontslagen. Beiden twitterden na afloop dat ze het samen heel gezellig hadden gehad. De schatten.
Ondanks de neiging van de media om bij conflicten snel te vervallen in het kiezen van een held en een boef, worden er bij de veelgeprezen Sam Altman steeds meer rafelrandjes waargenomen. Volgens de Washington Post had Altman’s ontslag weinig te maken met een meningsverschil over de veiligheid van AI, zoals eerst werd gemeld, maar vooral met zijn neiging om slechts een deel van de waarheid te vertellen terwijl hij links en rechts zijn zakken probeert te vullen.
Al zijn ze appeltjesgroen
Inmiddels is Altman dus terug met een nieuw bestuur waarover veel twijfels bestaan. Christopher Manning, de directeur van het AI Lab van Stanford, merkte op dat geen van de leden van het bestuur kennis heeft van AI: “Het nieuw gevormde bestuur van OpenAI is vermoedelijk nog niet compleet. Desalniettemin is de huidige samenstelling van het bestuur, zonder iemand met diepgaande kennis over verantwoord gebruik van AI in de menselijke maatschappij en enkel bestaande uit blanke mannen, geen veelbelovende start voor zo’n belangrijk en invloedrijk AI-bedrijf.”
Welke kleur en welk geslacht ze hebben maakt mij niets uit, al zijn ze appeltjesgroen met drie snikkeltjes, maar ik vind het wel fijn als ze verstand hebben van de materie die volgens de eigen experts de potentie heeft om de mensheid over de kling te jagen.
Vijf conclusies na de chaos
1. De AI-oorlog is gewonnen door Amerika.
Kijk na een week gekkigheid en gedoe bij OpenAI en we zien dat Microsoft, het oude bestuur en het nieuwe bestuur allemaal Amerikanen zijn. De concurrenten? Amazon, Google, Meta, Anthropic, noem ze op: Amerikanen. De rest van de wereld kijkt toe en houdt bijeenkomsten en toespraken, maar het is een gelopen race.
2. Een goed bestuur is leuk, maar een slecht bestuur is desastreus.
Daarmee bedoel ik niet dat de mensen die Altman ontsloegen gelijk of ongelijk hadden, want dat weet nog steeds niemand; de kern van hun argument was dat Altman geen volledige openheid had gegeven en als dat waar is, blijft dat een doodzonde.
Maar de kern van het probleem zat dieper. Het bestuur van OpenAI was aangesteld om de missie van de stichting OpenAI te waarborgen en die was, kort samengevat, AI ontwikkelen om een betere wereld te scheppen. Niet om maximale aandeelhouderswaarde te creëren, zoals nu het doel is geworden. Het probleem ontstond door die tegengestelde doelstellingen.
3. Twitter, of X zoals het nu heet, blijft het enige relevante sociale netwerk in een crisis.
Elon Musk sloeg vorige week weer eens op hol en dat schijnt hem $75 miljoen omzet te kosten, maar toch kozen Altman en alle andere betrokkenen X als platform om hun verhaal te doen. Niet Threads of TikTok – al had ik dit moddergevecht om de macht graag zien uitgebeeld in dans.
4. Microsoft wint.
Onder Bill Gates vond ik Microsoft al een grappige naam, omdat het bedrijf toen ook noch klein, noch zwak was, maar in de bijna 10 jaar onder CEO Satya Nadella is Microsoft uitgegroeid tot een dominante partij in allerlei markten.
Terwijl Amazon, Google, Meta en ook Apple worstelen met het formuleren van een AI-strategie, lijkt Microsoft een winnende formule te hebben gevonden: het investeert fors in OpenAI, dat gebruik maakt van de Microsoft Azure-cloud, waardoor een groot deel van de investering weer terugvloeit naar Microsoft. Intussen geniet Microsoft via het 49% belang in OpenAI wel van de waardestijging.
5. AI moet worden getest en waarschijnlijk gereguleerd
Juist omdat bedrijven als Microsoft, Google, Meta en Amazon ook op het gebied van AI de boventoon voeren, moet de ontwikkeling van AI zorgvuldig worden gemonitord door overheden. Uit de jarenlange privacy-schendingen, desinformatie en machtsmisbruik die bijvoorbeeld via social media plaatsvindt, blijkt dat deze bedrijven zichzelf niet kunnen reguleren.
Het motto van de tech bro’s blijft onveranderd: move fast & break things. Maar laat ze dat lekker met hun eigen planeet doen, niet met de huidige. De potentiële impact van AI op de wereld is simpelweg te groot om de veelal sociaal beperkte geesten die techbedrijven leiden, de keuzes voor de samenleving te laten maken.
Een initiatief als de AI-Verify Foundation kan een vehikel zijn om tot verantwoorde invoering van AI-toepassingen te komen. Ik sluit af met hetzelfde citaat als vorige week van de Chief Scientist van OpenAI, Ilya Sutskever, waaruit blijkt de wereldleiders op AI-gebied bijna hopen dat de toekomstige AI-systemen mededogen zullen hebben met de mensheid:
“De kern is dat uiteindelijk AI-systemen heel, heel, heel capabel en krachtig zullen worden. We zullen ze niet kunnen begrijpen. Ze zullen veel slimmer zijn dan wij. Tegen die tijd is het absoluut cruciaal dat ze zich ten opzichte van ons voelen zoals wij ons voelen ten opzichte van onze baby’s.”
Casual Friday bij OpenAI. Beeld gemaakt met Midjourney.
Play it again, Sam?
Dat ging snel. The Verge meldt zojuist: “De raad van bestuur van OpenAI is in gesprek met Sam Altman om terug te keren naar het bedrijf als CEO, volgens meerdere personen die bekend zijn met de zaak. Eén van hen zei dat Altman, die plotseling op vrijdag zonder enige kennisgeving werd ontslagen, ‘ambivalent’ is over een terugkeer en significante wijzigingen in het bestuur zou willen zien.”
Update: “Volgens The Verge heeft een bron dicht bij Altman aangegeven dat het bestuur in principe had ingestemd met aftreden om Altman en Brockman terug te laten keren, maar is later gaan twijfelen en heeft een belangrijke deadline van 17:00 uur Californische tijd gemist. Dit was een keerpunt voor veel OpenAI-medewerkers die overwogen om ontslag te nemen. Als Altman besluit te vertrekken en een nieuw bedrijf te starten, zullen deze medewerkers hem vrijwel zeker volgen.”
Ik vermoed dat Altman nog wel even wacht tot het bestuur is opgezouten, want hij heeft heus geen zin om weer helemaal opnieuw te beginnen en de voorsprong die OpenAI momenteel heeft, op te geven. Vooral omdat er miljarden in kas zitten en er geen zeggenschap van de investeerders is. Intussen is Mira Murati alweer hartjes aan het plaatsen onder de tweets van de man die ze vrijdag nog opvolgde.
Kijk eens hoe lief.
Paniek bij het overgebleven bestuur
Het is duidelijk dat de paniek bij de resterende bestuurders groot is nadat vrijdag president Greg Brockman opstapte vanwege het ontslag van Altman, waarna gisteren een drietal gerenommeerde medewerkers van OpenAI vertrok en gerenommeerde investeerders in het bedrijf zoals Ron Conway en ex-Google CEO Eric Schmidt hun steun uitspraken voor Altman.
Vooral de uitgebreide tweet van Brockman, die hij overduidelijk met Altman samen had opgesteld omdat hij daarin over zowel Altman als zichzelf spreekt in de derde persoon, moet pijnlijk zijn geweest voor alle werknemers, investeerders en bestuurders van OpenAI. De aangekondigde financieringsronde staat daarmee op losse schroeven en zonder geld en zonder personeel blijft er weinig over van een technologiebedrijf, zelfs van OpenAI. Het verzoek aan Altman om terug te keren, binnen 48 uur na zijn ontslag, moet in dit perspectief worden gezien.
Kort wedstrijdverslag van OpenAI tegen Sam Altman
Er is sinds vrijdag een vrijwel onuitputtelijke stroom berichten, theorieën en vooral geruchten los gekomen over het ontslag van Sam Altman als CEO van OpenAI, bekend als de maker van ChatGPT, de verbluffende service die AI aan een wereldwijd publiek introduceerde. Ik zal proberen zo kort mogelijk de gebeurtenissen samen te vatten en vervolgens mijn eerste gedachten te delen.
Vorige week had ChatGPT nog een topweek. De DevDay voor ontwikkelaars met het nieuwe Doe Het Zelf ChatGPT product bleek wereldwijd een groot succes. Het verhaal ging rond, ongetwijfeld vakkundig gelekt vanuit OpenAI zelf om de druk op mogelijke financiers te verhogen, dat de nieuwe financieringsronde zal plaatsvinden op een waardering rond de $90 miljard; het drievoudige van begin dit jaar, toen Microsoft een slordige $10 miljard investeerde en na een eerdere investering in 2019 van een miljard in totaal 49% van de aandelen van OpenAI in handen kreeg op een waardering van $30 miljard.
En toen verscheen op vrijdagmiddag Californische tijd opeens dit bericht op de site van OpenAI, waarin Sam Altman zonder enige beleefdheidsfrasen per direct op straat werd gezet. Al snel lekte uit dat Microsoft van niets wist en pas enkele minuten was ingelicht voordat het nieuws van het ontslag bekend werd gemaakt.
Microsoft CEO woedend
Microsoft kwam snel met een bizarre verklaring van een paar regels waarin de steun werd uitgesproken aan OpenAI; het kon niets anders doen nadat het in totaal al ruim $11 miljard investeerde in het bedrijf waarvan de applicaties ook nog eens geheel draaien in de cloud-omgeving van Microsoft. Het absurde was dat Microsoft de naam van Altman geen enkele keer noemde; het is alsof je rond deze tijd een artikel schrijft over een kinderfeest waarbij op 5 december kinderen kadootjes krijgen van een oude bisschop op een paard, maar je angstvallig de naam Sinterklaas vermijdt.
De nieuwe interim CEO Mira Murati werd door Microsoft alleen aangehaald als ‘Mira.’ Want ach, mensen worden wel op straat gesmeten als oude kranten, we blijven wel West Coast cool dus we doen voornamen, weetjewel. Deze Mira deed zelf wel iets vreemds: ze verwijderde haar LinkedIn-profiel, waarheen ik in juli nog had gelinked toen ik voor het eerst over haar schreef.
Voor ik verval in een chronologische samenvatting van deze absurde vrijdag alsof het een Tour de France etappe betreft, verwijs ik de liefhebbers van deze machtsstrijd naar twee uitstekende artikelen:
allereerst is er dit stuk van Ars Technica, dat ervan is overtuigd dat er een geloofsstrijd gaande is binnen OpenAI tussen aan de ene kant de fundamentalisten, geleid door Chief Scientist Ilya Sutskever, die een voorzichtig te introduceren vorm van AGI (Artificial Generative Intelligence, ‘mensachtige’-intelligentie) voorstaan; en aan de andere kant de commerciële rakkers, geleid door Sam Altman, die Google willen onttronen met een continu updatend ChatGPT volgens het aloude techbro-principe ‘move fast and break things.’
De kernvraag is wat mij betreft niet of Altman terugkomt of wie er gelijk heeft in de stammenstrijd binnen OpenAI, want daarvoor rust de berichtgeving nog teveel op vage geruchten. De vraag die moet worden gesteld is: hoe kan een bedrijf dat blijkbaar richting de $100 miljard waard is en zo’n fundamenteel belangrijk product ontwikkelt voor onze samenleving, wereldwijd, zo onvoorstelbaar knullig opereren? Het antwoord ligt in de organisatiestructuur.
OpenAI heeft een ongebruikelijke structuur waarbij haar commerciële tak eigendom is van en wordt beheerd door een non-profit liefdadigheidsorganisatie. Tot vrijdag werd die non-profit gecontroleerd door een raad van bestuur die bestond uit CEO Sam Altman, president Greg Brockman, Chief Scientist Ilya Sutskever en drie anderen die geen werknemers van OpenAI zijn: Adam D’Angelo, de CEO van Quora; Tasha McCauley, een adjunct senior managementwetenschapper bij RAND Corporation; en Helen Toner, directeur strategie en fundamenteel onderzoek subsidies bij het Center for Security and Emerging Technology van Georgetown. Op dit moment zijn alleen Sutskever, D’Angelo, McCauley en Toner over.
Drie goedwillende buitenstaanders controleren samen met een resterend personeelslid het bedrijf waarin Microsoft ruim $11 miljard heeft geinvesteerd voor 49% van de aandelen – zonder enige inspraak te hebben. Bron: website OpenAI.
Net als CEO Altman en president Brockman hebben Sutskever, D’Angelo, McCauley en Toner geen aandelen in OpenAI. Investeerders vinden dat onprettig, want dat betekent dat ze bij OpenAI vrijwel altijd minder verdienen dan in elke andere baan waar ze wel aandelen krijgen. Maar die investeerders, waaronder absolute legendes als Vinod Khosla (Sun Microsystems, Juniper), Reid Hoffman (oprichter LinkedIn) en Eric Schmidt (ex-CEO Google), hebben net zoveel te vertellen bij OpenAI als het paard van Sinterklaas.
Ongetwijfeld zijn ze alleen akkoord gegaan met dit gebrek aan inspraak omdat OpenAI zo overduidelijk de strijd in de AI-markt aan het winnen was, dat ze bereid waren elke deal te accepteren. Met deze structuur, waarbij een stichtingsbestuur de directie benoemt, blijkt OpenAI vanuit exact dezelfde wanorde te opereren als Ajax, die er nog een vereniging bij hebben. Daar kiest een deel van die vereniging een bestuur, die benoemen de raad van commissarissen (RvC) van het beursgenoteerde bedrijf, en die RvC benoemt de directie. En die directie benoemt dan de verkeerde trainer en een mogelijk frauderende technisch directeur, maar ik dwaal af.
Erin, eruit, wat wordt het voor Altman?
Et tu, Ilya?
Een complicerende factor is de Amerikaanse bestuursvorm ‘Board of Directors’ die in het Nederlands altijd wordt vertaald als de Raad van Bestuur. Een simplificatie die de dagelijkse ellende van die bestuursvorm maskeert. Want de Amerikaanse Board of Directors bestaat meestal uit een combinatie van directieleden (soms de Management Board genoemd), die full time bij het bedrijf werken, en een aantal externe mensen (soms de Supervisory Board genoemd); en die twee boards samen vormen dan de Board of Directors.
Bij OpenAI waren er dus zes Directors, drie van OpenAI en drie externen, en omdat Altman werd ontslagen zonder dat Brockman ervan wist, was direct duidelijk dat Chief Scientist Ilya Sutskever zich ofwel van stemming had onthouden, zoals laffe landen plegen te doen in de Verenigde Naties, of had meegestemd voor het ontslag van zijn eigen collega en CEO Sam Altman. Dat wordt nog gezellig, als Altman terugkeert en ze elkaar tegenkomen bij de koffie-automaat. Maar wie is Ilya Sutskever eigenlijk?
Ilya Sutskever vindt dat in fletsblauwe kleding zijn ogen beter uitkomen. Beeld: LinkedIn.
Ilya Sutskever is een AI-fundamentalist en dat is goed
De naam Ilya Sutskever en zijn achtergrond (Russisch-Israelisch-Canadees) wijzen op een dubbelleven als schurk in een oude James Bond-film inclusief creepy cat op schoot, maar dat valt mee. Ik houd van zo’n gortdroge persoonlijke homepage. Ik ken hem niet persoonlijk, maar wat ik van en over Sutskever lees is vele malen interessanter dan wat ik tot nu toe uit de mond van Sam Altman heb horen komen. Lees bijvoorbeeld dit uitstekende recente stuk van Nirit Weiss-Blatt, die met Sutskever sprak op een bijeenkomst. Een paar citaten:
‘Bij vragen over specifieke beroepen – schrijvers, artsen, rechters, ontwikkelaars, therapeuten – en of ze binnen een jaar, vijf jaar, een decennium, of nooit zullen uitsterven, antwoordde Ilya Sutskever (na het voorbeeld van ontwikkelaars):
“Het zal, denk ik, behoorlijk wat tijd kosten voordat deze baan echt verdwijnt. Maar het andere wat opgemerkt moet worden is dat naarmate de AI vordert, elk van deze banen zal veranderen. AI zal die banen veranderen totdat de dag zal komen waarop ze inderdaad allemaal zullen verdwijnen. Mijn vermoeden zou zijn dat voor banen zoals deze, om daadwerkelijk te verdwijnen, dus volledig geautomatiseerd te worden, het allemaal ongeveer tegelijkertijd zal gebeuren, technologisch gezien. En ja, denk na over hoe monumentaal dat is qua impact. Dramatisch.”
Weiss-Blatt concludeerde:
‘He freaked the hell out of people there. En we hebben het over AI-professionals die werken in de grootste AI-labs in de Bay Area. Ze verlieten de kamer, zeggend: “Holy shit.” Het punt is dat Ilya Sutskever de ideologie die je in de media ziet, de “AGI-utopie versus potentiële apocalyps”, naar een hoger niveau tilde. Het was traumatiserend.’
Die gedachte van AI als veroorzaker van een totale economische apocalypse, waarbij alle banen verdwijnen die zijn gebaseerd op informatie-analyse en besluitvorming, is op zich niet nieuw en vaker verkondigd door science fiction schrijvers, techno utopisten en mensen die verward in het Vondelpark een blikje bier vasthouden.
Alleen is Ilya Sutskever geen mafklapper, alcoholist of schurk uit een James Bond-film; hij is de Chief Scientist van OpenAI. En die baan krijg je niet door een belletje van je pa naar een vrindje. Na zijn tijd op de universiteit van Toronto en werk bij Google begon hij al in 2016 bij OpenAI en in alles lijkt Sutskever doordacht en verantwoordelijk. Noem het de anti-Zuckerberg.
De wereld heeft niets aan een OpenAI van een biljoen
Ondanks alle mogelijke inspanningen om de winst van OpenAI te beperken en de daaruit voortkomende kromme organisatiestructuur, geloof ik wel in de missie die Sutskever voor OpenAI ziet weggelegd. Meer dan in de warrige visie van lobbyist Altman, die de wereld rondreist langs politici en dan praat over verantwoordelijkheid en regelgeving, maar in de praktijk alles doet om Google te onttronen.
Maar hoe wordt de wereld daar beter van? Wat hebben wij aan weer een Amerikaans bedrijf met een enorme macht en invloed over de wijze waarop we kennis, informatie en communicatie tot ons nemen en die op termijn onze banen kan overnemen? Hebben we dan niets geleerd van Facebook en Cambridge Analytica?
AI moet van mensen houden, zoals wij van babies
Volgens Sutskever moet AI leren van mensen te houden. In AI wordt het proces waarbij AI-systemen dingen wordt aangeleerd, ‘imprinting’ genoemd, met name de fase waarin het systeem bepaalde waarden, doelen of gedragingen moet leren te herkennen en zich hieraan leren conformeren.
AI-systemen zoals ChatGPT moeten volgens Sutskever leren zich op een voor mensen voordelige of niet-schadelijke manier te gedragen, zelfs als het systeem intelligenter en autonomer wordt. Het is een strategie die wordt voorgesteld om risico’s geassocieerd met geavanceerde AI te beperken door vanaf het begin een positieve, beschermende relatie met mensen te vestigen.
Sutskever: “De kern is dat uiteindelijk AI-systemen heel, heel, heel capabel en krachtig zullen worden. We zullen ze niet kunnen begrijpen. Ze zullen veel slimmer zijn dan wij. Tegen die tijd is het absoluut cruciaal dat de imprinting heel sterk is, zodat ze zich ten opzichte van ons voelen zoals wij ons voelen ten opzichte van onze baby’s.”
Denk hieraan als in de media Sutskever wordt afgeschilderd als de kwade genius die de malle schat Sam Altman stiekem het bedrijf uitwerkte.
En dan is het nu tijd voor de Formule 1 race in Las Vegas. Een absurdistisch spektakel in de woestijn, met kaarten van $15.0000 voor de Paddock Club die wordt omschreven op een manier die geen AI-systeem had kunnen verzinnen: “Come and enjoy a recovery brunch, with aerial champagne pours and silent meditation.” Mijn favoriete Formule 1 analist is een gehanekamde Engelsman die teveel suiker in z’n thee doet voor hij zijn videos opneemt.
